Τι αφήνει στον Τούρκο πρόεδρο το μεγάλο παζάρι - Οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν για τα F-16, η απομάκρυνση Μενέντεζ και τα ερωτηματικά για το αίτημα πώλησης F-35 στην Ελλάδα
Στην τελική ευθεία μπαίνει το μεγάλο παζάρι 17 μηνών, από τότε που η Φινλανδία και η Σουηδία υπέβαλαν επίσημο αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, με τον πρόεδρο Ερντογάν να δίνει χθες το πράσινο φως στο πρώτο στάδιο της έγκρισης του Πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από την Εθνοσυνέλευση, που εκτιμάται ότι ανοίγει τον δρόμο για την έγκριση της πώλησης 40 F-16 και αναβάθμισης 80 ακόμη μαχητικών της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Εθνοσυνέλευσης ενέκρινε χθες το πρωτόκολλο το οποίο παραπέμφθηκε τώρα στην Ολομέλεια για έγκριση και έτσι, όταν αυτό το κείμενο υπογραφεί από τον πρόεδρο της Τουρκίας και κατατεθεί στον θεματοφύλακα της Ιδρυτικής Συνθήκης στην Ουάσιγκτον, η Σουηδία δεν θα έχει πλέον παρά μόνο το εμπόδιο της Ουγγαρίας για να γίνει το 32ο μέλος της Συμμαχίας.
Το παζάρι πλέον τις τελευταίες εβδομάδες και ειδικά μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Μπάιντεν-Ερντογάν στις αρχές Δεκεμβρίου και την επικοινωνία Μπλίνκεν-Φιντάν έδειχνε ότι οδεύει προς την λύση του, καθώς παρά το έλλειμμα εμπιστοσύνης η Άγκυρα δέχθηκε την δέσμευση της Ουάσιγκτον ότι εφόσον εγκριθεί το Πρωτόκολλο της Σουηδίας ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορεί να πείσει το Κογκρέσο για να μην ασκηθεί βετο στο πακέτο των F-16. Τη δέσμευση αυτή του προέδρου Μπάιντεν πρόβαλε δημοσίως μιλώντας στην Επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης ο υφυπουργός εξωτερικών Μ.Ακσαπάρ ο οποίος εξήρε και την επιτυχία της Άγκυρας να επιβάλει στην Σουηδία κινήσεις στο θέμα της τρομοκρατίας και του ΠΚΚ που όπως είπε «πριν πέντε χρόνια θεωρούνταν απίθανες».
Η όλη διαδικασία βεβαίως διευκολύνθηκε με την απομάκρυνση του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Μ.Μενέντεζ που ελέγχεται για οικονομικό σκάνδαλο,ο οποίος έθετε μια σειρά όρους για την έγκριση του πακέτου των F16, μεταξύ αυτών και της διακοπής των επιθετικών ενεργειών εναντίον της Ελλαδας.
Τώρα εφόσον ολοκληρωθεί η έγκριση του Πρωτοκόλλου από την ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης, που μπορεί να γίνει και εντός της εβδομάδας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα στείλει στο Κογκρέσο την Συμφωνία με την Τουρκία και εάν δεν ασκηθεί βέτο από τους «Τέσσερις Μεγάλους» (πρόεδροι της Γερουσίας και της Βουλής και οι πρόεδροι της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων των δυο Σωμάτων) τότε η Συμφωνία εγκρίνεται πανηγυρικά.
Τώρα εφόσον ολοκληρωθεί η έγκριση του Πρωτοκόλλου από την ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης,που μπορεί να γίνει και εντός της εβδομάδας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα στείλει στο Κογκρέσο το αίτημα της Τουρκίας για την αγορά των F-16 και εάν δεν ασκηθεί βέτο από τους «Τέσσερις Μεγάλους» (πρόεδροι και αντιπρόεδροι της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής) τότε η Συμφωνία εγκρίνεται πανηγυρικά.
Αποτελεί ακόμη ερωτηματικό τι θα πράξουν οι «Τέσσερις Μεγάλοι» καθώς τουλάχιστον δυο εξ αυτών είχαν αναφερθεί αρνητικά για την Τουρκία, για τον εκβιασμό τον οποίο κάνει τόσους μήνες κρατώντας σε ομηρία το ΝΑΤΟ, ενώ έχει εκφρασθεί ανησυχία για τις σχέσεις του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πουτιν και για την επιθετική πολιτική της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα κλίμα που έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα τους τελευταίους δύο μήνες λόγω της στήριξης Ερντογάν στην Χαμάς και την επιθετική πολιτική εναντίον του Ισραήλ. Πάντως εάν υπάρξει βέτο στην διαδικασία αυτή τοτε ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει δικαίωμα να παραπέμψει την Συμφωνία σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια των δυο Νομοθετικών Σωμάτων.
Αν και φαίνεται ότι η Άγκυρα έχει πεισθεί από τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν πάντοτε υπάρχει το ενδεχόμενο για εμπλοκή της τελευταίας στιγμής και αυτό το επεσήμανε ο εκπρόσωπος του κόμματος της αντιπολίτευσης CHP, Κάνι Μπέκο μιλώντας στην Eπιτροπή της Εθνοσυνέλευσης λέγοντας ότι αφού η Τουρκία εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας οι ΗΠΑ θα θέσουν το θέμα των F 16 στο Κογκρέσο και θα αποδώσουν σε αυτό πιθανή απορριψη της Συμφωνίας.
Η Τουρκία δαπάνησε μεγάλο πολιτικό και διπλωματικό κεφάλαιο στο παζάρι αυτό, όπου όσο κι αν ο κ. Ερντογάν προβάλει ως επιτυχία του ότι υποχρέωσε την Σουηδία να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του και τον πρόεδρο Μπάιντεν να δεχθεί την συσχέτιση των αποφάσεων στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση και στο Κογκρέσο, γνωρίζει ότι σε μια χώρα σαν την Σουηδία το Κράτος Δικαίου δεν μπορεί να ανατραπεί με μια δέσμευση προς τον κ.Ερντογάν σε σχέση με τους Κουρδους και όσους ο ίδιος θεωρεί τρομοκράτες. Ενώ το παζάρι αυτό, που εξάντλησε την Συμμαχία την στιγμή που επιδιώκει την ενότητα για την αντιμετώπιση της Ρωσίας, αφήνει βαθύ ρήγμα εμπιστοσύνης. Παντως η Τουρκία προβάλει φυσικά και την προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης στο Αιγαίο και την «πρόοδο» που υπήρξε με την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα.
Ερωτηματικό αποτελεί βεβαίως τι θα κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν με το αίτημα για πώληση στην Ελλάδα των F35 που έχει τεθεί σε αναμονή και πολλοί θεωρούν ότι έχει συσχετισθεί με την συμφωνία πώλησης των F16 στην Τουρκία. Σε μια τέτοια περίπτωση οφείλει η Αθήνα το αμέσως προσεχές διάστημα και αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες στην Εθνοσυνέλευση και στο Κογκρέσο να προωθηθεί προς έγκριση το ελληνικό αίτημα για την προμήθεια των F35.
Πηγή: Protothema.gr
