Παρουσιάζονται προβλήματα μόνο κατά την καύση ξύλων, αγροτικών αποβλήτων και δασικών πυρκαγιών
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Η έλλειψη βιομηχανικών μονάδων σε συνδυασμό με τη χρήση αυτοκινήτων νέας τεχνολογίας μειωμένης εκπομπής ρύπων, καθιστούν τον Πύργο μια , σχετικά, καθαρή ατμοσφαιρικά πόλη χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα-πλην συγκεκριμένων περιπτώσεων, σύμφωνα με ερευνητική μελέτη του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το ερευνητικό πρόγραμμα εκπονείται τα τελευταία χρόνια με την τοποθέτηση Δικτύου Μέτρησης Αιωρούμενων Σωματιδίων με Αισθητήρες Χαμηλού Κόστους, το οποίο μετρά και παρέχει πληροφορίες για τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μέχρι στιγμής αισθητήρες έχουν εγκατασταθεί στο 1ο Γυμνάσιο Πύργου (από το 2019), ενώ πριν λίγες εβδομάδες τοποθετήθηκε και στο Λύκειο Πελοπίου. Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας είναι ο καθηγητής του Τομέα Μηχανικής Διεργασιών & Περιβάλλοντος του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, Σπύρος Πανδής και η έρευνα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.
Ο κ. Πανδής μίλησε στο ilialive.gr για τα αποτελέσματα της έρευνας στον Πύργο και την ευρύτερη περιοχή, εξηγεί γιατί η Ηλειακή πρωτεύουσα είναι μια πόλη ατμοσφαιρικά, σχετικά υγιής, και συγχρόνως επισημαίνει τα προβλήματα που παρουσιάζονται σε συγκεκριμένες περιόδους για τα οποία θα πρέπει να ληφθούν μέτρα στο άμεσο μέλλον για την προστασία της υγείας των κατοίκων.
Ο ρόλος των μικροσωματιδίων στην υγεία
Οι αισθητήρες επιτρέπουν τη συλλογή πολύτιμων δεδομένων που θα συμβάλλουν στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος και όπως επισημαίνει ο κ. Πανδής, «Οι αισθητήρες μετρούν τα σωματίδια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα. Όλοι ξέρουμε για τα μεγάλα σωματίδια της σκόνης. Τα μικρότερα όμως τα οποία είναι και τα πιο επικίνδυνα για την υγεία μας, μπαίνουν βαθιά στα πνευμόνια μας και εκεί προκαλούν πολύ μεγαλύτερη ζημιά από την σκόνη.
Αυτά μετρούν οι συγκεκριμένοι αισθητήρες. Η σημασία των σωματιδίων για την υγεία είναι πολύ σημαντική. Ο ΠΟΥ υπολογίζει στους 5 εκ. πρόωρους θανάτους το χρόνο στον κόσμο εξ’ αιτίας της έκθεσης σ’ αυτά τα σωματίδια.
Η Ε.Ε. υπολογίζει για την Ευρώπη περίπου 200.000 θανάτους το χρόνο, και για την Ελλάδα οι αντίστοιχοι υπολογισμοί είναι 5-10 χιλιάδες θάνατοι κάθε χρόνο. Το τεράστιο νούμερο σε επίπεδο πλανήτη έχει να κάνει με Ασία και Αφρική αλλά και στην Ευρώπη και την Ελλάδα τα νούμερα είναι μεγάλα.
Στις μεγάλες πόλεις για την ύπαρξη αυτών των μικροσωματιδίων ευθύνεται η κυκλοφορία των οχημάτων και η βαριά βιομηχανία».
Τι συμβαίνει στον Πύργο
« Οι τιμές που πήραμε, από τις μετρήσεις στον Πύργο, κατατάσσουν την πόλη στο «περίπου καθαρή». Αυτό σημαίνει ότι ναι μεν είναι σε καλή κατάσταση, συγκριτικά και με τα δεδομένα που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και σε σχέση με το υπόβαθρο της χώρας, αλλά σημειώνει μετρήσεις πιο υψηλές από τα όρια, όχι όμως ανησυχητικές. Ο ΠΟΥ θέλει η συγκέντρωση των σωματιδίων να είναι κάτω από 5 mg ανά κυβικό μέτρο. Η συγκέντρωση του Πύργου είναι γύρω στα 8 mg ανά κυβικό και φυσικά καμία πόλη στην Ελλάδα δεν πιάνει τον στόχο του ΠΟΥ.
Οι αλλαγές έχουν ξεκινήσει από την δεκαετία του 90 με τη χρήση νέων αυτοκινήτων. Δυστυχώς όμως τότε στον Πύργο δεν είχαμε αισθητήρες, παρά μόνο από το 2001 στην Πάτρα. Αν κρίνουμε αναλογικά τα ποσοστά των δύο γειτονικών πόλεων, μπορούμε να πούμε ότι η περιεκτικότητα των σωματιδίων έχει μειωθεί σχεδόν κατά 50%, τα τελευταία 20 χρόνια. Εντούτοις όμως παρουσιάζονται παροδικά προβλήματα και σε συγκεκριμένες περιόδους του χρόνου» επισημαίνει ο κ. Πανδής
Πότε παρουσιάζονται τα προβλήματα με συσσώρευση μικροσωματιδίων
Σύμφωνα με τις μετρήσεις που έχουν καταγραφεί όλο το προηγούμενο διάστημα, τρεις είναι οι περιπτώσεις που μπορούν να θεωρηθούν πιο ανησυχητικές για την υγεία των πολιτών, όπως τις παρουσιάζει ο κ. Πανδής:
1-Το πρώτο πρόβλημα εμφανίζεται το χειμώνα στον Πύργο - όπως και σε όλη την Ελλάδα πλην της Κρήτης - και έχει να κάνει με την καύση των ξύλων στα τζάκια. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εμφανίζονται συγκεκριμένες νύχτες του χειμώνα, που κάνει κρύο, δεν φυσάει και τα μικροσωματίδια παγιδεύονται πάνω από την ατμόσφαιρα της πόλης. Για περίπου 10-20 ημέρες το χρόνο, από το απόγευμα μέχρι τα μεσάνυχτα οι τιμές είναι πολύ υψηλές.
2-Η δεύτερη περίπτωση αφορά στην καύση των αγροτικών αποβλήτων-κλαδεμάτων. Και παρ’ ότι αυτό συμβαίνει πέριξ του Πύργου, αντίστοιχος καπνός φτάνει πάνω από την πόλη και δημιουργεί προβλήματα, που δεν είναι τόσο έντονα όσο με την καύση τζακιών.
3-Τέλος, μεγάλη συσσώρευση σωματιδίων παρατηρείται λόγω των δασικών πυρκαγιών.
«Αυτό που συστήνουμε, είναι τις συγκεκριμένες περιόδους του χρόνου οι πολίτες να είναι προσεκτικοί, ειδικά τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Φυσικά θα πρέπει να υπάρξει μια σωστή διαχείριση σχετικά με την καύση των ξύλων τη χειμερινή περίοδο αλλά και των αγροτικών αποβλήτων» καταλήγει ο κ. Πανδής.
