Η ∆/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Ηλείας ενημερώνει ότι στο πλαίσιο του Προγράμματος των Επισκοπήσεων (Surveys) σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών, δεν διαπιστώθηκε μέχρι σήμερα η παρουσία του ενωσιακού επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Aleurocanthus spiniferus (Μαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης) στην Π.Ε. Ηλείας.
Αντιθέτως ύστερα από εργαστηριακή εξέταση δείγματος από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, διαπιστώθηκε η παρουσία του προαναφερόμενου ενωσιακού επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Aleurocanthus spiniferus σε δείγματα βλαστών εσπεριδοειδών και στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας (Νοέμβριος 2022), μετά την παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού στην Περιφερειακή Ενότητα Άρτας και Αιτωλοακαρνανίας (Ιούλιος 2021).
Το είδος Aleurocanthus spiniferus (μαύρος αλευρώδης των εσπεριδοειδών) αποτελεί εχθρό καραντίνας με κύριο ξενιστή τα εσπεριδοειδή (Καν.(ΕΕ) 2019/2072, Παράρτημα ΙΙ, Μέρος Β, παρ. 3. Έντομα και Ακάρεα), κατάγεται από τη Νοτιοανατολική Ασία και έχει εξαπλωθεί σε τροπικές και υποτροπικές χώρες της Ασίας, καθώς και σε πολλές περιοχές της Αφρικής και της Ωκεανίας.
Στην Ευρώπη παρατηρήθηκε στην Ιταλία 2008, την Κροατία 2012 και το Μαυροβούνιο 2013. Στην Ελλάδα βρέθηκε για πρώτη φορά Κέρκυρα (2016) σε εσπεριδοειδή, αμπέλια και τριανταφυλλιές και στη συνέχεια σε Ηγουμενίστα (2017), Άρτα (2019) και πάλι στην Άρτα το (2021) και την Αιτωλοακαρνανία (2021) σε εσπεριδοειδή και αμπέλι, ενώ πρόσφατα βρέθηκε στην Αχαΐα σε βλαστούς εσπεριδοειδών.
Πρόκειται για έναν εχθρό με μεγάλο εύρος ξενιστών ο οποίος προκαλεί μείωση και υποβάθμιση της παραγωγής των εσπεριδοειδών, καταστροφή του νεαρού φυλλώματος και τελικά εξασθένιση των δένδρων. Έχουν αναφερθεί προσβολές σε εσπεριδοειδή, αμπέλι, τριανταφυλλιές, αχλαδιές, καλλωπιστικά δέντρα και θάμνους, τροπικά δέντρα, αλλά και μηλιές και ροδακινιές.
Συμπτώματα
Το έντομο δημιουργεί πολυπληθείς αποικίες προνυμφών στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Τα ενήλικα άτομα διαβιούν στις ίδιες θέσεις και σε περίπτωση που ενοχληθούν κινούνται έντονα πετώντας. Αποτέλεσμα της προσβολής είναι ο σχηματισμός κηλίδων μελιτωμάτων που στην συνέχεια αναπτύσσεται έντονη καπνιά. Οι νεαρές προνύμφες είναι μαύρου χρώματος, πεπλατυσμένες, φέρουν 6 πόδια και περιφερειακά 2 επιμήκη και αρκετά μικρότερου μήκους ακανθώδη νημάτια. Κινούνται ενεργά στα σκιαζόμενα μέρη του φυλλώματος Μετά από τις εκδύσεις τους, εμφανίζονται τα πτερωτά ενήλικα τα οποία παραμένουν σε κατάσταση ηρεμίας. Ο γενικός χρωματισμός των πτερύγων των ενηλίκων είναι ένα μεταλλικό γκρι-μπλέ χρώμα µε ανοιχτόχρωμα σημάδια.
Η διασπορά των εντόμων σε μεγαλύτερες αποστάσεις γίνεται µε την διακίνηση προσβεβλημένων δενδρυλλίων που προορίζονται για φύτευση ή προσβεβλημένων τμημάτων φυτών, στα οποία υπάρχουν αυγά ή και προνύμφες των εντόμων.
Επισημαίνεται ότι για τον εχθρό αυτό ΔΕΝ υπάρχουν αποτελεσματικοί φυσικοί εχθροί ενώ η καταπολέμησή του με τα κλασσικά εντομοκτόνα κρίνεται δύσκολη.
ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ & ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ
⮚ Τα ενήλικα έντομα πετούν μόνο σε κοντινές αποστάσεις με την βοήθεια του ανέμου και μόνο όταν ενοχληθούν.
⮚ Η διασπορά σε μεγάλες αποστάσεις μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με μεταφορά προσβεβλημένου φυτικού υλικού (φυτά προς φύτευση, μέρη φυτών, καρποί) είτε με την προσκόλληση ενήλικων εντόμων πάνω σε ανθρώπους, φορτία, οχήματα.
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
⮚ Χρήση υγιούς πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού.
⮚ Αποφυγή μετακίνησης μολυσμένου φυτικού υλικού (φυτωριακό υλικό, καρπούς με φύλλα ή ποδίσκους από μολυσμένα δένδρα, άνθη).
⮚ Κλάδεμα και καύση προσβεβλημένων κλαδιών.
⮚ Συστηματικό έλεγχο των καλλιεργειών για τη διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων και άμεση ενημέρωση των αρμόδιων φυτοϋγειονομικών υπηρεσιών (Δ.Α.Ο.Κ. και Π.Κ.Π.Φ.Π.&Φ.Ε.) σε περίπτωση εντοπισμού τους.
Επειδή είναι ορατός ο κίνδυνος να διαδοθεί ο εχθρός και στην Π.Ε. ΗΛΕΙΑΣ παρακαλούμε όπως αποφεύγεται οποιαδήποτε μεταφορά φυτών, κυρίως εσπεριδοειδών και αμπέλου χωρίς φυτοϋγειονομικό διαβατήριο (υποχρεωτικό έγγραφο κατά τη διακίνηση φυτών προς φύτευση).
Επιπλέον οι παραγωγοί καλούνται σε συχνή επιθεώρηση των οπωρώνων τους, ώστε σε περίπτωση που εντοπίσουν ύποπτες προσβολές (πχ. ανεξέλεγκτη εξάπλωση μαύρου αλευρώδη), να ενημερώσουν άμεσα την Υπηρεσία μας και να συμβουλευτούν τους τοπικούς γεωπόνους και οι τοπικοί γεωπόνοι να συνδράμουν αντιστοίχως σε ενημέρωση της Υπηρεσίας.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031 αποτελεί υποχρέωση των παραγωγών να γνωστοποιούν αμέσως στην αρμόδια Αρχή της περιοχής τους οποιαδήποτε ύποπτη εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων.
Για οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στους φυτοϋγειονομικούς ελεγκτές της Υπηρεσίας μας.
Mαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης
Αποικίες νυμφών του Aleurocanthus spiniferus
Προσβολή Aleurocanthus spiniferus σε πορτοκαλιά με έντονη ανάπτυξη καπνιάς
Νύμφες του Aleurocanthus spiniferus
Ακμαία και αυγά του Aleurocanthus spiniferus
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα:
http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/Georgika_Farmaka/Fytoeigionomikos_Elegxos/FYLLADI O_aleurocanthus_080318.pdf
(Δελτίο Τύπου)
