Η έρημος Νεγκέβ, στο Ισραήλ, εκτός από πεδίο μάχης και αντιπαράθεσης των Παλαιστινίων με τους Ισραήλινούς, αποτελεί πεδίο εφαρμογής ενός έργου περιβαλλοντικής αποκατάστασης, ενώ για την αναδάσωση της χρησιμοποιούνται και είδη χαλέπιου πεύκης από τον Πύργο Ηλείας.
Η έρημος Νεγκέβ, που καλύπτει περίπου το 60% της έκτασης του Ισραήλ, χαρακτηρίζεται από έντονη ξηρασία και ελάχιστη βλάστηση, γεγονός που καθιστά την αναδάσωσή της ιδιαίτερα δύσκολη.
Η επιλογή της χαλέπιου πεύκης είναι στρατηγική, καθώς αυτό το είδος δέντρου είναι ανθεκτικό στις δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες, την έλλειψη νερού και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Το δάσος Yatir, όπως έχει ονομαστεί η έκταση που από το 1960, έχει αναδασωθεί, αποτελείται κυρίως από χαλέπιο πεύκη (>90%), και μετά από αρκετούς κύκλους αραίωσης η πυκνότητα των δασών σήμερα είναι περίπου 300 δέντρα ανά εκτάριο.
Σύμφωνα με τα στοιχειά του εργαστηρίου Ντάν Γιακίρ του Ινστιτούτου Επιστημών Βάιζμαν, Ο δείκτης φυλλικής επιφάνειας (LAI) είναι περίπου 1,7, με εύρος περίπου ±0,3 πάνω από το εποχιακό κύκλο και κάθε χρόνο· Το ύψος του δέντρου είναι περίπου 10 m και η μέση διάμετρος του στελέχους στο ύψος του στήθους (DBH) είναι 17 cm. Η κύρια περίοδος αύξησης της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας και των μίσχων στο δάσος είναι από τον Δεκέμβριο έως τον Μάιο.
Αντίθετα, η έκρηξη των μπουμπουκιών είναι στα μέσα Μαρτίου και η ανάπτυξη των φύλλων συνεχίζεται μέχρι τον Οκτώβριο. Η βλάστηση του κάτω ορόφου αποτελείται από νάνους θάμνους, ποώδη είδη, βιολογικό φλοιό και μονοετή φυτά, τα οποία αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής βιομάζας του οικοσυστήματος. Το δάσος αναπτύσσεται σε περίπου 0,20-1 m βαθύ ελαφρύ χώμα Rendzina πάνω από ασβεστόλιθο, με σύσταση αργίλου έως αμμο-αργιλλοαργιλώδους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα από τα είδη χαλέπιου πεύκης, που έχουν επιλεχθεί από το Jewish National Fund (JNF), που έχει αναλάβει από το 1960 την αναδάσωση τμήματος της ερήμου, είναι και αυτή που φύεται στην περιοχή του Πύργου Ηλείας.
Δενδρύλλια και σπόροι από τα δάση της περιοχής του Πύργου, έχουν μεταφερθεί στο Ισραήλ, όπου φυτεύονται στις προς αναδάσωση εκτάσεις.
Πρόκειται για μια ακόμη ένδειξη του μεγάλου φυσικού πλούτου που έχει η Ελλάδα, σημειώνει μιλώντας στο CNN Greece, η Παρασκευή Αλιζιώτη, Καθηγήτρια Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών, Πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ.
Πρόκειται για μοναδικά οικοσυστήματα στον κόσμο, με μοναδικό γενετικό υλικό, που είναι ανθεκτικό στην κλιματική αλλαγή, τονίζει.
Η αναδάσωση της Νεγκέβ στοχεύει στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, στη βελτίωση της ποιότητας του εδάφους και στην αύξηση της συγκράτησης του νερού. Επιπλέον, η δενδροφύτευση συμβάλλει στην αντιμετώπιση της διάβρωσης και στην αποτροπή της ερημοποίησης, ενώ δημιουργεί ένα νέο μικροκλίμα που ευνοεί την ανάπτυξη φυτών και ζώων. Η ανάπτυξη δασών στην περιοχή μπορεί, επίσης, να προσφέρει πόρους και ευκαιρίες απασχόλησης στις τοπικές κοινότητες, ενισχύοντας την οικονομική τους ανάπτυξη.
Για αυτό και η επιλογή συγκεκριμένων ειδών, με χαρακτηριστικά που ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις του έργου, είναι κρίσιμης σημασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δέντρα που φυτεύονται στο δάσος Yatir, δεν ποτίζονται από τεχνητά συστήματα άρδευσης, αλλά μεγαλώνουν προσαρμοζόμενα στις συνθήκες.
Με το παράδειγμα της χαλεπίου πεύκης από τον Πύργο, που αναδασώνει την έρημο Νεγκέβ, η Παρασκευή Αλιζιώτη, τονίζει την μεγάλη ανεκτική αξία που έχουν τα ελληνικά οικοσυστήματα, τα οποία είναι ήδη γενετικά προσαρμοσμένα στην κλιματική αλλαγή.
Υπογραμμίζει παράλληλα, την σημασία που έχει η προστασία των μοναδικών αυτών οικοσυστημάτων από τις πυρκαγιές, με βάση και τον ρόλο τους στην προστασία από την κλιματική αλλαγή.
