Οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου ανθρωπιστικών σπουδών διαγωνίστηκαν στο μάθημα των Λατινικών. Τα θέματα ήταν διατυπωμένα με σαφήνεια, μπορούν να χαρακτηριστούν βατά, αναμενόμενα και εξέπληξαν ευχάριστα τους μαθητές. Το διαγώνισμα περιελάμβανε αποσπάσματα από τα κείμενα 23 και 38 του σχολικού εγχειριδίου και οι υποψήφιοι κλήθηκαν να μεταφράσουν τμήματα αυτών των κειμένων. Οι ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού ήταν διατυπωμένες με σαφήνεια, προϋποθέτουν καλή γνώση της γραμματικής και των συντακτικών φαινομένων και κάλυπταν όλο το εύρος της ύλης. Η ερώτηση εισαγωγής είναι κλειστού τύπου (Σ-Λ) και η ετυμολογική δε φαίνεται να προβλημάτισε τους υποψηφίους.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α1. Ο Σκριβωνιανός είχε στασιάσει στην Ιλλυρία εναντίον του Κλαυδίου˙ ο Παίτος είχε πάει με το μέρος του και, αφού σκοτώθηκε ο Σκριβωνιανός, τον οδηγούσαν σιδεροδέσμιο στην Ρώμη. Επρόκειτο να επιβιβασθεί σε ένα πλοίο˙ η Αρρία παρακαλούσε τους στρατιώτες να επιβιβαστεί μαζί. Δεν το κατόρθωσε: νοίκιασε ένα ψαράδικο καραβάκι και ακολούθησε το τεράστιο πλοίο.
Μια νύχτα δηλαδή καθόταν με την κόρη της αδελφής (της) σε κάποιο μικρό ιερό και περίμενε μέχρις ότου ακουστεί κάποια φωνή που να ανταποκρινόταν στον σκοπό τους. Τελικά η κοπέλα, κουρασμένη από την πολλή ορθοστασία, ζήτησε από τη θεία (της) να της παραχωρήσει για λίγο τη θέση της. Τότε η Καικιλία είπε στην κοπέλα: «εγώ ευχαρίστως σου παραχωρώ τη θέση μου». Αυτόν τον λόγο λίγο αργότερα επιβεβαίωσε η ίδια η πραγματικότητα.
Β1. Σ
Λ
Σ
Λ
Λ
Β2. μετάδοση: dabat
ναυάγιο: navem, naviculam
νυχτερινός: nocte
απόσταση: standi
μητρότητα: materteram
Γ1. α. nocte = noctium
sororis = sororum
vox = vocum
sede = sedum
Γ1. β. lacrima
diutius – diutissime
sicca
ea
ingentiorem(que) ingentissimam(que)
haec dicta
rei ipsius
Γ2. α. οrabat = orabunt
Impetravit = impetrabunt
Conduxit = conducent
Secuta est = sequentur
Γ2. β. vicisti
egredi
redeuntis
motu
fuisset
ascensuri fuerint
petendi – petendo
fac – facito
dicimini
Δ1. α. se : άμεσο αντικείμενο στο dabat (άμεση αυτοπάθεια)
contra Claudium : εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης στο moverat
piscatoriam : επιθετικός προσδιορισμός στο naviculam
standi : γενική του γερουνδίου ως συμπλήρωμα (γενική αντικειμενική) στο mora
paulo : απρόθετη αφαιρετική οργαανικη του μέτρου ή της διαφοράς στο post
Δ1. β. Hoc dictum paulo post re ipsa confirmatum est.
Δ2. α. dum aliqua vox congruens proposito audiretur: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης (expectabatque). Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο dum, εκφέρεται με υποτακτική χρόνου παρατατικού (audiretur), διότι η πράξη δεν ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη, αλλά περιγράφεται και ως προσδοκία ή επιδίωξη. Σε σχέση με την πρόταση που προσδιορίζει δηλώνει το υστερόχρονο.
ut sibi paulisper loco cederet: δευτερεύουσα ουσιαστική βουλητική πρόταση ως έμμεσο αντικείμενο στο ρήμα rogavit της κύριας πρότασης. Εισάγεται με τον βουλητικό σύνδεσμο ut, διότι είναι καταφατική. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το περιεχόμενό της δηλώνει απλώς κάτι το επιθυμητό χρόνου παρατατικού (cederet), εξαρτάται από το ρήμα ιστορικού χρόνου της κύριας πρότασης (rogavit). Έχουμε ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων, καθώς η βούληση είναι ιδωμένη τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής της. Συγχρονισμός κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση.
Δ2. β. Caecilia dixit se libenter illi sua sede cedere.
Η ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ “ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ ΒΟΛΛΑΡΗ”
