Σχόλιο:
"Σήμερα οι μαθητές της θεωρητικής κατεύθυνσης διαγωνίστηκαν στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, σε απόσπασμα από τον Κρητικό του Δ. Σολωμού. Τα θέματα ήταν σαφώς διατυπωμένα και ανταποκρίνονταν, σε μεγάλο βαθμό, στις γνώσεις που είχαν αποκτήσει οι μαθητές. Ενας καλά προετοιμασμένος μαθητής είχε τη δυνατότητα να γράψει πολύ καλά. Το παράλληλο κείμενο ήταν του Ναπ. Λαπαθιώτη και χρειαζόταν προσεκτική ανάγνωση ώστε να εντοπισθούν οι ομοιότητες και διαφορές με το διδαγμένο απόσπασμα".
Δείτε τα θέματα στο μάθημα ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ
ΚΑΙ Δ΄ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Α1. Χαρακτηριστικά ευρωπαϊκού ρομαντισμού:
Μεταφυσικό στοιχείο: στ.24 «Ηχός ... προβοδούσε»
Αγάπη για πατρίδα: στ. 39 – 40 «Κι ετάραζε ... Πατρίδα !» ή στ. 42 « Καλή ... ξερό χορτάρι»
Εξιδανίκευση του έρωτα: στ. 50 «Μόλις ... Έρωτας και ο Χάρος.»
Β1. «Αυτό που κάνει εντύπωση ... καλοσύνη και αγνότητα» σελ. 283 σχολικού βιβλίου
στ. 23 – 28 : Παρουσιάζει σε ειδυλλιακό περιβάλλον μια κορασιά να τραγουδάει τον κρυφό έρωτά της μέσα σε ένα φουντωμένο δάσος την ώρα του δειλινού όταν ανατέλλει η σελήνη. Λέει το τραγούδι της στη βρύση, στο δέντρο που λυγίζει ελαφρά και στο λουλούδι που ανοίγει. Με αυτή την εικόνα ο Κρητικός προσπαθεί να προσδιορίσει το ποιόν του ήχου. Κυριαρχία φυσικού στοιχείου.
στ. 35- 43 : Ο Κρητικός παρουσιάζει μέσα σε μια πάμφωτη μέρα τον ήχο από το φιαμπόλι που ακουγόταν στον Ψηλορείτη, καθώς ο ήλιος έλαμπε στο καταμεσήμερο φωτίζοντας τα βουνά, τα πέλαγα και τους κάμπους. Αναφορά στο φυσικό τοπίο της ιδιαίτερης πατρίδας του. Με την εικόνα αυτή, επιτείνεται ο λυρισμός, δίνει στο κείμενο ζωντάνια και παραστατικότητα. Κυριαρχία φυσικού στοιχείου.
Β 2. Σχήματα λόγου: στ. 29 – 34
• στ. 29 : «Δεν ειν’ αηδόνι κρητικό » : αποφατική παρομοίωση : για να δώσει στον αναγνώστη μια ιδέα για τη γλυκύτητα της μουσικής και παρουσιάζει με έμφαση την αγάπη για την ιδιαίτερη πατρίδα του.
• στ. 31 – 32 : «Κι αντιβουίζει ... πεδιάδα » : υπερβολή : δύναμη της έντασης του τραγουδιού του αηδονιού.
• στ. 33 : «έλιωσαν τ’ αστέρια» : μεταφορά : αναφέρεται στη φύση και προβάλλει την επίδραση της Αυγής στα αστέρια.
• στ. 34 : «Κι ακούει κι αυτή ... χέρια» : προσωποποίηση αυγής : ειδυλλιακή, λυρική παρουσίαση της αυγής. Επίδραση από τον Όμηρο (Ροδοδάχτυλη Ηώ).
Γ 1. Ο ναυαγός φτάνει στη στεριά, όπου αποθέτει την κόρη με χαρά καθώς κατάφερε να την πάει σε ασφαλές μέρος σώα. Νοιάζεται για τη σωτηρία της ίδιας και όχι για τη δική του. Με την αντίθεση (χαρά - πεθαμένη) έρχεται αιφνιδιαστικά η ανατροπή. Η αγαπημένη είχε πνιγεί. Η προσπάθεια για τη σωτηρία της ήταν μάταιη. Ο Κρητικός έμεινε μόνος στη ζωή. Η αφήγηση τελειώνει απότομα, με λιτότητα χωρίς μελοδραματικές εξάρσεις.
Δ 1.
Ομοιότητες:
α) Κυριαρχία φυσικού στοιχείου
β) Παρουσία υπερκόσμιου ήχου – μελωδίας
γ) Καταλυτική επίδραση ήχου – μελωδίας στα πρόσωπα.
Διαφορές:
α) Στο ποίημα τα γεγονότα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ενώ στο πεζό απόσπασμα αφορούν ένα όνειρο.
β) Στον «Κρητικό» έχουμε το θάνατο της γυναίκας ενώ στο πεζό η γυναίκα είναι ζωντανή
Οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΒΑΓΓΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΒΟΛΛΑΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ ΑΚΡΙΒΗ-ΕΙΡΗΝΗ
{https://youtu.be/AHNC8w30YJE}
