ΕΛΤΑ - Πάτρα: Ο αμίαντος απειλεί τους εργαζομένους - Παρέμβαση του Αρείου Πάγου

Στην προσφυγή στον Άρειο Πάγο, που είχε κάνει η πολιτικός μηχανικός των ΕΛΤΑ Αθηνού Σουγλέρη προς την Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Βιργινία Σακελλαροπούλου, αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι:

«Εργαζόμενος των ΕΛΤΑ, που εργάστηκε κατά τη διάρκεια της διατάραξης (σ.σ. εννοεί την κάλυψη του αμίαντου με γυψοσανίδες) στον 2ο όροφο από 4.8.2018 μέχρι 14.8.2018, δυστυχώς τώρα νοσεί από καρκίνο του πνεύμονα, ενώ σε όλο το κτίριο, έχουν νοσήσει και άλλα άτομα, έως τώρα».

Η δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης έχει περάσει από σαράντα κύματα, καθώς αρχικά κατέληξε στη Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πατρών, με κατηγορούμενους για μη τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών ασφάλειας στην υγεία, υποβάθμιση περιβάλλοντος και πρόκληση ρύπανσης τον τότε τεχνικό διευθυντή και πλέον συνταξιούχο, τον εργολάβο και την πρόεδρο των ΕΛΤΑ Πάτρας.

Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, η δίκη έγινε το 2020 και οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.

Ομως, τον Απρίλιο του 2021, η Αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου Ολγα Σμυρλή άσκησε αναίρεση, κατά της απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών, η οποία έγινε δεκτή και η υπόθεση επέστρεψε στο δικαστήριο Πάτρας.

Η ανώτατη εισαγγελέας στην αναίρεση της εντόπιζε πλήθος «κενών» στην αρχική απόφαση, ενώ τόνιζε ότι, «με αυτά που δέχθηκε το Τριμελές Πλημμελειοδικείο, δεν διέλαβε στην απόφασή του την ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η οποία είναι ελλιπής, ασαφής και αντιφατική».

Η δίκη των υπευθύνων των ΕΛΤΑ έχει προσδιοριστεί να ξαναγίνει στις 8 Απριλίου στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πάτρων.

Στην ερώτηση τους οι 12 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ απευθύνονται στους Υπουργούς Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Ενέργειας - Περιβάλλοντος και Υγείας και αναφέρουν:

Θέμα: «Εν έτει 2024 και εντός Ε.Ε, το κτίριο των ΕΛ.ΤΑ της Πάτρας συνεχίζει να περιέχει υλικά αμιάντου και να μην διασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια του ανθρώπινου δυναμικού του»

Το κεντρικό κτίριο των ΕΛ.ΤΑ της Πάτρας, επί της οδού Ζαΐμη και Μαιζώνος, είναι παλαιό του 1974, είναι μπετόν και σιδηροκατασκευή και σε όλα τα πατώματα και στους περιμετρικούς τοίχους έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά αμιάντου, σε μια εποχή που δεν είχαν ακόμη αποκαλυφτεί οι πολύ επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου ιδιότητες του υλικού αυτού.

Από το 2009 έχει απασχολήσει την Ελληνική Βουλή όταν έγινε τότε η πρώτη (1η) μελέτη καταγραφής υλικών αμιάντου του πρώτου (1ου) ορόφου από το Δημόκριτο. Τότε χρεώθηκε στην Διπλ/χο Πολιτικό Μηχανικό με ειδίκευση στο περιβάλλον, κα Αθηνά Σουγλέρη, έγγραφο με την πρόθεση των ταχυδρομικών υπάλληλων του κτιρίου, για επικάλυψη των πλευρικών τοιχωμάτων και του δαπέδου.

Η ίδια πρότεινε κατόπιν εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου και συμβουλευόμενη την Εθνική σχολή Δημόσιας Υγείας, καθώς και με βάση την προβλεπόμενη νομοθεσία και με συνεκτίμηση των μετρήσεων, ότι το θέμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί όχι με επικάλυψη αλλά ριζικά, με αφαίρεση, ως τη μόνη ασφαλή λύση.

Παρά την αρνητική τότε εισήγηση της διωκόμενης σήμερα μηχανικού η επικάλυψη στον πρώτο (1ο) όροφο έγινε με μοριοσανίδες τοποθετήθηκε πλαστικός τάπητας , χωρίς ειδική μελέτη από μη Ε.Α.Κ. (Επιχειρήσεις Αφαίρεσης Κατεδάφισης αμιάντου) εταιρεία (αρθ. 2 Ν4229/395)

Οι εργαζόμενοι, με πρόσφατη δήλωσή τους προς την νυν διοίκηση, ενημερώνουν, μεταξύ άλλων, ότι: σήμερα, ο πλαστικός τάπητας -και όχι βιομηχανικό δάπεδο όπως θα έπρεπε λόγω κυλιόμενων φορτιών- έχει φθαρεί και είναι ορατός πια ο αμίαντος του δαπέδου, οι δε μοριοσανίδες δεν τοποθετήθηκαν με τεχνικά ορθό και ασφαλή τρόπο προκαλώντας κατά την τοποθέτησή τους διατάραξη του αμίαντου. Ούτε ποτέ τοποθετήθηκαν γύρω από αυτές ειδικά μονωτικά υλικά, με αποτέλεσμα οι μοριοσανίδες να μην εφάπτονται πια, αφήνοντας κενά μεταξύ τους και επιτρέποντας στον αμίαντο να διασκορπίζεται στο περιβάλλον. Με όλο αυτό τον ελλιπή χειρισμό σε ένα κτίριο με υλικά υψηλού κινδύνου, το 2012 η μηχανικός από την τότε διοίκηση μετακινήθηκε Πάτρα για να αναλάβει επιτόπου και την συντήρηση του κεντρικού κτιρίου .

Ωστόσο, τον Αύγουστο του 2018, εν απουσία της μηχανικού, στον δεύτερο (2ο) όροφο πάλι έγινε προσπάθεια επικάλυψης με ακόμα χειρότερο τρόπο, με κατ’ επανάληψη διάτρηση των πλακών αμιάντου και έκλυση σκόνης θρυμματισμού, η οποία σκόνη δεν μετρήθηκε έως τώρα παρά τα αιτήματά της.

Και αυτό γιατί όπως ισχυρίζεται η μηχανικός η οπτική μορφή της σκόνης σε σχηματισμό συσσωματωμάτων αποδεικνύει την επικίνδυνη σύστασή της, επικαλούμενη τους ειδικούς και την πρώτη (1η) πραγματογνωμοσύνη.

Όταν απορρίφθηκε η πρότασή της μηχανικού για εκ των υστέρων τουλάχιστον στερεοποίηση της σκόνης με ειδική μεθοδολογία, με σκοπό την προστασία των εργαζομένων, έγινε καταγγελία, με τη σύμφωνη τότε γνώμη των εργαζομένων στο δεύτερο (2ο) όροφο σε Περιφέρεια και ΣΕΠΕ, κλιμάκια των οποίων προέβησαν σε αυτοψία και διαπίστωσαν τη διατάραξη, τη διάτρηση και τη σκόνη και εκκένωσαν προσωρινά το χώρο. Για την υπόθεση, μάλιστα, κατατέθηκαν άλλες 3 ερωτήσεις στη Βουλή έως σήμερα.

Το ΣΕΠΕ απέστειλε την υπόθεση στη δικαιοσύνη. Ωστόσο, ενώ ο Άρειος Πάγος Έκανε παρέμβαση για αναίρεση της αρχικής αθωωτικής απόφασης του τριμελούς Πλημμελειοδικείου της Πάτρας, πέρασαν δύο (2) ολόκληρα έτη αναβολών για το έργο που εκτελέστηκε στον δεύτερο (2ο) όροφο τον Αύγουστο χωρίς ακόμα να αποδοθούν ευθύνες.

Έχει επίσης υποπέσει στην αντίληψή μας ότι έχουν γίνει νέες παρεμβάσεις της Εισαγγελέα του Άρειου Πάγου λόγω καθυστερήσεων, λόγω θανάτων και επίσης ότι διενεργήθηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Πατρών νέα, η τρίτη (3η), τεχνική πραγματογνωμοσύνη.

Σήμερα αφενός βρισκόμαστε στην ιλαροτραγική κατάσταση, κατά την οποία καταμετρήθηκαν (2023) τέσσερις (4) θάνατοι εργαζομένων στο εν λόγω κτίριο από νεοπλασματική νόσο, σχετιζόμενοι πιθανόν με έκθεση σε αμίαντο και αφετέρου η υπεύθυνη των τεχνικών έργων επισκευής συντήρησης του κτιρίου, κυρία Αθηνά Σουγλέρη, που έχει αναδείξει με βάση το επαγγελματικό της καθήκον το πρόβλημα αμιάντου στο εν λόγω κτίριο, να διώκεται πειθαρχικά και να της έχει ασκηθεί εκδικητική αγωγή ύψους 150.000 ευρώ!

Το θέμα, λοιπόν, είναι ότι το τεράστιο πολυώροφο κτίριο στην καρδιά της Πάτρας κοντά στο νέο Δημαρχείο, περιέχει ακόμη, εν έτει 2024, παρά τη διαπίστωση αυτών από το 2009, υλικά αμιάντου και μάλιστα διαταραγμένα, ενώ είχε αποφασιστεί η συντήρησή του με στόχο είτε να αφαιρεθεί ο αμίαντος είτε να επισκευαστεί με τρόπο επαρκή και αποτελεσματικό όσον αφορά στην ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων αλλά και των εκατοντάδων καθημερινών επισκεπτών του.

Είναι επιεικώς απαράδεκτο η ελληνική κυβέρνηση να επιτρέπει να εργάζονται άνθρωποι σε ένα τέτοιο κτίριο, το περιβάλλον του οποίου είναι άκρως επικίνδυνο και αποδεδειγμένα καρκινογόνο για τους εργαζόμενους αλλά και τους επισκέπτες.

Επειδή πρώτιστο καθήκον της πολιτείας και της κυβέρνησης είναι η διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των πολιτών και των εργαζομένων στο εργασιακό τους περιβάλλον.

Επειδή για να θεωρούμαστε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος οφείλουμε να εναρμονιζόμαστε στα ευρωπαϊκά δεδομένα όπως αυτά αποτυπώνονται στις αποφάσεις και τις οδηγίες των ευρωπαϊκών θεσμών και οι προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν προ πολλών ετών προβεί στην αφαίρεση του αμιάντου των κτιρίων τους.

Ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:

• 1. Γιατί το κεντρικό κτίριο των ΕΛ.ΤΑ της Πάτρας, επί της οδού Ζαΐμη 23, εξακολουθεί να περιλαμβάνει καρκινογόνα υλικά αμιάντου;
• 2. Τι άμεσα μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να αποδοθούν οι ευθύνες και το κτίριο να καταστεί ασφαλές για την υγεία των εργαζομένων και των επισκεπτών του;
• 3. Δεδομένου του υφιστάμενου δημοσίου κινδύνου από τη θανατηφόρα επίδραση του αμίαντου έχει δικαίωμα η διοίκηση κάθε κρατικής επιχείρησης να διαχειρίζεται το ειδικευμένο προσωπικό της, των διπλωματούχων μηχανικών της, των τεχνικών της υπαλλήλων σύμφωνα με την πρόσληψή τους με Νόμο του κράτους, κατά το δοκούν και εις βάρος του Δημοσίου συμφέροντος και της Δημόσιας Υγείας;
• 4. Είναι ορθή ενέργεια κρατικές επιχειρήσεις υπό την εποπτεία του ΤΑΙΠΕΔ , να επιβάλλουν εκδικητικές αγωγές (SLAPP), όπως αυτή στην κα Σουγλέρη, ζητώντας υπέρογκα ποσά αποζημίωσης από ειδικό της επιστήμονα, όταν τόσα χρόνια χάθηκαν και χάνονται, λόγω της παρεμπόδισης του έργου της συντήρησης της μηχανικού με διαφυγόντα κέρδη, π.χ. ενοίκια, έσοδα εκατομμυρίων ευρώ από ενοικιαστές, που εγκατέλειψαν το επταώροφο ασυντήρητο κτίριο λόγω πιθανόν ενημέρωσης για τα υλικά αμιάντου , μετά την 1η επερώτηση στη Βουλή το 2009;
• 5. Έχουν ενημερωθεί τα αρμόδια Υπουργεία και οι αρμόδιοι φορείς ΣΕΠΕ και Περιφέρεια για τη νέα, δεύτερη (2η) μελέτη καταγραφής του αμιάντου όλου του κτιρίου;
• 6. Ποια εθνική στρατηγική για την αφαίρεση του αμιάντου έχει χαράξει η Ελληνική κυβέρνηση και πώς θα ενισχύσει το κύμα ανακαινίσεων, το οποίο θα βοηθήσει στην προστασία της δημόσιας υγείας από τον θανατηφόρο αμίαντο των κτιρίων μας αλλά και θα τονώσει την ελληνική οικονομία (κατασκευαστικό κλάδο); Έχουν επίσημα καταγραφεί τα κτίρια με αμίαντο στην Ελλάδα;

Αίτηση Κατάθεσης εγγράφων

Παρακαλείσθε όπως ενημερώσετε το σώμα καταθέτοντας:

• Την τρίτη (3η) πραγματογνωμοσύνη.
• Αντίγραφο του ειδικού βιβλίου των τεχνικών ασφάλειας σχετικά με τη γενική εκτίμηση της επικινδυνότητας του κτιρίου, που βάση νομοθεσίας όλα τα χρόνια φυλάσσεται στο κτίριο.
• Σχετικά έγγραφα με τις ενέργειες του ΣΕΠΕ και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για τη νομική στήριξη μη διαγραφής των προστίμων που επέβαλαν στα ΕΛ.ΤΑ. από τα Διοικητικά δικαστήρια, για την διαγραφή των οποίων προσέφυγαν τα ΕΛ.ΤΑ.

Οι Ερωτώντες και Αιτούντες Βουλευτές

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Αυλωνίτης Αλέξανδρος

Γαβρήλος Γιώργος

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μάλαμα Κυριακή

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Παπαηλιού Γεώργιος

Παππάς Πέτρος

Πούλου Παναγιού

Χρηστίδου Ραλλία