«Η Εκκλησία, όπως και η Πολιτεία, καλούνται να αγωνίζονται για την συναλληλία. Δεν υπάρχει πρώτος και δεύτερος», τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος από τον Πύργο, όπου παρέστη στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας με τίτλο «Πρωταγωνιστές μιας άλλης εποχής 1950-1960» του καλλιτέχνη Αναστάσιου Σωτηρίου.
Μάλιστα, υπογράμμισε ότι «είμαστε συνάλληλοι. Ο ένας να βοηθάει τον άλλον και να στηρίζει ο ένας τον άλλον για την πορεία αυτού του λαού. Ο λαός μας είναι ο κυρίαρχος και για αυτόν αγωνιζόμαστε. Αγωνιζόμαστε για τον κάθε άνθρωπο, γιατί ο καθένας έχει αξία ανεκτίμητη. Και χρειάζεται η προσπάθεια που καταβάλλεται να είναι συλλογική». Επισήμανε, ακόμη, ότι στην εγωκεντρικότητα που προβάλλει ο δυτικός τρόπος ζωής η απάντηση της Εκκλησίας είναι το «εμείς» και αυτό είναι και το σύνθημα της αποψινής εκδήλωσης.
Επίσης, ο Αρχιεπίσκοπος χαρακτήρισε ευτύχημα που βρέθηκε στον Πύργο και μίλησε για την πολυετή, ουσιαστική και δυνατή συνεργασία και φιλία του με τον μητροπολίτη Ηλείας. Μίλησε, επιπλέον, για την επιδημία του κορονοϊού και για τις κρίσεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια και σημείωσε ότι πλέον ο καθένας ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του και όχι για τους άλλους. Επ' αυτού, ανέφερε ότι η εποχή μας χαρακτηρίζεται για τη μοναξιά της και σημείωσε ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία μιλάμε για κοινωνία προσώπων. Στον ναό, άλλωστε, προσερχόμαστε για να συναντήσουμε τον συνάνθρωπο.
Επιπρόσθετα, έκανε λόγο για μια «επανάσταση» που έγινε, απόψε, σε αυτόν τον χώρο, όπου και καλλιεργείται μια συνείδηση και ευχήθηκε να πραγματοποιηθούν αντίστοιχες εκδηλώσεις και σε άλλες πόλεις της χώρας. Αναφέρθηκε, ακόμη, στην παράδοση και στην αξία της, αλλά και στην ανάγκη συνεργασίας, αγαθής διάθεσης και συναλληλίας. Κατόπιν, έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων και εν συνεχεία πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στην έκθεση, ενώ προβλήθηκε οπτικοακουστικό υλικό με παλιές φωτογραφίες του Δήμου Αχαρνών και μια ολιγόλεπτη ταινία, η οποία δημιουργήθηκε με το υλικό της έκθεσης.
Παρόντες ήταν ο μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός, ο επίσκοπος Ωλένης Αθανάσιος, ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδος, Νεκτάριος Φαρμάκης, ο αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού και Τουρισμού Δυτικής Ελλάδος, Νίκος Κοροβέσης, βουλευτές, δήμαρχοι, πρόεδροι τοπικών κοινοτήτων, εκπρόσωποι τοπικών συλλόγων, φορέων, οργανισμών, των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, κληρικοί και λαϊκοί, ενώ τον Αρχιεπίσκοπο συνόδευε ο αρχιδιάκονος Ιωάννης Μπούτσης.
Την έκθεση, η οποία φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου στην Δημοτική Αγορά, διοργανώνει από τις 25 έως και τις 27 Μαρτίου η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας- ΠΕ Ηλείας, με πρωτοβουλία του αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού και Τουρισμού, Νίκου Κοροβέση.
Παρουσιάζονται έξι σειρές φωτογραφικών λήψεων του καλλιτέχνη Αναστασίου Ι. Σωτηρίου που αποτυπώνουν «πεποιημένες/σκηνοθετημένες» στιγμές από την καθημερινή ζωή στην περιοχή των Αχαρνών τις δεκαετίες ‘50 και ‘60.
Οι φωτογραφίες των ενοτήτων αποτελούν την αποτύπωση ενός σκηνοθετημένου εξάπτυχου σεναρίου γύρω από ήθη και έθιμα αυτών των δεκαετιών, με επίκεντρο τη γυναίκα: σκηνές αγροτικού και αστικού βίου και μια πτυχή της θρησκευτικής ζωής.
Κοροβέσης: Η εκκλησία αταλάντευτα στο χρόνο, κρατά αδιάλλακτη την πίστη
"Με χαρά και ταπεινοφροσύνη, καλωσορίζω σήμερα στην πρωτεύουσα του νομού Ηλείας, τον Μακαριότατο αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδας κ.κ. Ιερώνυμο. Τον ιεράρχη που έχει δώσει πολλά σε όλη του τη διαδρομή. Όποια θέση κι αν υπηρέτησε. Η τιμή που μου κάνει, η τιμή που μας κάνει σήμερα σε όλους τους πολίτες της Ηλείας, είναι ιδιαιτέρως μεγάλη. Όλοι μας από το πρόσωπό σας και από την ορθοδοξία, αντλούμε αισιοδοξία και δύναμη στους δύσκολους και ιδιαίτερους καιρούς που διανύουμε. Στο πρόσωπο σας Μακαριότατε, συμβολίζονται ώρες αγώνων και θυσιών του γένους και της εκκλησίας.
Μίας εκκλησίας που πορεύεται αταλάντευτα στο χρόνο, καταφέρνοντας πάντα να κρατά αδιάλλακτη την πίστη, στις υψηλές αξίες και τα ιδανικά που καταξιώνουν τον άνθρωπο και δίνουν περιεχόμενο στη ζωή μας. Σε μία περίοδο δύσκολη για τους πολίτες όλης της χώρας, όχι μόνο εξαιτίας της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και πανδημίας αλλά και του καινούργιου γεγονότος του πολέμου που έχει ξεσπάσει στη γειτονιά μας. Η παρουσία σας σήμερα εδώ κι ο λόγος σας δεν είναι απλά ελπιδοφόρος για μας και ζωτικός. Εγώ προσωπικά, πρώτα ως απλός χριστιανός και δεύτερον ως εκλεγμένος εκπρόσωπος των συμπολιτών μου, αντλώ από εσάς μεγάλη δύναμη και στήριξη στο έργο μας, με τις συμβουλές και την καθοδήγηση σας και είμαι βέβαιος, ότι αυτή η επίσκεψη δεν είναι μόνο συγκινησιακή αλλά θα αποδειχθεί γόνιμη για όλους τους Ηλείους.
Οι “Πρωταγωνιστές μίας άλλης εποχής“ είναι μία από τις δράσεις που έχουμε προγραμματίσει για το νέο αυτό έτος. Με έναν αδιάκοπο καθημερινό αγώνα, προγραμματίσαμε και υλοποιούμε πλήθος δράσεων, σε κάθε άκρη της περιφέρειας μας, γιατί ο πολιτισμός δε γνωρίζει γεωγραφικά όρια και δεν ανακόπτεται από καμιά πανδημία και από κανέναν πόλεμο. Από την ώρα που ο περιφερειάρχης Νεκτάριος Φαρμάκης μου εμπιστεύτηκε τα ηνία του πολιτισμού και του τουρισμού, δεν είχα άλλη επιλογή από το να δώσω τον καλύτερο μου εαυτό, όσο δύσκολο και απαιτητικό είναι αυτό. Αφουγκράζοντας την δίψα των πολιτών, για ποιοτικά θεάματα και ψυχαγωγία, σχεδιάσαμε ένα πολιτιστικό πρόγραμμα, που ικανοποιεί τις ανάγκες κάθε ηλικίας. Μουσικές εκδηλώσεις, εικαστικές εκθέσεις, εκθέσεις βιβλίων, παραγωγή ντοκιμαντέρ που αναδεικνύουν τον όμορφο τόπο μας, τα μοναστήρια μας, τις εκκλησίες, τους αρχαιολογικούς μας χώρους.
Το επόμενο διάστημα θα ενημερωθείτε για τις 50 και πλέον δράσεις, που θα υλοποιηθούν κατά την επόμενη περίοδο. Έτσι λοιπόν και η σημερινή μας έκθεση, “Οι πρωταγωνιστές μιας άλλης εποχής” έρχεται να μας δείξει και να μας διδάξει, το μεγαλείο της γυναικείας προσωπικότητας, απεικονίζοντας με έναν αριστουργηματικό τρόπο, τα ήθη και τα έθιμα των δεκαετιών του 50 και του 60. Με επίκεντρο την γυναίκα, με σκηνές από τον αγροτικό και αστικό βίο αλλά και μια πτυχή της θρησκευτικής ζωής, βλέποντας τον αδιάκοπο αγώνα τους για την επιβίωση, την εξέλιξη και τελικά την πρόοδο τους.
Έρχεται να μας δείξει τον ρόλο και την καθημερινότητα της γυναίκας, μισό αιώνα πριν. Την θέση της στην οικογένεια και την κοινωνία. Να μας κάνει να αναλογιστούμε τις δυσκολίες, με τις οποίες εκτελούσε τότε τα καθήκοντά της. Να μας δείξει στην ουσία την θυσία τους για εμάς. Γιατί σε αυτές τις φωτογραφίες, απεικονίζονται οι μανάδες μας, οι γιαγιάδες μας, οι αδερφές μας και πιστεύω πως έρχεται ίσως την πιο κατάλληλη χρονική στιγμή για να αποδείξει την δύναμη και το μεγαλείο της γυναικείας φύσης. Ένα μεγαλείο και μία δύναμη που το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μέσα από τα δελτία των ειδήσεων ότι καταπατάται, στην γειτονιά μας την Ουκρανία, με μητέρες να πεθαίνουν με τα παιδιά τους.
Φαρμάκης: "Σήμερα έχουμε χάσει την πυξίδα αξιών και αρχών, αλλά μπορούμε να την βρούμε γυρίζοντας στις ρίζες μας"
"Επειδή αυτή η έκθεση έχει προηγηθεί στο Μεσολόγγι και την έχω δει, θα σας πω ότι αυτό που παίρνει κανείς μαζί του είναι ένα αίσθημα νοσταλγίας. Ο Γιώργος Σεφέρης, ο ποιητής μας, έχει πει ότι να νοσταλγείς τον τόπο σου όταν ζεις στον τόπο σου, δεν υπάρχει τίποτα πιο πικρό. Αυτή η πίκρα, μπορεί να γίνει εργαλείο. Ιδίως στις μέρες μας που μοιάζει να έχουμε χάσει την πυξίδα μας. Την πυξίδα αξιών και αρχών, που αν γυρίσουμε πίσω, μπορούμε να βρούμε αυτή τη ρίζα που μας ενώνει, αυτή τη ρίζα που μας έκανε να φτάσουμε στο σήμερα, που είναι πολύ καλύτερο από το χθες, απλώς καμιά φορά το ξεχνάμε. Αρχές και αξίες, που έχουν να κάνουν με το πως ήταν η ζωή τότε, σε πολύ δύσκολες μέρες, που όμως επικρατούσε το χαμόγελο. Αρχές και αξίες που καμιά φορά τις θεωρούμε δεδομένες ή της λησμονούμε. Αυτή την αξία, έρχεται να μας δώσει το μήνυμα της σημερινής έκθεσης. Και ένα κομμάτι πολύ σημαντικό και σπουδαίο είναι η Ορθοδοξία μας, η Εκκλησία μας. Και γι’ αυτό νομίζω ότι είναι εξίσου σημαντικό η εκκλησία μας να είναι δίπλα σε αυτή την προσπάθεια και σε αυτή την έκθεση και νομίζω ότι έχει και τον δικό της συμβολισμό και η στήριξη της εκκλησίας η διαχρονική. Και ο καλλιτέχνης μέσα από τα δημιουργήματά του, θα μας δείξει ακριβώς αυτό. Αυτή την σύνδεση που χρειάζεται να έχουμε με τις ρίζες μας, που θα μας οδηγήσει σε ένα καλύτερο αύριο…"
Μητροπολίτης Ηλείας: "Είμαστε οι άνθρωποι του Θεού, που θέλουμε τον πολιτισμό, για να γινόμαστε πάντοτε καλύτεροι"
"Σήμερα όλες οι αρχές του τόπου μας, βουλευτές, ο αντιπεριφερειάρχης μας, μαζί με τον περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδος, οι δήμαρχοι όλων των δήμων της Ηλείας, μαζί με τον κλήρο και το λαό, είμαστε εδώ, με ιδιαίτερη τιμή και με χαρά σας υποδεχόμαστε απόψε στον Πύργο. Εδώ σε τούτο το κτίριο που είναι απέναντι το παραδοσιακό κτίριο και δίπλα του ο ναός του Αγίου Αθανασίου, έργο του Τσίλερ. Εδώ στην Ηλεία, που τούτο εδω το κτίριο όλο, ήταν φτιαγμένο από τον Τσίλερ για αγορά. Είναι η δημοτική αγορά. Κι εμείς ακολουθούντες τους αρχαίους Ηλείους με την Ολυμπία, μετατρέψαμε αυτή την αγορά που είχε ψώνια να τρώνε άνθρωποι, σε πνευματικό κέντρο. Αυτοί είμαστε εμείς εδώ στην Ηλεία. Είμαστε οι άνθρωποι του Θεού, οι άνθρωποι που θέλουμε τον πολιτισμό, για να γινόμαστε πάντοτε καλύτεροι. Εμείς λοιπόν εδώ όλοι, θα προσευχόμαστε για εσάς. Να είναι τα έτη σας πολλά κι εσείς παρακαλώ να προσεύχεστε για μας, να μείνουμε έτσι παραδοσιακοί στο Χριστό, την Εκκλησία μας και την Ελλάδα μας".
Αντωνακόπουλος: Ο πολιτισμός χαρακτηρίζει μία κοινωνία με βάση το μέτρο αλληλεγγύης που δίνει στους αδύναμους ανθρώπους"
"Μακαριότατε σας καλωσορίζουμε σε αυτή την όμορφη γωνιά της πόλης μας, του Πύργου, που πράγματι είναι γεμάτη από πολιτισμό. Πρωταγωνιστές μίας άλλης εποχής έχτισαν αυτό εδώ το κτίριο, την Αγορά, που σήμερα στεγάζει ως αρχαιολογικό μητροπολιτικό μουσείο του νόμου, ανασκαφικά ευρήματα από όλο το νομό. Όλων των ιστορικών περιόδων. Και βεβαίως, έχει πολλά στοιχεία μέσα από την εκκλησιαστική ιστορία. Είμαστε σε μία όμορφη γειτονιά όπου κι άλλοι πρωταγωνιστές άλλων χρονικών περιόδων όπως ο Μίκης Θεοδωράκης έζησε λίγα μέτρα από εδώ ως μαθητής στον Πύργο. Έχουμε μία πλατεία δίπλα από την ονομάσαμε πλατεία Μίκη Θεοδωράκη και πιστεύω ότι και με την συνδρομή της Περιφέρειας θα γίνει ανάπλαση. Η 26η Μαρτίου για μας, είναι μία ημερομηνία ανεξίτηλα γραμμένη στην μνήμη μας, είναι ο σεισμός του 1993, τότε που “λύγισε η πόλη” έγραψαν κάποιοι. Το 50% των κτιρίων υπέστη ζημιές. Δε λύγισε όμως η κοινωνία, γιατί με επικεφαλής πραγματικά πνευματικό ηγέτη τον Σεβασμιότατο Ηλείας κ.κ. Γερμανό, η τοπική κοινωνία μέσα από μία πρωτόγνωρη δράση αλληλεγγύης κράτησε. Πρέπει να σας πω ότι απόψε αυτή η συνάντηση είναι από τις ελάχιστες όσον αφορά την θεσμική της συγκρότηση. Αυτό οφείλεται σε εσάς, στην εκκλησία, στην δύναμη που έχει στις ψυχές και τις σκέψεις των ανθρώπων η εκκλησία. Οφείλεται όμως και στην καθολική αποδοχή και το έργο του μητροπολίτη μας κ.κ. Γερμανού. Λένε ότι ο πολιτισμός σε μία κοινωνία μετράται από τα έργα τέχνης, τα κτίρια, πολλά άλλα καλλιτεχνικά ευρήματα. Υπάρχει και μία άλλη θεωρία. Ότι ο πολιτισμός χαρακτηρίζει μία κοινωνία με βάση το μέτρο αλληλεγγύης που δίνει στους αδύναμους ανθρώπους. Εμείς λοιπόν στην Ηλεία, είμαστε πολύ περήφανοι όπου μπροστάρης σε αυτό τον αγώνα για την αλληλεγγύη και την κοινωνική πρόνοια είναι η εκκλησία μας. Υπό την καθοδήγηση του μητροπολίτη μας. Και αυτό είναι μία πραγματικότητα που είναι πανελλαδικά γνωστή. Γι’ αυτό και όλες οι οργανώσεις που παράγουν κοινωνικό έργο, έχουν πάντα αναφορά στην εκκλησία. Σας καλωσορίζω λοιπόν, εδώ σε αυτό τον τόπο, που πράγματι ακόμα δεν έχει επουλώσει τις πληγές του από εκείνο τον σεισμό. Είμαστε όμως εδώ για να προσφέρουμε και να στηρίξουμε…"
Αναστάσιος Σωτηρίου: Ο Πολιτισμός, η τέχνη, δεν φυλακίζονται"
"Χαίρομαι πάρα πολύ που βρίσκομαι εδώ, είναι η πρώτη φορά που βρίσκομαι στον Πύργο, η πόλη σας είναι πάρα πολύ ωραία, έχει θετική αύρα και αυτό είναι πολύ σημαντικό για έναν καλλιτέχνη. Είναι ιδιαίτερη τιμή, που σε αυτό το καλλιτεχνικό ταξίδι εδώ και τρία χρόνια είναι δίπλα μου ο Μακαριότατος αρχιεπίσκοπος Ελλάδας. Τον έχω δίπλα μου και με στηρίζει από την πρώτη στιγμή. Έτσι, είναι και σήμερα μαζί μου που δεν το περίμενα και εγώ να έρθει σε ένα μακρινό ταξίδι, για να ταξιδέψουμε και να συνεχίσουμε την πορεία στο ταξίδι της φωτογραφίας και στους πρωταγωνιστές μίας άλλης εποχής. Σε αυτό το ταξίδι, αποφάσισα να βάλω και κάποιους άλλους ανθρώπους μέσα γιατί όλοι οι καλοί χωράνε. Βρήκα στο δρόμο μου τον περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριο Φαρμάκη. Ήταν πολύ εύκολος στόχος να τον χτυπήσω και ενέδωσε κατευθείαν στην πρότασή μου. Βέβαια πλάτες είχα και από τον κ. Κοροβέση που αναγνωρίζει την τέχνη και όπως έχει πει και ο ίδιος, είναι ότι ο πολιτισμός δεν φυλακίζεται. Έτσι και η τέχνη δεν φυλακίζεται…"
Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: Το σύνθημα είναι όχι το "ΕΓΩ" αλλά το "ΕΜΕΙΣ"
"Είμαι σε απορία αυτή τη στιγμή, βρισκόμενος μπροστά σε αυτό το ωραίο θέαμα. Όταν ήρθε η επιτροπή να με επισκεφτεί στο γραφείο μου, ομολογουμένως με βρήκε σε μία στιγμή πολύ κουρασμένο και σκεφτόμουνα ότι κάπου θα ήθελα να πάω. Και το δέχτηκα με πολύ ευχαρίστηση και είπα το “ευχαρίστως”. Πίσω από αυτό όμως το “ευχαρίστως“ μπορώ να πω ότι κρύβονται και ορισμένοι λόγοι ουσιαστικοί. Θεωρώ ευτύχημα ότι βρίσκομαι σήμερα σε αυτό το χώρο, γιατί ήθελα να δω τον άγιο Ηλείας. Τον άνθρωπο με τον οποίο εργαστήκαμε πολλά χρόνια δυνατά και ουσιαστικά. Η γνωριμία μας έγινε στα γραφεία της Ιεράς Συνόδου της εκκλησίας της Ελλάδας, όταν ήμασταν γραμματείς και οι δυο μας στη Σύνοδο και ύστερα εγώ έγινα αρχιγραμματεύς.
Τον γνώρισα σε όλες του τις διαστάσεις. Τις γνώσεις του, τον χαρακτήρα του, τις δυνατότητές του, την υπομονή του. Αλλά και την επιμονή του. Έτσι από τότε χαράχτηκε μεταξύ μας μία σοβαρή συνεργασία και δυνατή φιλιά. Έχουν περάσει περισσότερο από 30 χρόνια ανέφελα στις σχέσεις μας και έλεγα πότε θα δοθεί η ευκαιρία να ξανά συναντηθούμε έστω και μετά από τόσα χρόνια πάλι. Έτσι λοιπόν, ήταν και μία εγωιστική θα έλεγα συμβολή ότι ήθελα να έρθω να τον δω. Μόλις είδα τον αδερφό τον άγιο Τριφυλίας και Ολυμπίας και τώρα βρίσκομαι σε αυτό τον χώρο, μετά από μία όμορφη ημέρα και εξαιρετική φιλοξενία. Βλέποντας αυτή την ατμόσφαιρα γυρίζω πίσω, από την εποχή που ήρθε η επιδημία, οι δυσκολίες, από την εποχή όχι μακριά, που άλλαξε κάτι μέσα μας, ότι ο καθένας κοιτάζει τον εαυτό του και δεν κοιτάζει και γύρω. Μάλιστα, υπάρχουν τόσα γραψίματα, τόσα κείμενα γύρω από αυτό το θέμα της μοναξιάς. Ο καθένας για τον εαυτό του… Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα της εποχής μας. Και εδώ ακριβώς είναι η σύγκρουσή μας, όχι με τα πολιτιστικά γεγονότα και την εξέλιξη αλλά την γενικότερη συμπεριφορά του κόσμου που μας φέρνει αυτά τα αποτελέσματα που ζούμε και μας ανατριχιάζουν. Η ορθοδοξία, δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς τον άλλον.
Η ορθοδοξία, δεν μπορεί να είναι μεμονωμένα ένας άνθρωπος αλλά και ο άλλος. Γι’ αυτό ακριβώς, η εκκλησία, η ενορία, δεν είναι ένα γεγονός προσωπικό. Ο ναός είναι γιατί είναι ο άλλος πλάι μου. Γιατί είναι οι άλλοι γύρω μας. Είναι εκείνοι οι οποίοι εκλήθησαν και ήρθαν και υπάρχει συντροφικότητα, λίγο σήμερα την ζητάμε περισσότερο... Αν θέλαμε να κάνουμε μία τομή των πραγμάτων, σήμερα όλοι παραδεχόμαστε ότι πράγματι ο καθένας από εμάς και όλοι μαζί ξεχωριστά, νιώθουμε αυτή την μοναξιά και βγαίνει προς τα έξω. Απόψε, σε αυτό το χώρο, γίνεται μία επανάσταση και θα ευχόμουν να γίνει κι αλλού τέτοια επανάσταση. Συνάντηση ανθρώπων, όχι απλώς μία επιτηδευμένη αίθουσα αλλά στο χώρο έξω.
Στις αλάνες που έπαιζαν τα παιδιά. Τότε που κάναμε τις καλές και γνήσιες φιλίες. Δεν δημιουργούνται γνήσιες φιλίες, ούτε στα αριστοκρατικά σαλόνια, ούτε στις θέσεις που αναδεικνύεται ο καθένας αλλά βγαίνει μέσα από αυτό τον χώρο, διότι εδώ αυτή τη στιγμή καλλιεργείται μία συνείδηση και η συνείδηση όπως θα ολοκληρωθεί βλέποντας και τις εικόνες, είναι τα χρόνια που πέρασαν, αυτά που μας έμαθαν, αυτά που διδαχτήκαμε. Τα χρειαζόμαστε… Έτσι λοιπόν, οι σκέψεις μου, με έσπρωξαν να έρθω προς αυτή την κατεύθυνση όχι γιατί οραματιζόμουν τέτοια πράγματα αλλά γιατί ήθελα να δω τον φίλο μου τον παλαιό και συγχρόνως να ικανοποιήσω την πρόσκληση των αγαπητών μου προσώπων μαζί με την δική μου ιδιοτροπία. Όμως σήμερα είμαστε σε αυτό τον χώρο και ομολογουμένως είμαι φοβερά ικανοποιημένος και θα ευχόμουν πολλές τέτοιες εκδηλώσεις να γίνονται όχι μόνο στον Πύργο αλλά και σε όλες τις πόλεις και τα χωριά. Ο χορός στην πλατεία του χωριού μετά το Πάσχα, μετά τη γιορτή της Αναστάσεως, οι εκδηλώσεις των πανηγυριών, είναι τα μεγάλα σχολεία της παραδόσεως, και όσοι τα περιφρονήσαμε ή τα περιφρονούμε βλέπουμε πόσο εγκληματικά έχουμε ενεργήσει…
Ο ένας πρέπει να βοηθάει τον άλλον, να στηρίζει ο ένας τον άλλον, για την πορεία αυτού εδώ του λαού. Ο λαός μας είναι ο κυρίαρχος. Για τον λαό μας αγωνιζόμαστε. Για τους ανθρώπους, τον κάθε άνθρωπο... Τον ποιητή, τον καλλιτέχνη τον δάσκαλο, τον καθηγητή, τον γεωργό. Για όλους, ο καθένας έχει αξία αμέτρητη. Γι ’αυτό λοιπόν χρειάζεται η προσπάθεια που καταβάλλεται να είναι συνολική. Εκκλησία και πολιτεία συνάλληλα να προχωρούν. Τι θα κάνουμε; Όταν υπάρχει αυτό το πνεύμα βρίσκουμε αμέσως εκφράσεις... Αυτή η έκφραση η αποψινή να θυμάστε ότι θα είναι ένα παράδειγμα για τον Πύργο και ευχόμαστε ότι θα ξαναγίνει πάλι στις γειτονιές, στις αλάνες, γιατί το χρειαζόμαστε. Θα ξανά γίνει σε όλες τις πόλεις, διότι ο άνθρωπος όταν ζει ασφυκτικά θα ξεσπάσει κάποτε και θα ζητήσει τον άλλονε. Μου έλεγε κάποιος, τι να πάω να κάνω στην εκκλησία; Η εκκλησία λέει “ΕΜΕΙΣ”! Και αυτή είναι η διαφορά της Ελλάδας. Η διαφορά της Ελλάδας είναι το “ΕΜΕΙΣ” από το “ΕΓΩ”. Φεύγοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ωραία ανάμνηση και παίρνω και εγώ σε σύνθημα μαζί με σας απόψε όχι “ΕΓΩ” αλλά “ΕΜΕΙΣ”.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ