Από το όχι και τόσο μακρινό 1994 μετά από πρωτοβουλία του Π.Ο.Υ. και της Π.Ο.Ψ.Υ. έχει καθιερωθεί και ‘γιορτάζεται’ η 10η Οκτωβρίου ως μέρα ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία.

27 χρόνια πριν τα διακυβεύματα για τον κλάδο ήταν πραγματικά η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τις διαταραχές ψυχικής υγείας, για τους ανθρώπους που βιώνουν και αγωνίζονται στην καθημερινότητά τους με τις διαταραχές αυτές και δίνουν τον δικό τους αγώνα για την κάθε μέρα προσπαθώντας να είναι το σήμερα πιο λειτουργικό, πιο όμορφο και παραγωγικό από το χθες τους, αλλά και για τους ίδιους τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας ώστε να καθιερωθούν στην κοινή συνείδηση ως ένας κλάδος αναγκαίος και πραγματικά χρήσιμος (ειδικά στην ελληνική – δύσπιστη- κοινωνία).

27 χρόνια μετά και ως κοινωνία μπορούμε να πούμε ότι μερικά από αυτά τα διακυβεύματα είναι πλέον κεκτημένα και ως ειδικοί της ψυχικής υγείας προσπαθούμε να θέσουμε νέους στόχους και να βοηθήσουμε έτι περαιτέρω την κοινωνία μας που ειδικά τα τελευταία χρόνια φαίνεται να μας έχει ανάγκη όσο ποτέ.

Περάσαμε τις συμπληγάδες της οικονομικής κρίσης, όπου οι ζωές των ανθρώπων αναδιαρθρώθηκαν και δεν ήταν λίγοι οι συμπολίτες μας που κλήθηκαν πρώτη φορά αντιμέτωποι με πληθώρα υπαρξιακών και συναισθηματικών ζητημάτων και όμως αντιμετωπίστηκαν.

Τα τελευταία δυο χρόνια με την πανδημία και τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν η κοινωνία κλήθηκε ξανά να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση και όπως τα δεδομένα έδειξαν δεν ήταν καθόλου λίγοι οι συνάνθρωποί μας που επηρεάστηκαν με χαρακτηριστικά παραδείγματα συναισθηματικών διαταραχών, φοβιών και κρίσεων πανικού να τους χτυπά για τα καλά την πόρτα.

Ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας υπερβάλλαμε εαυτόν, ο καθένας από το δικό του μετερίζι και με κάθε δυνατό τρόπο, και βοηθήσαμε όποιον συνάνθρωπό μας παρουσιάστηκε μπροστά μας με το αίτημα του ζητώντας την βοήθειά μας να διαχειριστεί μια πρωτόγνωρη κατάσταση που σίγουρα το αποτύπωμά της ακόμα χαράσσεται και τα οριστικά της αποτελέσματα θα φανούν στο μέλλον με μεγαλύτερη ακρίβεια και σαφήνεια.

Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας αγωνίζονται πολλές φορές όμως μόνοι τους με το ‘θεριό’, ο καθένας ξεχωριστά με τις λιγοστές του δυνάμεις μπροστά στο τεράστιο πρόβλημα που διαφαίνεται στον ορίζοντα, με τις ανάγκες των ανθρώπων δίπλα μας να είναι πραγματικά μεγάλες αναφορικά με το δυναμικό που καλείται να τις καλύψει.

Σε όλη αυτή την κατάσταση που υφίσταται και μέρα με την ημέρα διαμορφώνεται εκ νέου ίσως έχει έρθει η ώρα να θέσουμε ως χώρος ξεκάθαρα διακυβεύματα προς την πολιτεία, η οποία μετά από τόσα χρόνια αντιμετωπίζει τον κλάδο με περίσσια αδιαφορία.

Οι δομές ψυχικής υγείας ξεκάθαρα υπολειτουργούν, σε έναν βαθμό έχουν καταλήξει να είναι διεκπεραιωτές γραφειοκρατικών και προνιακών ζητημάτων χάνοντας την ουσία της λειτουργίας τους και παράλληλα δεν εκπληρώνουν με τον ορθό τρόπο τον σκοπό τους απέναντι στους συνανθρώπους μας.

Κλείνοντας, είναι ξεκάθαρα επιβεβλημένο να τονίσουμε πως η πολιτεία δεν έχει δώσει καμία σημασία και στον ιδιωτικό χώρο των επαγγελματιών ψυχικής υγείας ρυθμίζοντας το πλαίσιο λειτουργίας και δίνει το δικαίωμα σε πληθώρα ανθρώπων από άλλους κλάδους να ‘βαφτίζονται’ θεραπευτές- ψυχολόγοι κοκ (όπως είδαμε και στην υπόθεση της Καρολάιν στα Γλυκά Νέρα), έχοντας στο νου τους μονάχα το κέρδος και όχι την σαφή προσφορά στο κοινωνικό σύνολο που μας έχει ξεκάθαρα ανάγκη για να σταθεί όρθιο στις δύσκολες μέρες που διανύουμε.

Ήρθε η ώρα να πούμε πως η ψυχική υγεία ημών και των γύρω μας δεν είναι παιχνίδι! Οφείλουμε να της δώσουμε την δεόυσα σημασία και προσοχή και να παλέψουμε όλοι μαζί για να διατηρήσουμε την κοινωνία μας όρθια και να κοιτάξουμε το μέλλον με αισιοδοξία και ελπίδα!

Ανδρέας Σταματόπουλος
Ψυχολόγος Παν. Κρήτης