Στην εκπνοή του χρόνου διακυβέρνησης και με συσσωρευμένα τα προβλήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία, η κυβέρνηση έρχεται με στόμφο να εισάγει, σε κατ’ επίφαση δημόσιο διάλογο, νομοσχέδιο που βάλει ευθέως, τη δημοκρατική λειτουργία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τραυματίζει καίρια το δημόσιο αγαθό της παιδείας με απώτερο στόχο της την περαιτέρω υποβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου.

Χωρίς ίχνος ευθύνης έναντι της νέας γενιάς και με σαφή προσανατολισμό την ικανοποίηση των επιταγών, ομάδων συμφερόντων, καθιστά οφθαλμοφανές το αλλεργικό της σύνδρομο στις αρχές της δημοκρατίας.

Ορίζει ως ελλειμματικούς τους καθηγητές και ανίκανους εξ ορισμού να εκλέξουν πρυτανική αρχή και πρύτανη, καταστρατηγώντας ουσία και τύπο, τη συνταγματική επιταγή του άρθρου 16 παρ. 5 , περί πλήρους αυτοδιοίκησης των πανεπιστημίων.

Θέτει το δημόσιο αγαθό, την παιδεία, σε ιδιότυπη αιχμαλωσία υποχωρώντας επικίνδυνα από τις εμβληματικές αναφορές του νόμου πλαισίου 1268/82 όπου, μεταξύ άλλων αναφέρει στο άρθρο 1, παρ.2:

Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.), που έχουν ως αποστολή:

α) Να παράγουν και να μεταδίδουν τη γνώση με την έρευνα και τη διδασκαλία και να καλλιεργούν τις τέχνες και τον πολιτισμό.

β) Να συμβάλλουν στη διαμόρφωση υπεύθυνων πολιτών, ικανών να αντιμετωπίζουν τις ανάγκες όλων των πεδίων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων με επιστημονική, επαγγελματική και πολιτιστική επάρκεια και με σεβασμό στις πανανθρώπινες αξίες της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης.

γ) Να ανταποκρίνονται στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών, μορφωτικών και αναπτυξιακών αναγκών της κοινωνίας με προσήλωση στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.

Φιλοδοξεί να μετατρέψει τον κατεξοχήν πόλο γνώσης, μόρφωσης και πολιτισμού σε πεδίο μάχης διάφορων ποικιλώνυμων συμφερόντων.

Βραχίονές τους, τα συμβούλια διοίκησης και οι μάνατζερ, ως προϊόντα συναλλαγών, συμφωνιών και διαπλοκής.   

Με έντονη αμβλυωπία, ελλειπτική κι επιλεκτική μνήμη της ιστορίας της εκπαίδευσης και των δημοκρατικών κατακτήσεων, μα πάνω από όλα, με ανικανότητα παροιμιώδη να αντιληφθεί τις ορίζουσες του μέλλοντος για τη χώρα, παραδίδει τα πάντα στην μαγεία του κόσμου της αγοράς.

Με ένα «πολυσέλιδο» power point, για τις ανάγκες της επικοινωνίας, που χαρακτηρίζεται από δομική αντίφαση και αυτοαναίρεση της κυβέρνησης, λόγω της προηγούμενης νομοθέτησης, ν. 4692/20, Μέρος Β΄ Διατάξεις για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Κεφάλαιο  Α΄ Ανάδειξη Πρυτανικών Αρχών, επιδιώκει να φέρει στο προσκήνιο αλήστου μνήμης εποχές με την επιλογή δοτής διοίκησης (ισχνή δημοκρατική νομιμοποίηση) έναντι δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων.

Δοκιμάζει την ανθεκτικότητα της δημοκρατίας, πλήττοντάς την, στον συνταγματικά κατοχυρωμένο χώρο ελεύθερης διακίνησης ιδεών, παραγωγή γνώσης, αριστείας και καλλιέργειας ακαδημαϊκού και δημοκρατικού ήθους.

Με εμμονή κατά του δημόσιου χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τροποποιεί το περιβάλλον λειτουργίας και αφήνει υποχρηματοδοτούμενη την ακαδημαϊκή ζωή παραπέμποντας σε αναζήτηση πόρων από τον χώρο της αγοράς.

Αντί στελέχωση με προσλήψεις καθηγητών, επιλέγει ένστολους φρουρούς.

Αντί να ενισχύσει τη φοιτητική μέριμνα, στηρίζοντας σε κάθε βήμα τον φοιτητή, καταργεί τις φοιτητικές παρατάξεις για να σιγήσει κάθε φωνή διεκδίκησης της νέας γενιάς.

Αντί να αναγνωρίσει τον ιδιαίτερο ρόλο και την αξία των πανεπιστημιακών δασκάλων με τη συμβολή τους στη διαμόρφωση της ελληνικής κοινωνίας, τους απαξιώνει το έργο και την υπόστασή τους.

Αντί να δώσει επαγγελματικά δικαιώματα σε χιλιάδες πτυχιούχους και φοιτητές που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους, καθιστά ισότιμα τα πτυχία των επιχειρήσεων-κολλεγίων.

Αντί να φέρει στον δημόσιο διάλογο νομοσχέδιο, όπως επικαλείται τρία χρόνια τώρα, παρουσιάζει ένα ασαφές και ανεφάρμοστο επί της ουσίας, σύνολο, που το βαπτίζει μεταρρύθμιση.

Αντί να θέσει στη βάσανο του διαλόγου με τα πολιτικά κόμματα, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τους εκπροσώπους του προσωπικού, τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, ορίζει  χρόνο (12 μέρες) διαβούλευσης, καταδεικνύοντας έτσι την αντίληψη που έχει, για τον δημόσιο και δημοκρατικό διάλογο.    

Θέλει να δημιουργήσει ένα σώμα, καθηγητών και φοιτητών, «ευνουχισμένων» και λοβοτομημένων, για να ολοκληρώσει πολιτικές που εδράζονται στην αντίληψη του άκρατου νεοφιλελευθερισμού.

Καταληκτικά, μια αναγκαία επισήμανση  

Η ανθεκτικότητα της δημοκρατίας είναι δεδομένη.

Όσο και αν προσπαθεί η κυβέρνηση να την υπομονεύσει, δε θα τα καταφέρει.

Ο χρόνος της είναι λίγος.

Η παιδεία είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό.

Γιώργος Παναγιωτόπουλος
Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Δημοτικός Σύμβουλος Ανδραβίδας - Κυλλήνης
Μέλος Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ