Τον καινοφανή όρο
«οικο-κτονία» (νεολογισμός από τη σύνθεση των λέξεων «οικολογία» και «γενοκτονία») χρησιμοποίησε η ουκρανική πλευρά για να αποδώσει το μέγεθος και τις συνέπειες της καταστροφής στο φράγμα της
Νόβα Καχόφκα, στην περιοχή της Χερσώνας. Το φράγμα έχει υποστεί βαριά ρηγμάτωση και η πλημμύρα που επακολούθησε έπνιξε στο νερό εκατοντάδες κατοικίες, αναγκάζοντας περίπου 85.000 κατοίκους να απομακρυνθούν εσπευσμένα.
Περίπου
1.500 κατοικίες έχουν πλημμυρίσει μέχρι στιγμής, ενώ υπάρχουν σοβαρά προβλήματα με τη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος και της υδροδότησης. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη του τμήματος της Χερσώνας που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας, καθώς το υπόλοιπο βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, μεγάλος αριθμός σπιτιών, καθώς και τρεις γέφυρες κατά μήκος της δυτικής όχθης του ποταμού Δνείπερου έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές εξαιτίας του ρήγματος στο φράγμα Νόβα Καχόφκα. Ο ίδιος έκανε λόγο για συνεχείς προσπάθειες των σωστικών συνεργείων να εκκενώσουν την πληγείσα περιοχή, με 50 λεωφορεία και έναν μεγάλο αριθμό από εθελοντές, αστυνομικούς, στρατιώτες, τραυματιοφορείς κ.λπ. Ωστόσο, το νερό εξακολουθεί να ρέει ανεξέλεγκτο.
Οι Ουκρανοί κατηγορούν τους Ρώσους για
δολιοφθορά στο φράγμα, ενώ οι Ρώσοι αντεπιτίθενται, καταλογίζοντας στους Ουκρανούς
εσκεμμένη προβοκάτσια, ώστε να δικαιολογήσουν τη βιαιότητα των πολεμικών επιχειρήσεων που ετοιμάζουν εναντίον της Ρωσίας -και μάλιστα με τη βοήθεια της Δύσης.
Ο Βλαντίμιρ Λεοντίεφ, ο διορισμένος από τους Ρώσους δήμαρχος της Νόβα Καλκχόβα, κατ' αρχάς προσπάθησε να διαψεύσει ότι υπήρξε καν ζημιά στο φράγμα, χαρακτηρίζοντας σαν «ανοησίες» τις σχετικές πληροφορίες. Αργότερα, όμως, επιβεβαίωσε ότι το φράγμα έχει υποστεί ζημιά «εξαιτίας σφοδρής τρομοκρατικής επίθεσης. Παρόλ' αυτά, δεν τίθεται ζήτημα επείγουσας εκκένωσης του πληθυσμού από την περιοχή». Σε συνάρτηση με αυτά, το Κρεμλίνο θεωρεί σαν «ανοησίες» όσα ισχυρίζονται οι Ουκρανοί για την ενοχή των Ρώσων.
Ο εκπρόσωπος του Βλαντίμιρ Πούτιν,
Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι «η επιχείρηση δολιοφθοράς στο φράγμα Νόβα Καχόφκα σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με διαταγή από το καθεστώς του Κιέβου. Στόχος των Ουκρανών ήταν να στερήσουν από την Κριμαία το νερό».
Παρόλ' αυτά, εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης διαμηνύεται ότι «είναι υπερβολικά νωρίς για να εξαχθεί οποιοδήποτε συμπέρασμα για το τι ακριβώς συνέβη στο φράγμα Νόβα Καχόφκα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ συνεργάζονται στενά με τις ουκρανικές και μελετούν επισταμένως την υπόθεση».
Βεβαίως, για τον πρόεδρο της Ουκρανίας,
Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για το ποιος κρύβεται πίσω από το σαμποτάζ: «Η ζημιά που προκάλεσαν οι Ρώσοι στο υδροηλεκτρικό φράγμα της Νόβα Καχόφκα είναι μια περιβαλλοντική βόμβα μαζικού ολέθρου. Πρόκειται για εσκεμμένη ενέργεια εκ μέρους των Ρώσων κατακτητών. Μόνο η πλήρης απελευθέρωση των ουκρανικών εδαφών από τους Ρώσους κατακτητές θα αποτελέσει εγγύηση ότι δεν θα υπάρξουν άλλες παρόμοιες τρομοκρατικές επιθέσεις στο μέλλον».
Ο Ζελένσκι τόνισε επίσης ότι η ανατίναξη του φράγματος, παρά τις τεράστιες ζημιές σε χλωρίδα, πανίδα αλλά κυρίως στον ανθρώπινο πληθυσμό της Χερσώνας, «δεν θα επηρεάσει καθόλου τα σχέδια της Ουκρανίας να περάσει στην επίθεση και να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη της από τους Ρώσους. Έχουμε συζητήσει σχετικά με την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων της πατρίδας μας και ο ουκρανικός στρατός τελεί υπό καθεστώς ύψιστης ετοιμότητας για δράση».
Από τη δική του πλευρά ο Ουκρανός διπλωμάτης Άντον Κορίνεβιτς ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η Ρωσία δεν μπορεί να μας νικήσει στο πεδίο της μάχης, οπότε επιτέθηκε στις δημόσιες υποδομές, με στόχο να μας υποχρεώσει σε υποταγή. Σήμερα οι Ρώσοι ανατίναξαν ένα μεγάλο φράγμα, προκαλώντας μεγάλης κλίμακας εκκένωση πολιτών, οικολογική ζημιά, διακυβεύοντας επίσης την ασφάλεια του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια. Οι ενέργειες της Ρωσίας είναι ενέργειες ενός κράτους-τρομοκράτη».
Ως προς την τεχνική άποψη, το φράγμα στη Νόβα Καχόφκα έχει μήκος 3,2 χλμ και ύψος 30 μ. Κατασκευάστηκε το 1956 στον ποταμό Δνείπερο, στο πλαίσιο της κατασκευής υδροηλεκτρικού εργοστασίου. Στον ταμιευτήρα του φράγματος υπολογίζεται ότι υπήρχαν 18 κυβικά χιλιόμετρα νερού, το οποίο προοριζόταν για πολλαπλές χρήσεις, όπως την ύδρευση της
Κριμαίας (χερσόνησος της Ουκρανίας η οποία έχει προσαρτηθεί στη Ρωσία από το 2014), την άρδευση αγροτικών εκτάσεων, αλλά και στη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ζαπορίζια, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, το οποίο χρειάζεται αδιάλλειπτη παροχή νερού, για τις ανάγκες ψύξης των αντιδραστήρων του.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, η στάθμη των υδάτων πίσω από το φράγμα μειώνεται με ρυθμό 15 εκατοστών ανά ώρα. Σε 8-10 ημέρες ο ταμιευτήρας του φράγματος θα έχει αδειάσει εντελώς, με το νερό να καταλήγει στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας ανακοίνωσε ότι, επί του παρόντος τουλάχιστον, δεν υπάρχει άμεση απειλή για την ασφάλεια του πυρηνικού εργοστασίου στη Ζαπορίζια.
