«Λαμπρά μεν η παρελθούσα εορτή, λαμπροτέρα δε Σωτήρ η επερχομένη.Εκείνη άγγελον έσχεν Ευαγγελιστήν και αύτη Πρόδρομον έσχεν προετοιμαστήν…!».
Τα Θεοφάνεια ή Επιφάνεια χαρούμενα, θριαμβευτικά, παραδοσιακά και ελπιδοφόρα, έκλεισαν για μία ακόμη φορά το «Δωδεκαήμερο», που άνοιξε την παραμονή των Χριστουγέννων στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος Πύργου.
Η μεγάλη και τελευταία αυτή Δεσποτική εορτή του «Δωδεκαημέρου», στην πανευφρόσυνη λειτουργική περίοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, εορτάστηκε με κάθε λαμπρότητα, κοσμιότητα και Ιερή κατάνυξη, εις τον Ιερό Ναό μας, όπου και συνέρρευσε πλήθος πιστών παρά το δριμύ ψύχος, προκειμένου να λάβει την χάρη και την ευλογία δια του Μεγάλου Αγιασμού, αλλά και την φώτιση από την Θεοφάνεια της Αγίας Τριάδος! Την Πανηγυρική Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, καθώς επίσης και την ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού, τέλεσε ο Εφημέριος του Ναού π. Νικόλαος Κατσηδήμας.
Θεοφάνεια ή Επιφάνεια, σημαίνει ότι τότε μας φανερώθηκε ο Θεός. Δηλαδή κατά την Βάπτιση του Ιησού έχουμε την ταυτόχρονη φανέρωση των υποστάσεων του Τριαδικού μας Θεού: Α) Του Υιού του Θεού, με την παρουσία του Ιησού. Β) Την παρουσία του Αγίου Πνεύματος «εν είδει περιστεράς» αλλά και Γ) Την παρουσία του Πατέρα, που με τον λόγο της φωνής Του βεβαιώνει του λόγου το αληθές ότι: «ούτος εστίν ο Υιός μου ο Αγαπητός εν ω ευδόκησα».
Η μεγίστη εορτή των Θεοφανείων λέγεται επίσης και εορτή των Φώτων. Τα Αγία Επιφάνεια, είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, η οποία θεσπίσθηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. Μέχρι και τον τέταρτο αιώνα μ. Χ., οι Χριστιανοί γιόρταζαν την ίδια ημέρα τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνεια.
Ο Ιησούς Χριστός, βαπτίσθηκε στον Ιορδάνη υπό του Ιωάννου για τους εξής λόγους, όπως μας τους παραθέτει χαρακτηριστικά ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός:
1ον) Για να καθαρίσει από την αμαρτία το ανθρώπινο σώμα ολόκληρης της ανθρωπότητας αλλά και του καθενός μας προσωπικά.
2ον) Για να συντρίψει τα κεφάλια των δρακόντων που έμεναν στο νερό, όπως πίστευαν οι αρχαίοι πολιτισμοί.
3ον) Για να πνίξει στο νερό πάθη και αδυναμίες, επειδή οι Εβραίοι πίστευαν στην καταστρεπτική ιδιότητα του νερού.
4ον) Για να αγιάσει και να ευλογήσει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή.
5ον) Για να εκπληρώσει τον Εβραϊκό Νόμο που όριζε ότι ο Μεσσίας έπρεπε να αρχίσει την δημόσια δράση του με Βάπτισμα.
6ον) Για να αποκαλύψει στους ανθρώπους το μυστήριο της Αγίας Τριάδος.
7ον) Για να εισαγάγει στην Εκκλησία τον τύπο του Βαπτίσματος.
Συνδυασμένη με τον αγιασμό των υδάτων, η γιορτή αυτή τονίζει την είσοδο του Χριστού, ως Κυρίου των δυνάμεων και της αγάπης, στο βασίλειο του σκότους. Ο Κύριος με το να Βαπτιστεί εις τον Ιορδάνη Ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Προφήτη και Πρόδρομό Του, αγίασε το νερό το οποίο δεν είναι πλέον σύμβολο της κυριαρχίας των αντίθεων δυνάμεων αλλά γίνεται φορέας της χάρης του Θεού, δηλαδή το έκανε πλέον ύδωρ αγιασμού και συμφιλίωσης με τον Θεό.
Ο Ιησούς Χριστός, αγαπητοί μας, είναι αναμάρτητος και γι᾽ αυτό δεν είχε ανάγκη από το βάπτισμα. Αλλά έρχεται προς το βάπτισμα του Ιωάννου, γιατί αυτό το βάπτισμα ήταν θέλημα Θεού γιατί έπρεπε με την πράξη Του αυτή ο Χριστός να επικυρώσει το έργο του Ιωάννου. Στην Βάπτιση του Χριστού ακούμε την φωνή του ουρανίου Πατρός, «Ούτός εστιν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ηυδόκησα». Αυτή η φωνή είναι και φωνή της Παλαιάς Διαθήκης, η οποία είχε ανακηρύξει τον Μεσσία ως Υιόν του Θεού αγαπητόν. Κατά την βάπτισή Του ο Ιησούς «ανέβη ευθύς», δηλαδή, αμέσως, «από του ύδατος». Αυτό δηλώνει καθαρά την αναμαρτησία του Χριστού, γιατί οι βαπτιζόμενοι παρέμεναν στο νερό όσο χρόνο διαρκούσε η εξομολόγηση των αμαρτιών τους. Αλλά ο Χριστός, μη έχοντας ουδεμία αμαρτία, «ανέβη ευθύς από του ύδατος».
Ακόμη κατά την βάπτιση του Ιησού Χριστού άνοιξαν οι ουρανοί, που τους είχε κλείσει ο Αδάμ με την αμαρτία του. Αυτό σημαίνει ότι, και όταν βαπτίζονται οι χριστιανοί, ανοίγουν και γι᾿ αυτούς οι ουρανοί. Το πιο θαυμαστό δε ακόμη είναι ότι κατά την βάπτιση του Χριστού ήλθε το Άγιο Πνεύμα! Εμφανίστηκε δε το Άγιο Πνεύμα με μορφή περιστεράς, για να δηλωθεί ότι, για να έχουμε την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, πρέπει να είμαστε καθαροί, όπως η περιστερά αγαπάει την καθαρότητα.
Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε την θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του Αγίου Βαπτίσματος, ο παλαιός και αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των Θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της Βασιλείας των Ουρανών. Η τοποθέτηση δε της εορτής των Θεοφανείων, ενώ βρισκόμαστε στους πρόποδες του νέου χρόνου, έρχεται να υπενθυμίσει σε κάθε Χριστιανό, ότι η δεύτερη αυτή ευκαιρία παραμένει σε ισχύ για τον καθένα.
Εκ του Ιερού Ναού.