Πού και γιατί κόλλησε ο εμβολιασμός - Επιχείρηση «στεγανοποίησης» τοπικών διαρροών και αρρυθμιών από το Μαξίμου
Τη χειρότερη πανελλαδική επίδοση ως προς την εμβολιαστική κάλυψη εμφανίζει (σταθερά τους τελευταίους μήνες) ο Νομός Φλώρινας, σημειώνοντας αρνητικό ρεκόρ 24,11% (μέχρι τα στοιχεία που ήταν διαθέσιμα την 1η Ιουλίου), με τους ολοκληρωμένους εμβολιασμούς να φτάνουν μόλις και μετά βίας το 20,09%. Ως το «γαλατικό χωριό» στον εθνικό χάρτη της εμβολιαστικής κάλυψης (covid19.gov.gr), που σημαίνεται με ελαφρύ γαλάζιο λόγω του χαμηλότατου αυτού ποσοστού, στην περιοχή βρέθηκε στα μέσα της εβδομάδας ο υφυπουργός Εσωτερικών Σταύρος Καλαφάτης, κομίζοντας μήνυμα εντατικοποίησης των εμβολιασμών. Επισκεπτόμενος, μάλιστα, τον οικείο μητροπολίτη, πνευματικό παιδί του προκατόχου του, Αυγουστίνου Καντιώτη, του οποίου η εκκλησιαστική επιρροή είναι ακόμη νωπή στην ευρύτερη περιοχή, ο κ. Καλαφάτης ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Θεόκλητο για «τη συμβολή της Εκκλησίας στην άμυνα για την ανάσχεση του ιού», ζητώντας του παράλληλα «να συμβάλει στην ενημέρωση των συμπολιτών μας -των νέων που έχουν μεγαλύτερη κινητικότητα, αλλά και των μεγαλύτερων που κινδυνεύουν περισσότερο- για την ανάγκη εμβολιασμού». Την ίδια ώρα, η χαμηλή προσέλευση στην εμβολιαστική διαδικασία αποτελεί και μέρος μιας ιδιόμορφης κανονικότητας για τους κατοίκους της Φλώρινας, η οποία εκδηλώνεται και σε άλλες, κορυφαίες συλλογικές διαδικασίες. Για παράδειγμα, στις εθνικές εκλογές του Ιουλίου του 2019 η συμμετοχή στον κεντρικό δήμο ανήλθε μόλις στο 34,71%, σημειώνοντας ρεκόρ αποχής πανελλαδικά, ενώ οι πιο μυημένοι θέτουν ακόμη και ζήτημα ορθότητας της απογραφής στον ακριτικό νομό.
Πονοκέφαλος το Βόρειο Τόξο
Εξαιρετικά χαμηλά παραμένουν, την ίδια ώρα, τα ποσοστά εμβολιασμού σχεδόν σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, ακόμη και σε αμιγώς τουριστικές περιοχές, όπως η Χαλκιδική και η Πιερία. Ενδεικτικό της γενικευμένης δυστοκίας απέναντι στην εμβολιαστική διαδικασία είναι το γεγονός ότι στο Κέντρο Υγείας Μουδανιών (από τα μεγαλύτερα της Χαλκιδικής) τα ραντεβού για τον Ιούλιο έχουν υποχωρήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, σε διψήφιο αριθμό (40-50 την ημέρα από 260-240 τους προηγούμενους μήνες), με την κατακόρυφη αυτή πτώση να προβληματίζει ακόμη και τους υπηρετούντες υγειονομικούς. Τόσο τα χαμηλά ποσοστά προκρατήσεων για τη φετινή τουριστική σεζόν στις ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής όσο και το έντονο «θρησκευτικό συναίσθημα» στη Μακεδονία, σε συνδυασμό με τον γενικευμένο φόβο για τυχόν παρενέργειες από τα εμβόλια φαίνεται να συνθέτουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ παραφιλολογίας και ανορθολογισμού, κρατώντας τους κατοίκους των περιοχών αυτών μακριά από τα εμβολιαστικά κέντρα, ακόμη και όταν οι τοπικοί ιεράρχες απευθύνουν συστάσεις για πλήρη τήρηση των μέτρων κοινωνικής απόστασης που προτείνουν οι ειδικοί, όπως ο Μητροπολίτης Σερρών, Θεολόγος. Παρ’ όλα αυτά, το ποσοστό εμβολιασμού στον συγκεκριμένο νομό δεν εναρμονίζεται με τις νουθεσίες του τοπικού ποιμενάρχη φτάνοντας μετά βίας το 32,11%, ενώ ολοένα αυξάνονται οι μόνιμοι κάτοικοι του Νομού Σερρών που επιλέγουν συστηματικά -για λόγους ασφαλείας- να εμβολιαστούν στα εμβολιαστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης, στερώντας εμμέσως θέσεις στην επίδοση του νομού στον πανελλαδικό χάρτη.
Αντίστοιχα χαμηλή παραμένει η προσέλευση στο εθνικό εμβολιαστικό πρόγραμμα και στον Νομό Δράμας, η οποία αγγίζει το 33,30%, παρότι η πόλη γνώρισε εκατόμβη νεκρών τον περασμένο χειμώνα. Συγκεκριμένα, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2020 περίπου 200 πολίτες στην πόλη της Δράμας και 500 σε επίπεδο νομού έχασαν την μάχη με τον κορωνοϊό, με τη συνωμοσιολογία, όμως, να φαντάζει ακόμη και σήμερα ανίκητη. Μπροστά στον όγκο των αρνητών στον νομό, ανοιχτή επιστολή για τη συγκρότηση μετώπου υπέρ του εμβολιασμού απηύθυνε η βουλευτής Δράμας του ΚΙΝ.ΑΛ. Χαρά Κεφαλίδου αποτυπώνοντας γλαφυρά την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή. «Είναι η ώρα να δοθεί η μάχη για να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι ή δυνατόν όλοι. Οχι μόνο για να προστατέψουμε τους εαυτούς μας και τους δικούς μας ανθρώπους, αλλά γιατί έτσι αναλαμβάνει ο καθένας μας την ευθύνη που του αναλογεί για να προστατέψουμε εαυτούς και αλλήλους», αναφέρει η κυρία Κεφαλίδου, σημειώνοντας ότι «προβληματίζει ακόμη περισσότερο το γεγονός ότι και στη Δράμα πολλοί αρνούνται τον εμβολιασμό, παρόλο που ο νομός μας συγκαταλέγεται στις πέντε περιφέρειες όπου υπάρχει μειωμένη προσέλευση πολιτών για εμβολιασμό και μεγάλη απόκλιση από τον πανελλαδικό μέσο όρο».
«Yπερ-ορθόδοξοι και υπερ-μουσουλμάνοι»
Προβληματισμό προκαλεί και η ανταπόκριση των πολιτών στο εμβολιαστικό πρόγραμμα στους Νομούς Ροδόπης και Ξάνθης, η οποία υπολογίζεται σε 32,64% και 32,28% αντίστοιχα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να καλεί τους νέους σε μαζικό εμβολιασμό, περιοδεύοντας στην Ξάνθη και τη Δράμα στα τέλη της εβδομάδας. Με δεδομένο ότι η ροή των εμβολίων εξελίσσεται ομαλά στην περιοχή, η όποια υστέρηση στον εμβολιαστικό ρυθμό ερμηνεύεται ως συνάρτηση των ιδιαιτεροτήτων της περιοχής, αφού ο θρησκευτικός πλουραλισμός και οι διακριτές πολιτισμικές της ομάδες δεν ανταποκρίθηκαν με την ίδια ζέση στην εμβολιαστική πρόκληση. Επιπρόσθετα, ο κατεξοχήν μειονοτικός δήμος του Νομού Ροδόπης, ο Δήμος Αρριανών-Φιλλύρας, απέκτησε εμβολιαστικό κέντρο στον οικισμό της Φιλλύρας μόλις στα τέλη του περασμένου Μαΐου, ενώ τη μεγαλύτερη υστέρηση ως προς την ανταπόκριση στον εμβολιασμό εμφανίζουν οι πληθυσμοί Ρομά στον νομό. Στον αντίποδα, θετικά φαίνεται πως λειτούργησε ο αποκλεισμός του Εχίνου στον ορεινό όγκο της Ξάνθης, καθώς άμβλυνε τις όποιες αρχικές ενστάσεις απέναντι στο μέγεθος και τη σφοδρότητα της πανδημίας. Το πολιτισμικό μωσαϊκό της Θράκης, άλλωστε, έφερε μοιραία στην επιφάνεια και μια στάση συνειδητής αδράνειας που καλλιεργείται απέναντι στον μαζικό εμβολιασμό από «παραεκκλησιαστικούς κύκλους», οι οποίοι δεν απηχούν σε καμία περίπτωση την Εκκλησία της Ελλάδος ή τις επίσημες, θεσμικές εκφράσεις των άλλων δογμάτων και θρησκειών στην περιοχή.
Τονωτικές ενέσεις
Επιπρόσθετα, τον εθνικό ρυθμό εμβολιασμού στις ηπειρωτικές ή στις νησιωτικές περιοχές με ορεινό ανάγλυφο επιβραδύνει και η ίδια η δομή του Εθνικού Συστήματος Υγείας, όταν μάλιστα οι εμβολιασμοί στα Κέντρα Υγείας αγροτικού τύπου προϋποθέτουν μετακίνηση με ιδιωτικό όχημα λόγω της μεγάλης χιλιομετρικής απόστασης. Αυτή η δομική αδυναμία εξηγεί εν μέρει και τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμών στην Ευρυτανία, στη Φωκίδα, αλλά στην Κρήτη, τη «ναυαρχίδα» του ελληνικού τουρισμού, με τον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια να ανακοινώνει από το νησί την εκκίνηση εμβολιασμών κατ’ οίκον με τη συνδρομή κινητών μονάδων, αρχής γενομένης από τις 6 Ιουλίου, κατόπιν σχετικής εντολής του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Η αντιστρόφως ανάλογη με την τουριστική της δυναμική, εμβολιαστική επίδοση της Κρήτης (με εξαίρεση τον Νομό Λασιθίου) είχε ως αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ αντίστοιχες πρωτοβουλίες αναμένεται να ληφθούν και σε άλλες περιοχές, αν αυτό κριθεί αναγκαίο, με τη μορφή, ωστόσο, τονωτικών ενέσεων στο τρέχον εμβολιαστικό πρόγραμμα.
Τουριστικά κίνητρα
Ταυτόχρονα, στην άλλη όψη της εμβολιαστικής αλυσίδας, υψηλότατες επιδόσεις καταγράφουν τα νησιά των Κυκλάδων, με την Κύθνο να έχει εισπράξει δημοσίως τα εύσημα από τον γενικό γραμματέα Πρωτοβάθμιας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους ως το πρώτο COVID free νησί στην Ελλάδα. Μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα», ο δήμαρχος Κύθνου, Σταμάτης Γαρδέρης, εξηγεί ότι η διαρκής επικοινωνία με την τοπική κοινωνία αναδείχθηκε το κλειδί για την επιτυχία, αίροντας τις όποιες ενστάσεις απέναντι στον μαζικό εμβολιασμό. Αναμφισβήτητα, «η Κύθνος και πέρυσι και φέτος κατακλύστηκε από Ελληνες τουρίστες», τονίζει, οπότε το τουριστικό αποτύπωμα στην τοπική οικονομία του νησιού υπήρξε το κύριο κίνητρο των μόνιμων κατοίκων για την καθολική συμμετοχή τους στην εμβολιαστική διαδικασία. Σημείο καμπής, όμως, αναδείχθηκε ο ρόλος της πλειοψηφίας των μόνιμων κατοίκων, ώστε τελικά η κρίσιμη μάζα που διαμορφώθηκε υπέρ των εμβολιασμών να συμπαρασύρει και τους υπόλοιπους που τυχόν ανησυχούσαν για τις τυχόν παρενέργειες.
Για τον σκοπό αυτό, τόσο ο ίδιος ο δήμαρχος του νησιού όσο και οι αντιδήμαρχοι και τα μέλη του συνδυασμού του κατανάλωσαν ατελείωτες ώρες σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις με όσους προέβαλαν δημοσίως αντιρρήσεις απέναντι στην εμβολιαστική διαδικασία, ενώ χρήσιμο εργαλείο κατά τη δημοτική αρχή αναδείχθηκε η ψηφιακή τεχνολογία στην μάχη με τη δεισιδαιμονία. Ειδικότερα, τόσο στην ιστοσελίδα του δήμου όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσής του, η δημοτική αρχή αναρτούσε εντέχνως και σε συστηματική βάση όλες τις σχετικές πληροφορίες αναφορικά με τον εμβολιασμό, αναπτύσσοντας μια άτυπη εθελοντική εκστρατεία ενημέρωσης και μαζί ένα δεσμό εμπιστοσύνης, τα οποία απέδωσαν παραπάνω από τα αναμενόμενα. Ηδη προχθές ολοκληρώθηκε ο εμβολιασμός και των εποχιακών εργαζόμενων στο νησί, κλείνοντας την εμβολιαστική αλυσίδα με ποσοστό 100%, το οποίο φέρνει την Κύθνο στην κορυφή του προγράμματος «Γαλάζια Ελευθερία».
Η απόπειρα να διατηρήσουν υψηλή την τουριστική ζήτηση τη φετινή χρονιά κρύβεται πίσω από τις εξαιρετικές επιδόσεις και των υπόλοιπων νησιών των Κυκλάδων, όπως για παράδειγμα της Μυκόνου (89,15%) και της Κέας (84,48%). Με κίνητρο το τοπικό τουριστικό προϊόν να ανεβάσει ακόμη υψηλότερες εμβολιαστικές ταχύτητες επιχειρεί ο Δήμος Πάρου, εξαντλώντας τα όποια περιθώρια βελτίωσης της εμβολιαστικής εικόνας του νησιού, που αποτυπώνεται σε ποσοστό εμβολιασμού 62,33%. «Η τουριστική σεζόν για τη φετινή χρονιά έχει ξεκινήσει, με ιδιαίτερα ευοίωνες προοπτικές για την Πάρο, όπως καταδεικνύουν τόσο η αυξανόμενη κινητικότητα του τριημέρου του Αγίου Πνεύματος όσο και όλες οι σχετικές προβλέψεις», αναφέρει η δημοτική αρχή σε ανακοίνωσή της στα τέλη Ιουνίου, προσθέτοντας ότι «τώρα, στην πιο κρίσιμη στροφή εν όψει του υπόλοιπου καλοκαιριού, πρέπει να ολοκληρώσουμε αυτό που ξεκινήσαμε». Στο πλαίσιο αυτό, «ο Δήμος Πάρου απευθύνει κάλεσμα στους πολίτες που δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμα, να σπεύσουν να δηλωθούν στις σχετικές λίστες του Κέντρου Υγείας Πάρου, με εξαίρεση εκείνους για τους οποίους απαγορεύεται ο εμβολιασμός για καθαρά ιατρικούς λόγους», καταλήγει, προσβλέποντας σε μια τελική επίδοση εφάμιλλη του υπόλοιπου νησιωτικού συμπλέγματος.
Τροχοπέδη τα... πέναλτι
Μακριά από τις νησιωτικές επιδόσεις, ωστόσο, βρίσκονται πολλά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς οι εμβολιαστικές καταγραφές στα mega centers που έχουν αναπτυχθεί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στη Ρόδο και τα Ιωάννινα οριακά ανταποκρίνονται στον πανελλαδικό μέσο όρο. Παρά την αθρόα προσέλευση που παρατηρείται έξω από τις μεγάλες εμβολιαστικές δομές που έχουν οργανωθεί στο Μαρούσι και τη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, υπάρχουν ακόμη μεγάλα κομμάτια του αστικού πληθυσμού που δεν έχουν εκκινήσει τη διαδικασία του εμβολιασμού. «Τη μάχη με τη δεισιδαιμονία θα την έχεις. Σκοπός είναι να διευκολύνεις στην καθημερινότητα όσους το σκέφτονται σοβαρά», αντιτείνει κορυφαίος ιατρικός παράγοντας, αποτιμώντας ως τροχοπέδη το πέναλτι 16 ημερών σε περίπτωση μη προσέλευσης ή ακύρωσης του ραντεβού, λαμβάνοντας υπόψη τον νέο τρόπο ζωής σε καιρούς πανδημίας.
Οι πρωταθλητές
ΔΗΜΟΣ ΚΥΘΝΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 84,48%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 78,50%
ΔΗΜΟΣ ΚΙΜΩΛΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 77,99%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 74,83%
ΔΗΜΟΣ ΚΕΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 84,48%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 78,50%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΥΚΟΝΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 89,15%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 77,31%
ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΙΦΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 77,99%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 74,83%
ΔΗΜΟΣ ΣΙΦΝΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 77,99%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 74,83%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΔΡΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 61,63%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 53,01%
ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 62,33%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 56,19%
ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 70,04%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 56,61%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΘΑΚΗΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 61,50%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 59,86%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΑΣΟΥ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 61,50%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 56,70%
Οι... μετεξεταστέοι
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 24,11%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 20,09%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΞΑΝΘΗΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 32,28%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 23,55%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΙΛΚΙΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 36,64%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 31,44%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΡΟΔΟΠΗΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 32,64%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 22,79%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΜΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 33,30%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 25,85%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΕΡΡΩΝ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 32,11%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 23,24%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 39,75%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 29,73%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΜΑΘΙΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 35,39%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΙΕΡΙΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 37,74%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 27,47%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΡΙΣΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 35,86%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 25,23%
Δείκτης θετικότητας ελέγχων: 0,17%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΡΤΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 35,08%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 26,83%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 33,95%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 23,85%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 31,19%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 24,38%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΩΚΙΔΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 33,88%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 27,05%
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΛΕΙΑΣ
Εμβολιαστική κάλυψη (τουλάχιστον 1η δόση): 34,14%
Ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί: 25,89%