«Ήρθεν ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια, ήρθεν κι η Κυριακή που τρων τα ψάρια» ψάλλουν το Σάββατο του Λαζάρου όσοι διατηρούν ζωντανό το έθιμο των καλάντων του Λαζάρου στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού στο Ηράκλειο της Κρήτης, έθιμο που συνδέεται άμεσα με το προσφυγικό στοιχείο της περιοχής.
«Μάθαμε τα κάλαντα του Λαζάρου από τις γιαγιάδες και τους παππούδες μας που άφησαν την Μικρά Ασία και τα σπίτια τους και πήραν το δρόμο της προσφυγιάς, κράτησαν όμως μαζί τους ζωντανή την παράδοση του τόπου τους» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σοφία Χαρίτου, η οποία εξηγεί ότι κάθε χρόνο αυτό που συνήθιζαν να κάνουν εδώ και πολλά χρόνια, ήταν να τριγυρνούν σε μεγάλες ομάδες, σε γειτονιές της περιοχής και να ψάλλουν τα κάλαντα. «Είναι και αυτό ένα από τα έθιμα που διατηρούνται μέχρι και σήμερα, αν και τα τελευταία δύο Πάσχα οι συνθήκες δεν ευνοούν στο να δημιουργούνται μεγάλες ομάδες παιδιών που ψάλλουν τα κάλαντα στις γειτονιές».
Μαζί με τα κάλαντα που πλημμυρίζουν ήχους την προσφυγική δημοτική ενότητα του Ηρακλείου, οι κυρίες της περιοχής φροντίζουν μέσα σε μεγάλα πανέρια να έχουν φτιάξει από την προηγούμενη του Σαββάτου του Λαζάρου, τα περίφημα «λαζαράκια». Αρτοσκευάσματα που παριστάνουν το Λάζαρο ο οποίος επέστρεψε στη ζωή, «Είναι από συνταγές που όλες οι κυρίες στην Νέα Αλικαρνασσό με προσφυγική καταγωγή, έχουν διατηρήσει. Δεν υπήρχε σπίτι που να μη μύριζε κανέλα, γαρίφαλο και σταφίδα αυτές τις ημέρες. Όμορφες μυρωδιές συνδεδεμένες όλες με τη μεγάλη εορτή του Πάσχα, αλλά και με τις μνήμες μας από τους προγόνους μας που μας περιέγραφαν με αγάπη τα έθιμα της Μικράς Ασίας» λέει η κ. Χαρίτου.
Στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού που διατηρείται το έθιμο, το Σάββατο του Λαζάρου, υπάρχουν και οι φούρνοι που διαθέτουν τα «λαζαράκια». Έτσι άνθρωποι που αρχικά δεν γνώριζαν το έθιμο, συνηθίζουν την ημέρα αυτή έστω και αγορασμένα, να έχουν τα «λαζαράκια» στο σπίτι τους. Οι κυράδες στην Μικρά Ασία, συνήθιζαν να εξιστορούν για πρώτη φορά στα παιδιά και τα εγγόνια τους την ιστορία του Λαζάρου , κρατώντας στα χέρια τους ένα «λαζαράκι» για να κατανοούν αυτό που η θρησκεία μάς διδάσκει. «Η όψη του αρτοσκευάσματος που φτιάχνεται με απλά υλικά , παραπέμπει στο Λάζαρο σπαργανωμένο. Είναι από τις παραδοσιακές συνταγές που κρατάμε σα φυλακτό και τις μεταδίδουμε σε παιδιά και εγγόνια, για να μη σβήσουν» συμπλήρωσε η κ. Χαρίτου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
