"Το θέμα της έκφρασης έκθεσης στο οποίο διαγωνίστηκαν σήμερα πρώτη μέρα των πανελλαδικών εξετάσεων οι μαθητές, ημερήσιου και εσπερινού Λύκείου αντλήθηκε από πανεπιστημιακό σύγγραμμα του Γ. Γραμματικάκη και αφορούσε στη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. Τα θέματα κρίνονται στο σύνολό τους εύκολα προσπελάσιμα από τους μαθητές."
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Α1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το κείμενο του Γ. Γραμματικάκη αναφέρεται στην έλλειψη σεβασμού του ανθρώπου προς το φυσικό περιβάλλον. Αρχικά γίνεται λόγος για τη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου τη στιγμή που αναζητά μια ανέφικτη επαφή με εξωγήινους κόσμους. Στη συνέχεια προβάλλεται η σχέση του με τα ζωντανά πλάσματα που συνυπάρχουν στον πλανήτη. Παράλληλα υπογραμμίζεται από το συγγραφέα η αντίφαση του σύγχρονου ανθρώπου , ο οποίος αφενός σημείωσε μεγάλη επιστημονική εξέλιξη και αφετέρου προέβη σε εγκληματικές πράξεις υποσκάπτοντας τη φύση και την ύπαρξη του. Ωστόσο η προσέγγιση με το συνάνθρωπο παρουσιάζεται ως αναγκαία προϋπόθεση επιβίωσης του με την παράλληλη και ισόρροπη ανάπτυξη ηθικοπνευματικού και τεχνοκρατικού πολιτισμού. Τέλος η περιφρούρηση αξιών και ιδανικών προτείνεται ως τρόπος επούλωσης των προβλημάτων του πλανήτη και ανάδειξης της μοναδικότητας του σύγχρονου ανθρώπου.
Β1. Το απόσπασμα αναφέρεται στον ασύμμετρο τρόπο ανάπτυξης του ανθρώπινου πολιτισμού. Από τη μια πλευρά ο άνθρωπος ζει σε μια κοινωνία εντυπωσιακών τεχνολογικών επιτευγμάτων, που έχουν εκμηδενίσει τις αποστάσεις και έχουν προσδώσει νέες δυνατότητες στην επικοινωνία του . Από την άλλη, όμως , πλευρά η χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, του διαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων έχουν καταστήσει τις ανθρώπινες σχέσεις επιδερμικές και απρόσωπες. Έτσι ο άνθρωπος οδηγείται στην απομόνωση και στην αλλοτρίωση από τον περίγυρό του.
Β2. α) Δομικά στοιχεία τρίτης παραγράφου :
Θεματική Περίοδος : « Αποκαλύπτεται … διπλή υπόσταση»
Λεπτομέρειες – Σχόλια : «Από τη μια … συμφερόντων του»
Πρόταση Κατακλείδα : «Η υπερφίαλη… υπάρξεως»
β) Τέσσερα ενδεικτικά παραδείγματα μεταφορικής χρήσης του λόγου :
- « η ζωή δεν ανθίζει μόνον στη Γη»
- « τείνει το χέρι του προς τη ζωή»
- «τεχνολογική έκρηξη της εποχής»
-« μοναξιά, που είναι επικίνδυνη και πιο ανάλγητη»
Β3.
α) ταυτόχρονα = συνάμα
γέννησε = δημιούργησε
αισθανθεί = νιώσει
πληθαίνουν = αυξάνονται
ανάλγητη = άσπλαχνη
β)ανούσια ≠ ουσιώδη
εμφανίζεται ≠ εξαφανίζεται
ανέφικτη ≠ εφικτή
πυκνώνει ≠ αμβλύνεται
υψηλά ≠ κατώτερα
Β4.
α) Με τη χρήση του ερωτηματικού ο συγγραφέας θέλει να προβληματίσει τον αναγνώστη , να κεντρίσει το ενδιαφέρον του και να τον εισάγει στο θέμα . Συμβάλλει στη συνοχή του κειμένου καθώς διευκολύνει τη μετάβαση στην ανάπτυξη των θέσεων του συγγραφέα και προσδίδει στο λόγο ζωντάνια, αμεσότητα και παραστατικότητα.
Με τη χρήση της διπλής παύλας ο συγγραφέας εκθέτει την προσωπική του άποψη, το προσωπικό του σχόλιο .
β) Από την άλλη , η ιστορική πορεία του σφραγίζεται από τον ίδιο τον άνθρωπο με πολέμους και αγριότητες, θεοποιούνται τα υλικά αγαθά και συντηρούνται η αδικία και οι ανισότητες.
Γ1. Ενδεικτικός τίτλος άρθρου : «Άνθρωπος και περιβάλλον»
Πρόλογος
Αφόρμηση από επίκαιρο γεγονός , σχολιασμός της διατάραξης της οικολογικής ισορροπίας που παρατηρείται στον πλανήτη μας.
Κύριο μέρος
Απρόσωπο και αντικειμενικό ύφος, αναφορική χρήση της γλώσσας
Α ΄ Ζητούμενο
Επιπτώσεις :
- Κλονισμός της ανθρώπινης υγείας και εμφάνιση νέων ασθενειών
- Υποβάθμιση ποιότητας ζωής
- Διατάραξη της ψυχικής γαλήνης και ισορροπίας, άγχος, ανασφάλεια και αλλοτρίωση
- Εξάντληση φυσικών πόρων και πρώτων υλών.
- Φαινόμενο «θερμοκηπίου». Η θερμοκρασία της Γης αυξάνεται εξαιτίας του φαινομένου του «θερμοκηπίου».
- Τρύπα του όζοντος.
- Μόλυνση ατμόσφαιρας από τα καυσαέρια. Αργά, αλλά σταθερά, μεταβάλλονται οι κλιματολογικές συνθήκες.
- Ρύπανση και μόλυνση του εδάφους από τα απορρίμματα, τα κατάλοιπα των βιομηχανιών, τα ραδιενεργά απόβλητα, από την υπερβολική χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
- Εξάλειψη ειδών χλωρίδας και πανίδας.
- Αποψίλωση δασών, καταστροφή τους από τη συνεχή υλοτόμηση, τη διάβρωση του εδάφους και τους εμπρησμούς.
- Μόλυνση των υδάτων από τα απόβλητα των εργοστασίων, τα λύματα των οικιών.
Β΄ Ζητούμενο
Τρόποι αποκατάστασης:
- Περιορισμός της αλόγιστης εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και εξοικονόμηση των πρώτων υλών
- Οικολογική αγωγή και παιδεία ώστε να συνειδητοποιήσει το άτομο την αξία του φυσικού περιβάλλοντος για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του
- Ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τα περιβαλλοντικά προβλήματα από τους φορείς κοινωνικοποίησης
- Ανακύκλωση
- Ποινικές κυρώσεις στους παραβάτες (π.χ. βιομηχανίες…)
Επίλογος
Ανακεφαλαίωση
{https://youtu.be/124iBQmRSuU}