Τα τελευταία χρόνια, τα κρούσματα δηλητηριάσεων, αλλά και η κακοποίηση, όπως και η θανάτωση των ζώων, έχουν πάρει διαστάσεις επιδημίας
Κυκλοφορούν ανάμεσά μας και σκορπούν τον θάνατο στα ζώα. Οι άνθρωποι – τέρατα, που στόχος τους είναι να εξοντώσουν, ρίχνοντας φόλες, κάθε πλάσμα που δεν ανήκει στο ανθρώπινο «βασίλειο».
Και υπάρχουν και τα ανθρωπόμορφα τέρατα που κακομεταχειρίζονται τα ζώα.
Να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τον νόμο για τα ζώα συντροφιάς 169/18-9-2021 (τεύχος πρώτο), απαγορεύονται, μεταξύ άλλων, ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία τους. Ιδίως με δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό/πνιγμονή, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό (μη θεραπευτικό), πυροβολισμό (πρόκληση τραύματος ή θάνατος ζώου).
Η σκληρότητα ή θανάτωση ζώων διαπράττεται συχνά και από άτομα που αισθάνονται ανίσχυρα
«Ένα κατοικίδιο που δηλητηριάζεται από έναν εκδικητικό γείτονα ή έναν κακομαθημένο έφηβο, είναι ένας από τους μεγαλύτερους φόβους ενός ιδιοκτήτη κατοικίδιου», αναφέρει ο ψυχολόγος, Δημήτρης Κόρακας.
Για ποιους λόγους μερικοί άνθρωποι δηλητηριάζουν/κακοποιούν τα ζώα;
Σύμφωνα με τον κ. Κόρακα, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας κακόβουλος ή ψυχικά διαταραγμένος άνθρωπος μπορεί να δηλητηριάσει ένα ζώο. Για παράδειγμα, ένας διαρρήκτης που θέλει να αποκτήσει εύκολη πρόσβαση σε σπίτι, προβληματικοί γείτονες, ή άτομα που γνωρίζουμε. Απατημένοι σύζυγοι ή πρώην σύντροφοι μπορεί να σκοτώσουν ένα ζώο ως μια μορφή εκδίκησης.
«Άλλοι το κάνουν για να τρομοκρατήσουν ή να στείλουν ένα απειλητικό μήνυμα στους εχθρούς τους. Άλλοι λόγω εμμονών και ιδεοληψιών μπορεί να θανατώσουν, για παράδειγμα, γάτες επειδή τις θεωρούν κακούς οιωνούς.
Μερικές φορές, η σκληρότητα έναντι των ζώων δεν απευθύνεται στο ίδιο το ζώο, αλλά ως μέσο τιμωρίας ή ελέγχου κάποιου άλλου. Για παράδειγμα, οι βίαιοι σύντροφοι σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να απειλούν, να κακοποιούν, ή να σκοτώνουν κατοικίδια. Ως μέσο ελέγχου των μελών της οικογένειάς τους», επισημαίνει ο κ. Κόρακας.
Κακοποίηση ζώων από παιδιά ή εφήβους: Καθοριστικός ο τρόπος που αντιμετωπίζουν οι γονείς τα ζώα
Επίσης, όπως ενημερώνει ο ψυχολόγος, η συσχέτιση της κακοποίησης ζώων από παιδιά ή εφήβους με την επιθετικότητα έχει μελετηθεί επιστημονικά. Έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά που εθίζονται να κακοποιούν ή να σκοτώνουν ζώα, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κακοποιήσουν αργότερα, ευάλωτα άτομα. Όπως άλλα, μικρότερα παιδιά, ή ηλικιωμένους.
Το φαινόμενο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Κόρακα, είναι πολυπαραγοντικό και πολύπλοκο. Ωστόσο, πρωταρχικής σημασίας παράγοντας αποτελεί η απαξίωση με την οποία μιλούν ή συμπεριφέρονται οι γονείς, οι συγγενείς τους.
«Παράλληλα, έχει αποδειχθεί ότι η κακοποίηση του παιδιού από τους γονείς του -και κατ’ επέκταση του παιδιού που κακοποιεί κάποιο ζώο- είναι το αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλών παραγόντων. Και σχετίζονται, όχι μόνο με τα παιδιά και τους γονείς, αλλά και με τη δυσλειτουργία της οικογένειας, καθώς και με κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες, οι οποίοι συνυπάρχουν.
Αυτοί οι γονείς είναι άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες για φροντίδα και στήριξη, τόσο από κοινωνικούς φορείς όσο και από ειδικούς ψυχικής υγείας», υπογραμμίζει ο ψυχολόγος.
Εξηγεί ότι μπορεί να χαρακτηρίζονται από σοβαρές ψυχικές δυσκολίες, περιορισμένες νοητικές ικανότητες – σημαντική δυσκολία να ελέγχουν τον εαυτό τους και τις παρορμήσεις τους, κυρίως τις επιθετικές.
Όπως και να έχουν το συναίσθημα βαθιάς ανεπάρκειας για τον γονεϊκό τους ρόλο, όπως λέει ο κ. Κόρακας, και γενικότερα για την εικόνα του εαυτού τους. Είναι γονείς με έντονες ναρκισσιστικές ανάγκες για εξάρτηση και προσοχή από τους άλλους, έχουν κακές σχέσεις με τους δικούς τους γονείς. Είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν συχνότερα τη σωματική τιμωρία και την επιβολή δύναμης στα παιδιά τους.
Τι δείχνουν οι έρευνες
«Τα τελευταία 25 χρόνια, μελέτες στην ψυχολογία, την κοινωνιολογία και την εγκληματολογία έχουν δείξει ότι οι βίαιοι παραβάτες έχουν, συχνά, παιδικές και εφηβικές ιστορίες σοβαρής και επαναλαμβανόμενης κακοποίησης. Τα ζώα γίνονται στόχος, όχι απαραίτητα επειδή τα παιδιά μισούν τα ζώα. Αλλά επειδή είναι τα μόνα πλάσματα στα οποία μπορούν να κυριαρχήσουν.
Η σχέση μεταξύ της σκληρότητας έναντι των ζώων και της βίας κατά των ανθρώπων έχει αποδειχθεί και τεκμηριωθεί. Πολλοί άνθρωποι που κακοποιούν ζώα, αργότερα θα κακοποιήσουν συνανθρώπους τους, και οι ψυχολογικοί λόγοι πίσω από αυτό το είδος συμπεριφοράς είναι πολύπλευροι» αναφέρει ο κ. Κόρακας.
Η σύνδεση των κατά συρροή δολοφόνων με την κακοποίηση και θανάτωση ζώων από την παιδική τους ηλικία είναι γνωστή, όπως λέει ο κ. Κόρακας, στις Η.Π.Α από τη δεκαετία του 1970.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι οι δράστες που εκδηλώνουν σκληρότητα απέναντι στα ζώα συσχετίζονται και με άλλες μορφές βίας, στις οποίες περιλαμβάνονται οι κακοποιήσεις παιδιών, συζύγων και ηλικιωμένων.
Η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, ενημερώνει ο ψυχίατρος, θεωρεί τη σκληρότητα έναντι των ζώων ως ένα από τα διαγνωστικά κριτήρια της διαταραχής συμπεριφοράς.
Επίσης, ο κ. Κόρακας αναφέρει ότι, σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, υπάρχει σχέση μεταξύ της σκληρότητας έναντι των ζώων και των Διαταραχών Προσωπικότητας.
Σε μελέτη βρέθηκε ότι το 75% μιας ομάδας κατηγορουμένων που είχαν διαπράξει κακοποίηση ή θανάτωση ζώων, πληρούσαν τα κριτήρια για έναν τύπο Διαταραχής Προσωπικότητας. Όπως αντικοινωνική, οριακή, σχιζότυπη, ή παρανοειδής.
Κακομεταχείριση, ή θανάτωση των ζώων: Ποια είναι τα κίνητρα
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, η σκληρότητα ή θανάτωση ζώων διαπράττεται συχνά και από άτομα που αισθάνονται ανίσχυρα. Το κίνητρο μπορεί να είναι για να σοκάρουν, απειλήσουν, εκφοβίσουν. Ή να προσβάλουν τους άλλους, ή για να αποδείξουν την απόρριψη τους στους κοινωνικούς κανόνες.
Τέλος, όπως αναφέρει ο κ. Κόρακας, η σκληρότητα απέναντι στα ζώα μπορεί να προκύψει και από παθολογική έλλειψη ενσυναίσθησης. Είναι άνθρωποι που δεν είναι σε θέση να εξισώσουν τον πόνο ενός ζώου με τον δικό τους πόνο. Και ως εκ τούτου, δεν νιώθουν καμία πραγματική ενοχή ή τύψεις, που κακοποίησαν ή δηλητηρίασαν ένα ζώο.
Ο ψυχολόγος, Δημήτρης Κόρακας
● Ο κ. Δημήτρης Κόρακας είναι κάτοχος πτυχίου Χημείας και διδακτορικού διπλώματος στα ψυχοφάρμακα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Επίσης, είναι πτυχιούχος ψυχολόγος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος.
Είναι σχολικός σύμβουλος καθηγητών σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Ζει στα Γιάννενα.
