Του Γιάννη Σπυρούνη
Φυτά που δεν έχουν ανάγκη κανένα έδαφος και μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε, αρκεί να υπάρχει το κατάλληλο κλειστό σύστημα, άκρως βιολογικά και με ελάχιστο κόστος, καλλιεργούνται στην αεροπονική φάρμα του ΤΕΙ Αμαλιάδας στο τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων. Η αεροπονική καλλιέργεια που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια ο καθηγητής του τμήματος Γιώργος Σαλάχας, βρίσκει εφαρμογή στην Αμαλιάδα και τα αποτελέσματα είναι άκρως εντυπωσιακά. Επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή οικονομία σε όλους τους τομείς χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα. Ίσα – ίσα που το παραγόμενο προϊόν είναι εξαιρετικό σε όλες τις παραμέτρους τους.
Ο κ. Σαλάχας μίλησε χθες στο χώρο της αεροπονικής φάρμας του ΤΕΙ Αμαλιάδας, για την πρωτοποριακή αυτή καλλιέργεια. «Έχουμε αναπτύξει μια καινούργια τεχνογνωσία που είναι μοναδική στην Ευρώπη. Τα φυτά αναπτύσσονται χωρίς έδαφος, με τεράστια οικονομία νερού. Συγκεκριμένα χρησιμοποιούμε 1% νερού σε σχέση με το έδαφος, μια εντελώς οικολογική μέθοδο, χωρίς φυτοφάρμακα και εξαιρετική γεύση στο προϊόν. Στόχος μας είναι να μπει πιλοτικά στην παραγωγή, γιατί μπορεί σε πολλά λαχανικά να δώσει ένα προϊόν, με εξαιρετική παραγωγή όλο το χρόνο, με χαμηλό κόστος παραγωγής και μηδέν φυτοφάρμακα και ελάχιστη κατανάλωση νερού».
Όπως εξήγησε έχει γίνει επαφή με παραγωγούς τον τελευταίο χρόνο ώστε να περάσει σε άλλο επίπεδο. Αναμένονται αναπτυξιακά προγράμματα που θα συμβάλουν στο να προχωρήσει αυτή η τεχνολογία και προγραμματίζεται να δημιουργηθούν νέες φάρμες. Παράλληλα θα γίνει μέσω ερευνητικού προγράμματος η μεταφορά τεχνογνωσίας σε Ινδικό Γεωπονικό Πανεπιστήμιο.
«Πρόκειται για μια αποκλειστική καινοτομία» εξήγησε ο κ. Σαλάχας. «Έχουν αναπτύξει αεροπονικές φάρμες σε Αμερική και Ιαπωνία, οι οποίες όμως έχουν υψηλό κόστος παραγωγής και εντούτοις έχουν πουλήσει στη Σαουδική Αραβία και τις χώρες τα νοτιοανατολικής Ασίας. Εμείς πιστεύουμε ότι το σύστημα που έχουμε αναπτύξει είναι προσαρμοσμένο στις καιρικές συνθήκες της Μεσογείου και μπορεί έτσι να λειτουργήσει σε ένα κοινό θερμοκήπιο με χαμηλό κόστος και εξαιρετική παραγωγή. Και σύμφωνα με τους επιστήμονες της NASA που το ανέπτυξαν, είναι μια τεχνολογία παραγωγής από το μέλλον» είπε ο κ. Σαλάχας. .
Σε αντίθεση με την υδροπονία που έχει υπόστρωμα για την ανάπτυξη της ρίζας, στην αεροπονία οι ρίζες κρέμονται κυριολεκτικά στον αέρα και ψεκάζονται με το θρεπτικό διάλυμα κατά περιόδους. Στην καλλιέργεια του αγγουριού ψεκάζει για 40 δευτερόλεπτα κάθε πέντε λεπτά σε 24ωρη βάση, με αυτόματο σύστημα που ψεκάζει τα πάντα και ελέγχονται ηλεκτρονικά. «Είναι απόλυτα υγιεινά τα προϊόντα και τα άλατα που χρησιμοποιούμε για να δημιουργήσουμε το θρεπτικό διάλυμα, είναι κοινά όπως το χλωριούχο νάτριο, το μαγνήσιο, το κάλιο, φυσικά προϊόντα που χρειάζεται το φυτό.
Τα παράγουμε ανά φυτικό είδος και σε ένα κλειστό σύστημα δεν πετάμε τίποτα, καθώς το φυτό καταναλώνει μόνο ότι χρειάζεται για την ανάπτυξή του. Κάνουμε και απολύμανση του διαλύματος με υπεροξίδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) σε μικρή συγκέντρωση και σκοτώνουμε μικρόβια. Έτσι δεν υπάρχουν ασθένειες στο ριζικό σύστημα» είπε ο κ. Σαλάχας. Όσο για την πολύ βελτιωμένη ποιότητα, αυτή οφείλεται στο ότι ενεργοποιείται ο δευτερογενής μεταβολισμός των φυτών λόγω του στρες της ρίζας, με αποτέλεσμα να παράγονται περισσότερες οργανοληπτικές ουσίες και να γίνεται εξαιρετική η ποιότητα του καρπού.
Το κόστος παραγωγής είναι παρόμοιο με την συμβατική υδροπονία στην αρχή. Όμως μετά το δεύτερο χρόνο παραγωγής το κόστος πέφτει αισθητά. Το κέρδος είναι μεγάλο από τα φυτοφάρμακα, το νερό και τα ανόργανα θρεπτικά στοιχεία, ενώ αυτού του είδους η καλλιέργεια μπορεί να αποδώσει μαζική παραγωγή όλο το χρόνο ασταμάτητα χωρίς καθυστέρηση.
Η Σοφία-Άννα Μπάρλα που πραγματοποιεί τη διδακτορική διατριβή της στην αεροπονική φάρμα ΤΕΙ, τόνισε από την πλευρά της πως γίνεται αξιολόγηση του κύκλου ζωής της καλλιέργειας. «Ουσιαστικά θέλουμε να δούμε την περιβαλλοντική επιβάρυνση με την υλοποίηση της συγκεκριμένης καλλιέργειες και να κάνουμε τη σύγκριση με τις καλλιέργειες εδάφους και την υδροπονία. Το κλειστό σύστημα έχει μηδενικές απώλειες προς το περιβάλλον, χωρίς χρήση φυτοφαρμάκων και φυτοορμονών, όπου παράγονται προϊόντα αγνά και καλής ποιότητας, εύγευστα και τραγανά» σχολίασε και επισήμανε πως στο μέλλον αυτή η μορφή της καλλιέργειας θα είναι αρκετά εύκολη στην εφαρμογή της με την κατάλληλη εκπαίδευση του αγρότη.
