Περισσότεροι από 220 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλές εκατοντάδες τραυματίστηκαν, όταν το τσουνάμι που προκάλεσε η έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα, σάρωσε αιφνιδιαστικά τις νήσους Ιάβα και Σουμάτρα στην Ινδονησία, με τις αρχές να εκφράζουν φόβους ότι ο αριθμός των θυμάτων θα αυξηθεί περαιτέρω.
Εκατοντάδες κτίρια ισοπεδώθηκαν από τα κύματα, τα οποία έπληξαν τις νότιες ακτές της Σουμάτρας και το δυτικό άκρο της Ιάβας γύρω στις 21.30 τοπική ώρα, το Σάββατο το βράδυ. Το τσουνάμι προκλήθηκε μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Ανάκ Κρακατόα, ανέφερε ο Σουτόπο Πουρβό Νουγκρόχο, ο εκπρόσωπος τύπου της Εθνικής Αρχής Διαχείρισης Καταστροφών.
«222 άνθρωποι σκοτώθηκαν, 843 τραυματίστηκαν και 28 άνθρωποι αγνοούνται» επισήμανε ο εκπρόσωπος τύπου. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι «ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί», καθώς οι αρχές δεν έχουν συλλέξει πληροφορίες από ορισμένες από τις πληγείσες περιοχές.
Οι κοινότητες των μικρών νήσων του Σοντ ενδέχεται να έχουν πληγεί περισσότερο από το τσουνάμι, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Oxfam.
«Ηταν λάθος μας που δεν ενημερώσαμε τον κόσμο» λένε οι αρχές
Αρχικά, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι δεν επρόκειτο για ένα τσουνάμι, αλλά για μια πλημμυρίδα και κάλεσαν τον πληθυσμό να μην πανικοβληθεί.
«Ήταν λάθος, εκφράζουμε τη λύπη μας» παραδέχθηκε κατόπιν ο Νουγκρόχο.
Στις εικόνες που είδαν το φως της δημοσιότητας κι αναρτήθηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης διακρίνεται ένα τεράστιο κύμα να καταπλακώνει τα πάντα κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας του συγκροτήματα ποπ Seventeen. Τα μέλη του εκσφενδονίζονται εκτός της σκηνής από τα ορμητικά νερά.
Καθώς έπεσε η νύχτα, οι προσπάθειες των σωστικών συνεργείων συνεχίζονται για τον εντοπισμό των αγνοουμένων κάτω από τα συντρίμμια, όμως οι διασώστες και τα ασθενοφόρα δυσκολεύονται να φθάσουν στις πληγείσες περιοχές, καθώς οι δρόμοι έχουν αποκλειστεί από χαλάσματα, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα και πεσμένα δέντρα.
Στις εικόνες που μετέδωσαν τηλεοπτικά δίκτυα καταγράφονται τα πρώτα δευτερόλεπτα αφότου το τσουνάμι χτυπάει την παραλία και κατοικημένες περιοχές στο Παντεγκλάνγκ στην Ιάβα, παρασύροντας ανθρώπους, συντρίμμια και μεγάλα κομμάτια μετάλλου και ξύλου.
Τρέξαμε προς το δάσος
Ο φωτογράφος Οϊστάιν Άντερσεν αφηγήθηκε στο Facebook ότι έβγαζε φωτογραφίες από το ηφαίστειο στην Ιάβα όταν το τσουνάμι έπληξε την περιοχή.
«Ξαφνικά, είδα ένα τεράστιο κύμα. Έπρεπε να τρέξω, καθώς το κύμα έπληξε την παραλία, πλημμυρίζοντας τα πάντα σε απόσταση 15-20 μέτρων. Το επόμενο κύμα εισήλθε στην περίμετρο του ξενοδοχείου όπου βρισκόμουν».
Ο Άσεπ Περγκανγκάτ, ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από την παραλία Καρίτα το Σάββατο το βράδυ με την οικογένειά του, περιέγραψε πως είδε αυτοκίνητα να «παρασύρονται για μια απόσταση 10 μέτρων».
«Τα κτίρια στην παραλία καταστράφηκαν, δέντρα και κολώνες ηλεκτρικού ρεύματος ξεριζώθηκαν καταλήγοντας στο έδαφος» είπε ο ίδιος στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Όλοι εκείνοι που ήταν ασφαλείς έτρεξαν προς το δάσος».
Αστυνομικοί διέσωσαν ένα αγόρι, που είχε παγιδευτεί σε ένα αυτοκίνητο, το οποίο είχε θαφτεί κάτω από ξεριζωμένα δέντρα και χαλάσματα για τουλάχιστον 12 ώρες, σύμφωνα με το βίντεο της διάσωσής του που ανήρτησε στο Twitter η αστυνομία της Ινδονησίας.
Σε βίντεο που δημοσιεύθηκαν στα social media, πανικόβλητοι κάτοικοι έτρεχαν κρατώντας φακούς, αναζητώντας καταφύγιο.
Εικόνες τηλεοπτικών συνεργείων δείχνουν δρόμους να έχουν αποκλειστεί από τα συντρίμμια σπιτιών, αυτοκίνητα να έχουν ανατραπεί και πεσμένα δέντρα.
Τα νερά από το τσουνάμι παρέσυραν τη σκηνή πάνω στην οποία έπαιζε τοπικό ροκ συγκρότημα, προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον ενός μουσικού και του μάνατζερ της μπάντας. Οι υπόλοιποι αγνοούνται.
Τουλάχιστον 20 άτομα αγνοούνται ακόμη
Το τσουνάμι σάρωσε τις ακτές έπειτα από έκρηξη ηφαιστείου
Η έκρηξη του Κρακατόα δημιούργησε μια στήλη ηφαιστειακής στάχτης που εκτιμάται ότι έφτασε έως και τα 500 μέτρα ύψος.
Σύμφωνα με το ινδονησιακό πρακτορείο ειδήσεων ANTARA, 430 σπίτια έχουν υποστεί ζημιές, 9 ξενοδοχεία και δεκάδες σκάφη.
Εκατοντάδες σπίτια έγιναν ερείπια (Φωτογραφία: ΑΡ)
Η περιοχή που επλήγη περισσότερο από το τσουνάμι είναι η Παντεγκλάντ στην επαρχία Μπάντεν, ενώ μεγάλες ζημιές υπέστησαν και οικισμοί και τουριστικές περιοχές κατά μήκος ορισμένων ακτών στις Τάντζουνγκ Λέσουνγκ, Σούμουρ, Τελούκ Λάντα, Πενιμπάνγκ και Καρίτα.
Το χθεσινοβραδινό τσουνάμι προκλήθηκε από «μια υποθαλάσσια κατολίσθηση που προκλήθηκε από την ηφαιστειακή δραστηριότητα στο Ανάκ Κρακατόα» και οξύνθηκε από ένα αφύσικα έντονο φαινόμενο πλημμυρίδας λόγω της πανσελήνου, δήλωσε ο εκπρόσωπος της εθνικής υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών Σουτόπο Πούρουο Νουγκρόχο.
Τα τσουνάμι που προκαλούνται από ηφαιστειακές εκρήξεις, οι οποίες προκαλούν μετατόπιση νερού, είναι σχετικά σπάνια.
Σε αντίθεση με τα κύματα που προκαλούνται από τους σεισμούς, η εγγύτητα του ηφαιστείου με τις ακτές έδωσε ελάχιστο χρόνο στις αρχές να αντιδράσουν, εξηγεί ο καθηγητής Ντέιβιντ Ρότερι από το Open University (Βρετανία).
«Τα ειδικά εργαλεία για την καταγραφή των τσουνάμι εγκαθίστανται με τρόπο που να ανιχνεύουν τα τσουνάμι που προκαλούνται από τις σεισμικές δονήσεις μεταξύ των τεκτονικών πλακών» σημείωσε ο επίστημονας.
«Ακόμα κι αν υπήρχε ένα τέτοιο μέσο κοντά στο Ανάκ Κρακατόα, το ηφαίστειο είναι τόσο κοντά στις ακτές που ο συναγερμός έδωσε ελάχιστο χρόνο στις αρχές να αντιδράσουν, δεδομένης της ταχύτητας με την οποία τα κύματα κινήθηκαν».
Το τσουνάμι προκλήθηκε από μια «υποθαλάσσια κατολίσθηση που προκλήθηκε από την ηφαιστειακή δραστηριότητα του Ανάκ Κρακατόα κι ενισχύθηκε από την παλίρροια λόγω της πανσελήνου, επισημαίνουν οι αρχές.
Η έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα, γνωστό ως Κρακατάου, το 1883 είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περισσότερων από 36.000 ανθρώπων από τσουνάμι.
Το Ανάκ Κρακατόα, που σημαίνει παιδί του Κρακατόα, είναι το νήσι που αναδύθηκε στην περιοχή που βρισκόταν κάποτε το Κρακατόα, το οποίο καταστράφηκε το 1883. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1927 κι έκτοτε μεγαλώνει.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσέφερε «κάθε απαραίτητη βοήθεια» προς την Ινδονησία, σημειώνοντας ότι «ειδικοί αξιωματούχοι της ΕΕ, επί ανθρωπιστικών καταστροφών, είναι έτοιμοι να μεταβούν στην περιοχή».
Ο σεισμολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν Μπεν Βαν ντερ Πλάιτζμ, δήλωσε ότι το τσουνάμι μπορεί να προκλήθηκε από μια «μερική κατάρρευση» του Ανάκ Κρακατόα.
«Η αστάθεια των κλιτύων ενός ενεργού ηφαιστείου μπορεί να προκαλέσει κατολίσθηση ικανή να μετακινήσει μεγάλο όγκο νερού, δημιουργώντας τοπικά παλιρροϊκά κύματα τα οποία μπορεί να είναι πολύ ισχυρά. Είναι σαν να ρίχνεις ξαφνικά έναν σάκο με άμμο μέσα σε μια μπανιέρα γεμάτη νερό», δήλωσε.
Οι κάτοικοι των παράκτιων περιοχών ανέφεραν ότι δεν είδαν ούτε ένιωσαν οποιοδήποτε προειδοποιητικό σημάδι χθες το βράδυ, όπως μια σεισμική δόνηση, προτού κύματα ύψους 2-3 μέτρων σαρώσουν την περιοχή, σύμφωνα με τα ΜΜΕ.
Ο Νουγκρόχο σημείωσε παράλληλα μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Metro TV ότι τα τσουνάμι που προκαλούνται από ηφαιστειακές εκρήξεις είναι «σπάνια» και ότι το τσουνάμι στον Πορθμό της Σούνδας δεν προκλήθηκε από σεισμό. "Δεν σημειώθηκε σεισμός και η έκρηξη στο Ανάκ Κρακατόα δεν ήταν καν τόσο μεγάλη", υπογράμμισε, σημειώνοντας ότι δεν έγιναν αισθητές ούτε δονήσεις που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να προκληθεί τσουνάμι.
Το Κρακατόα είναι ηφαιστειακό νησί το οποίο βρίσκεται στον Πορθμό της Σούνδας, ανάμεσα στα νησιά Ιάβα και Σουμάτρα. Το όνομα χρησιμοποιείται για την ομάδα νησιών η οποία αποτελεί τα κατάλοιπα ενός μεγαλύτερου νησιού το οποίο καταστράφηκε από την κατακλυσμιαία έκρηξη του 1883. Στην καλδέρα του που σχηματίστηκε το 1883 αναδύθηκε το 1927 ένα νέο νησί, το Ανάκ Κρακατάου (στα ινδονησιακά "παιδί" του Κρακατάου), το οποίο είναι ενεργό ηφαίστειο.
Είναι ένα από τα 127 ενεργά ηφαίστεια της Ινδονησίας.
Χάρτης του Κρακατόα (Πηγή: Google Maps)
Η τραγωδία αυτή είναι η πιο πρόσφατη από αρκετές που έχουν σημειωθεί στην Ινδονησία φέτος. Διαδοχικοί σεισμοί προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 500 ανθρώπων και ισοπέδωσαν τμήματα του τουριστικού νησιού Λομπόκ τον Αύγουστο, ενώ περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από σεισμό και τσουνάμι στην νήσο Σουλαουέζι τον Σεπτέμβριο. Σχεδόν 200 άνθρωποι σκοτώθηκαν επίσης όταν αεροπλάνο της Lion Air συνετρίβη στην Θάλασσα της Ιάβας τον Οκτώβριο.
Εξάλλου βαθειά χαραγμένη είναι στη μνήμη όλου του κόσμου η τραγωδία που σημειώθηκε στις 26 Δεκεμβρίου του 2004, όταν τσουνάμι που προκλήθηκε στον Ινδικό Ωκεανό από ισχυρό σεισμό προκάλεσε τον θάνατο 226.000 ανθρώπων σε 13 χώρες, εκ των οποίων περισσότεροι από 120.000 στην Ινδονησία.
Πηγή: ΑΠΕ/ Reuters, AFP, Xinhua
Φωτογραφίες: AP, ΑΠΕ