Στο μάθημα «Αρχαία Ελληνικά» διαγωνίστηκαν οι μαθητές των Ημερήσιων Γενικών Λυκείων , του προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών.
Σχετικά με το διδαγμένο κείμενο, τα ζητούμενα ήταν διατυπωμένα με σαφήνεια. Το κείμενο που δόθηκε στους μαθητές συνδυάζει την 12η (απόσπασμα) και 13η (απόσπασμα) ενότητα του σχολικού βιβλίου από το έργο του Πλάτωνα « Πολιτεία». Στις παραπάνω ενότητες (Πολιτεία 519c-520a ) ο Πλάτων δηλώνει ευθαρσώς την ηθική υποχρέωση των φιλοσόφων να ασχοληθούν ενεργά με την πολιτική και να υπηρετήσουν τους νόμους και τους πολίτες.
Πέραν της μεταφραστικής ερώτησης, συνοδευόταν από δύο ερμηνευτικές ερωτήσεις αναφορικά με την πορεία προς την κατάκτηση του αγαθού , τον σκοπό του νόμου και του τρόπου πραγμάτωσης αυτού. Ειδικότερα, στην πρώτη ερώτηση ζητήθηκε από τους μαθητές με όχημα τα εκφωνήματα του κειμένου να αποσυμβολοποιήσουν τη σκέψη του φιλόσοφου αναφορικά με τη διαδικασία προσέγγισης του Αγαθού από τους εκκολαπτόμενους φύλακες. Προς την κατεύθυνση αυτή το σχολικό βιβλίο, παρείχε διαφωτιστικές διευκρινίσεις. Στη δεύτερη ερώτηση οι εξεταζόμενοι κλήθηκαν να σχολιάσουν τη κοινωνικοκεντρική αντίληψη του Σωκράτη για την λειτουργία του προσωποποιημένου Νόμου στην ιδανική Πολιτεία. Οι συγκεκριμένες ερωτήσεις χαρακτηρίζονται κατανοητές και προσπελάσιμες από τους μαθητές. Η ερώτηση εισαγωγής (Β3) είχε τη μορφή αντιστοίχησης, χωρίς κάποια παγίδα. Ωστόσο, απαιτούσε όχι μόνον αποστήθιση της εισαγωγής αλλά και την εις βάθος κατανόησή της.
Στις λεξιλογικές παρατηρήσεις (Β4) ελέγχθηκαν αφενός οι γνώσεις των μαθητών στην ετυμολογική συγγένεια των λέξεων και αφετέρου η αλλαγή που συμβαίνει στο σημασιακό φορτίο λέξεων της Νέας Ελληνικής σε σχέση με την Αρχαία γλώσσα.
Το αδίδακτο κείμενο αντλήθηκε από το Α΄ Βιβλίο της Ρητορικής του Αριστοτέλη( Αριστοτέλους Ρητορική, Α΄1-2). Στις παραγράφους 1 και 2 ο φιλόσοφος ξεκινά από την εμπειρική παρατήρηση ότι η ρητορική και η διαλεκτική μοιράζονται κοινό πεδίο στην ανθρώπινη δραστηριότητα και υποστηρίζει την ανάγκη επιστημονικής διερεύνησης της ρητορικής τέχνης. Ο λόγος του Σταγειρίτη είναι λιτός, επιστημονικός, γεγονός που βοηθά τον μαθητή να επικοινωνήσει με το κείμενο.
Θεωρούμε ότι κατά την επεξεργασία του αποσπάσματος οι μαθητές μπορούσαν να αξιοποιήσουν την επαγωγική πορεία σκέψης του Αριστοτέλη με την οποία είναι εξοικειωμένοι αλλά και τις αρκετές σημασιολογικές διευκρινίσεις που τους δόθηκαν. Τέλος, οι γραμματικές και συντακτικές παρατηρήσεις είναι απλές και δε θα δυσκολέψουν μαθητές με στοιχειώδεις γνώσεις στην Αρχαία Γλώσσα.
Τα σημερινά θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων αξιολογούνται ως τα ευκολότερα των τελευταίων ετών. Ευχόμαστε σε όλους τους μαθητές επιτυχία και καλή συνέχεια στα υπόλοιπα μαθήματά τους.
Γιάννης Χριστοδουλόπουλος
Μέλος του Συνδέσμου Φιλολόγων Πύργου-Ολυμπίας
ΓΕΛ Πελοπίου