Ενδιαφέρουσα εκδήλωση από το ΕΑΠ στο πλαίσιο του e-Forum Αγροτικής Ανάπτυξης
Μια πλειάδα προτάσεων που καταδεικνύουν τα βήματα που έχει κάνει η τριτοβάθμια εκπαίδευση σε ερευνητικό επίπεδο για τον πρωτογενή τομέα αναδείχτηκαν κατά την ενδιαφέρουσα συνεδρία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστήμιου, την περασμένη Τετάρτη στο πλαίσιο του e-Forum Αγροτικής Ανάπτυξης, που διοργάνωσε η εφημερίδα «Σύμβουλος Επιχειρήσεων». Ειδικά αυτή την περίοδο ζητούμενο είναι τόσο τα ποιοτικά όσο και τα προϊόντα εκείνα που μπορούν με επάρκεια να καλύψουν τη ζήτηση και αυτό μόνο μέσω της εκμετάλλευσης της τεχνολογίας και των τελευταίων εξελίξεων μπορεί να επιτευχθεί.
Τι προσφέρει το ΕΑΠ
Ο Ιωάννης Καλαβρουζιώτης, Κοσμήτορας Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας ΕΑΠ και καθηγητής του ιδρύματος, μίλησε για τις νέες ακαακαδημαϊκές προκλήσεις της εξ αποστάσεως και δια βίου εκπαίδευσης για τον πρωτογενή τομέα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Ουσιαστικά αναφέρθηκε στο έργο της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας (Σ.Θ.Ε.Τ.) στην οποία Ακαδημαϊκά υποστηρίζονται οι κλάδοι των Φυσικών Επιστημών, Μαθηματικών, Πληροφορικής, Περιβάλλοντος και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, Διαχείρισης και Κατασκευής Τεχνικών Έργων. Η συγκεκριμένη σχολή προσφέρει διάφορα μεταπτυχιακά προγράμματα και ένα από αυτά είναι οι «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη – Υδροπονία». Στόχοι του προγράμματος είναι: • Η βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας των παραγόμενων προϊόντων μέσω καλύτερων και νέων τεχνικών καλλιέργειας (υδροπονία, νέα υποστρώματα, σύσταση και διαχείριση θρεπτικών διαλυμάτων)
- Η μείωση των εισροών ενέργειας (εξοικονόμηση ενέργειας, αξιοποίηση βιομάζας και λοιπών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καλύτερη διαχείριση μικροκλίματος)
- Η μείωση των χημικών εισροών (ολοκληρωμένη παραγωγή, δίχτυα εντομοστεγανότητας, φωτοεκλεκτικά υλικά κάλυψης)
- Η καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων (κλειστά υδροπονικά συστήματα)
- Η αναδιάρθρωση του φυτικού κεφαλαίου (δοκιμή νέων ποικιλιών)
- Η ιχνηλασιμότητα, τυποποίηση και πιστοποίηση των παραγομένων προϊόντων.
Υδροπονική Καλλιέργεια: Γιατί πλεονεκτεί
Από την πλευρά του ο Δημήτρης Σάββας, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών των Φυτών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών αναφέρθηκε στο Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών του ιδρύματος και ανέλυσε τα πλεονεκτήματα της Υδροπονικής Καλλιέργειας, που αποτελεί μια σύγχρονη μορφή παραγωγής στα θερμοκήπια. Με αυτή τη μέθοδο οι ρίζες των φυτών αναπτύσσονται είτε απευθείας σε υδατικό διάλυμα ανόργανων αλάτων τα οποία χρησιμοποιούνται από το φυτό ως θρεπτικά στοιχεία (θρεπτικό διάλυμα). Είτε σε πορώδη στερεά υλικά τα οποία καλούνται υποστρώματα και διαβρέχονται τακτικά με θρεπτικό διάλυμα στα πλαίσια της άρδευσης του φυτού. «Επί της ουσίας στις καλλιέργειες εκτός εδάφους το ριζικό σύστημα αναπτύσσεται εξ’ ολοκλήρου εκτός του φυσικού εδάφους με τέτοιον τρόπο, ώστε να έχει στην διάθεσή του αρκετό νερό για να μπορεί να επιτελεί τις απαραίτητες λειτουργίες για την ζωή του φυτού», ανέφερε ο κ. Σάββας. Τόνισε ακόμη ότι η σκοπιμότητα της καλλιέργειας σε θερμοκήπιο είναι ένας τρόπος για να αντιμετωπίζονται τα παθογόνα του εδάφους. Επίσης ο συγκεκριμένος τρόπος καλλιέργειας παρέχει αυξημένες δυνατότητες ισόρροπης θρέψης και λίπανσης.
Η Γεωργία Ακριβείας σώζει τις καλλιέργειες
Για τις εφαρμογές της γεωργίας ακριβείας στην άρδευση καλλιεργειών αναφέρθηκε ο Άγγελος Πατάκας, καθηγητής στο Εργαστήριο Φυτικής Παραγωγής στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Κατά τον ίδιο, όλα τα προγνωστικά μοντέλα δείχνουν ότι η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα χρειαστούμε περισσότερες ποσότητες νερού. Ένα συντριπτικά μεγάλο ποσοστό κατανάλωσης νερού κατευθύνεται στη Γεωργία και ειδικότερα ο σημαντικότερος χρήστης σε ποσοστό πάνω από 73% είναι η γεωργική παραγωγή. Είναι συνεπώς απίθανο στο επόμενο χρονικό διάστημα να καλύψουμε επιπρόσθετους υδάτινους πόρους. Το πιο πιθανό σενάριο είναι να αναγκαστούμε να μειώσουμε τη χρήση νερού στη γεωργία λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού. Μόλις το 55% του νερού χρησιμοποιείται στο χωράφι και το υπόλοιπο δυστυχώς χάνεται με διάφορους τρόπους. Στο μέλλον εκείνο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι υψηλότερη εφαρμογή άρδευσης, από την άλλη έχουμε περιορισμένη διαθεσιμότητα νερού και ωθούμαστε εκ των πραγμάτων σε ορθολογικότερη χρήση του νερού.
«Είναι ένας όρος που ακούγεται ωραία, η ορθολογική χρήση νερού, αλλά είναι δύσκολα επιτεύξιμος Για να είναι ένα πρόγραμμα κατάλληλο και να εξασφαλίζει άριστη χρήση του νερού θα πρέπει να απαντά σε τρία απλά ερωτήματα. Πότε είναι η κατάλληλη περίοδος για να αρδεύσει ο παραγωγός το χωράφι. Πόσο νερό θα πρέπει να ρίξει σε κάθε αρδευτική δόση και πώς πρέπει να εφαρμόσει το νερό για να έχει καλύτερα αποτελέσματα» εξήγησε ο κ. Πατάκας.
Η αξιοποίηση των γεωργικών παραπροϊόντων
Η Χρύσα Καραπαναγιώτη, καθηγήτρια Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, μίλησε για τους τρόπους αξιοποίησης των γεωργικών παραπροιόντων που η εναπόθεσή τους δημιουργεί διάφορα προβλήματα. Έφερε ως παράδειγμα τα στέμφυλα από την οινοποιία ή και τα τσίπουρα τα οποία στην περιοχή μας είναι συνηθισμένα υπολείμματα βιομάζας και είναι χαρακτηριστικό ότι από τρεις τόνους σταφυλιού παίρνουμε έναν τόνο τέτοιου είδους υπολείμματα. « Μεγάλες μάζες από αυτό το υλικό μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εδαφοβελτιωτικό ή αλλιώς κομπόστ, μια διαδικασία που από την άλλη παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα στο να γίνει με επιτυχία», εξήγησε η κ. Καραπαναγιώτη. Επίσης υπάρχουν πολλές ιδέες για την αξιοποίηση των μερών του αμπελιού, όπως είναι τα στέμφυλα, ο κορμός αλλά και οι άκρες.
Τα μικροπλαστικά και οι επιδράσεις τους
Ο κ. Δημήτρης Παπαϊωάννου, διδάκτορας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, του Εργαστηρίου Τεχνολογιών Αειφορικής Διαχείρισης Αποβλήτων αναφέρθηκε στα μικροπλαστικά στα καλλιεργούμενα είδη. Τα μικροπλαστικά, μπορούν να εισέλθουν και να επηρεάσουν ενδεχομένως:
- τα οικοσυστήματα του εδάφους,
- τις καλλιέργειες και
- το ζωικό κεφάλαιο
Τα κύρια χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τις κινήσεις των μικροπλαστικών στο έδαφος είναι:
- το μέγεθος, η υδροφοβία, η πυκνότητα και το σχήμα (ίνες, σφαιρίδια, αφρός)
- τις φυσικοχημικές ιδιότητες του εδάφους, τους πόρους του εδάφους, τις γεωργικές δραστηριότητες.
Λογισμικό που καθορίζει την επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων
Τέλος ο κ. Σπύρος Κυρίτσης, μέλος της ερευνητικής ομάδας μαζί με τους Ιωάννη Καλαβρουζιώτη και Πρόδρομο Κουκουλάκη, του Εργαστηρίου Τεχνολογιών Αειφορικής Διαχείρισης Αποβλήτων του ΕΑΠ, μίλησε για το λογισμικό για την ασφαλή επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων και βιοστερεών στην γεωργία. Το σύστημα βοηθά στη λήψη αποφάσεων για την όσο το δυνατόν ασφαλέστερη επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων και ιλύος, προβλέποντας:
- Τη ρύπανση του εδάφους με βαρέα μέταλλα λόγω της μακροχρόνιας επαναχρησιμοποίησης, έτσι ώστε να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα για να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες
. • Την ορθολογική και βέλτιστη λίπανση των καλλιεργειών, ώστε να ελαχιστοποιείται η χρήση λιπασμάτων και να προστατεύεται το περιβάλλον από περιττό φορτίο θρεπτικών ουσιών
Το πιο σημαντικό είναι ότι το σύστημα εκμεταλλεύεται σύγχρονες τεχνολογίες web που το κάνουν φιλικό κι εύκολο στη χρήση ακόμη και από άτομα με μικρή εξοικείωση στη χρήση υπολογιστή.
(Δελτίο Τύπου)
