Σχετικά Άρθρα

• Αστρονομία: Το φωτεινότερο αντικείμενο που έχει παρατηρηθεί ποτέ στο Σύμπαν εντόπισαν αστρονόμοι
  σε Τεχνολογία
  

  Ένα πολύ φωτεινό κβάζαρ, το πιο φωτεινό αντικείμενο που έχει παρατηρηθεί ποτέ στο Σύμπαν, εντόπισαν οι αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO).

  Η έρευνα δημοσιεύεται σήμερα στο περιοδικό «Nature Astronomy».

  Τα κβάζαρ είναι οι φωτεινοί πυρήνες των μακρινών γαλαξιών και τροφοδοτούνται από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Οι μαύρες τρύπες που τροφοδοτούν τα κβάζαρ συλλέγουν ύλη από το περιβάλλον τους σε μια διαδικασία τόσο ενεργητική που εκπέμπει τεράστιες ποσότητες φωτός.

  Σε αυτό το κβάζαρ με την ονομασία J0529-4351 η μαύρη τρύπα έχει μάζα 17 δισεκατομμυρίων Ήλιων και η μάζα της αυξάνεται σε ισοδύναμο ενός Ήλιου την ημέρα αποτελώντας την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μαύρη τρύπα μέχρι σήμερα! Βρίσκεται τόσο μακριά από τη Γη που το φως του χρειάστηκε πάνω από δώδεκα δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει σε εμάς.

  Το J0529-4351 εκπέμπει τόση ενέργεια που είναι πάνω από 500 τρισεκατομμύρια φορές πιο φωτεινό από τον Ήλιο. Αξιοσημείωτο είναι ότι αν και βρισκόταν σε… κοινή θέα, παρέμενε άγνωστο μέχρι σήμερα και αυτό γιατί η εύρεση κβάζαρ απαιτεί ακριβή παρατηρησιακά δεδομένα από μεγάλες περιοχές του ουρανού. Τα σύνολα δεδομένων που προκύπτουν είναι τόσο μεγάλα, που οι ερευνητές χρησιμοποιούν συχνά μοντέλα μηχανικής μάθησης για να τα αναλύσουν και να ξεχωρίσουν τα κβάζαρ από άλλα ουράνια αντικείμενα. Ωστόσο, τα μοντέλα αυτά εκπαιδεύονται σε υπάρχοντα δεδομένα, γεγονός που περιορίζει τους πιθανούς υποψήφιους σε αντικείμενα παρόμοια με τα ήδη γνωστά, με αποτέλεσμα εάν ένα νέο κβάζαρ είναι πιο φωτεινό από οποιοδήποτε άλλο που έχει παρατηρηθεί προηγουμένως, το πρόγραμμα μπορεί να το απορρίψει και να το ταξινομήσει ως άστρο.

  Οι ερευνητές αναγνώρισαν το J0529-4351 ως ένα μακρινό κβάζαρ πέρυσι χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις με το τηλεσκόπιο 2,3 μέτρων του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας, αλλά η ανακάλυψη ότι πρόκειται για το πιο φωτεινό κβάζαρ που έχει παρατηρηθεί ποτέ απαιτούσε ένα μεγαλύτερο τηλεσκόπιο και μετρήσεις από ένα πιο ακριβές όργανο. Ο φασματογράφος X-shooter στο VLT του ESO παρείχε τα κρίσιμα δεδομένα.

  Περισσότερα δεδομένα για την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μαύρη τρύπα που έχει παρατηρηθεί ποτέ θα δώσει η αναβάθμιση GRAVITY+ στο συμβολόμετρο του VLT, που έχει σχεδιαστεί για την ακριβή μέτρηση της μάζας των μαύρων τρυπών. Επιπλέον, το Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ELT) του ESO, που κατασκευάζεται και εκείνο στην έρημο Ατακάμα της Χιλής θα καταστήσει τον εντοπισμό και τον χαρακτηρισμό τέτοιων ασύλληπτων αντικειμένων ακόμα πιο εφικτό.

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ESO/ M.Kornmesser

• Η μεγαλύτερη κάμερα του κόσμου θα παρατηρεί το σύμπαν από τη Χιλή
  σε Τεχνολογία
  

  Η βόρεια Χιλή, ένας από τα πιο κατάλληλα σημεία για αστρονομικές παρατηρήσεις με τα άνυδρα βουνά της και τον διαυγή ουρανό, ετοιμάζεται να υποδεχθεί τη μεγαλύτερη αστρονομική κάμερα που έχει κατασκευαστεί ποτέ με την ελπίδα μιας επαναστατικής αλλαγής στη μελέτη του σύμπαντος.

  Μεγέθους ενός μικρού αυτοκινήτου και βάρους 2,8 τόνων, η συσκευή θα τοποθετηθεί πάνω σε ένα υπό κατασκευή τηλεσκόπιο και θα επιτρέψει την εξερεύνηση του ουρανού όπως ποτέ προηγουμένως, εξηγούν στο AFP υπεύθυνοι του προγράμματος που χρηματοδοτείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

  Η τεράστια αυτή κάμερα, η κατασκευή της οποίας κόστισε περίπου 800 εκατομμύρια δολάρια, θα αρχίσει να τραβάει τις πρώτες εικόνες στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2025. Κάθε τρεις ημέρες θα σαρώνει τον ουρανό επαναλαμβάνοντας την κίνηση επ΄άπειρον.

  Θα περάσουμε από "τη μελέτη ενός άστρου και όλης της φυσικής εις βάθος αυτού του άστρου στη μελέτη δισεκατομμυρίων άστρων ταυτόχρονα", δήλωσε ο Μπρούνο Ντίας, πρόεδρος της χιλιανής Εταιρείας Αστρονομίας (Sochias).

  "Θα είναι μια αλλαγή παραδείγματος στην αστρονομία", λέει από την πλευρά του ο Στούαρτ Κόρντερ, αναπληρωτής διευθυντής του NoirLab, του αμερικανικού κέντρου ερευνών που διαχειρίζεται το παρατηρητήριο το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 2.500 μέτρων, στο Σέρο Πατσόν, 560 χλμ. βόρεια της πρωτεύουσας Σαντιάγο.

  Με το πρόγραμμα αυτό, η Χιλή εδραιώνει τη θέση της στον τομέα της αστρονομικής παρατήρησης, με το ένα τρίτο των πιο ισχυρών τηλεσκοπίων του πλανήτη να έχουν εγκατασταθεί στο έδαφός της, σύμφωνα με τα στοιχεία της χιλιανής Εταιρείας Αστρονομίας.

  Η κάμερα LSST (Space-Time Research as a Legacy for Posterity) αναμένεται να διαθέτει μέσα σε δέκα χρόνια δεδομένα για είκοσι εκατομμύρια γαλαξίες, 17 δισεκατομμύρια άστρα και έξι εκατομμύρια διαστημικά αντικείμενα.

  Οι επιστήμονες θα διαθέτουν έναν ανανεωμένο κατάλογο εικόνων του ηλιακού συστήματος, θα μπορούν να χαρτογραφήσουν τον Γαλαξία και να προχωρήσουν την έρευνα της ενέργειας και της σκοτεινής ύλης.

  300 τηλεσκόπια για μία εικόνα

  Η συσκευή θα έχει έναν ψηφιακό αισθητήρα 3.200 μεγαπίξελ και για να μία εικόνα του θα ισοδυναμεί με αυτήν που μεταδίδουν μαζί πάνω από 300 τηλεοράσεις υψηλής ευκρίνειας μεσαίου μεγέθους.

  Η συσκευή, που κατασκευάστηκε στην Καλιφόρνια, θα έχει την τριπλάσια ικανότητα της πιο ισχυρής κάμερας που υπάρχει σήμερα, της ιαπωνικής Hyper Suprime-Cam 870 μεγαπίξελ. Θα είναι επίσης έξι φορές πιο ισχυρή από την πιο ισχυρή κάμερα που διαθέτει σήμερα το NoirLab.

  Το τηλεσκόπιο που θα την ενσωματώσει διαθέτει ένα κάτοπτρο διαμέτρου 8,4 μέτρων. Είναι μακράν του τηλεσκοπίου των 40 εκατοστών που έφθασε στη Χιλή πριν από 60 χρόνια, όταν εγκαταστάθηκε το πρώτο διεθνές παρατηρητήριο της χώρας στο Σέρο Τολόλο κατά τη δεκαετία του 1960.

  "Εκείνο το τηλεσκόπιο έφθασε εδώ στην ράχη ενός μουλαριού γιατί δεν υπήρχε δρόμος", εξηγεί ο Στίβεν Χίθκοουτ, διευθυντής του παρατηρητηρίου του Σέρο Τολόλο, που βρίσκεται περίπου 20 χλμ. από το Σέρο Πατσόν.

  Η πρωτεύουσα της αστρονομίας

  Το παρατηρητήριο Βέρα Κ. Ρούμπιν (Vera C. Rubin), από το όνομα της Αμερικανίδας αστρονόμου που ανακάλυψε τη σκοτεινή ύλη, το οποίο θα υποδεχθεί την τεράστια κάμερα είναι ένα από τους μεγάλα κέντρα αστρονομίας της Χιλής.

  Οι φυσικές συνθήκες των ερημικών ζωνών του βόρειου τμήματος της χώρας, ανάμεσα στον Ειρηνικό ωκεανό και την κορδιλιέρα των Άνδεων, δημιοργούν τον πιο καθαρό ουρανό στον πλανήτη, χάρη στην αδύναμη κάλυψη από σύννεφα και το ξηρό κλίμα.

  Η Χιλή φιλοξενεί τηλεσκόπια τριάντα και πλέον χωρών, μεταξύ των οποίων ορισμένα με τα πιο ισχυρά όργανα αστρονομίας στον κόσμο, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο ALMA ή το Extremely Large Telescope, το πιο ισχυρό οπτικό όργανο που έχει κατασκευαστεί ποτέ, που θα παρατηρήσει από το 2027 αποστάσεις που δεν έχουν ακόμη κατακτηθεί.

  Παρότι και άλλες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, η Κίνα και η Ισπανία έχουν εγκαταστήσει επίσης ισχυρούς εξοπλισμούς παρατήρησης, "η Χιλή είναι ασυναγώνιστη" στον χώρο αστρονομίας, λέει ο πρόεδρος της χιλιανής Εταιρείας Αστρονομίας.

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

• 2ο Γυμνάσιο Πύργου: Σύνδεση με Φολέγανδρο για εξωγήινους
  σε Κοινωνία
  

  Την Τετάρτη, 8/2/2023 μαθητές-τριες του 2ου Γυμνασίου Πύργου οι οποίοι συμμετέχουν στο πλαίσιο του περιβαλλοντικού προγράμματος: << Η Αστρονομία στη ζωή μας>>, είχαν την ευτυχή συγκυρία να παρακολουθήσουν διαδικτυακά την ομιλία της διάσημης αστροφυσικού κ. Θωμαή Χατζηχρήστου, τέως ερευνήτριας στη NASA και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο YALE.

  Το σχολείο μας συμμετείχε σε αυτή τη δράση ύστερα από την ευγενική πρόσκληση του κ. Μιχάλη Πετρόπουλου , καθηγητή φυσικής στο Γυμνάσιο με Λ.Τ. της νήσου Φολεγάνδρου και μέλους του ΚΕΔΙΒΙΜ ΕΑΠ, συνεργάτη του κ. Άγγελου Λαμπρόπουλου, Υποδιευθυντή του σχολείου μας. Ο κ. Λαμπρόπουλος είναι και ο συντονιστής του προγράμματος, με την αμέριστη συμπαράσταση του Διευθυντή κ. Γ. Κομιώτη.

  Την πρωτοβουλία για αυτή τη δράση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ανέλαβαν οι κ. Νάντια Νικολοπούλου, συνάδελφος του κ. Πετρόπουλου σε παρελθόντα έτη και η κ. Μαρία Φωτιάδη, οι οποίες συμμετέχουν στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα, οργανώνοντας μέσω τηλεφωνικών επαφών και τηλεσυναντήσεων τη διαδικτυακή συνάντηση των δυο σχολείων.

  Η καθηγήτρια κ. Χατζηχρήστου στη συνάντησή μας με θέμα:<< Η ύπαρξη εξωγήινης ζωής>>, διατύπωσε ορισμένες θέσεις και πληροφορίες και οι μαθητές-τριες υπέβαλαν ερωτήσεις, διατύπωσαν απορίες, δημιουργώντας ένα διαλεκτικό υγιές κλίμα, βασισμένο στην ενθάρρυνση και στη γόνιμη ανταλλαγή απόψεων, έχοντας ως αρωγό το μεστό και παραγωγικό λόγο της ομιλήτριας.

  Οπωσδήποτε δεν ήταν μόνο μια απλή διαδικτυακή συνάντηση στη διάρκεια εκπόνησης ενός σχολικού προγράμματος, αφού οι μαθητές-τριες και των δυο σχολείων αντιμετώπισαν με διάθεση φιλίας, συνεργασίας και ομαδικότητας την πρώτη τους γνωριμία, έστω και διαδικτυακά.

  Συνάμα επετεύχθη και ένας άλλος στόχος, αυτός της διεπιστημονικής συνεργασίας εκπαιδευτικών των σχολείων και για αυτούς του λόγους ο Διευθυντής και οι καθηγητές που συμμετείχαν ευχαρίστησαν θερμά την κ. Χατζηχρήστου και τον κ. Πετρόπουλο, για αυτήν την τόσο εποικοδομητική συνάντηση, η οποία έληξε με αμοιβαίες υποσχέσεις για μελλοντική περαιτέρω συνεργασία.

  

  

  

  

  (Δελτίο Τύπου)

• Το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αστρονομίας στήριξε ο Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας Φ. Ζαΐμης
  σε Αυτοδιοίκηση
  

  «Η Αστρονομία είναι ένας από τους ταχύτατα αναπτυσσόμενους κλάδους της επιστήμης», δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Έρευνας και Καινοτομίας, Φ.Ζαϊμης, ο οποίος συμμετείχε στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας που διεξήχθη από την Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας “Ωρίων”.

  «Από την εποχή Carl Sagan ως σήμερα στους άξιους συνεχιστές Michio Kaku αλλά και στους πρωτοπόρους Έλληνες που δεν είναι σήμερα μαζί μας όπως ο Διονύσης Σιμόπουλος, η γοητεία της αστρονομίας και η εξερεύνηση του αγνώστου μας φέρνει πιο κοντά στην έλλογη πραγματικότητα του χρόνου και της ύλης. Η Αστρονομία είναι μια από τις αρχαιότερες επιστήμες ωστόσο, πρακτικά απαιτούνταν η εφεύρεση και η εξέλιξη του τηλεσκοπίου, ώστε να μπορέσει να εξελιχθεί σε σύγχρονη επιστήμη. Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, στηρίζει και θα συνεχίσει, με αμείωτο ενδιαφέρον, να στηρίζει κάθε δράση που γίνεται για την πρόοδο της ανθρωπότητας», τόνισε ο κ. Ζαΐμης.

  (Δελτίο Τύπου)

• Δήμος Πύργου: «Διάστημα και Αστρονομία» από το 2ο θερινό σχολείο «ΗΡΩΝ» - Με δύο εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό
  σε Κοινωνία
  

  Ξεκινά την Τρίτη 30 Αυγούστου και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου το 2^ο θερινό σχολείο «ΗΡΩΝ» με θέμα «Διάστημα και Αστρονομία», για μαθητές/μαθήτριες Λυκείου, που συνδιοργανώνεται από το Ερευνητικό Εργαστήριο Υψηλών Συχνοτήτων, Μεταϋλικών και μη Γραμμικών Κυμάτων (HERON LAB) του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τον Δήμο Πύργου.

  Οι διαλέξεις και οι δραστηριότητες-πειράματα του 2^ου θερινού σχολείου «ΗΡΩΝ» θα πραγματοποιηθούν στο 1ο Γυμνάσιο Πύργου και στο Κέντρο Δορυφορικών Επικοινωνιών «Θερμοπύλαι» του ΟΤΕ στη Σκάρφεια Φθιώτιδας. Μέσα από αυτές τις διαλέξεις και τις δραστηριότητες και την αλληλεπίδραση με τους Καθηγητές Πανεπιστημίων και τους ερευνητές, οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να αντιληφθούν τον κόσμο που ζουν και τους περιβάλει και να συνειδητοποιήσουν ότι η εξερεύνηση του διαστήματος συνδέεται άμεσα με την τεχνολογική πρόοδο και την ανάπτυξη μιας χώρας και προσελκύει όχι μόνο αστροφυσικούς αλλά και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων όπως μηχανικούς, βιολόγους, γεωλόγους, κλπ.

  Το θερινό σχολείο «ΗΡΩΝ», ως νέος θεσμός για την περιοχή της Ηλείας, φιλοδοξώντας να συμβάλει στη μορφωτική καλλιέργειά της, διοργανώνει επίσης δύο εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό. Την Τετάρτη 31 Αυγούστου 2022 θα πραγματοποιηθεί βραδιά αστροπαρατήρησης στο Πολιτιστικό Κέντρο Κούβελου, με χρήση των οπτικών τηλεσκοπίων του HERON LAB και του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας (Σ.Ε.Α.Φ) και ταυτόχρονα σύνδεση και παρατήρηση σε πραγματικό χρόνο με το οπτικό τηλεσκόπιο 17΄΄ του Κακογιάννειου Αστεροσκοπείου Υπάτης. Την Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2022 θα γίνει διάλεξη με θέμα «Μηχανισμός των Αντικυθήρων-ο πρώτος υπολογιστής», στο αμφιθέατρο του 1^ου Γυμνασίου Πύργου, από τον Καθηγητή Φυσικής Διαστήματος του ΕΚΠΑ κ. Ξενοφώντα Μουσά.

  Υπενθυμίζεται ότι η δαπάνη λειτουργίας του θερινού σχολείου «ΗΡΩΝ» καλύπτεται από τον Δήμο Πύργου και όλες οι δράσεις του παρέχονται δωρεάν στους μαθητές. Στην ιστοσελίδα του εργαστηρίου HERON LAB https://heronlab.phys.uth.gr μπορείτε να δείτε πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα του θερινού σχολείου.

  

  (Δελτίο Τύπου)

• Ανακαλύφθηκε ο πρώτος εξωπλανήτης σαν γιγάντια μπάλα ράγκμπι λόγω παραμόρφωσης του
  σε Κόσμος
  

  Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν για πρώτη φορά έναν παραμορφωμένο εξωπλανήτη που έχει σχήμα μάλλον μπάλας ράγκμπι παρά σφαίρας. Ο γιγάντιος πλανήτης είναι ο WASP-103b που βρίσκεται στον αστερισμό του Ηρακλή και έχει μέγεθος σχεδόν διπλάσιο του Δία και μάζα μιάμιση φορά μεγαλύτερη, ενώ βρίσκεται περίπου 50 φορές πιο κοντά στο άστρο του από ό,τι η Γη στον Ήλιο.

  Ο εξωπλανήτης είχε ήδη ανακαλυφθεί από τα αμερικανικά διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer, αλλά οι ερευνητές των ελβετικών πανεπιστημίων της Βέρνης και της Γενεύης, καθώς και άλλων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιαν Αλιμπέρ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής "Astronomy & Astrophysics", πραγματοποίησαν τις νέες παρατηρήσεις τους με το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο CHEOPS.

  Η παραμόρφωση οφείλεται στις ισχυρές "παλιρροϊκές" δυνάμεις που ασκεί πάνω στον εξωπλανήτη το μητρικό άστρο του, με ανάλογο - αλλά πολύ πιο έντονο - τρόπο με αυτόν που συμβαίνει στις παλίρροιες της Γης. Στον πλανήτη μας οι παλίρροιες προκαλούνται κυρίως από τη βαρυτική έλξη της Σελήνης, η οποία προκαλεί περιοδική συσσώρευση νερού σε μια περιοχή της θάλασσας, με αποτέλεσμα το νερό να αποσύρεται από τις γειτονικές περιοχές και έτσι να παρατηρείται το εναλλασσόμενο φαινόμενο της άμπωτης και της πλημμυρίδας. Αυτή όμως η παραμόρφωση του ωκεανού δύσκολα γίνεται αντιληπτή από το διάστημα.

  Στο διάστημα όμως και ειδικά στην περίπτωση του συγκεκριμένου εξωπλανήτη, οι ασκούμενες ελκτικές δυνάμεις είναι πολύ ακραίες, με συνέπεια ο WASP-103b, που βρίσκεται πολύ κοντά στο άστρο του και χρειάζεται μόνο μια μέρα για την πλήρη περιφορά του (αυτή είναι και η διάρκεια του έτους του), να παραμορφώνεται δραματικά προς τη μία πλευρά του.

  Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:

  https://www.aanda.org/10.1051/0004-6361/202142196

  Επισυνάπτεται φωτογραφία (καλλιτεχνική απεικόνιση) από τους ερευνητές

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

• Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι είδαν το εκρηκτικό τέλος ενός άστρου ερυθρού υπεργίγαντα, λίγο πριν γίνει σουπερνόβα
  σε Κόσμος
  

  Αμερικανοί αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά σε πραγματικό χρόνο το δραματικό εκρηκτικό τέλος της ζωής ενός άστρου ερυθρού γίγαντα, καταγράφοντας την αυτοκαταστροφή και τον τελικό θάνατό του, λίγο πριν αυτό καταρρεύσει βαρυτικά και δημιουργήσει έναν υπερκαινοφανή αστέρα (σουπερνόβα) τύπου ΙΙ.

  Οι επιστήμονες κατάφεραν να παρατηρήσουν το άστρο στη διάρκεια των τελευταίων 130 ημερών πριν την κατακλυσμική έκρηξή του. Το άστρο βρίσκεται στον γαλαξία NGC 5731 σε απόσταση περίπου 120 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα δεκαπλάσια από τον Ήλιο μας.

  Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Northwestern και Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal», έκαναν τις παρατηρήσεις τους με δύο τηλεσκόπια της Χαβάης, το Keck και το Pan-STARSS. Η ανακάλυψη επιφέρει αναθεώρηση στις προηγούμενες θεωρίες για το πώς εξελίσσονται οι ερυθροί γίγαντες λίγο πριν εκραγούν. Υπήρχε η αντίληψη ότι τα τεράστια αυτά άστρα παραμένουν σχετικά ήσυχα πριν τον θάνατό τους, χωρίς βίαιες εκρήξεις ή φωτεινές αναλαμπές, αλλά οι νέες παρατηρήσεις έδειξαν την εκπομπή μιας πολύ ισχυρής και φωτεινής ακτινοβολίας, λίγο πριν το τέλος του συγκεκριμένου άστρου. Αυτό δείχνει ότι τουλάχιστον μερικά από αυτά τα τεράστια και ασταθή άστρα υφίστανται σημαντικές αλλαγές στην εσωτερική δομή τους λίγο πριν την κατάρρευσή τους.

  «Πρόκειται για μεγάλη πρόοδο στην κατανόησή μας σχετικά με το τι κάνουν τα υπερμεγέθη άστρα μερικές στιγμές προτού πεθάνουν. Η άμεση ανίχνευση της προ-σουπερνόβα δραστηριότητας σε έναν άστρο ερυθρό υπεργίγαντα δεν είχε ποτέ έως τώρα παρατηρηθεί πριν μια κανονική έκρηξη σουπερνόβα τύπου ΙΙ. Για πρώτη φορά παρακολουθήσαμε ένα άστρο ερυθρό υπεργίγαντα να εκρήγνυται», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Γουίν Τζέικομπσον-Γκαλάν του Μπέρκλεϊ.

  «Είναι σαν να παρακολουθείς μια ωρολογιακή βόμβα. Ποτέ έως τώρα δεν είχαμε επιβεβαιώσει μια τέτοια βίαιη δραστηριότητα σε έναν θνήσκοντα ερυθρό υπεργίγαντα, τον οποίο είδαμε να παράγει μια τόσο φωτεινή εκπομπή ακτινοβολίας, μετά να καταρρέει και να εκρήγνυται», ανέφερε η αναπληρώτρια καθηγήτρια αστρονομίας και αστροφυσικής Ραφαέλα Μαργκούτι του Northwestern.

  Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:

  https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/ac3f3a

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΕΙΟΥ

• Ανακαλύφθηκε πιθανώς ο πρώτος εξωπλανήτης έξω από τον γαλαξία μας
  σε Τεχνολογία
  

  Αμερικανοί αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι βρήκαν ενδείξεις του πρώτου μακρινού εξωπλανήτη που έχει ποτέ ανακαλυφθεί έξω από τον γαλαξία μας. Η πιθανή ανακάλυψη -που πρέπει να επιβεβαιωθεί- έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ Chandra της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).

  Ο υποψήφιος εξωπλανήτης, με εκτιμώμενο μέγεθος ανάλογο του Κρόνου, βρίσκεται στον σπειροειδή γαλαξία Messier 51 (Μ 51), γνωστό και ως Γαλαξία της Δίνης, σε απόσταση περίπου 28 εκατομμυρίων ετών φωτός από τον δικό μας γαλαξία.

  Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρ Ροζάν Ντι Στέφανο του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας

  «Nature Astronomy», ανίχνευσαν μια παροδική μείωση φωτός (ακτινοβολίας-Χ)από ένα άστρο και την ερμήνευσαν ως διέλευση πλανήτη που σκίασε ένα μέρος της φωτεινότητας του άστρου. Το εν λόγω άστρο, με μάζα 20 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου, φαίνεται να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα άλλο άστρο νετρονίων ή από μια μαύρη τρύπα.

  Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί σχεδόν 5.000 επιβεβαιωμένοι εξωπλανήτες, αλλά όλοι γύρω από άστρα του δικού μας γαλαξία και σε απόσταση έως 3.000 έτη φωτός από τη Γη. Οι ερευνητές παραδέχτηκαν ότι θα χρειαστούν περισσότερα δεδομένα για να πουν με βεβαιότητα ότι όντως ανακάλυψαν τον πρώτο εξωγαλαξιακό εξωπλανήτη. Δυστυχώς η θέση του πιθανού εξωπλανήτη είναι τέτοια που δεν είναι εφικτό να γίνουν νέες παρατηρήσεις μέσα στα επόμενα 70 χρόνια.

  Σχετικό βίντεο υπάρχει στο YouTube:
  

  Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:

  https://chandra.harvard.edu/photo/2021/m51/m51_paper.pdf

  Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ NASA-CXC-SAO-R. DiStefano - ΑΠΕ-ΜΠΕ