ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β΄)
Α1. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο δοκιμιογράφος αναφέρεται στην έννοια της ανθρωπιάς και στην έλλειψη που παρατηρείται στη σημερινή εποχή. Αρχικά ορίζει την έννοια της, επισημαίνοντας πως αφορά το σύνολο της κοινωνίας χωρίς να προβαίνει σε διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων. Αναφερόμενος στα χαρακτηριστικά του ανθρωπιστή, επισημαίνει ότι στο παρελθόν η ανθρωπιά δεν ήταν ένας κοινότοπος όρος σε αντίθεση με το σήμερα όπου ο καθένας δίνει διαφορετικό περιεχόμενο στην έννοια αυτή, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την αγένεια και την αλλοτρίωση που επικρατεί γύρω μας. Καταλήγοντας επισημαίνει ότι η ανθρωπιά αναγνωρίζεται από την έμπρακτη κυρίως εφαρμογή της και τη διαρκή προσπάθεια του ανθρώπου να την υλοποιεί χωρίς υστεροβουλία.
Β1. Στη σημερινή εποχή κυριαρχεί η αντίληψη του υλικού ευδαιμονισμού, της καλοπέρασης και της αδιαφορίας για το συνάνθρωπο, καθώς ο σημερινός άνθρωπος έχει επικεντρωθεί στην απόκτηση και μόνο υλικών αγαθών. Η ασύδοτη μανία για κέρδος, του έχουν καλλιεργήσει αισθήματα πλεονεξίας και ατομισμού, και η απανθρωποποίησή του αυτή επιβεβαιώνεται στις ενέργειες της καθημερινότητάς του. Κυριαρχεί η αποξένωση στις διαπροσωπικές σχέσεις με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να φοβάται ή να μη γνωρίζει πώς να εκδηλώσει στοιχειώδεις κανόνες ευγενούς συμπεριφοράς και να επικεντρώνεται στην υλοποίηση του οράματος του προσωπικού του πλουτισμού. Στην υλοποίηση λοιπόν αυτού του οράματος δε διστάζει να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο, θεμιτό ή μη, εκμεταλλευόμενος ακόμη και το συνάνθρωπό του, εφόσον οι ηθικές αξίες θεωρούνται παρωχημένες.
Β2. α) Ορισμός: «Και με την ανθρωπιά … Του κάθε ανθρώπου».
Παραδείγματα: «Ο Ντυνάν, για παράδειγμα … ανθρωπιστής»
β) «έτσι» -> αποτέλεσμα
«ωστόσο» -> αντίθεση, εναντίωση
Β3. α) αναλίσκεται -> καταναλώνεται, σπαταλιέται
οικουμενική -> καθολική, παγκόσμια
διαστρεβλώσεις -> παραποιήσεις, αλλοιώσεις
ολωσδιόλου -> εντελώς, καθόλου
ευζωίας -> καλοπέρασης, μακροημέρευσης
β) κοινόχρηστος -> ιδιωτικός
συμμετοχή -> αποχή
αυτοακυρώνεται -> αυτοεπιβεβαιώνεται
γνώση -> άγνοια
αδιάκοπης -> παροδικής
Β4 α) «αυτός είναι μεγάλος ανθρωπιστής»: Αυτούσια παράθεση λόγων τρίτου προσώπου.
«Ερυθρού Σταυρού»: Ονομασία ιδρύματος.
β) Η «ανθρωπιά» είναι ένα νόμισμα που κυκλοφορεί σ’ όλα τα χέρια.
Το γεγονός ότι η απαίτηση της ανθρωπιάς έχει γίνει κοινός τόπος.
Η δίψα της ευζωίας.
Γ1. Άρθρο: «Τίτλος»
Φαινόμενα έλλειψης ανθρωπιάς:
- Οι εστίες πολέμου σε διάφορα μέρη της γης παραβιάζουν το δικαίωμα στη ζωή.
- Η βία, η εγκληματικότητα και άλλα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας παρατηρούνται με ιδιαίτερη έξαρση στην εποχή μας.
- Απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στις πόλεις: καταστροφή φυσικού χώρου, ανταγωνιστικές και εμπορευματοποιημένες σχέσεις, αδιαφορία, μοναξιά, μαζοποίηση.
- Κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως των παιδιών, αλλά και στυγνή εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο.
- Πείνα, εξαθλίωση, φτώχεια.
- Ρατσισμός, φανατισμός και ενίσχυση εθνικιστικών κινημάτων.
Τρόποι περιορισμού:
- Η οικογένεια επιφορτίζεται με την ευθύνη να γαλουχήσει το νέο άνθρωπο με τις ηθικές αρχές και αξίες.
- Η παιδεία οφείλει να προσλάβει και η ίδια ανθρωπιστικό περιεχόμενο, προβάλλοντας παράλληλα τα επιτεύγματα τόσο του ηθικοπνευματικού όσο και του τεχνοκρατικού πολιτισμού.
- Συμμετοχή σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.
- Εθελοντική προσφορά σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις (π.χ. συσσίτια)
- Οι διεθνείς οργανισμοί να προστατεύουν το ανθρωπιστικό ιδεώδες έμπρακτα.
- Ουσιαστικά, ο ανθρωπισμός θα γίνει πράξη ζωής όταν το ίδιο το άτομο αντιληφθεί την αξία του και, συνεπώς, αγωνιστεί για την πραγμάτωσή του.
- Τα ΜΜΕ καλούνται να συνδράμουν προβάλλοντας υγιή πρότυπα.
- Ενεργή συμμετοχή των πνευματικών ανθρώπων στα καθημερινά δρώμενα ώστε να αποτελούν πρότυπα συμπεριφοράς.
Οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές.
Επιμέλεια απαντήσεων: Ζάγκλης Διονύσης, Βόλλαρης Γιάννης, Βαγγοπούλου Κατερίνα, Παναγοπούλου Ακριβή-Ειρήνη, Ραμαροσόν Ελευθερία, Φαμέλου Βίκυ.
