Η γεωγραφική της θέση της χώρας μας, η ποικιλία γεωγραφικών ζωνών και κλιματολογικών συνθηκών είναι μερικοί από τους λόγους που η Ελλάδα έχει ένα τόσο πλούσιο αριθμό χλωρίδας και πανίδας.
Της Σοφίας Τριάντου, πιστοποιημένη Βοτανολόγος, www.sofiatriantou.gr
Στην Ελλάδα μετράμε περίπου 6500 χιλιάδες διαφορετικά φυτά με τα 1100 να είναι ενδημικά. Αν αναλογιστούμε ότι η Γερμανία με τριπλάσια σχεδόν έκταση έχει 6 ενδημικά φυτά κατανοούμε πιο εύκολα τον ελληνικό πλούτο.
Ας γνωρίσουμε μερικά από τα διασημότερα βότανα του τόπου μας και μερικές από τις πολύτιμες ιδιότητες τους
Άγρια ζαφορά:
Ο γνωστός κρόκος σε όλους, που οι περισσότεροι τον χρησιμοποιούν για να χρωματίσουν τα πιάτα τους με την χρυσο-πορτοκαλί- απόχρωση του. Είναι ένα από τα ακριβότερα μπαχαρικά στον κόσμο και ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Βασιλικός:
Τον ελληνικό βασιλικό τον διακρίνουμε από τα μικρά σγουρά του φύλλα, διακοσμεί υπέροχα τις ελληνικές αυλές και τα νησιώτικα ελληνικά παράθυρα. Αρκεί ένα απαλό άγγιγμα για να αρωματίσει τις παλάμες μας και λίγα από τα μικρά του φύλλα για να χαρίσει τις αρωματικές του ιδιότητες στις κόκκινες σάλτσες μας και στα πιάτα των ψητών ψαριών.
Γαλατσίδες:
Θα τις συναντήσουμε στη Τζια, άγριο χόρτο με ευχάριστο άρωμα και γλυκιά γεύση. Το συνδυάζουν συχνά στις τοπικές σαλάτες και στις πίτες. Εξαιρετικό αντιοξειδωτικό και εξαιρετικό διεγερτικό της όρεξης.
Δίκταμο:
Θα το συναντήσουμε μόνο στις κακοτράχαλες κορφές της Κρήτης, γνωστό και ως έρωντας και στοματόχορτο. Στη Κρήτη ακόμα και σήμερα θεραπεύουν τις πληγές τους με αυτό το βότανο ενώ χαρίζει δύναμη και ενέργεια για αυτό και συνηθίζεται η χρήση του στα κρυολογήματα.
Θυμάρι:
Το θυμάρι αντιπροσώπευε την ανωτερότητα των αρχαίων Ελλήνων, ένα βότανο συνυφασμένο απόλυτα με την ελληνική γη. Το ελληνικό θυμάρι όπως και η ρίγανη θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα αρωματικά βότανα της Μεσογείου. Διάσημο για την αντιμετώπιση του βήχα και για τις αρωματικές του αρετές στις σαλάτες και στις χειμωνιάτικες σούπες.
Κάππαρη:
Από την κάππαρη απολαμβάνουμε τα φύλλα και τους κλειστούς καρπούς της. Θεωρείται εξαιρετικό αντιοξειδωτικό για τον οργανισμό.
Κρίταμο:
Θα το συναντήσουμε πλάι στη θάλασσα, συνηθίζουμε να το τρώμε τουρσί στις σαλάτες, μια αγαπημένη εικόνα στις σαλάτες των ελληνικών νησιών.
Λυγαριά:
Η λυγαριά είναι συνδεδεμένη με τις καλοκαιρινές μας διακοπές, μιας και απολαμβάνουμε τα μυρωδάτα μπλε-μωβ άνθη της κατά τους καλοκαιρινούς μήνες κοντά σε υγρότοπους. Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν τους καρπούς της για τα φαγητά -γνωστοί ως το άγριο πιπέρι της Ελλάδας. Σήμερα το βάμμα της λυγαριάς προτείνεται από πολλούς θεραπευτές για τις ορμονικές διαταραχές των γυναικών.
Ρίγανη:
Η ελληνική ρίγανη θεωρείται η πιο αρωματική όλων των τόπων! Είναι ένα από τα γνωστά μυρωδικά που θα συναντήσουμε στα ελληνικά νησιά σε αφθονία και όχι μόνο, άλλα και σε ορεινά μέρη και για αυτό πολλοί την ονομάζουν η χαρά των βουνών. Αυτή των Κυκλάδων θεωρείται η πιο αρωματική για όλο τον κόσμο της Μεσογείου. Η ρίγανη εκτός από ένα αγαπημένο μυρωδικό στα ελληνικά πιάτα αποτελεί ένα εξαιρετικό τονωτικό για το ανοσοποιητικό σύστημα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Σαλέπι:
Μια από τις ομορφότερες εικόνες που θα συναντήσουμε σε μεγάλα υψόμετρα είναι αυτή της πρώιμης μοβ ορχιδέας. Από την πολύτιμη ρίζα της απολαμβάνουμε το γνωστό σε όλους σαλέπι. Το σαλέπι είναι ιδανικό τονωτικό σε περίοδο ανάρρωσης και κατά τη διάρκεια κρυολογήματος.
Τσουκνίδα:
Η τσουκνίδα είναι ένα από τα βότανα που περπατάμε συχνά δίπλα της με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες όπως Α, Β1, Β2 και C. Ανήκει και στα παραδοσιακά μαγειρικά βότανα αλλά και στα θεραπευτικά. Την προσθέτουμε στις πίτες, στα βοτανικά ψωμιά αλλά αποτελεί και εξαιρετικό ρόφημα για τις γυναίκες, αφού είναι πλούσια σε μέταλλα.
Φασκόμηλο:
Φασκομηλιά ή αλισφακιά, το βότανο με το διαπεραστικό άρωμα και τα χαρακτηριστικά τα γκριζοπράσινα φύλλα. Το ελληνικό τσάι λένε ότι είναι το έγχυμα φασκόμηλου που προφέρονταν στα ελληνικά καφενεία. Το πίνουμε κατά τη διάρκεια του χειμώνα για να ζεστάνει το σώμα αλλά θεωρείται και ένα εξαιρετικό χωνευτικό. Είναι αγαπητό σε όλους τους σεφ γιατί αρωματίζει υπέροχα τις συνταγές πλούσιες σε λιπαρά.
Χαμομήλι:
Πάντα λέω ότι το χαμομήλι είναι ο θησαυρός των βοτάνων. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν αφιερώσει στο θεό Απόλλωνα και το χρησιμοποιούσαν κυρίως ως αντιπυρετικό. Ως έγχυμα το χρησιμοποιούμε ως ένα εξαιρετικό χαλαρωτικό, για τις κράμπες στο στομάχι, ως καταπραϋντικό για τη δυσμηνόρροια και την τόνωση της κυκλοφορίας του αίματος.