Κακοκαιρία «Μήδεια»: Πινγκ-πονγκ ευθυνών για τη συντήρηση του δικτύου διανομής του ηλεκτρικού

Συνεχίζεται το «πινγκ πονγκ» μεταξύ των δήμων και του ΔΕΔΔΗΕ, μετά τη διακοπή του ρεύματος που προκάλεσε η κακοκαιρία «Μήδεια» ιδιαίτερα στα βόρεια προάστια της Αττικής, με αποτέλεσμα χιλιάδες νοικοκυριά να μείνουν ακόμη και για ημέρες στο «σκοτάδι» μην μπορώντας να εκτελέσουν βασικές λειτουργίες. Η μετάθεση των ευθυνών προκάλεσε και την ενόχληση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που προανήγγειλε νομοσχέδιο στο οποίο θα περιγράφονται αναλυτικά οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων.

Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης βρίσκεται έγγραφο του ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο απεστάλη στις 15 Ιανουαρίου, στην καρδιά, δηλαδή του χειμώνα, ζητώντας ενέργειες για το κλάδεμα και την κοπή των δέντρων στις περιοχές της Φιλοθέης – Κηφισιάς, ζητώντας άδεια από το δασαρχείο και συνδρομή από δήμους και κατοίκους. «Οι Δήμοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για το κλάδεμα ή κόψιμο των δέντρων κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς ενέργειας» απάντησε η ΚΕΔΕ με ανακοίνωσή της, προσθέτοντας ότι δεν οφείλονται όλες οι διακοπές ρεύματος σε πτώσεις δέντρων. Μάλιστα η πλευρά των δημάρχων ζητά τη δημιουργία αποτελεσματικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας, που πλην της νομοθέτησης, χρειάζεται και χρηματοδότηση, «την οποία περιμένουμε το επόμενο διάστημα από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία».

Τι είχε ζητήσει ο ΔΕΔΔΗΕ στις 15 Ιανουαρίου
Ειδικότερα, ο ΔΕΔΔΗΕ στις 15 Ιανουαρίου είχε προαναγγείλει επιθεώρηση και συντήρηση των δικτύων στην περιοχή Φιλοθέης – Κηφισιάς. Στο επίκεντρο της επιθεώρησης θα ήταν τα δέντρα που «έρχονται σε επαφή ή γειτνιάζουν με αγωγούς να κλαδευτούν, για να τηρούνται τα όρια ασφαλείας», καθώς, όπως αναφέρει το έγγραφο «η επαφή ή η γειτνίαση των δένδρων με τα ηλεκτροφόρα σύρματα είναι δυνατόν να προκαλέσουν προβλήματα στα δίκτυα με πιθανές σοβαρές συνέπειες».

Ειδική αναφορά γίνεται στα προβλήματα που προκαλούνται όταν δένδρα κλάδοι επισφαλούς ανοχής «πέφτουν πάνω στα ηλεκτροφόρα σύρματα, σε περιόδους έντονης κακοκαιρίας (π.χ. χιονοπτώσεις)», κάτι που συνέβη και κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών.

Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ εξηγούσε ότι θα υπάρξει μέριμνα για την αποψίλωση χόρτων, γύρω από τους στύλους των εναέριων γραμμών, που βρίσκονται σε επικίνδυνες περιοχές και ζήτησε από το δασαρχείο «άδεια για κλάδεμα δένδρων, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι προβλεπόμενες αποστάσεις ασφαλείας, καθώς και για την κοπή δένδρων επισφαλούς αντοχής, για την εξάλειψη των κινδύνων πτώσης τους πάνω στα δίκτυα, σε περιόδους κακοκαιρίας».

Παράλληλα, ζήτησε βοήθεια από τους αρμόδιους υπαλλήλους του δασαρχείου και των δήμων, όπως και τον κατοίκων.

Τι απαντά η ΚΕΔΕ

Τη δική της εκδοχή έδωσε η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, που σημείωσε ότι οι δήμοι, με βάση τον σχετικό κανονισμό «δεν φέρουν καμία ευθύνη για το κλάδεμα ή κόψιμο των δέντρων κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς ενέργειας». «Προφανώς και θα βοηθήσουν οποιαδήποτε τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά του ΔΕΔΔΗΕ, προφανώς και οφείλουν να επισημάνουν προβλήματα στο δίκτυο, όταν αυτά υποπίπτουν στην αντίληψή τους».

Επίσης, οι δήμοι επισημαίνουν ότι δεν οφείλονται όλες οι διακοπές ρεύματος σε πτώσεις δέντρων, ενώ οι ίδιοι δεν έχουν τον στόλο των μηχανημάτων που απαιτούνται «για να καθαριστούν οι δρόμοι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και ενόσω η κακοκαιρία ήταν σε εξέλιξη. Πολύ περισσότερο, γερανούς και άλλο εξοπλισμό για τον τεμαχισμό και την απομάκρυνση των πεσμένων κορμών».

Δύσκολη, είναι σύμφωνα με την ΚΕΔΕ και η διάγνωση της προβληματικής στατικότητας των δέντρων, όπως και η ύπαρξη ασθενειών του ριζικού συστήματός τους, καθώς όπως λέει, αρκετά δέντρα δεν έσπασαν αλλά ξεριζώθηκαν. Την ίδια ώρα, οι δήμοι επισημαίνουν ότι υπάρχουν εμπόδια στον τομέα της πρόληψης, ακόμη κι όταν ένας δήμος κρίνει ότι ένα δέντρο πρέπει να κοπεί.

«Πρεπει να τονίσουμε ότι οι Δήμοι, σε κάθε εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης, παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτουν ούτε τον απαραίτητο εξοπλισμό, ούτε το προσωπικό, αλλά ούτε κι ένα ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο που να τους λύνει, κι όχι να τους δένει τα χέρια. Αλλά το κυριότερο, βρίσκονται και την επόμενη μέρα στο πλευρό των πολιτών των τοπικών μας κοινωνιών, που έχουν δοκιμαστεί από τα φαινόμενα αυτά», σημειώνει η ΚΕΔΕ.

Οι δήμοι ζητούν την καθιέρωση αποτελεσματικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας, όπως προβλέπει η πρόσφατη νομοθεσία, σημειώνοντας ότι ο μηχανισμός «εκτός από νομοθέτηση, θέλει και χρηματοδότηση, την οποία περιμένουμε το επόμενο διάστημα από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία».

Αναλυτικά, η ΚΕΔΕ αναφέρει:

Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος, με αφορμή την πρόσφατη κακοκαιρία και όλα όσα συνέβησαν τα τελευταία 24ωρα με τις εκτεταμένες διακοπές ηλεκτρισμού και ύδρευσης, τις πτώσεις δέντρων και το κλείσιμο δρόμων που ταλαιπώρησαν δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά, θα ήθελε να επισημάνει τα παρακάτω:

Οι δύσκολες για τους κατοίκους της Αττικής, καταστάσεις των τελευταίων ημερών πρέπει να μας προβληματίσουν, με δεδομένο ότι τα λεγόμενα «ακραία ή σπάνια φαινόμενα», ούτε τόσο ακραία αλλά ούτε και τόσο σπάνια θα πρέπει να θεωρούνται πλέον.

Πρώτον. Οι Δήμοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για το κλάδεμα ή κόψιμο των δέντρων κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς ενέργειας, όπως προκύπτει και από τον Κανονισμό Εγκαταστάσεων και Συντήρησης Υπαίθριων Γραμμών Ηλεκτρικής Ενέργειας, ΦΕΚ 608/Β/6.10.67 Αρ. 281. Προφανώς και θα βοηθήσουν οποιαδήποτε τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά του ΔΕΔΔΗΕ, προφανώς και οφείλουν να επισημάνουν προβλήματα στο δίκτυο, όταν αυτά υποπίπτουν στην αντίληψή τους.

Άλλωστε και με πρόσφατο (15.01.2021) έγγραφο προς τους Δήμους και Δασαρχεία του Βόρειου Τομέα της Αττικής, ο ΔΕΔΔΗΕ ζητά αυτό ακριβώς, καθώς και την υπόδειξη χώρου εναπόθεσης της ξυλείας που θα προκύψει.

Δεύτερον, δεν οφείλονται όλες οι διακοπές ρεύματος σε πτώσεις δέντρων

Τρίτον, αντικειμενικά, οι Δήμοι του αστικού συγκροτήματος δεν έχουν όλο αυτό το στόλο των μηχανημάτων, για να καθαριστούν οι δρόμοι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και ενόσω η κακοκαιρία ήταν σε εξέλιξη. Πολύ περισσότερο, γερανούς και άλλο εξοπλισμό για τον τεμαχισμό και την απομάκρυνση των πεσμένων κορμών.

Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η διάγνωση της προβληματικής στατικότητας των δέντρων, δεν είναι ούτε τόσο εύκολη ούτε τόσο προφανής, όπως και η ύπαρξη ασθενειών του ριζικού συστήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι πάρα πολλά από τα δέντρα που έπεσαν, δεν έσπασαν αλλά ξεριζώθηκαν. Ακόμη πάντως κι αν ένας Δήμος κρίνει ότι κάποιο δέντρο πρέπει να κοπεί, αυτό δεν είναι εύκολο. Αφού ξεπεράσει τα πάσης φύσεως προβλήματα με τοπικού χαρακτήρα αντιδράσεις, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία πρέπει να προηγηθούν μια σειρά απο ενέργειες όπως αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων ή άδεια από το οικείο Δασαρχείο για τη διάθεση της ξυλείας κλπ. Συνεπώς ακόμη και στον τομέα της πρόληψης, τα εμπόδια είναι πολλά .

Πρεπει να τονίσουμε ότι οι Δήμοι, σε κάθε εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης, παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτουν ούτε τον απαραίτητο εξοπλισμό, ούτε το προσωπικό, αλλά ούτε κι ένα ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο που να τους λύνει, κι όχι να τους δένει τα χέρια. Αλλά το κυριότερο, βρίσκονται και την επόμενη μέρα στο πλευρό των πολιτών των τοπικών μας κοινωνιών, που έχουν δοκιμαστεί απο τα φαινόμενα αυτά.

Επειδή οι ώρες αυτές παραμένουν κρίσιμες, δεν είναι κατάλληλες ούτε για την εξαγωγή συμπερασμάτων αλλά ούτε και για τη δημιουργία κατηγορητηρίων.

Το σίγουρο είναι πως η χώρα μας είναι απαραίτητο να αποκτήσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας, σαν και αυτόν που περιγράφεται στην πρόσφατη νομοθεσία. Τέτοιο που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη κι όχι στην εκ των υστέρων διαχείριση, στον οποίο θα συμμετέχουν με υπευθυνότητα όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, καθώς και η αυτοδιοίκηση, με ξεκάθαρους ρόλους κι αρμοδιότητες ο καθένας. Ο μηχανισμός αυτός, εκτός από νομοθέτηση, θέλει και χρηματοδότηση, την οποία περιμένουμε το επόμενο διάστημα από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Πηγή: Protothema.gr - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: EUROKINISSI/ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ