«Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Σαββάτῳ πρὸ τῶν Βαΐων, ἑορτάζομεν τὴν Ἔγερσιν τοῦ ἁγίου καὶ δικαίου, φίλου τοῦ Χριστοῦ, Λαζάρου τοῦ τετραημέρου».
Αγαπητοί μας φίλοι και ευλογημένοι Χριστιανοί μας η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ολοκληρώνεται ήδη και καταλήγει σε δύο μεγάλες εορτές το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων. Οι δύο μεγάλες αυτές εορτές κατέχουν ξεχωριστή θέση μέσα στο λειτουργικό έτος καθώς δεν ανήκουν ούτε στην Μεγάλη Σαρακοστή, ούτε στην Μεγάλη Εβδομάδα όπως πολλοί πιστεύουν. Έτσι η Αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία θέλει να προβάλλει με τις εορτές αυτές το αληθινό νόημα του λυτρωτικού θανάτου και της Αναστάσεως του Κυρίου! Το Σάββατο του Λαζάρου είναι επίσης από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας και θεωρείται η «πρώτη γεύση» της Μεγάλης Εβδομάδας. Το όνομα «Λάζαρος» είναι εξελληνισμένος τύπος του εβραϊκού Ελεάζαρ.
Η ΤΕΤΡΑΗΜΕΡΟΣ ΕΓΕΡΣΗ-ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ!
Ο Λάζαρος ήταν ένας από τους επιστήθιους φίλους του Κυρίου μας. Αυτός και οι δύο αδελφές του Μάρθα και Μαρία είχαν φιλοξενήσει πολλές φορές τον Χριστό στην οικεία τους, η οποία βρισκόταν σε μία μικρή πόλη κοντά στα Ιεροσόλυμα την Βηθανία. Λίγες ημέρες πριν από τα Πάθη του Κυρίου, ο Λάζαρος αρρώστησε και οι αδελφές του έτρεξαν να πληροφορήσουν τον Ιησού για το γεγονός, για να μπορέσει να τον επισκεφτεί και να τον θεραπεύσει. Ο Χριστός όμως, όπως λέγεται καθυστέρησε ηθελημένα την μετάβασή του, στη Βηθανία μέχρι να πεθάνει ο Λάζαρος λέγοντας στους μαθητές του: «Λάζαρος ὁ φίλος ἡμῶν κεκοίμηται· ἀλλὰ πορεύομαι ἵνα ἐξυπνίσω αὐτόν». Φτάνοντας ο Κύριος στην Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του, καθώς ο Λάζαρος είχε ήδη τέσσερις μέρες πεθαμένος και ζήτησε να τον οδηγήσουν στον τάφο του.
Όταν λοιπόν έφτασε στον τάφο του φίλου του «Ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς». Αυτός ο συγκινητικός στίχος που δείχνει την ανθρώπινή φύση του Κυρίου είναι ο πιο σύντομος και στα τέσσερα Ευαγγέλια. Στη συνεχεία ο Χριστός διέταξε τους παρισταμένους να αφαιρέσουν τον λίθο που κάλυπτε τον τάφο του νεκρού διαπιστώνοντας έτσι ότι το θαύμα έγινε, αφού προηγήθηκε ή ενέργεια του ανθρώπου (δηλαδή ή αφαίρεση του λίθου, η οποία μπορούσε να γίνει άνετα από τον ίδιο τον Χριστό, ενώ πλησίαζε τον τάφο). Όμως, έτσι θέλησε και έτσι πάντοτε θέλει ο Θεός. Οι άνθρωποι να κάνουμε τα ανθρώπινα (ό,τι πρέπει και φυσικά, πάντοτε εντός των δυνατοτήτων μας) οπότε ο Θεός, κάνει τα Θεϊκά. Στην συνέχεια με μεγάλη φωνή εκραύγασε: «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω» και βγήκε έτσι ο νεκρός με δεμένα τα πόδια και τα χέρια και το πρόσωπο του ήταν και αυτό τυλιγμένο. Σύμφωνα με τα έθιμα της ταφής εκείνης την εποχής πρώτα έπλεναν και σκούπιζαν το σώμα του νεκρού, στη συνεχεία το τύλιγαν με λεύκες πάνινες λουρίδες οι οποίες ήταν βουτηγμένες σε αρώματα και τις ονόμαζαν «οθόνεια». Στο κεφάλι έβαζαν ένα λευκό αρωματισμένο μαντήλι το οποίο ονόμαζαν «σουδάριο». Ακολούθως ο Ιησούς πρόσταξε τους παραβρισκόμενους «λύσατε αὐτὸν καὶ ἄφετε ὑπάγειν».
Συμφώνα με τον Άγιο Επιφάνιο ο Λάζαρος ήταν τότε 30 χρονών και έζησε αλλά 30 χρόνια μετά την Ανάστασή του, από τον Κύριο. Επίσης αναφέρεται πως ο δίκαιος Λάζαρος κατέφυγε στο Κίτιο της Κύπρου περίπου το 33 μ.Χ., καθώς ήθελε να αποφύγει το μίσος και την καταδίωξη του από τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους. Εκεί συναντήθηκε με τους Αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα οι οποίο τον χειροτόνησαν ως πρώτο Επίσκοπο Κιτίου ποιμαίνοντας με φόβο Θεού το πιστό του ποίμνιο για περίπου 18 χρόνια όπου και άφησε την τελευταία του πνοή. Όταν το 63 μ.Χ. απέθανε για δεύτερη φορά, στον τάφο του, που βρίσκεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό της Λάρνακας ανέγραψαν: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού». Λέγεται επίσης πως κατά την υπόλοιποι διάρκεια της ζωής του ο Λάζαρος ήταν σκυθρωπός και αγέλαστος, καθώς είχε δει φοβερά πράγματα κατά την τετραήμερη παραμονή του στον Άδη. Η μοναδική φορά που ο δίκαιος Λάζαρος γέλασε ήταν όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο αγγείο και σχολίασε: «Πηλός κλέβει πηλόν», (Το ένα χώμα κλέβει το άλλο...).
Το Σάββατο του Αγίου και δικαίου Λάζαρου είναι το μοναδικό Αναστάσιμο! Η Ιερή ακολουθία περιλαμβάνει τα Αναστάσιμα ευλογητάρια το: «Άνάστασιν Χριστού θεασάμενοι» πριν από τον πεντηκοστό ψαλμό και στην απόλυση ο Ιερέας αναφέρει «Ό Άναστάς έκ νεκρών, Χριστός…». Ακόμη οι Ιεροψάλτες δεν ψάλλουν ούτε μαρτυρικά, ούτε Θεοτοκία και τα μνημόσυνα δεν τελούνται από το Σάββατο του Λαζάρου μέχρι την Κυριακή του Θωμά και φυσικά δεν παρασκευάζουμε και Κόλλυβα. Η έγερση του Λαζάρου από τον τάφο, αποτελεί μια απόδειξη της Ανάστασης του Χριστού αλλά και της Καθολικής Ανάστασης όλων Ημών των Χριστιανών την Ημέρα της Κρίσεως. Η Ανάσταση του Λαζάρου αγαπητοί μου, είναι το μεγαλύτερο θαύμα πού έκανε ο Χριστός πριν από την δική Του Ανάσταση!
Ο θάνατος του Λαζάρου, του φίλου του Χριστού μας παραπέμπει επίσης στον θάνατο των αγαπημένων προσώπών μας και γι΄αυτό θεωρείται επίσης ως ημέρα των Κεκοιμημένων. Αυτό το «εδάκρυσεν ο Ιησούς» (Ιω.11.35) δείχνει τον πόνο Του για το χωρισμό, την τέλεια ανθρώπινή Του φύση, καθώς και το οδυνηρό του θανάτου ως αταίριαστο για τον άνθρωπο. Μπροστά στον τάφο του τετραήμερου ξεδιπλώνεται το εσωτερικό του Ιησού, που χαρακτηρίζεται από αγάπη και στοργή για το πρόσωπο με την ιδιαίτερη και μοναδική σχέση της φιλίας. Γι’ αυτό δεν κρύβει την λύπη και την ταραχή Του.«Ενεβριμήσατο τω πνεύματι και ετάραξεν εαυτόν» (Ιω.11,33). Η έγερση του Λαζάρου τοποθετεί το θάνατο αγαπημένων μας προσώπων στη σωστή του βάση: έκφραση των οδυνηρών βιωμάτων μας κατά τον τρόπο που ο καθένας μας εκφράζεται και θέλει, αλλά και βεβαίωση ότι ο αγαπημένος μας «μεταβαίνει εκ του θανάτου εις την ζωήν», σε νέα διάσταση ζωής όπου « δεν υπάρχει ούτε πόνος ούτε λύπη ούτε στεναγμός αλλά ζωή ατελεύτητος».
Τελειώνοντας, θέλουμε να επισημάνουμε και την φιλία του Χριστού με τον Λάζαρο ως γεγονός που δείχνει την ανθρώπινη αυτή ανάγκη. Είναι θλιβερό να περνά η ζωή χωρίς φιλία, χωρίς σχέση. Γιατί χωρίς φίλο, όταν θα βιώνεις εμπειρίες ψυχικού θανάτου απογοήτευση, απόρριψη, μοναξιά θα μείνεις στο θάνατο. Ο φίλος όμως, αν είναι όντως φίλος, θα σε αναστήσει ερχόμενος κοντά σου, πονώντας και κλαίγοντας μαζί σου και άρα παίρνοντας τον δικό σου θάνατο και χαρίζοντάς σου την κοινωνία, την σχέση, την ελπίδα. Άρα την όντως ζωή.
Όπως και τότε έτσι και σήμερα ο Χριστός ζητάει από τον καθένας μας, να τον κάνει φίλο Του.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ!
Η παράσταση μας μεταφέρει έξω από την πόλη, σε βράχους. Σ’ έναν από αυτούς, όπως συνήθιζαν οι Ιουδαίοι, ήταν λαξευμένο το μνήμα του Λαζάρου. Δεσπόζει κι εδώ η μορφή του Χριστού. Βλέπουμε τη θλίψη του, αλλά μαντεύουμε και τη θεότητά Του. Την τελευταία προδίδουν, πρώτο, η μεγαλοπρεπής στάση του και δεύτερο, το γεγονός ότι οι Ιουδαίοι (τους βλέπουμε στη δεξιά ομάδα των προσώπων) κοιτάζουν το Χριστό και όχι το Λάζαρο. Το ένα χέρι του Κυρίου κρατάει ειλητό και το άλλο με εκφραστική κίνηση εκτείνεται προς το Λάζαρο.
Με το πρόσταγμά Του ο Λάζαρος ανασταίνεται! Ένας νέος αφαιρεί τις ταινίες κι ένας άλλος σηκώνει την πλάκα του τάφου. Εντυπωσιακές οι αδελφές του Λαζάρου. Προσκυνούν τον Κύριο έχοντας στα πρόσωπά τους χαραγμένη την άφατη λύπη τους. Έτσι η εικόνα εκτός από το Θεϊικό της στοιχείο έχει και το ανθρώπινο. Άλλες εικόνες, όπως της Αναλήψεως, της Αναστάσεως κ.α. έχουν κρυμμένο το μυστήριό τους και φανερό το συμβολικό τους χαρακτήρα. Εδώ τα πράγματα είναι κατανοητά και φανερά. Ο Ουσπένσκη λέει ότι: «Η εικόνα μεταδίδει την εξωτερική, φυσική πλευρά του θαύματος, κάνοντάς την προσιτή στην ανθρώπινη αντίληψη και έρευνα, όπως όταν τελέστηκε το θαύμα και όπως ακριβώς αναφέρεται στα Ευαγγέλια». Η παράσταση συγκινεί με τα πρόσωπα των Εβραίων που έτρεξαν να παρηγορήσουν τις πονεμένες αδελφές του Λαζάρου. Γίνονται αυτόπτες μάρτυρες του θαύματος και πολλοί «θεασάμενοι α εποίησεν ο Ιησούς, επίστευσαν εις αυτόν». Η εικόνα της Έγερσης του Λαζάρου μας προτρέπει να θυμηθούμε τα βαρυσήμαντα λόγια του Κυρίου: «Εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή. Ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα».
Γιατί μόνο ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει το μέγιστο γεγονός της Ανάστασης του φίλου του Χριστού Λαζάρου (Ιωανν. κεφ. 11), ενώ οι άλλοι Ευαγγελιστές το αποσιωπούν; Δεν έγραψαν οι άλλοι Ευαγγελιστές περί αυτού του γεγονότος, γιατί κατά την συγγραφή των Ευαγγελίων τους, ο Λάζαρος ζούσε και τον έβλεπαν και γιατί ο ίδιος ο Λάζαρος διηγούταν το θαύμα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής όμως, το έγραψε μετά την κοίμηση του Λαζάρου, (στην Κύπρο το 63 μ.Χ) και μάλιστα λέγουν πολλοί, ότι για αυτό και μόνο το θαύμα, που έγινε στην Βηθανία, που ο Κύριος τον Ανέστησε ενώ ήταν ήδη τέσσερις μέρες στον τάφο, (και βεβαίως περί της θεολογίας της ανάρχου Γεννήσεως του Χριστού), συνέγραψε το Ευαγγέλιο. Επί τη ευκαιρία, ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, έγραψε το Ευαγγέλιο οκτώ χρόνια μετά την Ανάληψη του Ιησού, ο Ευαγγελιστής Μάρκος δέκα χρόνια μετά την Ανάληψη του Ιησού, ο Ευαγγελιστής Λουκάς δεκαπέντε χρόνια μετά την Ανάληψη του Ιησού. Ο άγιος Ιωάννης το έγραψε δύο χρόνια μετά την κοίμηση του Λαζάρου ή τριάντα δύο χρόνια μετά την Ανάληψη του Χριστού!
Ευχόμεθα, ο Κύριος μας, να αξιώσει όλους μας, να είμαστε οι αγαπημένοι Του φίλοι. Αυτοί που θα Τον αγαπούν πολύ με εμπιστοσύνη, με αφοσίωση και με υπακοή. Εύχομαι μία μέρα να βρεθούμε όλοι μαζί στον ουρανό, με την Μάρθα, την Μαρία και τον Λάζαρο και να μας φωνάξει ο Ιησούς για να μας πει: «Ελάτε κι σεις, αγαπημένα Μου παιδιά, ελάτε φίλοι Μου!». Τότε θα είναι η ωραιότερη, η πιο γλυκιά στιγμή της ζωής μας, που τα αυτιά μας θα ακούνε και η ψυχή μας θα απολαμβάνει. Αμήν!
Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΘΑ ΤΕΛΕΣΘΕΙ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ (Β΄ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟΝ ΠΥΡΓΟΥ) ΑΠΟ ΩΡΑ 7:00 ΕΩΣ 9:30 Π.Μ. ΟΠΟΥ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΑΥΤΗΣ ΘΑ ΑΝΑΠΕΜΦΘΕΙ ΔΕΗΣΗ (ΤΡΙΣΑΓΙΟ) ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΟΥΣ ΜΑΣ ΣΕ ΑΥΤΟ.
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΗΔΗΜΑΣ
(Δελτίο Τύπου)
