ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
Σήμερα οι μαθητές των ανθρωπιστικών σπουδών διαγωνίστηκαν στα θέματα της Ιστορίας. Στη πρώτη ομάδα ζητήθηκαν ορισμοί σχετικά με το κόμμα του Γ. Θεοτόκη, τη Διχοτόμηση του χαρτονομίσματος και την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ). Στο Α2, ερωτήσεις Σ-Λ, είχαν διατυπωθεί με σαφήνεια. Στο Θέμα Β, το Β1 αναφερόταν στη δομή και οργάνωση του κόμματος των Φιλελευθέρων κατά την περίοδο 1910-1912 ενώ το θέμα Β2 ζητήθηκε το έργο της Πρώτης Κυβέρνησης της Κρητικής Πολιτείας. Το ζητούμενο Γ1 απαιτεί συνδυασμό από τα κεφάλαια της οικονομία και του προσφυγικού αφού ζητήθηκε η δημιουργία του προσφυγικού συνοικισμού της Ερμούπολης της Σύρου κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης αλλά και οι λόγοι που οδήγησαν στην ανάδειξη της Σύρου σε ισχυρό ναυτιλιακό κέντρο μετά την Επανάσταση του 1821, θέματα που δεν είχαν ζητηθεί προηγούμενα χρόνια από τους υποψηφίους οι οποίοι δεν αναμένεται να συναντήσουν μεγάλη δυσκολία. Το ερώτημα Δ1 σχετιζόταν με τον Ποντιακό Ελληνισμό και πιο συγκεκριμένα τον ρόλο του Κ. Κωνσταντινίδη στον αγώνα για τη δημιουργία μιας αυτόνομης Ποντιακής Δημοκρατίας και τη στάση του Ελ. Βενιζέλου σχετικά με τις εθνικές διεκδικήσεις των Ποντίων και την αντίθεσή τους σ’ αυτή κατά την περίοδο διεξαγωγής του Συνεδρίου Ειρήνης στο Παρίσι. Τα θέματα προέρχονταν από όλα τα κεφάλαια του σχολικού και φαίνεται να μην προβλημάτισαν μαθητές οι οποίοι είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα για τις εξετάσεις.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΘΕΜΑ Α.
Α1.
α. Κόμμα Γ. Θεοτόκη : σελ. 92 – 93 «Το Κόμμα του Γ. Θεοτόκη ήταν πιο μετριοπαθές από τα άλλα δύο, «ραλλικό κόμμα» και «Εθνικός Κόμμα» του Κ. Μαυρομιχάλη … και έτσι αποτέλεσε τον πυρήνα των Αντιβενιζελικών.»
β. Διχοτόμηση του χαρτονομίσματος : σελ. 50 – 51 «Το Μάρτιο του 1922 … το πείραμα επαναλήφθηκε το 1926».
γ. Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ): σελ. 153 «Με πρωτοβουλία της ΚΤΕ … οριστική στέγαση» και σελ. 156 «Η ΕΑΠ λειτούργησε … καθώς και τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει απέναντι στους πρόσφυγες.»
Α2.
α→ Λ
β→ Σ
γ→ Λ
δ→ Σ
ε→ Σ
ΘΕΜΑ Β.
Β1.
Σελ. 91 – 92 : «Όσον αφορά τη δομή … σε κάθε άλλο κόμμα»
Β2.
Σελ. 308 : « Η πρώτη κυβέρνηση … εγκατάστασής του.»
ΘΕΜΑ Γ.
Γ1.
α) Σελ. 122 «Αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα … προσφύγων.»
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΗΓΩΝ
- Οι πρώτοι φυγάδες οι οποίοι κατέφυγαν στη Σύρο ήσαν οι Κυδωνιείς, ακολούθησαν οι Χίοι, Σμυρναίοι, Κρήτες, Θεσσαλοί, Μακεδόνες και άλλοι προερχόμενοι από την Τήνο.
- Συγκαταλέγονται στους πιο φτωχούς πληθυσμούς αφού οι πλουσιότεροι κατέφυγαν στα Ιόνια νησιά και στην Ευρώπη.
- Μετά από λίγο αντιλήφθηκαν την σπουδαιότητα του λιμανιού της Σύρου ώστε να αναπτύξει εμπορικές σχέσεις με την Ανατολή.
- Οι ντόπιοι συμπεριφέρονταν με καλοσύνη προς τους πρόσφυγες τηρώντας βέβαια επιφυλακτική στάση απέναντί τους γιατί πίστευαν πως με αυτό τον τρόπο θα απέφευγαν τη σύγκρουση με την ελληνική και τουρκική κυβέρνηση.
- Ο καθολικός πληθυσμός του νησιού ακολούθησε αμφίρροπη στάση προς τους πρόσφυγες εξαιτίας κτηματικών αλλά και θρησκευτικών διαφορών.
- Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν σε καλλιεργούμενες αλλά και ακαλλιέργητες εκτάσεις που ανήκαν σε ντόπιους προκαλώντας συγκρούσεις μεταξύ τους.
β) Σελ. 20 -21 «Στο ελληνικό κράτος … Αίγυπτο.»
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΗΓΩΝ
- Η γαιοστρατηγική θέση του νησιού αφού ήταν σταυροδρόμι των θαλάσσιων δρόμων που συνδέουν την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τη Θεσσαλονίκη ή τη Μαύρη Θάλασσα με τα μεγάλα λιμάνια της δυτικής Μεσογείου.
- Στο περιθώριο των συγκρούσεων του μεγάλου πολέμου, καθώς, επειδή οι κάτοικοι της άνω Σύρου ήταν καθολικοί, το νησί τελούσε υπό γαλλική προστασία κατά τη διάρκεια έναρξης του αγώνα.
- Έτσι, η πόλη του Ερμή θα γίνει, μέσα σε λίγα χρόνια, το σημαντικότερο κέντρο του εμπορίου του Αρχιπελάγους (Αιγαίου).
ΘΕΜΑ Δ.
Δ1.
α) σελ. 250 «Στην Ευρώπη πρωτεργάτης του αγώνα … υποστήριξη Σοβιετικής Ένωσης.»
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΗΓΩΝ
Σύμφωνα με το κείμενο Α, ο ρόλος του Κωνσταντινίδη αναφορικά με τον αγώνα για τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Ποντιακής Δημοκρατίας ήταν:
- κινητοποιήθηκε από εξαιτίας των προπολεμικών δεσμεύσεων των νικητριών Δυνάμεων σχετικά με την αυτοδιάθεση των λαών αλλά και της ήττας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στον πόλεμο «Οι εξελίξεις αυτές...επειγόντως».
- συγκάλεσε εξαιτίας των φιλικών του σχέσεων Παμποντιακό Συνέδριο στη Μασσαλία “Συστάσει υψηλών φιλικών... εν Μασσαλία”.
- διέκρινε από την πρώτη στιγμή ότι οποιαδήποτε αργοπορία δραστηριοποίησης εκ μέρους των Ποντίων ενέχει τον κίνδυνο απομάκρυνσης από εθνικές διεκδικήσεις ”Τα πράγματα για τον Κωνσταντινίδη...πολεμικών ζητημάτων“
β) σελ. 250 - 251 «Η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου … έλαβαν μέρος στη Συνδιάσκεψη.»
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΗΓΩΝ
Σύμφωνα με το κείμενο Β ,
- Οι εδαφικές διεκδικήσεις της Ελλάδας διατυπώθηκαν αναλυτικά στο υπόμνημα που υπέβαλε ο Βενιζέλος προς τη Συνδιάσκεψη στις 17/30 Δεκεμβρίου 1918. [...]
- Ο Βενιζέλος απέφυγε να διατυπώσει διεκδικήσεις για τον Πόντο, λόγω των αντικειμενικών δυσχερειών που προέκυπταν λόγω της γεωγραφικής απομόνωσής του από τις υπόλοιπες περιοχές με πυκνό ελληνικό πληθυσμό.
- Η Ελλάδα, ακόμα και αν εξασφάλιζε τη συγκατάθεση των Μεγάλων Δυνάμεων, δεν ήταν σε θέση να παρέμβει στρατιωτικά στην περιοχή προκειμένου να επιβάλει με τη δύναμη των όπλων, εάν αυτό απαιτούνταν, τη θέλησή της.
- Ταυτόχρονα, δεδομένου ότι σοβαρές αμφιβολίες εκφράζονταν για τη δυνατότητα των Ποντίων να αντιμετωπίσουν μόνοι τους ενδεχόμενες τουρκικές πιέσεις, ο Βενιζέλος απέρριψε και τη λύση της ίδρυσης ανεξάρτητου ποντιακού κράτους.
- Ο Βενιζέλος εισηγήθηκε, ωστόσο, την ενσωμάτωση του Πόντου [...] στη νεοσυσταθείσα Αρμενική Δημοκρατία, στο πλαίσιο της οποίας εικαζόταν ότι οι Έλληνες θα απολάμβαναν πλήρους ισονομίας και ισοπολιτείας, διασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση της παρουσίας τους και την ευημερία τους στις πατρογονικές τους εστίες.
Η αντίθεση των Ποντίων αναδεικνύεται στο κείμενο Γ όπου
- Η άρνηση του Βενιζέλου στη δημιουργία Ποντιακής Δημοκρατίας, προκάλεσε
αντιδράσεις των Ποντίων, που στην Κωνσταντινούπολη εκδηλώθηκαν με την υποβολή υπομνημάτων προς τους αρμοστές των Δυνάμεων, στα οποία επαναλάμβαναν το αίτημα της ενώσεως με την Ελλάδα ή τουλάχιστον της δημιουργίας «Ελληνικής Δημοκρατίας του Πόντου».
Η ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ «ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ ΒΟΛΛΑΡΗ»
