Για μία ακόμα φορά η Αρχαία Ολυμπία και μαζί της όλη η Ηλεία, ακρωτηριάστηκε!
Το «Μουσείο των Ολυμπιακών Αγώνων» αντί να ιδρυθεί και να εγκατασταθεί στην Ολυμπία, ιδρύθηκε και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα! Η Ολυμπία έχασε ακόμα ένα κομμάτι από τον εαυτό της και μαζί μ΄ αυτή έχασε και ολόκληρη η Ηλεία.
Οι Ηλείοι, σε κάθε ευκαιρία αναφερόμαστε στον ρόλο και στην μοναδικότητα της Αρχαίας Ολυμπίας για την ανάπτυξη του τόπου και, κατά κανόνα, χρησιμοποιείται από τους αρμόδιους ως επιχείρημα για να διεκδικήσουν κάνα δρόμο ή κάνα αντιπλημμυρικό κι εκεί εξαντλείται η φαντασία και η αυτοπεποίθησή τους! Φαίνεται πως ή δεν είμαστε ικανοί να βρούμε τον τρόπο πραγματικής ενεργοποίησής της στην αναπτυξιακή διαδικασία ή, ακόμα χειρότερα, δεν πιστεύουμε ότι αυτός ο τρόπος υπάρχει!
Η αλήθεια είναι πως η πραγματική ενεργοποίηση της Αρχαίας Ολυμπίας υπερβαίνει τις δυνατότητες της τοπικής Δημοτικής Αρχής, όχι μόνο της σημερινής αλλά και όλων των προηγούμενων, όμως αυτή η αδυναμία πρέπει επιτέλους να ξεπεραστεί με τη συμμετοχή όλου του ‘πολιτικού κεφαλαίου’ του νομού, συνεπικουρούμενου από τις παραγωγικές τάξεις και οργανώσεις.
Ούτε η Ολυμπία δικαιούται ν΄ αρνηθεί την Πανηλειακή συνεργασία, ούτε οι Δημοτικοί άρχοντες της Ηλείας δικαιούνται να λείψουν από την κοινή προσπάθεια. Είναι η ώρα που ή θα γράψουν, όλοι μαζί, ιστορία! ή που θα τους «καταγράψει» η ιστορία ….
Η Ολυμπία για να διαδραματίσει το ρόλο της θέλει χώρο και ανθρώπους. Θέλει τα λιμάνια της Κυλλήνης και του Κατάκολου, θέλει τ΄ αεροδρόμια της Ανδραβίδας και του Επιταλίου, θέλει τις μεγάλες πόλεις του Πύργου και της Αμαλιάδας με την αστική τους οργάνωση και τις κοινωνικοοικονομικές υποδομές τους, θέλει τον παραγωγικό κάμπο της Κοίλης Ηλείας, θέλει τις παραλίες της Ζαχάρως, το οροπέδιο της Φολόης, τον Καϊάφα, τη λίμνη Καραμανλή (Πηνειού), τα ορεινά χωριά της Νότιας Ηλείας, τον Επικούρειο Απόλλωνα και όλ΄ αυτά ιδωμένα μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της Ολυμπίας!
Θέλει όμως, πριν απ΄ όλα, ανθρώπους που θα συνεργαστούν. Θέλει το «Κοινό των Πολιτικών».
Πρέπει να συγκροτηθεί άμεσα ένας «Φορέας Πανηλειακής Ανάπτυξης», που θα ενεργοποιήσει το γιγάντιο αναπτυξιακό κεφάλαιο της Αρχαίας Ολυμπίας και θα το συνδέσει με κάθε κομμάτι της Ηλείας. Η διάρκεια της ζωής του «Φορέα» πρέπει να υπερβαίνει τη διάρκεια της θητείας των αιρετών, ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχεια του έργου και της διαχείρισής του, ανεξάρτητα από τις επί μέρους θητείες.
Ο «Φορέας Πανηλειακής Ανάπτυξης» -ή όπως αλλιώς ήθελε ονομαστεί από τους ιδρυτές του- θα έχει ήδη από την αφετηρία του, εξασφαλισμένο ένα σημαντικό κεφάλαιο, ήτοι: την έκταση των 120 στρεμμάτων, που βρίσκεται επί της εθνικής οδού Πύργου-Αρχ. Ολυμπίας-Τρίπολης, στο ύψος του Πλάτανου κι απέχει μόλις 3χλμ. από το κέντρο της Ολυμπίας. Επίσης έχει μια ολοκληρωμένη μελέτη για την ίδρυση στον χώρο αυτό ενός «Αθλητικού Ολυμπιακού Άλσους», εγκεκριμένη από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Για την αγορά του οικοπέδου και την εκπόνηση της μελέτης η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δαπάνησε πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ. Έτσι αυτή την ελπιδοφόρα στιγμή για την Ελληνική οικονομία, που προβλέπεται να επενδυθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης τεράστια ποσά, η Ηλεία έχει στη διάθεσή της ίσως την πιο ώριμη μελέτη για να ενταχθεί στο πρόγραμμα.
Εξαιρετικά ενισχυτικό για την πραγματοποίηση του έργου είναι πως δεν υπάρχουν θεσμικά εμπόδια -ούτε από τον αρχαιολογικό και δασικό νόμο, ούτε από τη ΖΟΕ- ενώ το έργο περιλαμβάνεται τόσο στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της Αρχαίας Ολυμπίας, όσο και στο Χωροταξικό Σχέδιο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, ενώ υπάρχει και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ).
Σ΄ αυτά τα 120 στρέμματα, που μπορούν εύκολα να πολλαπλασιαστούν αν κριθεί αναγκαίο, έχει μελετηθεί η δημιουργία ενός αθλητικού άλσους που, εκτός από τους αγωνιστικούς χώρους ολυμπιακών προδιαγραφών, περιλαμβάνονται συνεδριακοί και εκθεσιακοί χώροι, χώροι θεματικών μουσείων και εκπαίδευσης, χώροι αναψυχής και απότισης τιμών. Εδώ μπορούν να φιλοξενηθούν και να λειτουργήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα ανώτατων ιδρυμάτων, διεθνή συνέδρια, αθλητικές εκδηλώσεις και, με δεδομένο ότι πρόκειται για σχεδιασμό «ανοιχτής αρχιτεκτονικής», η δομή του δύναται να προσαρμόζεται εύκολα στις ανάγκες του μέλλοντος. Στην πραγματικότητα οι δυνατότητες του είναι απεριόριστες και η ένταξη του στο περιβάλλον μοναδική!
Αυτό το έργο μπορεί να επανατοποθετήσει την Ηλεία στον οικονομικό χάρτη της χώρας, ενώ θα λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής κάθε αναπτυξιακού κεφαλαίου της. Θα είναι ένα άλμα στο μέλλον.
Στο μόνιμο ερώτημα: «Γιατί η Ηλεία, που έχει τόσες φυσικές και πολιτιστικές δυνατότητες, είναι ουραγός στην κατάταξη της ανάπτυξης» η απάντηση πρέπει ν΄ αναζητηθεί στο ανθρώπινο δυναμικό της και κυρίως στην αδυναμία του να λειτουργήσει ως σύνολο.
Τώρα είναι η ώρα ν’ αποδείξουμε ότι πιστεύουμε στον αναπτυξιακό παράγοντα ‘Ολυμπία’, ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε τυχόν ανόητους τοπικισμούς και προσωπικούς εγωισμούς και πως μπορούμε ν΄ αναμετρηθούμε με τις προκλήσεις της εποχής μας.
Νίκος Αλεξανδρόπουλος,
αρχιτέκτων-πολεοδόμος
(Δελτίο Τύπου)
