Του Αθανάσιου Κατσίμπελη*
Κάποιοι κατά καιρούς προσπαθούν να μας πείσουν για τη συλλογική μας ευθύνη, που βεβαίως υπάρχει πάντα σε ένα λαό που επιλέγει αντιπροσώπους, η οποία όμως δεν αίρει την ατομική και συλλογική ευθύνη των πολιτικών, και να τη μετατρέψουν σε συλλογική συνενοχή για την κατάντια του τόπου μας.Όσοι λοιπόν μιλάνε περί ”συνευθύνης” για την παρακμή που βιώνουμε, δεν επιδιώκουν παρά τον επιμερισμό των διαχρονικών αλλά και μελλοντικών ευθυνών, που έχουν όσοι με τις πολιτικές, την άγνοια, την αδράνεια και τον ωφελιμισμό μας οδηγήσουν σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Κι επειδή τα χειρότερα έρχονται, η "συνευθύνη" που επιδιώκεται, μάλλον στη "συνενοχή" στοχεύει.
Όλοι διαπιστώνουμε πως ζούμε σε περιβάλλον ανομίας μέσα στη δημοκρατία μας.Η έννοια δε της δημοκρατίας οριοθετεί αντιθετικά το περιεχόμενο της κατάστασης της ανομίας.Για τον λόγο αυτό ο Αριστοτέλης στην Ρητορική του αναφέρει πως σε τίποτα δεν διαφέρει ένας νόμος, όταν δεν εφαρμόζεται, από το να μην υπάρχει, ενώ ο Μένανδρος ταυτίζει τον κακό νόμο με την ανομία. Ο Δίων δε ο Χρυσόστομος, θέτει την ανομία στο περιβάλλον της τυραννίας μαζί με την σκληρότητα, την ύβρη και την διχόνοια. Επομένως, τη στιγμή που ο νομικός μας πολιτισμός στηρίζεται στη δημοκρατία και τη νομιμότητα, η ανομία καλύπτει εκείνες τις εκδηλώσεις αυθαιρεσίας που προσβάλλουν τον νομικό μας πολιτισμό και κατ’ επέκταση την ίδια την κοινωνική μας συμβίωση.
Κανένας λοιπόν δεν μπορεί να ισχυριστεί πως είμαστε όλοι συνένοχοι τη στιγμή που ούτε εκτελέσαμε μαζί με άλλους τα εγκλήματα, ούτε ανεχτήκαμε την τέλεσή τους, αλλά αντίθετα προσφεύγοντας στη δικαιοσύνη είτε ατομικά, είτε συλλογικά αποκαλύπταμε τις προθέσεις των θυτών.Έστω κι αν η δικαιοσύνη δεν αφήνεται να λειτουργεί σωστά αυτή έχει ως καταφύγιο, ο πολίτης.
Στους απλούς αγράμματους ψηφοφόρους, που η ίδια η Πολιτεία τους άφησε χωρίς παιδεία και η κοινωνία τους απαξίωσε δεν μπορεί να τους αποδίδονται οι ευθύνες των μορφωμένων συνενόχων και συναυτουργών.Δεν λειτουργούσαν εν κενώ οι άνθρωποι. Τον εφιαλτικό δρόμο τον άνοιγαν οι ιδεολογικές μπουλντόζες του καθεστώτος. Σταθερά, μόνιμα και μεθοδικά. Η εγκληματική αυτή πολιτική -απαξιωτική για την εργασία, διευκολυντική για τις ευκολίες και τις παρεκβάσεις- επιβεβαιώνει το προφανές: η κοινωνία συμπεριφέρεται όπως τη μάθεις...
Ταυτόχρονα, ο κόσμος διαπίστωνε και βίωνε ότι υπάρχει ένα κράτος-σουρωτήρι, που είτε αδυνατεί ή ανέχεται τη διαφθορά. Ενα κράτος που δεν ήξερε ούτε πόσους δημόσιους υπαλλήλους διαθέτει. Ενα κράτος- ερείπιο, που αδυνατούσε να συλλάβει τη φοροδιαφυγή. Ενας μηχανισμός που δεν μπορούσε να ελέγξει ψεύτικα πιστοποιητικά για αναπηρικές συντάξεις, να προσφέρει άμεση εξυπηρέτηση και διευκολύνσεις στους πολίτες, που απογοητευμένοι κατέφευγαν στον παράδρομο του λαδώματος. Ενα κράτος που συνέχιζε να βολεύει ημετέρους, να νομοθετεί με ταξικά κριτήρια, να τάζει και να ψεύδεται... Ενα κράτος εξαθλιωμένο, πραγματικός υπόνομος, που αποτελούσε -και, φευ, εν πολλοίς αποτελεί- ιδανικό βιότοπο για «μάγκες» και πονηρούς.
Για να δημιουργήσουμε οι έλληνες “ένα αρραγές μέτωπο συνευθύνης για το μέλλον” όπως τόνισε στο μήνυμά του για την Εθνική μας Επέτειο της 25ης Μαρτίου ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θα γίνει με την τιμωρία των ενόχων του παρελθόντος που επιθυμούν να μας καταστήσουν συνενόχους.
Η σύγχρονη δημοκρατία απαιτεί πολίτες με υψηλό αίσθημα ευθύνης και συνειδητοποίησης των υποχρεώσουν που απορρέουν από την ιδιότητά τους αυτή, και αυτό πηγάζει από την ίδια την έννοια της λέξης δημοκρατία ως μορφή πολιτεύματος λαϊκής κυριαρχίας. Η δημοκρατία για να λειτουργήσει απαιτεί ενεργούς πολίτες. Πολίτες δηλαδή που δεν θα αποποιούνται τον ρόλο τους, ούτε θα απαξιώνουν την δυνατότητα ανάληψης δράσης. Τελικά, στις δύσκολες συνθήκες του σύγχρονου πολιτικού γίγνεσθαι και της κοινωνικής συμβίωσης ο δρόμος προς την δημοκρατία παραμένει προσωπική υπόθεση και αξίζει «τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες• δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις… Και περισσότερη τιμή τους πρέπει όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος, κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε».
*Δάσκαλος- Μ.Ed, Νομικός
--
Αθανάσιος Κατσίμπελης
Δάσκαλος, Μ.Εd - Νομικός
http://katsimpelis.gr/
