διαπερνά όλο τον κοινωνικό ιστό της χώρας μας και ξεκινώντας από την Παιδεία συνεχίζει στην πολιτική και καταλήγει στην οικονομία. Η κρίση παιδείας, βαθύτερης δηλαδή και ουσιαστικής καλλιέργειας της προσωπικότητας του ατόμου αποπροσανατόλισε τον σύγχρονο Έλληνα και υπονόμευσε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του, τις επιδιώξεις, τις επιθυμίες, τις βιοτικές του προτεραιότητες, ολόκληρη τη ζωή τη δική του και των γύρω του.
«Παύουν σε περιόδους τέτοιας κρίσης», όπως σημειώνει και ο καθηγητής Γ.Μπαμπινιώτης, «να λειτουργούν οι οδοδείκτες και οι δικλίδες ασφαλείας μιας πραγματικής παιδείας: οι σωστές αξιολογήσεις στη ζωή, το ήθος, η αίσθηση ευθύνης και, κυρίως, η αίσθηση ορίων.
Μιλάμε, βέβαια, για μια πραγματική παιδεία η οποία έχει μεν ως βάση τη σχολική εκπαίδευση αλλά συνδιαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες: τα ενδιαφέροντα καθενός, τις ποικίλες επιλογές του (κοινωνικές, πολιτικές, ηθικές, θρησκευτικές), τις ευαισθησίες του, τη διάθεση αυτομόρφωσης και την όλη σχέση του με τον πολιτισμό (με το βιβλίο, το θέατρο, τη μουσική, τον κινηματογράφο, τα εικαστικά, την επιστήμη, την ευρύτερη διανόηση).
Μιλάμε για μια παιδεία που-με ευθύνη τής Πολιτείας- προσφέρονται: ποιοτική δημόσια εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες (σχολική εκπαίδευση- πανεπιστήμια), ευκαιρίες για ευρύτερη ποιοτική διά βίου εκπαίδευση, ποιοτικά κρατικά μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας (ραδιόφωνο, τηλεόραση), συνεχής και αποδεδειγμένη έμφαση σε όλες τις μορφές της τέχνης.»
Μιλάμε για μια Εθνική Παιδεία η οποία συντονίζεται και διαμορφώνεται από το Υπουργείο (πρώην Εθνικής, γιατί άραγε;) Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων.
Ο σημερινός Πρωθυπουργός της χώρας μας κ.Γιώργος Παπανδρέου δήλωνε:
«Θα μας ρωτήσει κανείς, μα εν μέσω κρίσης, θα κάνετε εσείς επένδυση στην παιδεία; Η απάντηση είναι απλή. Ακριβώς επειδή είμαστε μέσα σε μια κρίση, χρειάζεται επένδυση στην παιδεία, χρειάζεται επένδυση στον άνθρωπο.
Άρα, λοιπόν, παρότι είναι εξαιρετικά δύσκολες οι συνθήκες, ξέρουμε ότι, όταν θα αναλάβουμε τη διακυβέρνηση του τόπου, οι δεσμεύσεις μας θα ισχύσουν με το παραπάνω για τα θέματα της παιδείας, διότι εκεί πρέπει να επενδύσουμε. Το 5% για την παιδεία θα το βρούμε οπωσδήποτε.
Ένα δισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον για την παιδεία, στον πρώτο μας προϋπολογισμό. Και θα εξοικονομήσουμε πόρους με μια σωστή αναδιάρθρωση των δαπανών για την παιδεία, περιορίζοντας πολλές αντιπαραγωγικές διοικητικές δαπάνες.» (Απόσπασμα από την ομιλία του Γιώργου Παπανδρέου, στο φόρουμ, "Μιλάμε για παιδεία", Αθήνα, 6 Απριλίου 2009).
Ο Δημοσθένης όμως δυστυχώς για την κυβέρνηση και την Παιδεία μας, εδώ και 2.500 χρόνια, εξακολουθεί να είναι επίκαιρος «δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων». Η λύση σχεδόν όλων των προβλημάτων της Παιδείας έχει και την οικονομική της διάσταση. Με οικονομικά εξαθλιωμένους δασκάλους δεν είναι δυνατόν να έχουμε Παιδεία.
Οι άλλοι παράγοντες, που επίσης είναι απαραίτητοι, δηλαδή οι γνώσεις, οι εμπειρίες, η φαντασία, το φιλότιμο, δεν λείπουν από τη σημερινή Ελλάδα και από τους Έλληνες εκπαιδευτικούς , αρκεί η Πολιτεία να αναζητήσει τους ειδήμονες σε κάθε περίπτωση. Αυτά που λείπουν είναι τα χρήματα και η αδέσμευτη πολιτική βούληση.
Και τώρα γεννιέται το ερώτημα: αφού «η επένδυση στην Παιδεία είναι η πιο σημαντική επένδυση για το μέλλον του έθνους», γιατί δεν διατίθενται οι αναγκαίοι πόροι ή γιατί δεν γίνεται η ορθολογικότερη κατανομή των ήδη διαθέσιμων πόρων;
Η απάντηση που λαμβάνουμε από τον Υπουργό Οικονομικών είναι: «επειδή δεν αντέχει η οικονομία». Η απάντηση που εμείς δίνουμε, με πλήρη επίγνωση της σημασίας των λέξεων που χρησιμοποιούμε, είναι όχι γιατί η οικονομία δεν αντέχει, αλλά επειδή η Παιδεία κατέχει πολύ χαμηλή αξιολόγηση στην κλίμακα προτεραιοτήτων της κυβέρνησης.
Η διαπίστωση αυτή είναι μελαγχολική, εκφράζει ωστόσο την πραγματικότητα. Οι δαπάνες για την Παιδεία αποδίδουν μακροχρόνια, κάτι που δεν συγκινεί τους κυβερνώντες, τα συμφέροντα των οποίων είναι βραχυχρόνια. Γι' αυτό υπάρχει ανάγκη πιεστική, κάποιο κόμμα εξουσίας, κάποιος ηγέτης, να σκεφθεί εθνικά.
Φέτος για πρώτη φορά μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο τα ελληνόπουλα δεν έχουν σχολικά βιβλία. Κι αυτό όχι γιατί εξοικονομήθηκαν χρήματα αλλά υπάρχουν καταγγελίες και έχει ήδη διαταχθεί διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης από τον οικονομικό Εισαγγελέα, μετά το δημοσίευμα εφημερίδας στο οποίο ανέφερε ότι ο διαγωνισμός για την προμήθεια χαρτιού για την έκδοση σχολικών βιβλίων, ζημίωσε το δημόσιο με περισσότερο από 1,5 εκατομμύρια ευρώ από υπερτιμολόγηση κατά 38%. Κάποιοι θα πουν «δεν έχουν βιβλία, δώστε τους dvd». Αυτό όμως δείχνει το γεγονός πως κάποιοι πολιτικοί βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου της εκπαιδευτικής πραγματικότητας στη χώρα μας.
Στην Ηλεία η κατάσταση στα σχολεία μας είναι τραγική παρά τις συγχωνεύσεις που έγιναν πρόχειρα και αποσπασματικά. Υπάρχουν τεράστια προβλήματα συνωστισμού μαθητών σε ακατάλληλα και μη εξοπλισμένα σχολικά κτήρια και σε λυόμενα, ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό και ενώ υπάρχουν τα χρήματα δεν προωθούνται οι λύσεις των προβλημάτων της σχολικής στέγης. Οι ευθύνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον τομέα αυτό είναι μεγάλες.
Η Νέα Δημοκρατία, πριν δύο χρόνια, παρέδωσε στην ελληνική κοινωνία ένα σχολείο με προγραμματισμό όπου όλα τα εκπαιδευτικά κενά καλύπτονταν εγκαίρως, όπου υπήρχαν προγράμματα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, τα βιβλία ήταν έτοιμα από το καλοκαίρι και η ενισχυτική διδασκαλία, που δυστυχώς κατήργησε η Κυβέρνηση του ΠαΣοΚ, ήταν αρωγός σε όλους τους μαθητές, οικονομικά ασθενέστερων κυρίως οικογενειών.
Με δεδομένη τη θέση της Νέας Δημοκρατίας και του Πρόεδρου της, Αντώνη Σαμαρά, ότι η Παιδεία είναι ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες άσκησης πολιτικής και η μοναδική, ίσως, εγγυημένη, επένδυση για το μέλλον της Ελλάδας αποτελεί τη μοναδική Ελπίδα για το μέλλον των Παιδιών μας.
*Ο Αθανάσιος Κατσίμπελης είναι Δάσκαλος-M.Ed και Νομικός, Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Πύργου και Υπεύθυνος Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων της ΝΟ.Δ.Ε Νέας Δημοκρατίας Ηλείας.
