«Θέλουμε όλοι οι Δήμοι να είναι στο «όχημα» των ΟΧΕ – ΒΑΑ, με στόχο να διεκδικήσουν περισσότερους πόρους από όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και γίνουν όλοι οι πολίτες της Δυτικής Ελλάδας, συμμέτοχοι των ωφελημάτων που θα ανακύψουν μέσα από τις δράσεις που θα σχεδιαστούν και θα υλοποιηθούν».
Τη νέα αντίληψη της Περιφερειακής Αρχής σε σχέση με τις Χωρικές Επενδύσεις του νέου Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΕΣΠΑ 2021-2027) συνόψισε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης κατά την τοποθέτησή του στη διαβούλευση με τους Δήμους της Δυτικής Ελλάδας, για την εφαρμογή των στρατηγικών ΟΧΕ και ΒΑΑ που πραγματοποιήθηκε σήμερα Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2023, στον Πολυχώρο «Παλαιά Σφαγεία» στην Πάτρα.
«Στην Περιφέρεια, αποδίδουμε πολύ μεγάλη σημασία στην ενίσχυση και υποστήριξη των Δήμων της Δυτικής Ελλάδας και θεωρούμε τους Δήμους, τους πιο ισχυρούς συνεργάτες μας στην κατεύθυνση της υλοποίησης έργων και δράσεων με πολλαπλασιαστική ισχύ για την τοπική οικονομία και κοινωνία» πρόσθεσε ο κ Φαρμάκης και συνεχίζοντας εξειδίκευσε τον στόχο που είναι η δημιουργία ενός συνολικού στρατηγικού πλαισίου για τη χωρική ανάπτυξη στη Δυτική Ελλάδα με ιδιαίτερη μέριμνα στις πιο αγροτικές και λιγότερο εξωστρεφείς περιοχές, που θα συμβάλλει στην περαιτέρω μείωση των τοπικών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, αλλά και στην ανάδειξη νέων περιοχών ενδιαφέροντος και νέων πλεονεκτημάτων για τη Δυτική Ελλάδα.
«Οι χωρικές στρατηγικές που θα σχεδιαστούν «εκ των κάτω», θα επικεντρωθούν στην άμβλυνση των ανισοτήτων που παρουσιάζονται σε ενδοπεριφερειακό επίπεδο» είπε και αναφέρθηκε στις εννέα χωρικές ενότητες για την εφαρμογή ολοκληρωμένων χωρικών παρεμβάσεων στη Δυτική Ελλάδα, που είναι:
• Η χωρική ενότητα του Δήμου Πατρέων
• Η χωρική ενότητα του Δήμου Αγρινίου
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Πύργου, Αρχαίας Ολυμπίας και Ήλιδας
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου και Ξηρομέρου
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Αιγιαλείας, Καλαβρύτων και Ερυμάνθου
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Αρχαίας Ολυμπίας, Ανδρίτσαινας - Κρεστένων και Ζαχάρως
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Δυτικής Αχαΐας, Ανδραβίδας-Κυλλήνης και Πηνειού
• Η χωρική ενότητα των Δήμων Αμφιλοχίας και Ακτίου-Βόνιτσας
• Και ακόμα, η χωρική ενότητα των Δήμων Αγρινίου, Ι.Π Μεσολογγίου, Ναυπακτίας και Θέρμου για την εφαρμογή ειδικευμένης επένδυσης με τίτλο: «Διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού της Αιτωλοακαρνανίας»
«Η σκυτάλη περνάει σε εσάς, στους Δήμους και τους τοπικούς εταίρους, ώστε να διαμορφώσετε συνεκτικές χωρικές στρατηγικές, να αφουγκραστείτε τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, να καταρτίσετε και να εξειδικεύσετε αντίστοιχα τα σχέδια δράσης, πάντα με τη διαρκή υποστήριξη της Περιφέρειας και της Διαχειριστικής αρχής» είπε ο Περιφερειάρχης προς τους εμπλεκόμενους φορείς που συμμετείχαν στη διαδικασία και πρόσθεσε: «Εμείς, είμαστε πάντοτε εδώ για να σας ακούσουμε, να σας βοηθήσουμε, να συμβάλλουμε με κάθε τρόπο ώστε να φτάσουμε σε έναν τελικό σχεδιασμό που θα υπηρετεί συνολικά την ανάπτυξη της Δυτικής Ελλάδας, μέσα από τις δυνατότητες και τις αδυναμίες κάθε Δήμου και κάθε περιοχής. Δική μας μέριμνα, πάνω απ’ όλα, είναι τα αγαθά της ανάπτυξης να φτάσουν παντού και οι χρηματοδοτικές μας δυνατότητες να γίνουν πραγματική δύναμη για κάθε πολίτη αυτού του τόπου».
Καταλήγοντας στην ομιλία του, ο Περιφερειάρχης παρατήρησε ότι περιποιεί τιμή σε όλους τους αυτοδιοικητικούς παράγοντες που συμμετέχουν στη διαβούλευση, που ενδιαφέρονται και αγωνιούν για τον τόπο τους και το μέλλον του, τονίζοντας: «Η ευθύνη αυτή είναι στο μέλλον… Δεν εργαζόμαστε για το τώρα και για τις εκλογές που έρχονται, αλλά για το καλύτερο αύριο που μπορεί να αντιληφθεί ο κάθε πολίτης στην καθημερινότητά του».
Από την πλευρά της η Προϊσταμένη της Ειδικής Διαχειριστικής Υπηρεσίας Επιχειρησιακού Προγράμματος, Ιωάννα Φαναριώτου χαρακτήρισε πρωτοποριακή και σημαίνουσα την απόφαση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας να εντάξει το σύνολο της εδαφικής επικράτειας της στις αναπτυξιακές στρατηγικές των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων του προγράμματος Δυτική Ελλάδα 2021-2027. «Είναι μία μοναδική ευκαιρία για τις τοπικές κοινωνίες και την αυτοδιοίκηση να εξετάσουν την αναπτυξιακή τους διαδρομή και να την επαναδιατυπώσουν όπου χρειάζεται» επεσήμανε.
Στη συνέχεια η Μαρίνα Κουτσούρη Προϊσταμένη Μονάδας Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εφαρμογής των Στρατηγικών, έδωσε τις βασικές κατευθύνσεις για την ολοκληρωμένη εδαφική και βιώσιμη αστική ανάπτυξη κατά την προγραμματική περόδο2021-27.
Ο Σωτήρης Παυλέας σύμβουλος τεχνικής υποστήριξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας παρουσίασε αναλυτικά τα αποτελέσματα της μελέτης «Σχεδιασμός, επιλογή και προσαρμογή ΟΧΕ στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας την προγραμματική περίοδο 2021-2027» και προχώρησε στην τεκμηρίωση ανά χωρική ενότητα.
Η Γλυκερία Κατηφώρη στέλεχος της Μονάδας Α’ Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης ΕΠ «Δυτική Ελλάδα» αναφέρθηκε στον προγραμματισμό και υλοποίηση των στρατηγικών ΟΧΕ στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των Δημάρχων που συμμετείχαν στη διαδικασία.
Οι ΟΧΕ της Ηλείας
Εφαρμογή ΟΧΕ/ΒΑΑ στη χωρική ενότητα των Δήμων Πύργου, Ήλιδας και Αρχαίας Ολυμπίας
- Προτείνεται η διατήρηση της συγκεκριμένης ΟΧΕ με τους ίδιους στόχους και η διεύρυνση της περιοχής παρέμβασης με την περαιτέρω ενσωμάτωση του Δήμου Ήλιδας, ακολουθώντας τις αναπτυξιακές κατευθύνσεις των Χωροταξικών πλαισίων για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
- Διατήρηση και διεύρυνση της περιοχής του Άξονα Κατακόλου - Αρχαίας Ολυμπίας με το Δήμο Ήλιδας.
- Βάσει Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου (ΠΧΠ) προβλέπεται η ανάπτυξη δικτύου συνεργασίας Πύργου – Αμαλιάδας, ώστε να λειτουργήσουν ως δίπολο.
- Η χωρική ενότητα ανήκει στις αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές με έντονες οικιστικές και τουριστικές πιέσεις και με το περιβάλλον τους παράλληλα να χρειάζεται σχεδιασμένες δράσεις και μέτρα αναβάθμισης και εξυγίανσης.
- Το τρίπολο με πυρήνα την Αρχαία Ολυμπία περιλαμβάνει την Αρχαία Ήλιδα και το Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα. Οι τρεις αρχαιολογικοί χώροι αποτελούν πόλους διεθνούς βεληνεκούς με τεράστια αρχαιολογική και επιστημονική σημασία.
- Ο αναπτυξιακός πόλος της ευρύτερης περιοχής Πύργου – Αμαλιάδας (πρωτεύοντες περιφερειακοί πόλοι, χαρακτηρισμένο δίπολο οικισμών από το Γενικό ΠΧΣΑΑ) παρουσιάζει επίσης συγκριτικά πλεονεκτήματα στον ειδικό και εναλλακτικό τουρισμό (υγρότοποι, προστατευόμενα τοπία, ιαματικές πηγές κλπ.), στον αθλητισμό, στη γεωργία (εύφορες πεδινές εκτάσεις Ηλείας) και έχει δυνατότητες εξειδίκευσης στη βιολογική γεωργία και την παραγωγή ενέργειας (κοίτασμα υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή Κατάκολου, και αξιοποίηση ΑΠΕ).
Εφαρμογή ΟΧΕ Παραλιακού Μετώπου Αχαϊας και Ηλείας - Δήμων Δυτ. Αχαϊας, Ανδραβίδας - Κυλλήνης και Πηνειού
- Η προτεινόμενη χωρική ενότητα εντάσσεται στις ενότητες οι οποίες στο σύνολό τους ή στη μεγαλύτερη έκτασή τους χαρακτηρίζονται από προστατευόμενες περιοχές, αλλά έχουν δυνατότητες ήπιας ανάπτυξης με παράλληλη ανάδειξη των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πόρων τους.
- Ανήκει στις παράκτιες ενότητες, που είναι αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές, με έντονες οικιστικές και τουριστικές πιέσεις και με το περιβάλλον τους να χρειάζεται σχεδιασμένες δράσεις και μέτρα αναβάθμισης και εξυγίανσης.
- Προτεραιότητα η προστασία και η ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, η ανάπλαση περιοχών σε μικρότερους οικισμούς, η βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού με ήπιες δραστηριότητες αξιοποιώντας τη γειτνίαση με το θαλάσσιο στοιχείο και με εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος μέσω διασύνδεσης με τα αναπτυξιακά συγκριτικά πλεονεκτήματα της αγροτικής/ορεινής ενδοχώρας.
- Ποιοτική αναβάθμιση του τουρισμού της παράκτιας περιοχής και εκτόνωση της τουριστικής κίνησης προς την ορεινή και ημιορεινή ενδοχώρα και ενίσχυση της δραστηριότητας της αλιείας και της εκτατικής υδατοκαλλιέργειας
- Προστασία του δελταϊκού τοπίου του ποταμού Πηνειού ως τοπίου υψηλής οικολογικής αξίας, του τοπίου των «Πηγών Κυλλήνης», της περιοχής των λιμνοθαλασσών Κοτυχίου – Καλογριάς ως περιοχής με δυνατότητες κυρίως εναλλακτικών και ειδικών μορφών τουριστικής ανάπτυξης, της περιοχής του λιμένα της Κυλλήνης «Νησάκι Καυκαλίδας», της παραλίας της Καλογριάς, του ακρωτηρίου Άραξος, καθώς και του όλου παράκτιου τοπίου.
Εφαρμογή ΟΧΕ στη χωρική ενότητα Δήμων Αρχαίας Ολυμπίας, Ανδρίτσαινας – Κρεστένων και Ζαχάρως
- Η προτεινόμενη χωρική ενότητα εντάσσεται στον Άξονα Ανάπτυξης «Ορεινή Αρχ. Ολυμπία - Κρέστενα - Ανδρίτσαινα - Επικούρειος Απόλλωνας», που ενισχύει τον ορεινό χώρο και ανήκει στις ενότητες της ΠΔΕ με ομοιογενή χαρακτηριστικά.
- Δικτύωση όλων των οικισμών της χωρικής ενότητας σε ένα ενιαίο και συνεργαζόμενο οικιστικό δίκτυο με σκοπό την ισόρροπη ανάπτυξη, τη δικτύωσή της με τις γειτονικές μέσω της ανάδειξης του αρχαιολογικού πολιτιστικού τριπόλου «Αρχαία Ολυμπία – Αρχαία Ήλιδα – Επικούρειος Απόλλωνας»
- Η ορεινή και πεδινή περιοχή της ενδοχώρας της τουριστικής ενότητας Δ. Ζαχάρως, Κρέστενων – Ανδρίτσαινας παραμένουν τουριστικά αναξιοποίητες,
- Προτεραιότητα η προστασία και η ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, η ανάπλαση περιοχών σε μικρότερους οικισμούς, η βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού με ήπιες δραστηριότητες αξιοποιώντας το θαλάσσιο στοιχείο σε συνδυασμό με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ενδοχώρας.
- Αναβάθμιση και βελτίωση τουριστικών υποδομών για την προώθηση του θεματικού τουρισμού
- Διαμόρφωση και κατοχύρωση μιας διακριτής (Place Marketing / Branding).
- Δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών, ανάπτυξη πολιτιστικού τουρισμού όλες τις εποχές του έτους στην Αρχαία Ολυμπία, στην περιοχή του Παράσιου Πάρκου στην περιοχή της Φιγαλείας, του Ναού του Επικούρειου Απόλλωνα και του Λυκαίου Όρους και οργάνωση δράσεων ανάδειξης της λίμνης Καϊάφα και των ιαματικών πηγών με σκοπό την προώθηση του ιαματικού τουρισμού.
