Φροντιστήρια Ορόσημο - Θαλής: Απαντήσεις στα Νέα Ελληνικά ΕΠΑΛ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΑΛ 2024 - ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α.ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

1^η δραστηριότητα

Α1.

α) Ο αρθογράφος στην τελευταία παράγραφο θεωρεί ότι μόνο το διάβασμα δεν αρκεί ώστε να εξελίξει τον άνθρωπο και να τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του και έτσι καταλήγει σε δύο συμπεράσματα. Αρχικά ,συμπεραίνει ότι η ίδια η ζωή αποτελεί την πιο ουσιαστική πηγή γνώσης για θέματα που αφορούν τον άνθρωπο αλλά ταυτόχρονα συνιστά και τον πιο σημαντικό δάσκαλο. Ακόμη, δεν αναιρεί την συμβολή του βιβλίου το οποίο καθίσταται αρωγός στην κατανόηση δύσκολων καταστάσεων, στην διεξαγωγή ορθών συμπερασμάτων και στην απόφαση ιδανικών επιλογών.

β ) Η επίκληση στο συναίσθημα χρησιμοποιείται από τον αρθογράφο με σκοπό να πείσει τους αναγνώστες ότι ενώ η ζωή αποτελεί τον πιο σημαντικό δάσκαλο που προσφέρει εμπειρίες ,το βιβλίο αποτελεί σύμβουλο ,αξιακό οδοδείκτη που βοηθά στην ερμηνεία δύσκολων καταστάσεων. Ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί τα παρακάτω μέσα για να πετύχει τον σκοπό του:

Μεταφορά: Πηγή πνευματικής τροφής

Συγκινησιακά φορτισμένη έκφραση :Το βιβλίο κατέχει σίγουρα την θέση ενός φλογερού φάρου

Χρήση επιθέτου: «άσβεστη δάδα»

2^η Δραστηριότητα

Α2.

α ) Θεματική Πρόταση: «Ένα άλλο αδιαμφισβήτητο..επαγγελματικό τομέα.»

Λεπτομέρειες: «Ταύτοχρονα,ενισχύεται…ατομικής λογικής»

Κατακλείδα : Δεν υπάρχει

β ) ΣΥΝΩΝΥΜΑ

άποψη : αντίληψη, γνώμη

ενισχύεται: αυξάνεται, ενδυναμώνεται

συνειδητοποιήσει : αντιληφθεί ,κατανοήσει, καταλάβει

3^η δραστηριότητα

Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία

Ρηματικά πρόσωπα : (α’, β’ και γ ΄)

Απαιτείται προσφώνηση στην αρχή της έκθεσης ανάλογη με το ακροατήριο και αποφώνηση στο τέλος, πρόλογος, κύριο μέρος και επίλογος)

Προσφώνηση

(Αγαπητοί καθηγητές και συμμαθητές)

Πρόλογος

Αφορμή ομιλίας( ημερίδα για την φιλαναγνωσία)

ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ

Η αξία του βιβλίου για τον άνθρωπο

• Το βιβλίο είναι αστείρευτη δεξαμενή γνώσεων. Δέχεται και προσφέρει γνώσεις, τουλάχιστον σ' όσους ενδιαφέρονται γι' αυτές. Αν σήμερα εί­μαστε σε θέση να γνωρίζουμε όσα συνέβησαν από την αρχαιότητα ως την εποχή μας, είτε αυτά είναι σημαντικά ιστορικά γεγονότα είτε είναι πολιτισμικά επιτεύγματα, το χρωστάμε στο βιβλίο. Σ' αυτό καταγράφηκαν οι ανθρώπινες εμπειρίες, οι αναζητήσεις και οι κατακτήσεις της σκέψης κάθε ιστορικής εποχής και με αυτό κληροδοτήθηκαν στους μεταγενέστερους ως αιώνιο κτήμα υπερηφάνειας και παραδειγματι­σμού των ανθρώπων. Κατ' αυτό τον τρόπο το βιβλίο ζωντανεύει, αλλά και δημιουργεί την ιστορία.
• Το βιβλίο είναι μέσο έκφρασης, είναι λόγος. Και ως λόγος δεν εκ­φράζει μόνο γνώσεις, αλλά και ιδέες και συναισθήματα. Στο βιβλίο ο λογοτέχνης μεταμορφώνει τη γλώσσα από απλό όργανο επικοινωνίας σε τέχνη, πεζογραφία και ποίηση. Με αυτό συγκινεί, προβληματίζει, κρίνει, πείθει, ψυχαγωγεί και μορφώνει.
• Το βιβλίο συνεχίζει να παράγεται και να χρησιμοποιείται ως μέσο κατα­γραφής, αποτύπωσης και διάδοσης πληροφοριών, μηνυμάτων, ιδεών, πολιτι­στικών εκφράσεων των κοινωνιών, ενώ συγχρόνως συμβάλλει στη διατήρη­ση της μνήμης των προηγούμενων κοινωνιών
• Με το βι­βλίο διακινούνται ιδέες, προβάλλονται και διεκδικούνται δικαιώματα, διαμορφώνεται πολιτική και κοινωνική συνείδηση. Σ' αυτό είναι κατα­γραμμένη η κοινωνική και πολιτική οργάνωση, οι αρχές του δικαίου, όπως εξελίχτηκαν από τότε που για πρώτη φορά θεσπίστηκαν μέχρι σήμερα. Έγινε μέσο αμφισβήτησης καθεστώτων και διάδοσης επαναστατικών θεωριών. Διέδωσε δόγματα και περιβλήθηκε με ιερότητα από τους πιστούς των δογμάτων αυτών. Το βιβλίο διατήρησε ελπίδες υποδούλων και κράτησε ζωντανές τις παραδόσεις εθνών. Διαμόρφωσε το ήθος του ανθρώπου. Δε θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε ότι η εξέλιξη του πολιτισμού σε αρκετές περιπτώσεις οφείλεται στην έκδοση και την κυκλοφορία ορισμένων βιβλίων με θρησκευτικό, πολιτικό ή επιστημο­νικό περιεχόμενο. Το βιβλίο, λοιπόν, είναι πολιτισμός, αφού τον διατη­ρεί και τον δημιουργεί. Αυτό, φυσικά, ισχύει για το καλό βιβλίο.

• Το βιβλίο υπήρξε το πρώτο μέσο του έντυπου συστήματος επικοινωνίας. Με το δεδομένο ότι η επικοινωνία δεν είναι μια επιμέρους λειτουργία της κοινωνίας αλλά μια διαδικασία αναπόσπαστη από τις κοινωνικές διεργασίες, μπορούμε να παρατηρήσουμε πως η παρουσία του βιβλίου στη διακίνηση πληροφοριών και ιδεών, για αιώνες, υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Από αυτή την άποψη και η συμβολή του στις πολιτισμικές ανταλλαγές καθώς και στη διακίνηση των πληροφοριών και στην εξέλιξη της γνώσης ήταν πολύ μεγάλη.
• Το βιβλίο καθορίστηκε και εξέφρασε, διαμόρφωσε και διαμορφώθηκε από τις κοινωνίες που μέσα τους γεννήθηκε. Η ιστορία του συνδέθηκε με την ιστορία τους. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για το βιβλίο έξω από συγκεκριμέ­νες κοινωνίες και κουλτούρες ούτε μπορούμε να το εξετάσουμε αποκομμένο από αυτές. Και εφόσον η αξιολόγηση, η καταγραφή και η διάδοση των πληροφοριών, των εκφράσεων και της γνώσης ποικίλλουν από εποχή σε εποχή, είναι λογικό και το βιβλίο να διαμόρφωσε τις αξίες του ανάλογα με τις συμβάσεις της κάθε εποχής.

Επίλογος ( Γενικό Συμπέρασμα)

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

1^η δραστηριότητα

Β.1.

Ο χώρος που διαδραματίζεται η ιστορία είναι ένα χωριό της περιφέρειας. Τα πρόσωπα που συμμετέχουν είναι το νεαρό παιδί που αγαπά να μελετά βιβλία που αποτελεί και τον πρωταγωνιστή -ήρωα της ιστορίας και ένας ηλικιωμένος κάτοικος του χωριού ,ένας παππούς, που συνήθισε να πηγαίνει στην πολιτεία για εμπορικές συναλλαγές. Το νεαρό παιδί παρακάλεσε τον ηλικιωμένο να του φέρει ένα βιβλίο από την πολιτεία με σκοπό να το διαβάσει. Ο παππούς πραγματοποίησε την επιθυμία του παιδιού επιστρέφοντας στο χωριό μετά από κάποιες μέρες. Στην συνέχεια, το παιδί διαβάζει το βιβλίο με πάθος και ο παππούς γοητεύεται από την ανάγνωση του νεαρού. Η εμπειρία της φιλαναγνωσίας και η αγάπη για τα βιβλία αποτελούν το γεγονός που συνδέει τους δύο ήρωες.

2^η δραστηριότητα

Β.2 α )

Αφηγηματικοί τρόποι

Αφήγηση (τριτοπρόσωπη): «Έβαλε ο παππούς τα μεταλλίκια στην απαλάμη του..τα δωσε πίσω», «Το παιδί τρόμαξε. Ο γέρος τότε έβαλε τα γέλια)

Διάλογος: «Παρ τα » , «Αν τα χαρτιά λένε…θα σου πάρω ένα αυτί .Ε;…», «Δεν σου παίρνω αυτί…..μεταλλίκι. Σύμφωνοι ».

β ) Σχήματα λόγου

• «το παιδί έπεσε πάνω στο βιβλίο με τα μούτρα»: Μεταφορά
• «ήταν σαν μικρό σπιτάκι»: Παρομοίωση
• «Και το διάβαζε, το διάβαζε ολόκληρο το χειμώνα »: Επανάληψη

3^η δραστηριότητα

Ζητούμενα

Η απόδειξη ότι ο ήρωας τρέφει μεγάλη αγάπη για το βιβλίο.

• Το νεαρό παιδί που κατοικεί στο χωριό της επαρχίας φαίνεται να αγαπά ιδιαίτερα το βιβλίο καθώς στον τόπο που διαβιεί δεν υπάρχουν βιβλιοπωλεία και τα αναζητά ρωτώντας διάφορους ηλικιωμένους άνδρες .
• Δείχνει να φλέγεται από την επιθυμία να βρει κάποιο βιβλίο με σκοπό να το διαβάσει.
• Ο νέος αποφασίζει να δώσει τα ελάχιστα χρήματα που διέθετε στον ηλικιωμένο που επισκεπτόταν την πολιτεία με σκοπό να του βρει ένα βιβλίο γεμάτο ιστορίες.
• Η επαφή του νέου με το βιβλίο τον γεμίσει συγκίνηση και ευχαρίστηση (Το πασπάτεψα από παντού)
• Το παιδί αποστηθίζει το βιβλίο και το μελετά συνέχεια όπως αποδεικνύεται από την μεταφορά (…έπεσε πάνω με τα μούτρα)και την χρήση του παρατατικού (το διάβαζε όλο τον χειμώνα)

Στάση των νέων της εποχή μας απέναντι στο βιβλίο.

• Οι νέοι αδιαφορούν για το βιβλίο καθώς η έλλειψη ελεύθερου χρόνου ως απότοκο των αυξημένων σχολικών υποχρεώσεων τους δεν αφήνει περιθώρια για επαφή με τα βιβλία. Η σωματική και κυρίως η ψυχική εξουθένωση που βιώνουν τους ωθεί στην ενασχόληση με άλλες λιγότερο απαιτητικές μορφές ψυχαγωγίας.
• Παραμελούν την ανάγνωση βιβλίων επειδή οι ανέσεις και η ευημερία αντιστρατεύονται τον αγώνα για την πνευματική υγεία που προσφέρει η ενασχόληση με το βιβλίο.
• Απομακρύνονται από το βιβλίο και αντιμετωπίζουν το διάβασμα με επιφυλακτικό τρόπο εξαιτίας του διαδικτύου το οποίο με τις αναρίθμητες πληροφορίες που προσφέρει, υποκαθιστά τον ρόλο του βιβλίου και υποβιβάζει την αξία του ως μορφωτικού και πληροφορικού μέσου.
• Η είσοδος της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν αφήνουν περιθώρια στους νέους να στραφούν στο ποιοτικό βιβλίο. Η εικόνα και ο ήχος προσφέρουν έτοιμες γνώσεις και ψυχαγωγία που αντιστρατεύονται τον κόπο που απαιτείται για την ανάγνωση ενός βιβλίου.

Επιμέλεια : Παναγοπούλου Κατερίνα