Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom δήλωσε τη Δευτέρα ότι σταματά μία ακόμη τουρμπίνα στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 1 ξανά για λόγους συντήρησης, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ροών φυσικού αερίου.
Η Gazprom ανέφερε ότι λόγω της διακοπής λειτουργίας της τουρμπίνας, η ημερήσια παραγωγική ικανότητα του ρωσικού σταθμού συμπίεσης Portovaya θα μειωθεί σε 33 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (mcm) αερίου την ημέρα από τις στις 27 Ιουλίου. Η πλήρης δυναμικότητά υπερβαίνει τα 160 mcm την ημέρα, όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters.
Επομένως, η παροχή φυσικού αερίου μέσω του αγωγού που βρίσκεται μόλις στο 40% της συνολικής δυνατότητάς του σήμερα Δευτέρα, από την Τετάρτη 27 Ιουλίου μειώνεται ακόμα περισσότερο, καθώς η ροή θα πέσει στο μισό, δηλαδή στο 20%.
Η εξέλιξη λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο εντάσεων, καθώς μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ατμόσφαιρα ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση είναι τεταμένη και τα οικονομικά πλήγματα εξαιτίας αυτού πλήττουν πολλούς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατηγόρησε τη Ρωσία ότι καταφεύγει σε ενεργειακό εκβιασμό, ενώ το Κρεμλίνο λέει ότι η διακοπή του φυσικού αερίου προκλήθηκε από ζητήματα συντήρησης και τις επιπτώσεις των δυτικών κυρώσεων.
Ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποίησε τη Δύση νωρίτερα αυτό τον μήνα πως οι συνεχιζόμενες κυρώσεις κινδυνεύουν να προκαλέσουν καταστροφικές αυξήσεις των τιμών της ενέργειας για τους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο μετά τη Σαουδική Αραβία και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο. Η Ευρώπη εισάγει περίπου το 40% του φυσικού αερίου και το 30% του πετρελαίου της από τη Ρωσία.
Η Gazprom ξανάρχισε τις ροές φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 την περασμένη εβδομάδα μετά από ένα διάλειμμα συντήρησης 10 ημερών, αλλά μόνο στο 40% της χωρητικότητας του αγωγού - επίπεδο στο οποίο η Ρωσία είπε ότι αναγκάστηκε να μειώσει τις ποσότητες τον Ιούνιο λόγω της καθυστερημένης επιστροφής μιας τουρμπίνας από τον Καναδά.
Προειδοποιήσεις Φον Ντερ Λάιεν για πλήρη διακοπή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα «πρέπει να είναι έτοιμη» για το ενδεχόμενο να διακοπεί πλήρως η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία, σημειώνοντας ότι ένα τέτοιο σενάριο μπορεί να γίνει πραγματικότητα «αργά ή γρήγορα».
Η πρόεδρος της Κομισιόν κάλεσε τα 27 κράτη της Ένωσης να εξαλείψουν σταδιακά την εξάρτησή τους από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και να επιταχύνουν τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. «Ενεργώντας ως Ένωση, η Ευρώπη μπορεί να το επιτύχει ταχύτερα», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Παράλληλα, η Φον ντερ Λάιεν κατήγγειλε τη Ρωσία για την «εργαλειοποίηση» του φυσικού αερίου: «Πρέπει να προετοιμαστούμε τώρα για περισσότερες αναταράξεις, περιλαμβανομένης και μιας πλήρους διακοπής των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου», δήλωσε στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA).
«Προς το παρόν, η Ρωσία προμηθεύει μόνο εν μέρει φυσικό αέριο ή καθόλου, σε 12 κράτη-μέλη της ΕΕ», τόνισε η Φον ντερ Λάιεν. «Ως εκ τούτου, η Ευρώπη πρέπει να είναι προετοιμασμένη για το χειρότερο σενάριο: μια πλήρη διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου, αργά ή γρήγορα», πρόσθεσε.
«Η Ευρώπη να δείξει αλληλεγγύη ενόψει της κρίσης με το φυσικό αέριο»
Παράλληλα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάλεσε τα κράτη-μέλη της ΕΕ να δείξουν το χειμώνα αλληλεγγύη το ένα προς το άλλο, καθώς όσα δεν εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο καλούνται να συνδράμουν εκείνα με μειωμένες προμήθειες. «Ακόμη και κράτη-μέλη που αγοράζουν ελάχιστο ρωσικό φυσικό αέριο δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν τις επιπτώσεις μιας πιθανής διακοπής της ροής στην εσωτερική μας αγορά», είπε.
Η Φον ντερ Λάιεν επισήμανε ότι οι οικονομίες των κρατών της ΕΕ είναι τόσο συνδεδεμένες μεταξύ τους που μια κρίση φυσικού αερίου σε μια χώρα, όπως η εύπορη Γερμανία, θα επηρέαζε και άλλες εθνικές οικονομίες.
«Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να μειώσουν όλα τα κράτη-μέλη τη ζήτηση, να αποθηκεύσουν μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου και να τις μοιραστούν με εκείνα τα μέλη που πλήττονται περισσότερο», πρόσθεσε. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα επιμένει στην θέσης της διαφωνώντας με την πρόταση της Κομισιόν για μείωση του φυσικού αερίου κατά 15%.
Μια ειδική συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ έχει προγραμματιστεί για αύριο, Τρίτη, στις Βρυξέλλες, με αντικείμενο τις προτάσεις της Κομισιόν για την επερχόμενη κρίση το χειμώνα, όταν η Ρωσία πιθανώς να περιορίσει τις ροές φυσικού αερίου ή να κλείσει εντελώς τις στρόφιγγες.
Η Φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε βέβαιη ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα τύχουν ευρείας συναίνεσης.
«Είμαι βέβαιη ότι οι υπουργοί Ενέργειας έχουν επίγνωση των ευθυνών τους», τόνισε. «Πρόκειται για τη δημιουργία ενός συστήματος ασφαλείας για όλους, ώστε όλα τα κράτη-μέλη να μπορέσουν να επιβιώσουν ασφαλώς τους δύο επόμενους χειμώνες», σημείωσε.
Η Κομισιόν έχει προτείνει μείωση κατά 15% από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως τον ερχόμενο Μάρτιο της κατανάλωσης φυσικού αερίου, προσκρούοντας στις αντιδράσεις αρκετών χωρών, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Πλήθος αλλαγών έχουν ζητήσει χώρες της ΕΕ για το σχέδιο της Κομισιόν που προβλέπει μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου ώστε να αντιμετωπιστεί μία πιθανή διακοπή των ροών από τη Ρωσία τον χειμώνα.
Φυσικό αέριο: «Βροχή» εναλλακτικών προτάσεων από τις χώρες της ΕΕ για τη μείωση της κατανάλωσης
Οι διπλωμάτες των «27» βρίσκονται σε μία διαπραγμάτευση διαρκείας, μετά την περασμένη Τετάρτη, όταν και η Κομισιόν πρότεινε τη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά 15%, στο διάστημα από 1η Αυγούστου έως και 31 Μαρτίου.
Το σχέδιο της Κομισιόν έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις για το ύψος της μείωσης και το αν η Κομισιόν μπορεί να την καταστήσει υποχρεωτική, πριν από τη συνεδρίαση του συμβουλίου υπουργών Ενέργειας, το οποίο είναι το αρμόδιο όργανο για την έγκρισή του.
Το εναλλακτικό σχέδιο
Στο εναλλακτικό σχέδιο, που επικαλούνται οι Financial Times με δημοσίευμά τους, προτείνεται από χώρες πως όταν ο στόχος είναι υποχρεωτικός θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ο βαθμός εξάρτησης κάθε χώρας από το ρωσικό αέριο καθώς και οι ποσότητες που έχουν αποθηκεύσει.
Η μείωση της χρήσης προβλέπεται να είναι μικρότερη, αν ένα κράτος - μέλος έχει επιπλέον ποσότητες αερίου, τις οποίες μπορεί να προμηθεύσει στην ΕΕ, είτε με φορτία LNG είτε μέσω αγωγών.
Παράλληλα, ζητείται η εξαίρεση κάποιων κλάδων που θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για την ενιαία αγορά. «Τα κράτη - μέλη πρέπει να είναι ελεύθερα να επιλέγουν τα κατάλληλα μέτρα για να επιτύχουν τη μείωση της ζήτησης», αναφέρεται.
Η Κομισιόν πρότεινε ο προαιρετικός στόχος για τη μείωση κατά 15% της κατανάλωσης αερίου να γίνεται υποχρεωτικός, αν η ίδια κρίνει ότι η ενεργειακή κρίση έχει γίνει ιδιαίτερα σοβαρή ή αν το ζητήσουν τρία κράτη - μέλη.
Με απόφαση πλειοψηφίας οι υποχρεωτικές περικοπές
Αρκετές χώρες της ΕΕ -ανάμεσά τους και η Ελλάδα, που είναι λιγότερο εξαρτημένες από τη Ρωσία- εξέφρασαν παράπονα στην Κομισιόν ότι επέκτεινε υπερβολικά τις αρμοδιότητές της και θεωρούν πολύ υψηλό τον στόχο του 15%.
Σύμφωνα με το εναλλακτικό σχέδιο, η κήρυξη κατάστασης συναγερμού στην ΕΕ, που θα καθιστούσε υποχρεωτικούς τους στόχους, θα πρέπει να ζητηθεί από τουλάχιστον πέντε χώρες - μέλη, ενώ θα πρέπει να εγκριθεί από μία πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ.
Επίσης, ζητείται να δοθεί χρονικό περιθώριο ενός επιπλέον μήνα, έως το τέλος Οκτωβρίου, για την παρουσίαση των εθνικών σχεδίων έκτακτης ανάγκης στην Κομισιόν.
Η «μητέρα όλων των εξαιρέσεων»
Διπλωμάτης της ΕΕ περιέγραψε το συμβιβαστικό σχέδιο ως «τη μητέρα όλων των εξαιρέσεων», λόγω του μεγάλου αριθμού των εξαιρέσεων που θα μπορούσαν να ζητήσουν οι χώρες.
Το σχέδιο αυτό θα συζητηθεί σε νέα συνεδρίαση των πρέσβεων των χωρών εν όψει της αυριανής συνεδρίασης του έκτακτου συμβουλίου υπουργών Ενέργειας.
Πηγή: Ethnos.gr