Το σκότος θα καλύψει και την εδώ και 1.500 χρόνια Πολιούχο της Πόλης, την Παναγία Βρεφοκρατούσα, το ψηφιδωτό που κυριαρχεί στο ιερό της Αγίας Σοφίας, στη διάρκεια της πρώτης προσευχής
Τον εν εξελίξει «υπόκωφο» διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας επιβεβαίωσε ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, σε συνέντευξή του στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV, αποκαλύπτοντας ότι οι επαφές με την ελληνική κυβέρνηση θα συνεχιστούν σε επίπεδο «παράλληλων συναντήσεων». O Ιμπραχίμ Καλίν επισήμανε ότι πριν από το τηλεφώνημα Μητσοτάκη - Ερντογάν προηγήθηκαν κάποιες διεργασίες με σκοπό την προετοιμασία του, ενώ παραδέχθηκε ότι οι επαφές συνεχίστηκαν στο Βερολίνο σε κατώτερο επίπεδο κατόπιν σχετικών εντολών που δόθηκαν.
«Υπήρξε μια κινητικότητα μετά από μια περίοδο σιωπηρής διπλωματίας. Στις 26 Ιουνίου, αν δεν κάνω λάθος, ο πρόεδρός μας πραγματοποίησε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Μητσοτάκη. Φυσικά πριν από αυτό είχαν προηγηθεί διεργασίες. Και μετά τη συνομιλία (με Μητσοτάκη) -στο πλαίσιο των εντολών που λάβαμε- ξεκινήσαμε κάποιες επαφές. Και στόχος μας εκεί ήταν να επιλύσουμε τα διμερή μας ζητήματά μας με αμοιβαίες διαπραγματεύσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου.
Σημαντικό βήμα η συνάντηση στο Βερολίνο
Ο Ιμπραχίμ Καλίν χαρακτήρισε «σημαντικό βήμα» την τριμερή που έγινε στο Βερολίνο την περασμένη εβδομάδα μεταξύ Ελλάδας - Γερμανίας - Τουρκίας και προανήγγειλε ότι οι συναντήσεις θα συνεχιστούν μεταξύ Αθήνας - Άγκυρας.
«Έγινε ένα σημαντικό βήμα που θα συνεχιστεί. Λήφθηκαν κάποιες αποφάσεις. Είμαστε υπέρ της συνέχισής τους εμείς. Δηλαδή να το πω έτσι, θα συνεχιστούν μια σειρά παράλληλων συναντήσεων στο πλαίσιο του συμφωνήσαμε. Αντιλαμβάνομαι ότι αυτά πότε πότε η κοινή γνώμη τα επικρίνει, αλλά στην περίπτωση που κινηθούμε σε ένα πλαίσιο στη βάση του αμοιβαίου συμφέροντος και σεβασμού, αυτά τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν. Αν θυμάστε, ο πρόεδρός μας είχε πει και κατά τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό το 2004, όταν είχε υποβληθεί το σχέδιο Ανάν, "εμείς θα είμαστε διπλωματικά πάντοτε ένα βήμα μπροστά". Και σε αυτό το θέμα, η αντίληψη του προέδρου μας είναι να είμαστε ένα βήμα μπροστά. Αυτό τί σημαίνει; Να είμαστε εποικοδομητικοί. Να μην κλείνουμε εντελώς τις πόρτες. Αλλά λέγοντάς το αυτό να μην περιμένει κανείς ποτέ ότι η Τουρκία θα υποχωρήσει από τα δικαιώματα και συμφέροντά της. Δηλαδή εμείς θα συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα», σημείωσε ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, αρκεί να υπάρχουν ηγέτες με όραμα και ισχύ, όπως πρόσθεσε «Το να είμαστε δέσμιοι τρίτων παραγόντων, όπως είναι η Ε.Ε. ή άλλων πολιτικών δυνάμεων, δεν θα υπάρξει όφελος», δήλωσε απορρίπτοντας την παρέμβαση τρίτων στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις.
Στην Ελλάδα και Τουρκία…τρίτος δεν χωρεί
Ο Ιμπραχίμ Καλίν υπενθύμισε ότι οι διερευνητικές επαφές με την Αθήνα ξεκίνησαν το 2002, πραγματοποιώντας περίπου 60 γύρους διαπραγματεύσεων, κατά τις οποίες συζητήθηκαν διμερή θέματα, η υφαλοκρηπίδα, θαλάσσιες ζώνες δικαιοδοσίας και άλλα θέματα. Ταυτόχρονα έγιναν πολιτικές διαβουλεύσεις και συναντήσεις για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των στρατιωτικών αρχών. Αυτές συνεχίζουν να πραγματοποιούνται κατά διαστήματα, ανέφερε, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι Αθήνα και Άγκυρα μπορούν να επιλύσουν μόνες τις διαφορές τους, χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων.
«Ο πρόεδρός μας επέδειξε μια πολύ εποικοδομητική στάση. Όπως ειπώθηκε, στο πλαίσιο κάποιων συγκεκριμένων όρων, μπορούμε να ξεκινήσουμε αυτές τις διαπραγματεύσεις, να τις συνεχίσουμε. Κι εμείς τις ξεκινήσαμε υπό αυτό το πλαίσιο. Τώρα ασφαλώς υπάρχουν ζητήματα, στα οποία υπάρχει διαφορά απόψεων. Άλλωστε οι διαπραγματεύσεις γι’ αυτό γίνονται, για να επιλυθούν αυτά τα προβλήματα δια της διπλωματίας. Εμείς κατ’ αρχήν πιστεύουμε ότι μπορούμε να τα επιλύσουμε στο πλαίσιο του αμοιβαίου σεβασμού. Το ζήτημα του Αιγαίου, το ζήτημα των νησιών, την υφαλοκρηπίδα, το ζήτημα των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων, το θέμα των ερευνών και γεωτρήσεων στις αμφιλεγόμενες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου. Το θέμα της εκλογής μουφτή στην Ελλάδα, το ζήτημα του τζαμιού στην Ελλάδα και όλα τα άλλα ζητήματα. Εμείς μπορούμε να τα λύσουμε άνετα με την Ελλάδα. Ως δύο γειτονικές χώρες με μια εποικοδομητική στάση, αλλά ταυτόχρονα και με μία ισχυρή ηγεσία με όραμα, μπορούμε να τα λύσουμε αυτά τα προβλήματα».
Αγία Σοφία: Σύστημα «κουρτίνας» θα καλύψει τα ψηφιδωτά
Αναφερόμενος στις προετοιμασίες σχετικά με την πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία ως τζαμί, ο Ιμπραχίμ Καλίν επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα είναι παρών και ότι η προσευχή θα διεξαχθεί στο ισόγειο αρχικώς. «Ο αξιότιμος πρόεδρός μας ασφαλώς και θα συμμετάσχει, μαζί με τους πολίτες μας. Ένας αριθμός πιστών θα βρίσκεται εκεί. Άλλωστε το επιβάλλει η προσευχή της Παρασκευής. Σε πρώτο πλάνο θα γίνει η προσευχή στο ισόγειο. Για τις αγιογραφίες και τα ψηφιδωτά έχει εκπονηθεί μελέτη από τη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεών μας και το υπουργείο Πολιτισμού μας, η οποία έχει ολοκληρωθεί», είπε ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο συσκότισης των αγιογραφιών με ειδικά εφέ.
«Δεν θα υπάρξει σύστημα φωτισμού. Εξετάζεται να καλυφθούν με ένα σύστημα κουρτίνας. Είναι στο τελικό στάδιο. Η βασική αρχή είναι να μην προκληθεί καμία ζημιά σε αυτά τα ψηφιδωτά. Να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του μνημείου ή να προκληθεί ζημιά στην ιστορική αρχιτεκτονική του κτιρίου», δήλωσε, ενώ ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί ζημιά με βίδες στην περίπτωση που χρησιμοποιηθεί σύστημα με κουρτίνες, ο Ιμπραχίμ Καλίν είπε ότι αυτό το θέμα εξετάζεται ενδελεχώς και ότι δεν πρέπει κανένας να ανησυχεί γι αυτό.
Στο… σκοτάδι και η Παναγία
Το σκότος θα καλύψει και την εδώ και 1.500 χρόνια Πολιούχο της Πόλης, την Παναγία Βρεφοκρατούσα, το ψηφιδωτό που κυριαρχεί στο ιερό της Αγίας Σοφίας. Σύμφωνα με τον Ιμπραχίμ Καλίν, «στο ιερό υπάρχουν δύο μεγάλες φιγούρες. Η μία είναι της Παναγίας και η άλλη του Γαβριήλ. Και στη διπλανή πλευρά που είναι η γκαλερί υπάρχουν φιγούρες του Ιησού και άλλες χριστιανικές φιγούρες. Άλλωστε οι φιγούρες δίπλα δεν εμποδίζουν την προσευχή. Δηλαδή επειδή δεν είναι στο νότιο μέρος (στο ιερό) και δεν φαίνονται την ώρα που γίνεται η προσευχή δεν υπάρχει θέμα με αυτές. Άλλωστε και ο πρόεδρός μας το έχει ήδη δηλώσει ότι όπως ήταν ακάλυπτες μέχρι σήμερα, έτσι θα συνεχίσουν και στο εξής να είναι ακάλυπτες. Θέλω να διαβεβαιώσω μετά και τις αντιδράσεις από το εξωτερικό ότι δεν θα καλυφθούν. Δεν τίθεται θέμα να καλυφθούν ή να μπει σοβάς ή να είναι καλυμμένες κατά τις επισκέψεις (των τουριστών)».
Σχεδόν έτοιμα τα χαλιά
«Στο πάτωμα φυσικά θα στρωθεί χαλί. Ετοιμάζεται, είναι σχεδόν έτοιμο. Θα το προλάβουν μέχρι την Παρασκευή. Αλλά και μετά το άνοιγμα (στις 24 Ιουλίου) θα συνεχιστούν οι εργασίες (για τη μετατροπή σε τζαμί), έχει γίνει λεπτομερής μελέτη από φίλους μας ακαδημαϊκούς», ανέφερε ο Ιμπραχίμ Καλίν, σημειώνοντας ότι κομμάτια που βρίσκονταν στην Αγία Σοφία όσο ήταν μουσείο, θα επιστραφούν στο «τζαμί».
«Αφότου έγινε μουσείο, απομακρύνθηκαν από εκεί ένα σωρό επιγραφές, άμβωνες και άλλα έργα τα οποία βρίσκονταν στην Αγία Σοφία ενώ ήταν τζαμί. Αλλά στην πραγματικότητα ήταν κομμάτια της Αγίας Σοφίας και αυτό προσδιορίζεται και με έγγραφα. Την επόμενη περίοδο θα αξιολογηθούν, θα συγκεντρωθούν και θα τοποθετηθούν στη θέση τους. Όπως είπα, θα συνεχιστούν για κάποιο διάστημα ακόμη οι εργασίες. Αλλά -πρώτα ο Αλλάχ- μετά τις 24 Ιουλίου η ευλογημένη μέρα της προσευχής θα είναι γεγονός πια», είπε.
Στο θέμα των προσκλήσεων ο εκπρόσωπος του Ερντογάν και τις αρνήθηκε και τις επιβεβαίωσε. «Στο σπίτι του Αλλάχ δεν μπορεί να υπάρχει πρωτόκολλο, ούτε VIP και μη VIP. Όλοι είναι ίσοι», είπε, αν και παραδέχτηκε ότι υπάρχει μια προετοιμασία για μια όσο το δυνατό αντιπροσωπευτική συμμετοχή.
Στην Κύπρο υπάρχουν διαφιλονικούμενες περιοχές
Σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο, ο Ιμπραχίμ Καλίν εμφανίστηκε ανοιχτός μεν σε διάλογο με τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής, έκανε λόγο δε για διαφιλονικούμενες περιοχές γύρω από την Κύπρο. «Εάν οι συνθήκες το επιτρέπουν, η Τουρκία δεν θα πει όχι σε συνομιλίες ή σε συμφωνία σε ένα πλαίσιο με όρους θα λαμβάνονται βέβαια υπόψη τα συμφέροντα όλων. Διότι μπορεί να υπάρχουν πολιτικές διαφωνίες στο θέμα της ενέργειας και σε αλλά οι κοινές ενέργειες θα μπορούν να συνεχίζονται. Εμείς δεν κλείσαμε τις πόρτες στις χώρες της Μεσογείου. Στην μόνη χώρα που την κλείσαμε είναι ο Ε/κ τομέας, επειδή εμείς δεν την αναγνωρίζουμε ως χώρα. Εμείς αυτό που προτείναμε είναι οι Ε/Κ να ξεκινήσουν συνομιλίες με τους Τ/Κ, να καταλήξουν σε συμφωνία για τις διαφιλονικούμενες περιοχές γύρω από το νησί. Και εδώ μπορεί να γίνουν κοινές έρευνες και γεωτρήσεις. Ή και ξεχωριστές μπορούν να γίνουν αλλά να υπάρξει παράλληλα μια συμφωνία για τη δίκαιη και ακριβοδίκαιη κατανομή των υδρογονανθράκων που θα εξορυχθούν από εκεί. Αυτή είναι μια πολύ λογική πρόταση», δήλωσε.
Θέλουμε να υπογράψουμε κι άλλες παρόμοιες συμφωνίες με τη Λιβύη
Ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου υποστήριξε ότι η συμφωνία με την Λιβύη ήταν ιστορική κι ότι πρώτη φορά υπεγράφη μια τέτοια συμφωνία, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, αν ωριμάσουν οι συνθήκες, να υπογραφούν παρόμοιες συμφωνίες και με τις άλλες χώρες.