Ομάδα Ισραηλινών επιστημόνων ήρθε στην Ηλεία πριν 30 χρόνια - Όλη η ιστορία για τη μεταφορά των σπόρων στην Ισραηλινή έρημο - Παν. Λάττας «Είμαστε ευλογημένοι που έχουμε τέτοιο δέντρο στην περιοχή μας»
Της Βίκυς Γκουγκουστάμου
Αίσθηση προκάλεσε πριν λίγες ημέρες η είδηση του Cnn.gr, που φιλοξένησε και το ilialive.gr, ότι η έρημος Νεγκέβ του Ισραήλ αναδασώνεται με χαλέπιο πεύκη από τον Πύργο. Τι ενώνει τις δύο περιοχές; Πώς έφτασε αυτό το είδος πεύκης που ευδοκιμεί σε τοπικές δασικές εκτάσεις στο Ισραήλ; Ο Δασάρχης Πύργου Δρ. Παναγιώτης Λάττας, κάνοντας ενδελεχή έρευνα για το θέμα, μας αποκαλύπτει σήμερα, ότι η ιστορία ξεκινά τουλάχιστον τρεις δεκαετίες πίσω. Όταν ο Ισραηλινός καθηγητής Πανεπιστημίου G. Schiller, γνωρίζοντας τις μοναδικές ιδιότητες της χαλεπίου πεύκης, ζήτησε και πήρε άδεια από το Υπ. Γεωργίας-τότε-για να μεταφέρει στη χώρα του, γενετικό υλικό του δέντρου προκειμένου να δημιουργήσει ένα φυτώριο που θα χρησιμοποιηθεί για την αναδάσωση ιδιαίτερα αφιλόξενων, κλιματικά, περιοχών. Όπως η έρημος Νεγκέβ. Και το πιο συγκλονιστικό; Τα συγκεκριμένα δέντρα της ερήμου προέρχονται από γενετικό υλικό δέντρων που βρίσκονται στις περιοχές του Χειμαδιού και της Κουτσοχέρας!
«Πριν 30 χρόνια, ίσως και παραπάνω, επιστημονική/ερευνητική ομάδα από το Ισραήλ είχαν έρθει στην Ηλεία και αναζητούσαν χαλέπιο πεύκη για να φυτέψουν στις ερήμους της χώρας. Επικεφαλής ήταν ο καθηγητής G. Schiller, που όπως πληροφορηθήκαμε έλαβε τότε άδεια από το Υπ. Γεωργίας και μετέφερε γενετικό υλικό του δέντρου στο Ισραήλ. Μετά από έρευνες που είχε κάνει, είχε ανακαλύψει ότι η χαλέπιος πεύκη που υπάρχει στον Πύργο, είναι το πιο ανθεκτικό δέντρο, στις ακραίες καιρικές συνθήκες» εξηγεί ο Δρ. Λάττας. «Ήθελε δέντρα ικανά να αντέξουν στις υψηλές θερμοκρασίες και την άμμο. Διάλεξε δέκα από τα καλύτερα δέντρα, πήρε γενετικό υλικό (τους σπόρους) και έφτιαξε στο Ισραήλ φυτώρια. Σε δεύτερο στάδιο δημιούργησε παραγωγικό υλικό για αναδασώσεις από το δικό μας υλικό, από τον Πύργο. Και μάλιστα το αρχικό γενετικό υλικό των δέντρων προσδιορίζονται στις περιοχές του Χειμαδιού και της Κουτσοχέρας».
Το πιο ανθεκτικό δέντρο
«Ευλογημένο» με ασύλληπτους μηχανισμούς αναγέννησης δέντρο, χαρακτηρίζει την χαλέπιο πεύκη ο Δρ. Λάττας. Ένα δέντρο που μπορεί να αναγεννήσει καμένες εκτάσεις αμέσως μετά το πέρας της πυρκαγιάς, και μας εξηγεί τους λόγους. «Η χαλέπιος πεύκη, όσο και αν δεν χαίρει της εκτίμησης εδώ, είναι ένα πολύ ευλογημένο είδος. Έχει τέτοιους μηχανισμούς αναγέννησης που λίγα δέντρα διαθέτουν. Επίσης είναι το πιο «λιτοδίαιτο» και ταχείας αύξησης φυτό, που έχει τη δυνατότητα σε μια καμένη έκταση άμεσα να αποκαταστήσει το κατεστραμμένο έδαφος και να βοηθήσει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα. Για να αντιληφθείτε πόσο δυνατό δέντρο είναι, αν καεί ένα δάσος με χαλέπιο πεύκη, τα κουκουνάρια της μένουν πάνω στα δέντρα. Και μετά από 24 ώρες ανοίγουν και «βροχή» από σπόρους πέφτει στο έδαφος όπου φυτρώνουν για τέσσερα χρόνια. Η φυσική αναγέννηση ενός καμένου δάσους με χαλέπιο πεύκη ξεκινά αμέσως…
Είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε στην περιοχή μας αυτό το δέντρο. Μπορεί να φυτρώσει οπουδήποτε, με ελάχιστο νερό και να βοηθήσει εδάφη που έχουν διαβρώσεις και είναι υποβαθμισμένα, να ανορθωθούν και να γίνουν παραγωγικά» σημειώνει ο Δασάρχης Πύργου, εξηγώντας τους λόγους που οδήγησαν στον ισραηλινό καθηγητή να καταφύγει στην περιοχή μας, καθώς η έρημος Νεγκέβ, που καλύπτει περίπου το 60% της έκτασης του Ισραήλ, χαρακτηρίζεται από έντονη ξηρασία και ελάχιστη βλάστηση, γεγονός που καθιστά την αναδάσωσή της ιδιαίτερα δύσκολη.
«Για όλους τους παραπάνω λόγους η ερευνητική-επιστημονική ομάδα του Ισραήλ αποφάσισε μια να τοποθετήσει το συγκεκριμένο δέντρο σε μια έρημο. Αξίζει δε να σημειώσουμε ότι το 2007, μετά τις πυρκαγιές στην Ηλεία, ο καθηγητής G. Schiller, είχε επικοινωνήσει με το τμήμα Δασικής Γενετικής του ΑΠΘ προκειμένου να προσφέρει δέντρα με γενετικό υλικό από την Ηλεία για την αναδάσωση της περιοχής. Δεν χρειάστηκε όμως γιατί εδώ μπορούσε να γίνει φυσική αναγέννηση αφού υπήρχαν οι σπόροι» καταλήγει ο Δρ. Λάττας.
Φωτογραφία αρχείου: Freepik