Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Παράρτημα Πελοποννήσου & Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας, ασχολείται διαχρονικά με θέματα προστασίας της ελαιοκαλλιέργειας. Η ελαιοκομική χρονιά που διανύσαμε (2018), με την τεράστια απώλεια παραγωγής ελαιοκάρπου και την υποβαθμισμένη σε πολλές των περιπτώσεων ποιότητα ελαιόλαδου, έφεραν στην επικαιρότητα τα χρόνια προβλήματα της ελαιοπροστασίας.
Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2018 χωρίς να είναι ακραίες, ήταν ασυνήθιστες και επηρέασαν την καλλιέργεια της ελιάς δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των εντομολογικών (κυρίως δάκος) και μυκητολογικών (κυρίως γλοιοσπόριο) εχθρών της ελιάς.
Η δακοκτονία όπως εφαρμόζεται στη χώρα μας δεν μπορεί να προσφέρει αποτελεσματική και ορθολογική αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς. Ακολουθεί την ίδια διαδικασία υλοποίησης του προγράμματος τουλάχιστον επί σαράντα χρόνια. Βασίζεται κυρίως σε εμπειρικές και υποκειμενικές εκτιμήσεις, χωρίς να αξιοποιεί καινοτόμες λύσεις και τις δυνατότητες που παρέχει η γεωργία ακριβείας.
Η Διοικούσα Επιτροπή του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. / Παραρτήματος Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, προκειμένου να διαμορφώσει τις θέσεις της και να διατυπώσει προς την πολιτεία συγκεκριμένες προτάσεις για τη δακοκτονία:
- Ήρθε σε επαφή με τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της περιοχής παρέμβασής της,
- προέβη σε δημόσια διαβούλευση με τα μέλη της,
- επικοινώνησε με Ερευνητικούς φορείς και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Στο πλαίσιο αυτό, καταθέτουμε προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) και στους Περιφερειάρχες Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων τις ακόλουθες προτάσεις:
- Προτείνουμε, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με τις Περιφέρειες να συνεχίσει την υλοποίηση του προγράμματος δολωματικών ψεκασμών δακοκτονίας με τη δημιουργία συντονιστικού κέντρου παρακολούθησης των απαιτούμενων ενεργειών και με δυνατότητα παρεμβάσεων όταν εντοπίζονται προβλήματα.
- Η προμήθεια των δραστικών ουσιών καταπολέμησης του δάκου θα πρέπει να γίνεται από το Υπ.Α.Α.Τ.. Όμως οφείλει σε συνεργασία με τους ερευνητικούς φορείς της χώρας, να μελετήσει περεταίρω τις δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην καταπολέμηση του δάκου, προκειμένου να αυξήσει την αποτελεσματικότητά τους.
- Στις περιφέρειες Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων απουσιάζει η λειτουργία ενός ερευνητικού φορέα που να ασχολείται συστηματικά και μεθοδικά με την παρακολούθηση της φυτοπροστασίας της ελιάς. Θεωρούμε ότι λόγω της οικονομικής συγκυρίας θα πρέπει άμεσα να αξιοποιηθούν οι υπάρχουσες δομές του ΕΛ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ» με τη στελέχωσή τους με ερευνητές και την προμήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού. Ως Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας εμμένουμε στην θέση μας για τη δημιουργία Ινστιτούτου Ελαίας στη Δυτική Ελλάδα.
- Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση του προγράμματος δακοκτονίας είναι η εξασφάλιση των αναγκαίων πιστώσεων και η έγκαιρη επιλογή αναδόχου. Προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις, προτείνουμε την πραγματοποίηση τουλάχιστον τριετούς προγράμματος δακοκτονίας. Αναφορικά με τις διαδικασίες διαγωνισμού, θεωρούμε ότι αυτές θα πρέπει να γίνονται με πλήρη διαφάνεια και όχι με τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων, αλλά ακολουθώντας πιστά αυτά που ορίζει η εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
- Θα πρέπει να επανεξεταστεί ο τρόπος είσπραξης της εισφοράς δακοκτονίας. Εναλλακτικά προτείνουμε, η είσπραξη να γίνεται παράλληλα με τη δήλωση της ενιαίας ενίσχυσης, όπως γίνεται και η εισφορά προς τον ΕΛ.Γ.Α..
- Για την επιτυχία του προγράμματος δακοκτονίας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παρουσία και η συμμετοχή των κατάλληλων Γεωτεχνικών επιστημόνων. Στα πλαίσια αυτά προτείνουμε:
- Έγκαιρη πρόσληψη προσωπικού με τις διαδικασίες ολοκλήρωσής της να έχουν περατωθεί προ της 31ης Μαΐου.
- Διερεύνηση δυνατότητας θέσπισης ποσόστωσης μεταξύ Γεωπόνων και Τεχνολόγων Γεωπονίας στους προσλαμβανόμενους τομεάρχες δακοκτονίας.
- Αύξηση των εκτός έδρας στους τομεάρχες δακοκτονίας και το μόνιμο προσωπικό των Δ.Α.Ο.Κ. που ασχολείται με την εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας.
- Ταχύρρυθμα σεμινάρια ανά Περιφέρεια για το προσωπικό που προσλαμβάνεται.
- Αλλαγή του τρόπου οριοθέτησης των περιοχών δακοκτονίας. Προτείνουμε, η οριοθέτηση να γίνεται με επιστημονικά κριτήρια λαμβάνοντας υπόψιν το μικροκλίμα, το ανάγλυφο της περιοχής, τις προσβολές των ελαιώνων από δάκο προηγούμενων ετών, την πυκνότητα των ελαιώνων, τις καλλιεργητικές εργασίες, την παρουσία άλλων παθογόνων κλ.π..
- Προτείνουμε η τοποθέτηση των παγίδων παρακολούθησης των ακμαίων του δάκου, να γίνεται αυστηρά στις θέσεις που υποδεικνύουν οι Γεωπόνοι του προγράμματος δακοκτονίας των Δ.Α.Ο.Κ., να αποστέλλουν ψηφιακά δεδομένα (monitoring) ώστε να δίνουν σε πραγματικό χρόνο τα αποτελέσματα των συλλήψεων και να λειτουργούν - όπου είναι δυνατόν - όλο το χρόνο. Παράλληλα θεωρούμε αναγκαίο, τη δημιουργία βάσης δεδομένων και χαρτών ψηφιακής αποτύπωσης των συλλήψεων του δάκου και των περιοχών ψεκασμών.
- Η παρακολούθηση των μηχανημάτων ψεκασμού να γίνεται υποχρεωτικά με τη χρήση συστημάτων GPS.
- Δημιουργία εκτεταμένου δικτύου ενημέρωσης αγροτών μέσω sms και emails ώστε να επεμβαίνουν έγκαιρα στις περιπτώσεις που απαιτείται ψεκασμός καλύψεως.
Για τη Διοικούσα Επιτροπή
Ο Πρόεδρος
Αθανάσιος Πετρόπουλος
Γεωπόνος
