Του Μάκη Μπαλαούρα - βουλευτή Ηλείας
Τη 1 Μαρτίου 2017 δημοσίευσα άρθρο με τίτλο «Έρχεται νόμος-ανάσα για 400.000 επιχειρήσεις με χρέη». Ήδη το νομοσχέδιο βρίσκεται στην αρμόδια Επιτροπή του Κοινοβουλίου όπου γίνεται η τελική διαμόρφωσή του.
Το πρώτο καλό νέο: παρά τις ανησυχίες που είχαν διατυπωθεί, λόγω των αντιρρήσεων των τραπεζών, που επιθυμούσαν πολύ υψηλότερα όρια για την υπαγωγή μιας επιχείρησης με κόκκινα δάνεια στον εξωδικαστικό συμβιβασμό (αρχικά 100.000 και αργότερα 50.000), αλλά και επιφυλάξεων από την πλευρά των Θεσμών, το ν/σ εντέλει διατήρησε όλα τα βασικά χαρακτηριστικά που είχα περιγράψει στο άρθρο μου, όπως το όριο, που παρέμεινε στις 20.000.
Το δεύτερο καλό νέο: το αρχικό πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν κάλυπτε τις ιδιαίτερες ανάγκες των επιχειρήσεων της Ηλείας, αλλά και ορισμένων άλλων νομών (κυρίως Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Αχαΐας, Εύβοιας) που είχαν πληγεί από φυσικές καταστροφές και είχαν πάρει δάνεια ειδικού σκοπού. Τις προηγούμενες μέρες πραγματοποιήσαμε μια συνάντηση, από κοινού με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηλείας, με τον Γ.Γ. Ιδιωτικού Χρέους κ. Φ. Κουρμούση, όπου του θέσαμε αυτά τα ιδιαίτερα ζητήματα.
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων της Ηλείας; Οι επιχειρήσεις του νομού μας αφενός είχαν πάρει δάνεια «ειδικού σκοπού», όπως πυρόπληκτα ή σεισμόπληκτα, καλυπτόμενα από την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Με την έλευση της κρίσης, οι τράπεζες αντί να παραχωρήσουν ρυθμίσεις σε αυτά τα δάνεια, άρχισαν να εκβιάζουν τους οφειλέτες με κατάπτωση εγγυήσεων ώστε το κράτος να αναλάβει πλήρως τις υποχρεώσεις τους. Συν τοις άλλοις, τα δάνεια αυτά είχαν ληφθεί ως επί το πλείστον από μία μόνο τράπεζα (ή οι οφειλέτες είχαν πεισθεί να μεταφέρουν ενδιαμέσως όλο το χρέος τους σε μία μόνο τράπεζα), με ποσοστό που ξεπερνά το όριο του 85%, το οποίο ορίζει το ν/σ ως προϋπόθεση για να ενταχθεί μια επιχείρηση στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό.
Κατάπτωση εγγυήσεων από τις τράπεζες
Τι προστασίες έλαβε η Κυβέρνηση για όλα αυτά στο τελικό πλαίσιο του ν/σ που έχουμε τώρα στη Βουλή;
Α. Αν η τράπεζακαταρρίψει την εγγύηση, αυτό δε σημαίνει ότι αυτομάτως η τράπεζα έχει τη δυνατότητα να φύγει αυτομάτως από τη μέση. Υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα τα οποία διασφαλίζουν την προστασία της επιχείρησης:
1. Η αίτηση της τράπεζας πάει πρώτα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών.
2. Εκεί γίνεται έλεγχος της αίτησης, ώστε να βεβαιωθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις.
3. Μεγάλη πλειοψηφία των αιτήσεων απορρίπτεται διότι οι τράπεζες πολλές φορές δεν έχουν τηρήσει τους κανόνες του νόμου.
4. Αυτή η διαδικασία ελέγχου διαρκεί πολλούς μήνες, διότι οι τράπεζες έχουν στείλει χιλιάδες υποθέσεις.
5. Όμως μέχρι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος του κράτους, εν τω μεταξύ για το νόμο δε θεωρείται ότι έχει γίνει η κατάπτωση της εγγύησης.
6. Επομένως, αν η επιχείρηση κάνει αίτηση στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, τότε η τράπεζα υποχρεούται να προσέλθει στο τραπέζι και να ρυθμίσει τα χρέη της, γιατί στην πράξη το χρέος δεν έχει καταπέσει στο δημόσιο, συνεπώς εξακολουθεί να παραμένει «χρεωμένο» στην τράπεζα.
7. Άρα η επιχείρηση βρίσκει λύση στο πλαίσιο του νόμου!
Β. Αν ολοκληρωθεί η ανωτέρω διαδικασία ελέγχου και διαπιστωθεί ότι τηρήθηκαν οι κανόνες, τότε όντως καταπίπτει η εγγύηση.
1. Στην περίπτωση αυτή, το χρέος της επιχείρησης πηγαίνει αρμοδίως στη ΔΟΥ για να το εισπράξει.
2. Άρα η επιχείρηση έρχεται αντιμέτωπη με τη ΔΟΥ και η τράπεζα δεν υπάρχει πια ως πιστωτής της.
3.Τότε η επιχείρηση συμπεριλαμβάνεται στον Εξωδικαστικό.
4. Η επιχείρηση και πάλι κάνει αίτηση στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και καλείται η ΔΟΥ να ρυθμίσει το χρέος.
5. Ο νόμος αναφέρει ρητά ότι τα χρέη προς το Δημόσιο διέπονται από κούρεμα έως 100% προστίμων και προσαυξήσεων, ακόμη και βασικού φόρου, και ότι το ποσό που απομένει να εξοφληθεί μπορεί να αποπληρωθεί σε έως 120 δόσεις.
6. Οπότε η επιχείρηση και πάλι βρίσκει λύση στο πλαίσιο του νόμου για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό!
Δάνεια από τράπεζα που ξεπερνά το 85% της οφειλής
Τι γίνεται όμως όταν μια επιχείρηση έχει άνω του 85% της οφειλής της σε μία μόνο τράπεζα; Στο ν/σ του Εξωδικαστικού, άρθρο 2, παρ. 5, υπάρχει ρητή μνεία που καλύπτει αυτή την κατηγορία κόκκινων δανείων. Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι εάν μια επιχείρηση χρωστά πάνω από το 85% των συνολικών οφειλών της σε μια τράπεζα, τότε υποβάλλει και πάλι αίτηση στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Στη συνέχεια καλείται η τράπεζα για διμερή διαπραγμάτευση, δηλαδή για ρύθμιση των σχετικών χρεών.
Σε αυτές τις περιπτώσεις η τράπεζα, επειδή έχει μεγάλο ποσοστό του χρέους, διατηρεί το «πάνω χέρι» σε σχέση με το Δημόσιο (π.χ. ΔΟΥ, ΕΦΚΑ), που έχει πολύ μικρό ποσοστό στο συνολικό χρέος και είναι δύσκολο να «θέσει» τους κανόνες του στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.
Όμως, μέσα στο ν/σ έχουμε θεσπίσει τόσο ρήτρες όσο και κίνητρα προς τις τράπεζες, έτσι ώστε κι αυτές να συμφέρει για να δώσουν καλές ρυθμίσεις!
Ενδεικτικά, αναφέρω τα δύο σημαντικότερα κίνητρα που εισάγαμε:
α) Η επιχείρηση θα πρέπει να πληρώσει ποσό τουλάχιστον ίσο με την αξία ρευστοποίησης (όπως καθορίζεται από μελέτη ενός εκτιμητή ακινήτων, αλλιώς λαμβάνεται υπόψη η αξία υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ) και σύμφωνα με τη μελέτη βιωσιμότητας (η οποία καθορίζει τη δυνατότητα αποπληρωμής της επιχείρησης, δηλαδή έσοδα μείον έξοδα και ό,τι απομένει αποτελεί το περίσσευμα που θα πληρώνει στην τράπεζα). Από αυτά τα δύο προκύπτει το «κούρεμα» (κυρίως πανωτοκίων και προσαυξήσεων), καθώς και οι δόσεις του υπολοίπου χρέους.
β) Υπάρχει δυνατότητα η τράπεζα (αυτή στην οποία έχει το δάνειο ή ακόμη και μια άλλη!) να δώσει νέο δάνειο με ευνοϊκούς όρους. Άρα η επιχείρηση μπορεί να απευθυνθεί είτε σε αυτή την τράπεζα ή ακόμη και σε μια άλλη τράπεζα και να πάρει ένα νέο δάνειο με το οποίο θα εξοφλήσει το παλιό. Στη συνέχεια, η τράπεζα που θα έχει δώσει το νέο δάνειο, σύμφωνα με το Νόμο θα έχει ένα ειδικό προνόμιο (να μπαίνει πρώτη στη σειρά εξόφλησης των χρεών έναντι άλλων πιστωτών), πράγμα που θα λειτουργεί γι` αυτή ως κίνητρο.
Στην Ημερίδα για τον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό που θα γίνει στον Πύργο στις 28 Απριλίου το απόγευμα θα εξηγηθούν όλα αυτά αναλυτικά από τον Γ.Γ. Ιδιωτικού Χρέους κ. Φ. Κουρμούση, ο οποίος θα απαντήσει συγκεκριμένα σε όλα τα θέματα που απασχολούν ή και ανησυχούν τους επιχειρηματίες και τους ελεύθερους επαγγελματίες του Νομού μας.
