Το χωριό που θυσιάστηκε για να ξεδιψάσει η Πάτρα
Το τοπίο που λόγω του φράγματος Πείρου – Παραπείρου μέχρι την άνοιξη του 2021 θα σκεπαστεί από νερό κατέγραψε καρέ καρέ ο φωτογραφικός φακός του thebest.gr. Οι παρακάτω εικόνες τραβήχτηκαν πριν δύο μήνες περίπου και μέσα σε αυτές βλέπουμε και το γραφικό εκκλησάκι που θα εξαφανιστεί. Τους τελευταίους μήνες το φράγμα έχει αρχίσει να γεμίζει ενώ το τοπίο που φαίνεται τώρα θα έχει βυθιστεί, σύμφωνα με τις προβλέψεις, σε ένα χρόνο από τώρα περίπου.
Να σημειώσουμε ότι το Φράγμα Πείρου- Παραπείρου είναι ένα μεγάλο και σημαντικό τεχνικό έργο στην Αχαΐα. Πρόκειται στην ουσία για δύο ξεχωριστά φράγματα: α) το μικρό Φράγμα Βαλματούρας και β) το εκτενές χωμάτινο Φράγμα Αστερίου με την ομώνυμη τεχνητή λίμνη να αποτελεί την τεχνητή λίμνη αυτή καθαυτήν. Η τεχνική κατασκευή του ξεκίνησε το 2006 και ολοκληρώθηκε το 2019 δρομολογώντας τις διαδικασίες πλήρωσης του ταμιευτήρα στο κύριο φράγμα.
Με την αποπεράτωση του φράγματος, την έμφραξη του ποταμού και την κατάκλυση του ταμιευτήρα ξεκίνησε η σταδιακή δημιουργία της τεχνητής λίμνης Αστερίου με χρονικό ορίζοντα πλήρους διαμόρφωσής της την άνοιξη του 2021. Σύμφωνα με τις προβλέψεις ο ταμιευτήρας θα πληρωθεί από περίπου 50 εκατομμύρια κυβικά νερού πλημμυρίζοντας το χώρο στον οποίο βρισκόταν και το παλιό, απαλλοτριωμένο και ερημωμένο ήδη από το 2009 χωριό Τόσκες.
Οι Τόσκες είναι το χωριό που θυσιάστηκε για να ξεδιψάσει μια πόλη, η Πάτρα και γενικά η Δυτική Αχαΐα.
Το άλλοτε ζωντανό και πράσινο χωριό Τόσκες στο νομό Αχαΐας σήμερα θυμίζει «σεληνιακό τοπίο» ενώ σε λίγο καιρό θα βυθιστεί για πάντα κάτω από το νερό. Με την αποπεράτωση του φράγματος θα δημιουργηθεί μια τεχνητή λίμνη που με τα νερά της θα κατακλύσει το χωριό, το οποίο από το 2009 έχει ερημώσει γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Το κυρίως Φράγμα Παραπείρου αποφασίστηκε να κατασκευαστεί στις ανατολικές απολήξεις του Κομποβουνίου κοντά στις νότιες περιοχές του κάμπου των Φαρών. Το φυσικό αντικείμενο του όλου έργου περιλάμβανε την κατασκευή μεγάλου χωμάτινου φράγματος ταμίευσης κοντά στο χωριό Αστέρι, χαμηλό φράγμα υδροληψίας κατασκευασμένο από σκυρόδεμα στην περιοχή της Βαλματούρας και κατασκευασμένο από χαλυβδοσωλήνες με εσωτερική και εξωτερική προστασία αγωγό μεταφοράς της συλλεγόμενης ποσότητα νερού από τον Πείρο ποταμό και το Φράγμα της Βαλματούρας στον ταμιευτήρα του φράγματος Παραπείρου.
Η ιστορία μέχρι την κατασκευή του έργου
Η ιδέα για την κατασκευή αυτού του μεγαλεπήβολου φράγματος ήρθε στο προσκήνιο για πρώτη φορά το 1963 από τον Γεώργιο Παπανδρέου.
Δημοπρατήθηκε το 2005 και η κατασκευή του ξεκίνησε το 2006 από την Μηχανική Α.Ε. και ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ανήλθε σε 130 εκατομμύρια ευρώ. Το έργο κατά τη διάρκεια κατασκευής του συνάντησε πολλά εμπόδια και προβλήματα που καθυστέρησαν αρκετά χρόνια την ολοκλήρωσή του. Στις 26 Αυγούστου 2019 πραγματοποιήθηκε η έμφραξη της σήραγγας εκτροπής του ποταμού Παραπείρου, οπότε ο ταμιευτήρας Παραπείρου ξεκίνησε να γεμίζει. Απομένει τυπικά μία σειρά προγραμματισμένων εργασιών που πρέπει να πραγματοποιηθούν μετά την έμφραξη, ώστε να θεωρηθεί το έργο πλήρως ολοκληρωμένο.
Με την αποπεράτωση του φράγματος, την έμφραξη του ποταμού και την κατάκλυση του ταμιευτήρα ξεκίνησε η σταδιακή δημιουργία της τεχνητής λίμνης Αστερίου με χρονικό ορίζοντα πλήρους διαμόρφωσής της την άνοιξη του 2021. Σύμφωνα με τις προβλέψεις ο ταμιευτήρας θα πληρωθεί από περίπου 50 εκατομμύρια κυβικά νερού πλημμυρίζοντας το χώρο στον οποίο βρισκόταν και το παλιό, απαλλοτριωμένο και ερημωμένο ήδη από το 2009 χωριό Τόσκες. Στη λίμνη του φράγματος Παραπείρου υπολογίζεται να δημιουργηθεί μετά την πλήρωσή της μικρή νησίδα με το ξωκλήσι των Αγίων Θεοδώρων της περιφέρειας Σουβαλιωταίικων να στέκει ερημικά σε αυτή ενώ τα χωριά που βρίσκονται δίπλα και γύρω από τον χώρο της λίμνης είναι το Αστέρι, τα Σουβαλιωταίικα και τα Κριθαράκια.
Με την εκμετάλλευση των νερών του ποταμού Πείρου και του παραπόταμου του Παραπείρου -τα οποία θα διοχετεύονται στο φράγμα- αναμένεται να λυθεί οριστικά το πρόβλημα υδροδότησης περιοχών της Πάτρας, της ΒΙ.ΠΕ. Πάτρων, της βορειοδυτικής και δυτικής Αχαΐας. Παράλληλα, η δημιουργία της λίμνης αναμένεται να αποτελέσει εστία ανάπτυξης για τη γύρω περιοχή, ενώ ήδη γίνονται μελέτες οικοτουριστικής αξιοποίησης του έργου και ανάδειξης του φυσικού τοπίου.
