«Θα ήθελα να ήμουν στον Πύργο Ηλείας, όπου πήγαινα γυμνάσιο και κάθε βράδυ, μετά το φαγητό παρουσίαζα στους γονείς μου, τα τραγούδια που είχα γράψει. Κι αν ήταν και βαλς το χόρευαν κιόλας η μαμά και ο μπαμπάς»… Με αυτά τα λόγια ο μεγάλος Μίκης Θεοδωράκης είχε περιγράψει τι ουσιαστικά σήμαινε ο Πύργος για τον ίδιο, κατά την διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου «Μονόλογοι στο λυκαυγές» πριν μερικά χρόνια. Μπορεί να έζησε μια μικρή περίοδο προπολεμικά, σε μικρή ηλικία, αλλά ήταν σε μια εποχή όπου η διαβίωση στην πρωτεύουσα της Ηλείας είχε μια άλλη ποιότητα, είχε φιλίες, είχε εμπειρίες…
Ο πατέρας του ήταν στέλεχος του υπουργείου Εσωτερικών και την περίοδο 1938-1939 μετακόμισε στον Πύργο για να εργαστεί στη Νομαρχία
Ο Μίκης Θεοδωράκης κάθε πρωί διέσχιζε την πόλη από το σπίτι που διέμενε η οικογενειά του - στην συμβολή των οδών Κολοκοτρώνη και Περικλέους για να πάει στο γυμνάσιο Αρρένων - το γνωστό μας 1ο γυμνάσιο Πύργου στην οδό Γυμνασιάρχου Δούκα.
Είναι η περίοδος εκείνη που ο Μίκης άρχισε να γράφει μουσική για βιολί και να μελοποιεί ποιήματα που έβρισκε στην βιβλιοθήκη και σε σχολικά βιβλία. Στον Πύργο συνέθεσε και το πρώτο του ταγκό με τίτλο «Φύγε θλίψη, μη μου ματώνεις δόλια την καρδιά».
Υπήρξε συμμαθητής του Παύλου Σινόπουλου, αδελφού του μεγάλου ποιητή Τάκη Σινόπουλου. Καλλιτεχνικά όμως συνάντησε σε μεγαλύτερη ηλικία τον Τάκη Σινόπουλο του οποίου μελοποίησε το ποίημα «Ο Επιζών».Το τραγούδι αυτό παίχθηκε σε πάνω από χίλιες συναυλίες ανά την υφήλιο κι ο ίδιος ο Μίκης είπε γι’ αυτό: «Στην Ευρώπη, το Ισραήλ, τις Αραβικές χώρες, την Αυστραλία, την Βόρεια και Νότια Αμερική, την μεγαλύτερη επιτυχία είχε «Ο Επιζών» από την εκπληκτική φωνή της Μαρίας Φαραντούρη. Η ορχήστρα την συνόδευε με τρόπο τόσο εκπληκτικό που στο τέλος το κοινό όλων των Ηπείρων, μας χειροκροτούσε έξαλλο από συγκίνηση».
Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν έζησε απλά στον Πύργο, ανέπτυξε την καλλιτεχνική του φύση και δημιούργησε δεσμούς με ανθρώπους της πόλης. “Δυστυχώς έφυγε από τον κόσμο, από κοντά μας, ο μεγάλος Έλληνας, ο πολίτης του κόσμου, ο τεράστιος καλλιτέχνης, Μίκης Θεοδωράκης. Ο Πύργος αισθάνεται σήμερα ιδιαίτερη συγκίνηση, γιατί τα πρώτα του βήματα, τα παιδικά του χρόνια, ο Μίκης Θεοδωράκης τα πέρασα εδώ, στην γειτονιά του Πύργου, εκεί που υπάρχει μία πλάκα σήμερα, στο σπίτι που έζησε και εκεί που στην διπλανή πλατεία έχει δοθεί το όνομα του και επίσημα πλέον μετά την χθεσινή απόφαση της επιτροπής ονοματοδοσίας της Αποκεντρωμένης Περιφέρειας” σημείωσε σε δήλωσή του ο δήμαρχος Πύργου Τάκης Αντωνακόπουλος.
“Αισθανόμαστε υπερήφανοι που ο Μίκης πέρασε κάποια χρόνια της ζωής του σε αυτή την πόλη, ήδη είχαμε δρομολογήσει, μετά από συνάντηση που είχαμε με την Μαργαρίτα την κόρη του, μία βραδιά αφιέρωμα στην μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, στις 17 Σεπτεμβρίου στο πάρκο Ξυστρή. Δεν ξέρουμε αν θα γίνει, θα δούμε και τα άλλα γεγονότα της πανδημίας, να σας θυμίσω ότι με την παρουσία της Μαργαρίτας εδώ είχαμε παρουσιάσει το βιβλίο που είχε γράψει η κόρη του μεγάλου μουσουργού, το είχαμε παρουσιάσει στο θέατρο Απόλλων το 2019 με την παρουσία του Γρηγόρη Βαλτινού. Το δημοτικό συμβούλιο εξέδωσε ψήφισμα, θα παραστούμε στην κηδεία με επικεφαλής τον δήμαρχο και θα καταθέσουμε στεφάνι στο μνήμα του. Θεωρώ ότι όλος ο κόσμος σήμερα, πρέπει να επικαιροποιήσει στην σκέψη του, τις αξίες που υπηρέτησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Δημοκρατία, Ειρήνη, Κοινωνική δικαιοσύνη. Ένας μεγάλος άντρας που δε χωράει στα εθνικά μας σύνορα, που δεν χωράει μόνο σε ένα στενό καλλιτεχνικό χώρο, υπήρξε «οργανικός διανοούμενος των αγωνιζόμενων στον πλανήτη» για δεκαετίες, αυτών που αγωνιζόντουσαν για ειρήνη, για ισότητα, για μεροκάματο, στους ανθρώπους της φτώχειας, τους ανθρώπους που ανησυχούσαν για τα δικαιώματα των υπολοίπων, οι οποίοι ήταν καταπιεσμένοι. Νομίζω ότι η μνήμη του θα είναι αιώνια, γραμμένη με ανεξίτηλα γράμματα στα βιβλία της σύγχρονης ιστορίας, θα μείνει το όνομα Μίκης Θεοδωράκης και χρέος δικό μας να πάμε παραπέρα αυτά για τα οποία αγωνίστηκε ο Μίκης Θεοδωράκης” κατέληξε στη δήλωσή του ο κ. Αντωνακόπουλος.
Ο πρόεδρος του ΔΟΠ Πύρογυ Χάρης Μικελόπουλος από την πλευρά του τόνισε πως “… σήμερα (σ.σ. χθες) είναι μία μέρα βαθιάς θλίψης, γιατί έφυγε ένας τεράστιος άνθρωπος, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο, ο Μίκης Θεοδωράκης. Βρισκόμαστε στην πλατεία Νικάκη, η οποία μόλις πρόσφατα, θα ανακοινωθεί και επίσημα ίσως και αύριο, με το ονομάζεται σε πλατεία Μίκη Θεοδωράκη, όπως είχαμε υποσχεθεί ως Δήμος Πύργου να το κάνουμε αυτό, διότι σε αυτή τη γειτονιά έζησε ο Μίκης Θεοδωράκης κατά την διάρκεια του 1938-1939 όταν πήγαινε στο γυμνάσιο. Είναι γνωστή η ιστορία ότι ο πατέρας του έπαιρνε πολλές μεταθέσεις, έχει ζήσει σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Εδώ στον Πύργο είναι η αλήθεια ότι έζησε ιδιαίτερα χρόνια, διότι τα θυμόταν πάρα πολύ, και σε κάποια παρουσίαση βιβλίου του, είναι γνωστό τελευταία ότι είπε πως αν ήταν να γυρίσει κάποια στιγμή στο παρελθόν, θα ήθελε να γυρίσει στον Πύργο και στα μαθητικά του χρόνια στο σπίτι που βρίσκεται στην οδό Περικλέους εκεί που έζησε την περίοδο εκείνη. Θεωρούμε ότι κάναμε αυτό που έπρεπε, διότι κάπου είχαμε ξεχάσει την γειτονιά του αυτή εδώ στον Πύργο, την γειτονιά που έζησε και από την στιγμή που θα μετονομαστεί και σε πλατεία Μίκη Θεοδωράκη θα γίνει και ανάπλαση όλου του χώρου. Θα τιμήσουμε τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη, με διάφορες δράσεις... Δεν θα τον ξεχάσουμε! Σήμερα μας μένει το έργο του πια. Μένει σε όλο τον κόσμο, τα τραγούδια του, η μουσική του, θεωρούμε ότι το κεφάλαιο αυτό μπορεί να κλείνει γιατί έφυγε ο άνθρωπος αλλά έχει μείνει πίσω όλο αυτό το τεράστιο έργο του. Ως Δημοτικός Οργανισμός Πολιτισμού και ως Δήμος Πύργου εκφράζουμε τα συλλυπητήρια στην οικογένεια του και ελπίζουμε τα τραγούδια του Μίκη να είναι παντοτινά αιώνια”.
Θλίψη στο σπίτι και τη γειτονιά που έζησε στον Πύργο
Ο Δημήτρης Κορίζης με την οικογένειά του είναι οι σημερινοί κάτοικοι του σπιτιού που έζησε ο Μίκης Θεοδωράκης στον Πύργο. Θλίψη και συγκίνηση για τον ίδιο και την οικογένεια, για το μεγάλο δημιουργό, που γνώρισαν και διατηρούσαν επαφή, με αφορμή όχι μόνο το στοιχείο της κοινής κατοικίας, αλλά και για τις καλλιτεχνικές δημιουργίες του Δημήτρη Κορίζη και του γιου του Γιάννη.
“Σήμερα (σ.σ. χθες) είναι μία ημέρα πένθους για την πόλη μας, για την πατρίδα μας ολόκληρη, ο Μίκης ήταν ένας σπουδαίος Έλληνας, ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας, ένας παγκόσμιος Έλληνας. Αυτά τα λίγα μπορούμε να πούμε εμείς και θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και σε όλους όσοι τον αγαπούν.
Σε αυτό το σπίτι που μένω εγώ τώρα, έζησε ο ίδιος ως μαθητής. Από τις διηγήσεις τις δικές του και από αυτά που έχει γράψει, η αγάπη του για τον Πύργο ήταν μεγάλη, μέχρι και στις τελευταίες τους δηλώσεις, στην τελευταία μας συνάντηση, θυμόταν τα πάντα και είπε ότι αν ήθελε να ταξιδέψει κάπου, θα ήταν να έρθει στην πόλη μας. Είχε αγαπήσει την πόλη μας, έγραψε τα παιδικά του τραγούδια, μία ολόκληρη σειρά τραγουδιών, για τα οποία ήταν περήφανος όταν ξεκίνησε εδώ να γράφει”.
Ο Δημήτρης Κορίζης σημείωσε ακόμα για το Μίκη Θεοδωράκη, ότι “… τον τελευταίο καιρό, δεν μπορούσε να κοιμηθεί εύκολα και γι’ αυτό δεν μπορούσε να έρθει εδώ. Εξέφρασε την επιθυμία του αλλά δεν μπορούσε. Ερχόταν η κόρη του όμως, μιλήσαμε αρκετές φορές. Ο ίδιος συνήθιζε να αναφέρεται για την πόλη μας στις παρέες του, στις καντάδες που έκανε με φίλους και γείτονες από αυτή την περιοχή, γενικότερα εξέφραζε με αγάπη τις αναμνήσεις του από το Κατάκολο και από τον κολοσούρτη όπως τον έλεγε και τα μπάνια που έκανε. Μιλούσε για πάρα πολλά, για τις πρώτες του ερωτικές εμπειρίες, για κορίτσια που έμεναν δίπλα και παραπέρα στην γωνία. Είναι πάρα πολλά πράγματα που θα μπορούσα να πω και θέματα οικογενειακά του, με τη μητέρα του, με τους γονείς του, πως έζησε εδώ, πως χόρευε στο πάνω δωμάτιο βαλς με τη μητέρα του.
Όμορφες οικογενειακές στιγμές. Αυτά σε ό,τι αφορά την πόλη μας. Τώρα γενικότερα, πράγματα για την κατάσταση την κοινωνική του τόπου μας, την πολιτική κατάσταση, οι κρίση του, η αγάπη του για την πατρίδα, τον κάνει να είναι ο Έλληνας όλων μας. Ο Μίκης είναι πέρα από κόμματα κι αν κάποιος συζητούσε μαζί του, θα καταλάβαινε την αγάπη του γι’ αυτό τον τόπο. Η απώλεια είναι μεγάλη και μπορεί σήμερα να λέμε διάφορα άλλα η απουσία του θα φανεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, τους αμέσως επόμενους μήνες. Ο Μίκης ήταν μία όμορφη σκιά πάνω στην πατρίδα, ήταν ένα σημείο αναφοράς.
Για όλους τους Έλληνες ανεξαρτήτως πολιτικής ή κομματικής θέσης. Αυτό θα το διαπιστώνουμε σιγά-σιγά. Αυτό έλεγε και ο ίδιος στην τελευταία μας συζήτηση που κάναμε πριν από ένα ή δύο χρόνια, μαζί με τον Γιάννη τον γιο μου και ύστερα με τον δήμαρχο βρεθήκαμε, τον συναντήσαμε και ήταν οι τελευταίοι άνθρωποι που συνάντησε εκτός από τους δικούς του. Μιλήσαμε για την πόλη μας, μιλήσαμε για την τιμή που θέλουμε να του κάνουμε, για την πλατεία Μίκης Θεοδωράκης, για το όνειρο ενός δικτύου πόλεων που ήθελε ο Πύργος να τεθεί επικεφαλής, για μία τελευταία συναυλία που κανονίσαμε για αυτό το καλοκαίρι και είναι κανονισμένη αλλά δεν γνωρίζω αν θα μπορέσουμε να την κάνουμε κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, για να τον τιμήσουμε για μία ακόμα φορά. Πάντα όμως θα τον αγαπάμε και πάντα θα τον τιμάμε…"
Ο γιος του Γιάννης Κορίζης από την πλευρά του ανέφερε ότι “… για εμάς που τον έχουμε δει από κοντά, έχουμε συζητήσει και μας έχει συμβουλέψει για πάρα πολλά είναι μία δύσκολη στιγμή. Θέλω να πω ότι θα τον τραγουδάμε για πάντα και θα τον θυμόμαστε. Θέλω να πω επίσης σε όλους ότι είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο μας και ως μουσικός αλλά και ως προσωπικότητα. Εγώ κρατάω τις συμβουλές του για τη μουσική, τις ιστορίες του από εδώ και γενικά από την διαδρομή του, συζητούσαμε για πολλές ώρες, φτάναμε ως αργά. Θα τον θυμόμαστε πάντα…”.