Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες είναι απαραίτητοι πλέον για την κατασκευή ενός ενεργειακού σπιτιού. Εξοικονομούν ηλεκτρικό ρεύμα, αφού θεωρείται ότι το 30% του κόστους ρεύματος σε ένα σπίτι αφορά το ζεστό νερό χρήσης.
Γιατί να αγοράσει κάποιος ηλιακό; Η απάντηση είναι προφανής: η ηλιακή ενέργεια χρησιμοποιείται με το βέλτιστο τρόπο για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης στο σπίτι.
Πώς όμως αποφασίζουμε τι ηλιακό θερμοσίφωνα θα αγοράσουμε; Ποια είναι τα κριτήρια για τη σωστή επιλογή του; Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρώτα θα πρέπει να καλύψουμε ποια είναι τα βασικά είδη ηλιακού θερμοσίφωνα.
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες χωρίζονται σε διάφορα είδη ανάλογα με τον τρόπο κατασκευής τους, με τον τρόπο που συναρμολογούνται και τον τρόπο που γίνεται η εγκατάσταση τους σε μία κατοικία.
Έτσι οι ηλιακοί θερμοσίφωνες χωρίζονται στις εξής κατηγορίες ανάλογα με την επιφάνεια του συλλέκτη:
- Eπιλεκτικοί
Στους επιλεκτικούς ηλιακούς θερμοσίφωνες η επιφάνεια του συλλέκτη έχει επιστρώσεις οξειδίων του τιτανίου. Εκεί μαζεύεται η ηλιακή ενέργεια, η οποία θα ζεστάνει το κύκλωμα για την παραγωγή του ζεστού νερού.
- Με Συλλέκτες κενού
Οι συλλέκτες κενού έχουν τη μορφή σωλήνων, όπου η ηλιακή ενέργεια εστιάζεται στο κέντρο του σωλήνα. Οι ηλιακοί συλλέκτες κενού είναι ιδανικοί για περιπτώσεις στις οποίες έχουμε χαμηλές θερμοκρασίες και χαμηλή ηλιοφάνεια, δηλαδή σε βόρεια και ορεινά μέρη της χώρας μας.
- Απλοί
Παλαιότερα υπήρχαν και οι απλοί ηλιακοί θερμοσίφωνες αλλά πλέον έχουν αντικατασταθεί ως επί το πλείστον με επιλεκτικούς.
Ανάλογα με τον τρόπο κατασκευής του δοχείου-boiler εσωτερικά, χωρίζονται σε :
- Inox
Ηλιακός inox σημαίνει ότι το δοχείο του boiler του είναι ανοξείδωτο και έχουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής.
- Glass
Ηλιακός glass σημαίνει ότι το δοχείο του boiler του είναι φτιαγμένο από μαύρη λαμαρίνα και έχει γίνει επισμάλτωση με γυαλί. Η επισμάλτωση γίνεται για λόγους υγιεινής ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα με μικροοργανισμούς και μικρόβια.
- Χαλκού
Ηλιακός χαλκoύ σημαίνει ότι το δοχείο του boiler του είναι φτιαγμένο από χαλκό και έχει αρκετά μεγαλύτερο κόστος κτήσης.
Επιλογή ηλιακού θερμοσίφωνα ανάλογα την χρήση
Πολύ σημαντικό κριτήριο για την επιλογή του ηλιακού θερμοσίφωνα είναι η χρήση του. Το πώς δηλαδή θα χρησιμοποιηθεί ο ηλιακός στο σπίτι ή το διαμέρισμα;
Έτσι άλλα είναι τα κριτήρια του ηλιακού αν τον θέλουμε για υποβοήθηση της θέρμανσης και άλλα μόνο για την παραγωγή του ζεστού νερού για χρήση.
Σε περιπτώσεις που ο ηλιακός θερμοσίφωνας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί εκτός από την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης και για υποβοήθηση της θέρμανσης, η χρήση των ηλιακών με συλλέκτες κενού σε συνδυασμό με boiler λεβητοστασίου είναι καλύτερη.
Οι ηλιακοί κενού μπορούν να μαζέψουν πολύ πιο καλά την ηλιακή ενέργεια και ανεβάζουν πολύ μεγαλύτερες θερμοκρασίες. Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθούν πολύ καλύτερα σαν υποβοήθηση στο σύστημα θέρμανσης.
Υπάρχουν και υβριδικά συστήματα τα οποία μπορούν ταυτόχρονα να παράγουν και ζεστό νερό χρήσης αλλά και ηλεκτρικό ρεύμα.
Πώς να επιλέξετε τον ηλιακό θερμοσίφωνα ανάλογα με την εγκατάσταση την οποία θέλετε να κάνετε.
- Στην ταράτσα
Αν έχετε μία ταράτσα η οποία είναι επίπεδη, μπορείτε να βάλετε ένα ηλιακό θερμοσίφωνα με επιλογή σε μοίρες, ανάλογα με την θέση και την περιοχή σας. Μπορεί να στραφεί σε 45 μοίρες, σε 60 μοίρες κλίση από την κατακόρυφο της γης και πάντα με νότιο - νοτιοανατολικό προσανατολισμό.
Αν υπάρχουν περιορισμοί από την συγκεκριμένη περιοχή, μπορεί να χρειαστεί να πάρετε έναν πιο κοντό ηλιακό θερμοσίφωνα-compact, ο οποίος να μην φαίνεται και να μην χαλάει την αισθητική της συγκεκριμένης κατοικίας. Αυτό βρίσκει εφαρμογή ιδιαίτερα στα νησιά, σε premium ακίνητα και σε περιοχές-οικισμούς, οι οποίοι πρέπει να κρατούν και να τηρούν συγκεκριμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία.
- Στη στέγη
Ο ηλιακός στις στέγες πρέπει να μπαίνει χωρίς να τρυπιούνται τα κεραμίδια, τα ξύλα και η στέγη. Υπάρχουν κάποια ειδικά τεμάχια, ειδικά άγκιστρα, τα οποία μπορούν να μπουν κάτω από το κεραμίδι και να αποφεύγουμε τις τρύπες και τις πιθανές μελλοντικές αστοχίες με υγρασία στο σπίτι.
- Με boiler βεβιασμένης κυκλοφορίας
Στο συγκεκριμένο σύστημα ο συλλέκτης τοποθετείται στην ταράτσα ή στην στέγη και το boiler τοποθετείται στο λεβητοστάσιο ή σε κάποιον άλλο βοηθητικό χώρο. Οι σωλήνες κατεβαίνουν και μπαίνουν μέσα στο boiler μεταφέροντας την θερμότητα το κυκλώματος μέσα στο δοχείο. Εκεί μέσα από μία σερπαντίνα ζεσταίνουν το νερό, το οποίο κυκλοφορεί μέσα στο δίκτυο του σπιτιού. Το νερό του σπιτιού σε μια τέτοια εγκατάσταση μπορεί να θερμανθεί εναλλακτικά και με ηλεκτρικό αλλά και με νερό από σύστημα θέρμανσης.
Το δίκτυο αυτό είναι πολύ πιο κομψό δεν έχει θερμοσίφωνες να εξέχουν γίνεται μία πολύ καλύτερη διαχείριση του νερού - έχει όμως αρκετά μεγαλύτερο αρχικό κόστος. Τέτοια συστήματα βεβιασμένης κυκλοφορίας χρησιμοποιούνται και στα συστήματα όπου ο ηλιακός κάνει υποβοήθηση στο σύστημα θέρμανσης του σπιτιού.
Ηλιακός διπλής ή τριπλής ενέργειας
Ο διπλής ενέργειας ηλιακός είναι ένας ηλιακός, ο οποίος χρησιμοποιεί την ηλιακή ενέργεια για να παράξει το ζεστό νερό και όταν δεν υπάρχει η απαραίτητη ηλιακή ακτινοβολία, μπορεί να ενεργοποιηθεί μία ηλεκτρική αντίσταση .
Με την ηλεκτρική αντίσταση λειτουργεί πλέον ο ηλιακός σαν έναν κοινό θερμοσίφωνα με τη διαφορά ότι το νερό το οποίο παράγεται πλέον αποθηκεύεται σε εξωτερικό χώρο και διανέμεται από εκεί.
Έχοντας υπόψιν όλες τις πιθανές απώλειες που υπάρχουν, ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο ή άλλη περίοδο με κρύο, δεν είναι η βέλτιστη επιλογή.
Ο τριπλής ενέργειας είναι ένας ηλιακός, ο οποίος εκτός από την ηλεκτρική αντίσταση μπορεί να δεχθεί και έναν σωλήνα ο οποίος έρχεται από το λεβητοστάσιο και να ζεσταίνει το νερό χρήσης του σπιτιού χρησιμοποιώντας το σύστημα θέρμανσης.
Και σε αυτό το σύστημα έχουμε απώλειες λόγω αποστάσεως. Θα μπορούσε πολύ εύκολα να χρησιμοποιηθεί κάποιος θερμοσίφωνας ή κάποιο μπόιλερ που θα τροφοδοτεί το σπίτι.
Παράδειγμα επιλογής ηλιακού
Σημασία στην επιλογή του ηλιακού παίζουν:
- Ο αριθμός ατόμων
- Η θέση στην πολυκατοικία
- Η απόσταση από τη χρήση
- Η επιλογή δικτύου σωληνώσεων και ρεύματος
Μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους για την επιλογή του ηλιακού είναι τα άτομα που μένουν στο σπίτι. Πόσα άτομα μένουν στο σπίτι, τι συνήθειες έχουν και πόσο συχνά χρησιμοποιούν ζεστό νερό.
Η εγκατάσταση του ηλιακού είναι ένα κομμάτι το οποίο αφορά επίσης την επιλογή του σωστού τύπου και μοντέλου. Έτσι αν η χρήση είναι πολύ μακριά από το σημείο εγκατάστασης ίσως χρειαστεί ένας ηλιακός μεγαλύτερου μεγέθους.
Ένα τυπικό ελληνικό νοικοκυριό με 4 άτομα και πρόσβαση σε μία ταράτσα με συνηθισμένη ηλιοφάνεια, μπορεί να αγοράσει ένα ηλιακό 160 λίτρων επιλεκτικής επιφανείας από 1.9 έως 3.0m² .
Επιλογή ηλιακού με επιδότηση
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες επιδοτούνται και από το κράτος. Είναι επιλέξιμες δαπάνες στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» αλλά και στα παλαιότερα αντίστοιχα προγράμματα.
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες επιδοτούνται από το πρόγραμμα για ζεστό νερό χρήσης αλλά και υποβοήθηση στο σύστημα θέρμανσης. Υποχρέωση του ιδιοκτήτη είναι να καλύψει το ποσοστό της συμμετοχής του όπως ορίζει το εκάστοτε πρόγραμμα .
Στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» η εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα ήταν υποχρεωτική για κάθε διαμέρισμα. Δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός στα μοντέλα και στις διαστάσεις του ηλιακού που θα εγκατασταθεί. Η μόνη υποχρέωση είναι να υπάρχουν οι απαραίτητες πιστοποιήσεις και τα παραστατικά.
Πασπαλιάρης Γιώργος
Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
Φωτογραφία: ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ EUROKINISSI
