Τους καλοκαιρινούς μήνες η επίπτωση των ιώσεων συνήθως μειώνεται. Ωστόσο, υπάρχουν ιοί και βακτήρια που προκαλούν σοβαρές ασθένειες ενώ η θερμοκρασία ανεβαίνει
Υψηλή δυναμική έχουν συγκεκριμένες λοιμώξεις αυτή την περίοδο, παρά το γεγονός ότι είναι καλοκαίρι. Ο κορωνοϊός έχει αποδείξει πως δεν έχει… προτίμηση σε εποχή, προκαλώντας επιδημικές εξάρσεις και εν μέσω θέρους. Ήδη κρούσματα και νοσηλείες είναι σε ανοδική πορεία. Παράλληλα, η ιλαρά και ο κοκκύτης απασχολούν τις υγειονομικές αρχές της Ευρώπης και της χώρας μας, ενώ το τρέχον διάστημα απαιτείται προσοχή και για τη νόσο των λεγεωναρίων. Την ίδια στιγμή, σε έξαρση είναι τα τροφιμογενή νοσήματα.
Το ygeiamou.gr συγκεντρώνει τις πέντε υγειονομικές «απειλές» των επόμενων εβδομάδων.
Covid-19
Στις αρχές του έτους καταγράφηκε στην Ελλάδα μια μεγάλη έξαρση Covid-19, έχοντας ξεκινήσει από τα τέλη του 2023. Με δεδομένο ότι μολύνθηκε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού, η επίπτωση του κορωνοϊού τους μήνες που ακολούθησαν μειώθηκε κατά πολύ. Σήμερα, η χώρα μας είναι αντιμέτωπη με τη δεύτερη έξαρση του έτους, με ηλικιωμένους και ευάλωτους να αποτελούν τον πληθυσμό – στόχο του ιού.
Εισαγωγές, νοσηλείες και θάνατοι παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, γεγονός που δείχνει την ανεπαρκή εμβολιαστική κάλυψη ενώ η ανοσία από το προηγούμενο επιδημικό «κύμα» φθίνει. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, έως και το βράδυ της Κυριακής νοσηλεύονταν στα νοσοκομεία συνολικά 374 ασθενείς με κορωνοϊό, με τις ημερήσιες εισαγωγές να ανέρχονται σε 54.
Εάν συγκρίνει κανείς τα νούμερα με δύο ή τρεις μήνες πριν φαίνεται η ανοδική πορεία. Ενδεικτικά, στα τέλη Μαρτίου υπήρχαν ημέρες με μονοψήφιο αριθμό νέων εισαγωγών ενώ το σύνολο των νοσηλευόμενων ήταν περί τους 100 ασθενείς σε όλη τη χώρα. Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για το διάστημα 17-23 Ιουνίου, η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Ο αριθμός των νέων εισαγωγών ανήλθε σε 487 ενώ ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός νέων εισαγωγών κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 218 και ο αριθμός των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2023 ήταν 211.
Κοκκύτης
Επαναλαμβάνει τις συστάσεις για εμβολιαστική κάλυψη εγκύων και ενηλίκων που παραμένουν αθωράκιστοι έναντι του κοκκύτη το Υπουργείο Υγείας, εν μέσω έξαρσης της νόσου.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, από τις αρχές του τρέχοντος έτους μέχρι και τις 13/6/2024, έχουν δηλωθεί 264 κρούσματα κοκκύτη, εκ των οποίων το 58% αφορά σε παιδιά και εφήβους ηλικίας μικρότερης των 18 ετών. Ειδικότερα το 15% αφορά σε βρέφη ηλικίας έως 3 μηνών, ενώ το 42% των κρουσμάτων αφορά σε ενήλικα άτομα. Από τις αρχές του 2024 έχουν καταγραφεί και τρεις θάνατοι, δύο σε βρέφη έως δύο μηνών και ένας σε ενήλικα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2023 δηλώθηκαν συνολικά εννέα περιστατικά κοκκύτη.
Τους τελευταίους μήνες, εκτός της χώρας μας, αρκετές χώρες της Ευρώπης (Δανία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, Μαυροβούνιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Σερβία) καταγράφουν αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων κοκκύτη σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ η αύξηση των δηλωθέντων κρουσμάτων κοκκύτη, πιθανώς συνδέεται με τη μη έγκαιρη ανοσοποίηση ορισμένων ηλικιακών ομάδων, καθώς και τη χαμηλότερη κυκλοφορία του παθογόνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.
Υπό τα παραπάνω δεδομένα, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), συνιστούν τον άμεσο εμβολιασμό όλων των επίνοσων ατόμων και ιδιαίτερα των εγκύων με το εμβόλιο TdaP.
Ιλαρά
Οι ανεμβολίαστοι θύλακες του πληθυσμού προκαλούν επιδημίες ιλαράς, μιας νόσου που για χρόνια ήταν «εξαφανισμένη» λόγω της υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης. Από τις αρχές του 2024 στην Ελλάδα έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ 27 περιστατικά ιλαράς, στο πλαίσιο μιας συνολικότερης έξαρσης στην Ευρώπη.
Πιο συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2024, 26 χώρες ανέφεραν στοιχεία για την ιλαρά, με 672 κρούσματα από 18 χώρες. Η τάση, σε σύγκριση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα είναι πτωτική, κάτι όμως που μπορεί να οφείλεται σε καθυστερημένη υποβολή δεδομένων από τις χώρες, σύμφωνα με τους ειδικούς δημόσιας υγείας. Ο υψηλότερος αριθμός περιστατικών ιλαράς τον Μάιο αναφέρθηκε από τη Ρουμανία (169), το Βέλγιο (130), την Ιταλία (126) και τη Γαλλία (89).
Ο ΕΟΔΥ και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνουν σε όλους τους πολίτες να ελέγξουν την εμβολιαστική τους κάλυψη και εάν δεν έχουν γίνει δύο δόσεις να πραγματοποιηθούν άμεσα. Επίσης, ο πλήρης εμβολιασμός είναι απαραίτητος πριν από ταξίδι σε χώρες με έξαρση, όπως είναι η Ρουμανία.
Νόσος των λεγεωναρίων
Γνωστή υγειονομική απειλή αποτελεί η νόσος των λεγεωναρίων, γνωστή και ως «νόσος των κλιματιστικών». Το ζεστό και θερμό κλίμα σε συνδυασμό με τη συνεχόμενη χρήση κλιματιστικών ευνοούν την ανάπτυξη βακτηρίων λεγιονέλλα, που ευθύνεται για περίπου 40-45 περιστατικά της νόσου των λεγεωναρίων ετησίως στη χώρα μας. Στην πλειονότητά τους εμφανίζονται σε τουριστικές νησιωτικές περιοχές.
Η λεγεωνέλλωση είναι οξεία βακτηριακή λοίμωξη του αναπνευστικού που προκαλείται από τα βακτηρίδια του γένους Legionellae . Υπάρχουν 50 διαφορετικά είδη λεγιονέλλας, από τα οποία τα 28 έχουν συσχετισθεί με νόσηση στον άνθρωπο με συχνότερο τη Legionella pneumophila. Η νόσος είναι στην ουσία μια βαριά πνευμονία που εάν δεν εντοπιστεί εγκαίρως και αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές.
Ορισμένες πηγές μόλυνσης είναι οι εξής: Συστήματα παροχής κρύου – ζεστού νερού (ντούς), πύργοι ψύξης συστημάτων κλιματισμού, δεξαμενές αποθήκευσης νερού, θερμές ιαματικές πηγές, ιαματικά λουτρά, κολυμβητικές δεξαμενές (ιδίως εκείνες όπου το νερό είναι ζεστό και διακινείται), σιντριβάνια, υγραντήρες ατμόσφαιρας και αναπνευστικές συσκευές που λειτουργούν με νερό βρύσης.
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου υπάγονται: Όλα τα άνω των 50 ετών άτομα, οι καπνιστές, όσοι ευρίσκονται υπό αγωγή με κορτικοστεροειδή, όσοι πάσχουν από χρόνιες πνευμονοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα και νεφρική ανεπάρκεια, όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με εξασθενημένο και ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.
Τροφιμογενή νοσήματα
Δεν είναι καθόλου σπάνιες οι γαστρεντερίτιδες το καλοκαίρι. Τροφιμογενή νοσήματα που εκδηλώνονται με έμετο ή διάρροια είναι στα «φόρτε» τους το καλοκαίρι.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, τα τροφιμογενή νοσήματα είναι τα συχνότερα δηλούμενα λοιμώδη νοσήματα, ενώ σημαντικός είναι και ο αριθμός των συρροών κρουσμάτων/επιδημιών τροφιμογενούς νοσήματος που δηλώνονται κάθε χρόνο στη χώρα μας. Σαλμονέλλωση, ηπατίτιδα Α, σιγκέλλωση, τυφοειδής/παρατυφοειδής πυρετός, λιστερίωση είναι ορισμένα νοσήματα που μεταδίδονται μέσω τροφής ή νερού.
Η συχνότητα των τροφιμογενών νοσημάτων κατά κανόνα υποεκτιμάται, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, επειδή πρόκειται για νοσήματα με ήπια συμπτωματολογία που αυτοϊώνται, με αποτέλεσμα η πλειονότητα των ασθενών να μην προσφεύγει στις υπηρεσίες υγείας και ο αριθμός των μη διαγνωσμένων περιπτώσεων να είναι μεγάλος.