Του Γιάννη Σπυρούνη
24 Αυγούστου 2007…. Ξεσπούν οι φονικές πυρκαγιές της Ηλείας. Η Μάκιστος είναι το πρώτο χωριό που παραδίδεται στις φλόγες και ακολουθεί η Αρτέμιδα… 45 άνθρωποι στην περιοχή χάνονται στις φλόγες, αρκετοί τραυματίζονται και οι περισσότεροι κάτοικοι χάνουν τα σπίτια τους… Η Κυπριακή Δημοκρατία, υιοθετεί την Αρτέμιδα και ο όμιλος Βαρδινογιάννη, ο Βαρδής και η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, αναλαμβάνουν την αναγέννηση της Μακίστου…
Τρία χρόνια μετά παραδίδονται περί τις 70 κατοικίες και δύο εκκλησίες του χωριού. Η Μάκιστος έχει κάνει ένα μεγάλο βήμα να αφήσει πίσω της την καταστροφή που προκάλεσε η μεγάλη πυρκαγιά. Οι εφτά κάτοικοι που χάθηκαν στις φλόγες δεν θα γυρίσουν πίσω.. Όσοι επιβίωσαν είχαν να ανέβουν το Γολγοθά σε ένα χωριό καμμένο. Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, ανέλαβε προσωπικά την επίβλεψη της πορείας ανακατασκευής του χωριού από την πρώτη έως την τελευταία στιγμή.
Οι κάτοικοι της Μακίστου και οι τοπικοί φορείς, την υποδέχονται ως ευεργέτιδα στις 27 Σεπτεμβρίου 2010, σε μια εκδήλωση τιμής, αλλά και επίσης παράδοσης του αναγεννημένου μετά τις φωτιές, χωριού…
Ο θάνατος της τη Δευτέρα, βύθισε στο πένθος και τους κατοίκους της Μακίστου. Έχασαν την προστάτιδα τους, τη γυναίκα που άνοιξε την αγκαλιά της και χώρεσε όλους τους…
Όπως έκανε και εκείνη τη μέρα, που αγκάλιασε με συγκίνηση μικρούς και μεγάλους, που έσπευσαν να της εκφράσουν τις ευχαριστίες τους, για το καλό που τους έκανε…
“Ήταν η μάνα μας…”
"Η Μαιράννα Βαρδινογιάννη είχε βοηθήσει τόσο πολύ το χωριό μας που δε νομίζω άλλος άνθρωπος να κάνει αυτά που έκανε” είπε ο Δημήτρης Γρηγορόπουλος. “Δεν θα υπήρχε χωριό χωρίς αυτή, μετά την φωτιά. Θα ήταν μόνο ένα ερειπωμένο χωριό. Το αποκατέστησε πλήρως και είχαμε μία συνεργασία με τον όμιλο και με τα γραφεία της κυρίας Βαρδινογιάννη, άριστη. Η ίδια έρχονταν στο χωριό είχαμε συναντηθεί και στο γραφείο της και σε άλλες εκδηλώσεις που μας καλούσε. Το θεωρούσε χωριό της. Έλεγε “το χωριό μου”.
Δυστυχώς ήταν τεράστια απώλεια για μας γιατί την θεωρούσαμε μάνα μας. Η προτομή ήταν μια προσπάθεια για να την ευχαριστήσουμε στο ελάχιστο”…
“Ήταν ευεργέτιδά του χωριού μας θέλω να εκφράσω τα συλλυπητήρια μου στην οικογένεια της, γιατί χωρίς αυτήν εδώ δεν θα υπήρχε τίποτα. Η προσφορά της ήταν τεράστια, ξαναέγιναν τα σπίτια μας και την ευχαριστούμε γι’ αυτό πάρα πολύ. Αν δεν ήταν αυτή δεν θα υπήρχε τίποτα. Μόνο ερημιά” σχολίασε η Αγγελική Γρηγοροπούλου. “Έχουμε εδώ την προτομή της την βλέπουμε και την ευγνωμονούμε. Είχε έρθει στα εγκαίνια, προσκύνησε εδώ στο εκκλησάκι και μας μίλησε τόσο ζεστά, σαν να ήταν κάτοικος του χωριού μας. Μας εξέφρασε την συμπαράσταση της με πολύ ωραία λόγια, ήταν μία απλή γυναίκα. Έφερε και βιβλία μοίρασε στα μικρά παιδιά. Έχουμε μία πολύ καλή ανάμνηση από εκείνη, είναι αξέχαστη” είπε.
Ο Δημήτριος Λούμπης εξέφρασε στα συλλυπητήρια του και είπε πως “… έκανε ένα έργο σπουδαίο εδώ, μας έβγαλε από την δύσκολη θέση. Ήταν μία ευεργέτιδα και για μας, αλλά και για όλο τον κόσμο. Μετά την φωτιά είμασταν όλοι πολύ απογοητευμένοι, αλλά με το χρόνο και την βοήθεια της δεν το βάλαμε κάτω και προχωρήσαμε. Η κυρία Βαρδινογιάννη ανέλαβε το χωριό έφτιαξε τα σπίτια τα οποία ήταν γύρω στα 70. Ερχόταν και ίδια στο χωριό και μας έλεγε να είμαστε δυνατοί και να μην το βάζουμε ποτέ κάτω”…
“Το χωριό μας δοκιμάστηκε πάρα πολύ, κάηκε ολοσχερώς. Βοήθεια από πουθενά, εκτός από την κυρία Βαρδινογιάννη. Εύχομαι συλλυπητήρια στην οικογένεια της ήταν μεγάλη ευεργέτιδά στο χωριό μας και είναι γνωστό σε όλους, ότι το χωριό δεν θα υπήρχε χωρίς την βοήθεια της. Την ευχαριστούμε και πάλι μέσα από την ψυχή μας. Εμείς θα την θυμόμαστε πάντα. Έκανε πάρα πολύ μεγάλο έργο, γιατί από το κράτος δε είχαμε καμιά βοήθεια. Έφτιαξε όλα τα σπίτια και τα έκανε πολύ καλύτερα από πριν. Στεναχωρήθηκα με πάρα πολύ γι’ αυτό το γεγονός. Την έχουμε αυτή τη γυναίκα μέσα στην καρδιά μας” δήλωσε ο Αργύρης Αργυρόπουλος.
“Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη είπε ότι θα φτιάξει το χωριό και το έκανε” είπε ο Πέτρος Αθανασόπουλος. “Διότι οι τοπικοί παράγοντες δεν έκαναν τίποτα παραπάνω. Το χωριό βέβαια τώρα δεν έχει ζωή. Έχει ερημώσει, δεν υπάρχει ούτε ένα καφενείο. Δεν ενδιαφέρεται κανένας άλλος”…
"Ήταν πάντα δίπλα μας..."
Ο πρόεδρος της Μακρίστου, Επαμεινώνδας Πόθος, χαρακτήρισε το θάνατο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη, ως μεγάλη απώλεια για το χωριό. “Μας έφτιαξε τα σπίτια δωρεάν, φρόντισε όλο το χωριό. Θα έρχονταν πάλι στο χωριό να μας βοηθήσει. Μετά τις φωτιές ήταν η πρώτη που ήρθε στο χωριό και μας είπε ότι θα μας φτιάξει τα σπίτια όπως και το έκανε” σημείωσε.
Ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μακίστου, Φώτης Βλάχος, ανέφερε σε δηλώσεις του ότι “… έχουμε ιερή υποχρέωση απέναντί της, όχι μόνο για την ολική ανοικοδόμηση που έκανε τότε - γιατί η Μάκιστος είχε καταστραφεί ολοσχερώς - αλλά και για την μετέπειτα συνεργασία που είχαμε και την δύναμη που μας έδινε να προχωρήσουμε στις επόμενες εργασίες που είχε ανάγκη το χωριό μας. Το θεωρούσε δικό της χωριό και αυτό μας το έδειχνε”.
Ο Σύλλογος είχε προσκαλέσει και σε εκδήλωση που θα γίνει στις 10 Σεπτεμβρίου 2023, όπου αναμενόταν να παραστεί. “Όταν στην επίσκεψη που είχαμε κάνει της ζητήσαμε να χρησιμοποιήσουμε το όνομα ΕΛΠΙΔΑ, μας είπε ότι “…όχι μόνο το επιτρέπω αλλά θα έρθω να δώσω και την εκκίνηση” Η απώλεια για μας είναι πολύ μεγάλη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την καλοσύνη της, την διαύγεια του μυαλού της, την ευστροφία της και την ικανότητά της. Από τις συναντήσεις που είχαμε κάνει αυτές τις λίγες φορές, είχαμε αποκομίσει τις καλύτερες εντυπώσεις. Ήταν ένας ξεχωριστός, μοναδικός άνθρωπος όχι μόνο για την Μάκιστο και τον Δήμο Ζαχάρως αλλά για όλους” κατέληξε.
Τέλος ο δήμαρχος Ζαχάρως Κώστας Αλεξανδρόπουλος, δήλωσε ότι “… η απώλεια για την Μάκιστο και για τον Δήμου Ζαχάρως γενικότερα είναι μεγάλη. Διότι με την απλότητά της και την τρυφερότητα, με την οποία αγκάλιασε εκείνες τις μέρες την περιοχή, ήταν κάτι με το οποίο κατέκτησε όλο το δήμο και τους κατοίκους. Ήταν μία σχέση η οποία είχε μεγάλη διάρκεια. Ήταν κυρία με “Κ” κεφαλαίο η οποία βρέθηκε πολύ κοντά από τις πρώτες στιγμές εκείνης της καταστροφής και ανέλαβε την κατασκευή των 73 κατοικιών τις οποίες και κατασκεύασε καλύτερα απ’ ό,τι ήταν πριν. Τα σπίτια αυτά παραδόθηκαν το 2010. Παρόλα αυτά όμως συνέχισε να συμπαρίσταται και να φροντίζει την Μάκιστο, την οποία και είχε υιοθετήσει. Την ένιωθε δικό της χωριό. Ήταν όμως και μία κοινωνία η οποία έδειχνε τον αντίστοιχο σεβασμό και την μεγάλη της αγάπη. Αυτή ήταν η σχέση ανάμεσα στην Μάκιστο και την αείμνηστη Μαριάννα Βαρδινογιάννη”ανέφερε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος.