Σε ένα ατέλειωτο νεκροταφείο έχει μετατραπεί η Καλαμάτα από χτες. Οι δεκάδες σοροί των ανθρώπων που έχουν περισυλλέξει τα συνεργεία διάσωσης από τον τόπο του τραγικού ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου μεταφέρονται από το πρωί στο λιμάνι της πόλης με προορισμό της ιατροδικαστικές υπηρεσίες. Η μεταφορά γίνεται με το πλωτό πλοίο του Λιμενικού από τη φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού. Εκεί γίνεται η διαδικασία λήψης δείγματος DNA για να γίνει ταυτοποίηση με τους διασωθέντες προκειμένου να βρεθεί αν υπάρχουν συγγενείς μεταξύ τους.
Τουλάχιστον 78 νεκροί έχουν ανασυρθεί από τη θαλάσσια περιοχή 47 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Πύλου μετά το ναυάγιο του αλιευτικού, στο οποίο είχαν επιβιβαστεί μετανάστες ενώ έχουν διασωθεί πάνω από 100 άτομα, όλοι όμως άντρες. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, στο αλιευτικό επέβαιναν από 500 έως 700 άτομα χωρίς σωσίβιο ενώ αναφορές κάνουν λόγο και για παρουσία παιδιών στο αλιευτικό πλοίο. Από τις αρχές εξετάζεται εάν οι διακινητές είχαν κλειδώσει τα άτομα στο αμπάρι του σκάφους με αποτέλεσμα να μην μπορούν να βγουν από αυτό. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι μετανάστες φέρονται να βρίσκονταν στο συγκεκριμένο σκάφος για πέντε ημέρες, ενώ ο τελικός τους προορισμός ήταν η Ιταλία και όχι η Ελλάδα.
Ανατριχιαστικές μαρτυρίες: «Μου είπαν για 750 άτομα - Παιδιά στα αμπάρια»
Ο καρδιολόγος του Νοσοκομείου της Καλαμάτας, Μανώλης Μάκαρης, που έζησε από την αρχή την τραγωδία μίλησε με τους διασωθέντες του ναυαγίου. «Μου είπαν ότι επέβαιναν 750 άτομα» είπε στο OPEN. Ο γιατρός μάλιστα έδωσε και το κινητό του για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν με τους συγγενείς τους. «Το πρώτο πράγμα που ήθελαν ήταν να μιλήσουν με τους οικείους τους. Ήταν συναισθηματικά φορτισμένη στιγμή όπως καταλαβαίνετε».
Τόνισε πως κάποιοι του αποκάλυψαν ότι υπήρχαν παιδιά στα αμπάρια. «Κάποιοι είπαν για 100, άλλοι για 20, άλλοι για 30. Προφανώς, δεν είχαν καμιά εικόνα τι γινόταν στα αμπάρια».
Την ίδια ώρα ο γιατρός ανέφερε ότι δέχεται όλο το βράδυ κλήσεις και φωτογραφίες από άγνωστους αριθμούς από ανθρώπους που αγωνιούν για την τύχη των δικών τους. «Υπήρχε καταιγισμός τηλεφωνημάτων και φωτογραφιών που μου έστελναν συγγενείς των αγνοουμένων με την ελπίδα μήπως γνωρίζω αν ζουν. Έμαθα ότι πολλοί ήταν από το ίδιο χωριό. Αυτό που μου έλεγαν στα μηνύματα είναι αν έχω δει αυτά τα παιδιά».
«Ήταν εξαντλημένοι και αφυδατωμένοι»
Ερωτώμενος ο κ. Μάκαρης για την υγεία των μεταναστών που νοσηλεύονται είπε: «Είχαν τις παθολογικές καταστάσεις που έχουν άνθρωποι που ζουν αυτές τις συνθήκες: δηλαδή αφυδάτωση, καταπόνηση, εξάντληση. Κάποιοι άλλοι είχαν πνευμονία εξ εισροφήσεως και κάποιοι άλλοι ραβδιολυση. Αναμενόμενα προβλήματα, ήπια αλλά εξακολουθούν να νοσηλεύονται».
Συνεχίζονται οι έρευνες ενώ εξανεμίζονται οι ελπίδες
Οι έρευνες συνεχίζονται με τις καιρικές συνθήκες να έχουν επιδεινωθεί ελαφρά και με νοτιοανατολικούς ανέμους μεσαίας έντασης στην περιοχή και τις ελπίδες να εξανεμίζονται.
Στις έρευνες εντάσσεται και η ΕΥΠ, κλιμάκιο της οποίος βρίσκεται ήδη στην Καλαμάτα προκειμένου να ερευνήσει τους διακινητές οι οποίοι εκτιμάται πως βρίσκονται ανάμεσα στους διασωθέντες. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχει εντολή από τις Αρχές να μη μετακινηθεί κανείς από την Καλαμάτα μέχρι να εντοπιστούν οι διακινητές και να συλληφθούν.
Στην Καλαμάτα εφαρμόζεται Ειδικό Σχέδιο Διαχείρισης Ανθρωπίνων Απωλειών με Ομάδα Αναγνώρισης Θυμάτων Καταστροφών που θα συλλέξει δείγματα DNA, τόσο από τα θύματα όσο και τους επιζήσαντες.
Η κινητοποίηση των Αρχών μετά την τραγωδία είναι μεγάλη και εμπλέκει την ΕΛΑΣ, το Λιμενικό, την Πυροσβεστική, το Δήμο Καλαμάτας και την Περιφέρεια, ακόμη και τις Ένοπλες Δυνάμεις. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερα έχουν προβληθεί οι διεθνείς φορείς και οργανώσεις που επίσης ενεργοποιήθηκαν, από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης ως τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό.
Δήμαρχος Καλαμάτας: «Σε δομές φιλοξενίας όσοι διασώθηκαν»
«Δεν κινδυνεύει κανένας διασωθέντας, έχουν καταγραφεί όλοι και έχουν κάνει ιατρικές εξετάσεις. Σήμερα θα φύγουν από την Καλαμάτα και θα πάνε σε οργανωμένους χώρους που προβλέπεται. Θα μεταφερθούν στη Μαλακάσα. Οι σοροί μεταφέρονται με το ψυγείο στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες. Όπως αντιλαμβάνεστε οι 79 νεκροί και οι 104 που έχουν διασωθεί είναι πολύ μικρός ο αριθμός με αυτά που είδαμε στο σκάφος αλλά και με τις πληροφορίες που οι διασωθέντες έχουν πει. Σίγουρα το νούμερο είναι τουλάχιστον τριπλάσιο. Οι ίδιοι μιλούσαν για πάνω από 500 άτομα. Δυστυχώς, ποτέ δεν θα μάθουμε τον ακριβή αριθμό των ατόμων πάνω στο σκάφος» ανέφερε ο δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος.
Δύο μοιάζουν ως τα επικρατέστερα σενάρια για το πώς συνέβη η ανατροπή του αλιευτικού σκάφους, το οποίο μετέφερε εκατοντάδες μετανάστες από τη Λιβύη στην Ιταλία.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Μίλτου Σακελλάρη για το OPEN το ένα σενάριο είναι να σημειώθηκε κάποια διαμάχη, στο αμπάρι ή στο πάνω μέρος του πλοίου, η οποία με τόσο πολύ κόσμο πάνω στο σκάφος, μπορεί να οδήγησε στο να μεταφέρθηκε απότομα το βάρος με αποτέλεσμα το σκάφος να αναποδογυρίσει.
Το δεύτερο σενάριο -και το πιο πιθανό- είναι να παρουσίασε μηχανική βλάβη με αποτέλεσμα να ακινητοποιηθεί το σκάφος και να προκληθεί πανικός και ξαφνική μεταφορά βάρους. Μέσα σε 10-15 λεπτά από όταν σταμάτησε η μηχανή το πλοίο είχε βυθιστεί.
Το Λιμενικό έδωσε στη δημοσιότητα αναλυτικό χρονολόγιο όσων προηγήθηκαν του ναυαγίου, όπως αυτά καταγράφηκαν από το Κέντρο Επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας. Συγκεκριμένα:
- Το πρωί της 13ης Ιουνίου γύρω στις 11:00 από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης ενημερώθηκε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. ότι υπάρχει ένα αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών (στα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου) σύμφωνα με πληροφορία που ελήφθη στις ιταλικές αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ.
- Το Λιμενικό Σώμα προέβη στη διαδικασία επαλήθευσης. Ελικόπτερο του Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. απογειώθηκε περί τις 13:50 από Μυτιλήνη με προορισμό το αλιευτικό σκάφος.
- Στις 15:35 εντοπίστηκε το αλιευτικό σκάφος από το ελικόπτερο του Λιμενικού να πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα έχοντας ικανό αριθμό ατόμων στα εξωτερικά καταστρώματα αυτού.
- Αμέσως μετά τον εντοπισμό από το ελικόπτερο, ενημερώθηκαν τα παραπλέοντα στην περιοχή πλοία και τους ζητήθηκε να αλλάξουν πορεία και να ενημερώνουν το ΕΚΣΕΔ για τις κινήσεις και την εν γένει κατάσταση του αλιευτικού σκάφους.
- Ταυτόχρονα δόθηκε εντολή σε πλοίο 40 μέτρων του Λιμενικού Σώματος να αποπλεύσει από τα Χανιά Κρήτης προς το Ιόνιο και την περιοχή του αλιευτικού.
- Η πρώτη επικοινωνία με το αλιευτικό σκάφος μετά από δυσκολία επετεύχθη περί τις 14:00.
- Το αλιευτικό σκάφος δεν ζήτησε καμία συνδρομή από το Λιμενικό Σώμα και την Ελλάδα.
- Δεύτερη απογείωση του ελικοπτέρου περί τις 18:00, όπου πάλι διαπιστώθηκε ότι το σκάφος πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα.
- Επετεύχθη επικοινωνία του ΕΚΣΕΔ με το σκάφος μέσω δορυφορικού τηλεφώνου περί ώρα 18:30. Ο χρήστης του δορυφορικού τηλεφώνου που επέβαινε στο σκάφος, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, απάντησε ότι το σκάφος δεν κινδυνεύει, δεν επιθυμούν βοήθεια πλην τροφίμων και νερού και ότι επιθυμούν να συνεχίσουν με προορισμό την Ιταλία.
- Το ΕΚΣΕΔ απέστειλε ένα παραπλέον πλοίο με σημαία Μάλτας το οποίο προσέγγισε περί τις 18:00 το αλιευτικό, και αφού το αλιευτικό σταμάτησε - όπως του ζητήθηκε από το εμπορικό πλοίο – του προμήθευσε τρόφιμα και νερό.
- Επανειλημμένως ρωτήθηκε το αλιευτικό από το εμπορικό πλοίο αν επιθυμεί επιπλέον συνδρομή ή αν κινδυνεύει ή αν θέλει κάτι άλλο από την Ελλάδα. Απάντησαν «δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία».
- Στη συνέχεια βρέθηκε και δεύτερο παραπλέον, ελληνικό αυτή τη φορά πλοίο, που απεστάλη στο αλιευτικό γύρω στις 21:00 προκειμένου να δοθούν επιπλέον τροφοεφόδια και οποιαδήποτε άλλη συνδρομή. Έλαβαν μόνον το νερό, ενώ τα λοιπά εφόδια τα πέταξαν στη θάλασσα.
- Από τις 15:30 μέχρι τις 21:00 ο θάλαμος επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας είχε επανειλημμένως επικοινωνία με το αλιευτικό μέσω δορυφορικού τηλεφώνου. Σε όλες επαναλάμβαναν σταθερά ότι επιθυμούν να πλεύσουν προς Ιταλία και δεν ήθελαν καμία συνδρομή από την Ελλάδα.
- Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα.
- Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τις 01:40 της 14ης Ιουνίου. Την ως άνω ώρα ο επιβαίνων στο αλιευτικό ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου ότι παρουσιάστηκε βλάβη στη μηχανή του σκάφους και έπαψε να κινείται.
- Το συγκεκριμένο γεγονός επιβεβαιώθηκε και από το παραπλέον πλωτό του Λιμενικού.
- Άμεσα το πλωτό του Λ.Σ. προσπάθησε να προσεγγίσει το αλιευτικό για να διαπιστώσει το πρόβλημα
- Στις 02:04 πμ ο Κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφους του Λ.Σ. ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά στη συνέχεια μια απότομη αριστερά κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού (ναυτ. Ορολογία «παλάντζο»).
- Σε δέκα με δεκαπέντε λεπτά αργότερα το σκάφος βυθίστηκε ολοσχερώς. Πλήθος επιβαινόντων που βρίσκονταν στα εξωτερικά καταστρώματα έπεσαν στη θάλασσα.
- Έναρξη ευρείας επιχείρησης έρευνας – διάσωσης.
Τριήμερο Εθνικό Πένθος από σήμερα Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023 21:00 έως και τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, κήρυξε ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Ιωάννης Σαρμάς, μετά το ναυάγιο με τους δεκάδες -79 μέχρι στιγμής- νεκρούς μετανάστες που σημειώθηκε σε διεθνή ύδατα, ανοιχτά της Πύλου. «Ο Πρωθυπουργός κήρυξε τριήμερο Εθνικό Πένθος από σήμερα Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023 21:00 ως τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, για τα θύματα του σημερινού τραγικού ναυαγίου στα διεθνή ύδατα δυτικά της Ελλάδας, με τη σκέψη και σε όλα τα θύματα των αδίστακτων διακινητών που εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη δυστυχία», σημειώνεται στην ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου.
