Τα κίνητρα στο ΕΣΥ και η περίπτωση της Ηλείας
Η εκκωφαντική αποχώρηση των τριών από τους τέσσερις μόνιμους Παθολόγους του ΓΝ Ηλείας και το μηδενικό ενδιαφέρον για τις θέσεις που προκηρύσσονται επανέφεραν στο προσκήνιο τη συζήτηση για τα κίνητρα που χρειάζονται ώστε να καταστεί ελκυστικό το σύστημα υγείας στην Ηλεία.
Η πρωτοφανής εκροή πτυχιούχων την περίοδο της κρίσης προκαλεί μια αναντιστοιχία προσφερόμενων θέσεων και πραγματικής ζήτησης που δυσχεραίνει την κάλυψη τους ιδιαίτερα στις περιφερειακές μονάδες του συστήματος.
Οι χαμηλές αμοιβές, τα εξαντλητικά ωράρια και τα στενά περιθώρια επιστημονικής εξέλιξης υποχρέωσαν το ιατρικό προσωπικό να αναζητήσει επαγγελματική διέξοδο είτε στο εξωτερικό είτε στον ιδιωτικό τομέα.
Αρκούν όμως τα οικονομικά κίνητρα για να καταστεί το ΕΣΥ περισσότερο ελκυστικό;
Παρά το συγκοινωνιακό της αποκλεισμό (οδικό και σιδηροδρομικό) η Ηλεία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί δυσπρόσιτη ή μειονεκτική περιοχή με όρους αυστηρά γεωγραφικούς.
Τυχόν ένταξη στις άγονες και προβληματικές περιοχές Α’ κατηγορίας θα βελτιώσει μεν τις αποδοχές, κρύβει όμως «παγίδες» όπως η δυνατότητα μετάθεσης του μόνιμου ιατρικού προσωπικού σε μονάδα που επιθυμεί μετά την πενταετία μετατρέποντας το νοσοκομείο σε «διαμετακομιστικό κέντρο» σε βάρος της βιώσιμης λειτουργίας του και μεταθέτοντας το πρόβλημα διαρκώς για το μέλλον.
Ενδεχόμενη ένταξη στη Γ’ ζώνη θα αυξήσει τον αριθμό των εφημεριών των ήδη υπηρετούντων επιδεινώνοντας περαιτέρω τις συνθήκες εργασίας.
Στην Ηλεία το πρόβλημα εντοπίζεται στις εγγενείς αδυναμίες της διάρθρωσης του νοσηλευτικού χάρτη. Προφανώς ένα πιο ευέλικτο σύστημα αμοιβών, που θα ενισχύει κλινικές κυρίως ειδικότητες μειωμένης διαθεσιμότητας που επιθυμούν να εργαστούν σε άγονες περιοχές, θα βοηθούσε.
Το ιατρικό προσωπικό όμως εκτός από αξιοπρεπείς αμοιβές αναζητά ασφάλεια και επιστημονική εξέλιξη. Ο κατακερματισμός του, η ανορθολογική του κατανομή ακόμα και στο «μείγμα» των θέσεων που προκηρύσσονται και η λογική του «λίγοι εδώ λίγοι εκεί για να ‘ναι όλοι ικανοποιημένοι» δεν εμπεδώνουν αίσθημα ασφάλειας και περιορίζουν τα περιθώρια εξέλιξης καθιστώντας το σύστημα υγείας στο νομό μη ελκυστικό.
Η πυκνότερη διάταξη του υπάρχοντος ιατρικού δυναμικού στο νοσοκομειακό τομέα στην Ηλεία θα συνιστούσε το ισχυρότερο κίνητρο για την επιλογή και κυρίως την παραμονή των νέων ιατρών στην περιοχή.
Παράλληλα χρειάζονται έξυπνες παρεμβάσεις που θα δυσκολεύουν την παραμονή ιατρικού προσωπικού που ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του στα κεντρικά νοσοκομεία (για παράδειγμα της Πάτρας).
Δείτε τι συμβαίνει σήμερα. Όσοι ολοκληρώνουν την εκπαίδευσή τους παραμένουν ως παρατασιακοί ειδικευόμενοι και στη συνέχεια ως επικουρικοί αναμένοντας την προκήρυξη μιας μόνιμης θέσης ενισχύοντας ουσιαστικά τη συγκεντροποίηση του ιατρικού προσωπικού σε βάρος των περιφερειακών νοσοκομείων.
Σε συνθήκες ακραίας ανισσοροπίας προσφερόμενων θέσεων και πραγματικού ενδιαφέροντος χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση στις παρατάσεις των συμβάσεων των ειδικευομένων και τις εγκρίσεις θέσεων επικουρικών και μονίμων ώστε να ενισχύονται κατά προτεραιότητα οι περιφερειακές μονάδες του συστήματος με χαμηλά ποσοστά κάλυψης των αντίστοιχων οργανικών θέσεων.
Κώστας Διαμαντόπουλος
Οδοντίατρος, MSc
Πρώην Διοικητής ΓΝ Ηλείας
Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Management Υπηρεσιών Υγείας