Η κατάπαυση του πυρός που ξεκίνησε τα ξημερώματα της Τετάρτης στον Λίβανο ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεζμπολάχ κρατάει για την ώρα, ωστόσο οι ισραηλινές δυνάμεις εξακολουθούν να σφυροκοπούν τη Γάζα.
Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό, τουλάχιστον 44.282 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα από τις 7 Οκτωβρίου του 2023.
Ο Guardian, σε ανάλυσή του, υποστηρίζει ότι η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο δεν φέρνει πιο κοντά το τέλος του πολέμου στη Γάζα, αλλά το απομακρύνει.
Σύμφωνα με το βρετανικό μέσο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν επιχειρεί να αξιοποιήσει το μομέντουμ από την επίτευξη της εκεχειρίας ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεζμπολάχ.
Η αμερικάνικη κυβέρνηση έχει ξεκινήσει ξανά τις διπλωματικές προσπάθειες ωστόσο υπάρχουν αμφιβολίες ότι αυτή η δυναμική μπορεί να αξιοποιηθεί και να διασώσει ό,τι έχει απομείνει από τη διπλωματική τιμή μετά τους αιματηρούς 14 τελευταίους μήνες στη Μέση Ανατολή, σημειώνει ο Guardian.
Επανέναρξη περιφερειακών συνομιλιών για τη Γάζα
Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν δήλωσε την Τετάρτη ότι ο Αμερικανός πρόεδρος διέταξε τους απεσταλμένους του να έρθουν σε επαφή με την Τουρκία, το Κατάρ, την Αίγυπτο «και άλλους παράγοντες στην περιοχή» για την επανέναρξη των περιφερειακών συνομιλιών για τη Γάζα, 18 ημέρες αφότου το Κατάρ αποσύρθηκε δημοσίως από τον διαμεσολαβητικό του ρόλο με το σκεπτικό ότι ούτε το Ισραήλ ούτε η Χαμάς είχαν σοβαρή πρόθεση να καταλήξουν σε συμφωνία.
Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι δύο πλευρές έχουν αλλάξει τις θέσεις τους ως αποτέλεσμα της συμφωνίας για τον Λίβανο.
Αντιθέτως, η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο καθιστά αναμφισβήτητα λιγότερο πιθανό να επιτευχθεί συμφωνία στη Γάζα για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους στο Ισραήλ.
Τα σκληρά δεξιά «γεράκια» που τάχθηκαν απέναντι στις προσπάθειες για εκεχειρία στα βόρεια ισραηλινά σύνορα είναι πιθανό να εντείνουν τις πιέσεις τους για «ολοκληρωτική νίκη» στη Γάζα, τονίζεται στην ανάλυση του Guardian.
Η Χαμάς δήλωσε την Τετάρτη ότι είναι έτοιμη για μια συμφωνία με βάση τους όρους που είχαν συμφωνηθεί προηγουμένως.
Η παλαιστινιακή οργάνωση ζητά την πλήρη απόσυρση του Ισραήλ από τη Λωρίδα, επιστροφή των εκτοπισμένων στη βόρεια Γάζα και ανταλλαγή Παλαιστίνιων κρατουμένων με Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από την παλαιστινιακή οργάνωση.
Ακροδεξιές πιέσεις
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου σε προηγούμενη φάση των συνομιλιών είχε ταχθεί ενάντια σε μια συμφωνία του τύπου «οι όμηροι έναντι ειρήνης». Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ζητούσε να διατηρήσουν οι ισραηλινές δυνάμεις τον έλεγχο του Διαδρόμου της Φιλαδέλφειας, μιας νεκρής ζώνης στα σύνορα Γάζας – Αιγύπτου.
Εν τω μεταξύ, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) φαίνεται να έχουν επικεντρωθεί στο να αδειάσουν τη βόρεια Γάζα από τον παλαιστινιακό πληθυσμό της, εν μέσω αυξανόμενων υποψιών ότι η ακροδεξιά κυβέρνηση του Νετανιάχου σκοπεύει να καταλάβει μόνιμα τη συγκεκριμένη περιοχή.
Ο Ισραηλινός υπουργός Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριχ, δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι το Ισραήλ θα πρέπει να καταλάβει τη Λωρίδα της Γάζας και να μειώσει στο μισό τον παλαιστινιακό πληθυσμό της μέσω της «ενθάρρυνσης της εθελοντικής μετανάστευσης».
«Μπορούμε και πρέπει να κατακτήσουμε τη Λωρίδα της Γάζας. Δεν πρέπει να φοβόμαστε αυτή τη λέξη», δήλωσε ο Σμότριχ σε εκδήλωση το βράδυ της Δευτέρας. Την ίδια περίπου ώρα, ο υπουργός Γεωργίας, Αβί Ντίχτερ, έλεγε σε ομάδα ξένων ανταποκριτών ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός παραμένει επικεντρωμένος σε μια «αποφασιστική νίκη» στη Γάζα.
«Βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους; Σίγουρα όχι. Έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε», δήλωσε ο Ντίχτερ, σύμφωνα με το Reuters.
Η βασική διαφορά με τον Λίβανο
Αυτή είναι η βασική διαφορά μεταξύ μιας εκεχειρίας στον Λίβανο και μιας εκεχειρίας στη Γάζα, τονίζει ο Guardian. Η ισραηλινή ακροδεξιά που εκπροσωπείται στον κυβερνητικό συνασπισμό έχει σχέδια προσάρτησης της Γάζας, κάτι που δεν έχει για τον Λίβανο.
Ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ επέκρινε την κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο, αλλά η ακροδεξιά δεν ήταν διατεθειμένη να ρίξει τον κυβερνητικό συνασπισμό γι’ αυτό. Ωστόσο, απείλησε να ανατρέψει τον Νετανιάχου αν υπάρξει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς, κάτι που θεωρείται μια πραγματική απειλή.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει κάθε λόγο να πιστεύει τους εταίρους του συνασπισμού του σε αυτό το ζήτημα, υπογραμμίζει ο Guardian.
Τους έχει υποσχεθεί «ολοκληρωτική νίκη» και αφού πέτυχε συμβιβασμό στον Λίβανο ενάντια στις επιθυμίες τους, έχει ακόμη λιγότερα περιθώρια στη Γάζα. Θα ήταν δύσκολο να κρατηθεί ενωμένος ο σημερινός συνασπισμός μπροστά στις τηλεοπτικές εικόνες απελευθερωμένων Παλαιστίνιων κρατουμένων να πανηγυρίζουν ή του Μοχάμεντ Σινουάρ (αδελφού του Γιαχία, του σκοτωμένου ηγέτη της Χαμάς) να βγαίνει από τα ερείπια της Γάζας και να πανηγυρίζει για την επιβίωση της οργάνωσης.
Η εναπομείνασα ηγεσία της Χαμάς το μόνο που χρειάζεται για να υπάρξουν συνομιλίες μετά από 14 μήνες πολέμου, λέει ο Guardian, είναι να παρέχει αποδείξεις ζωής αφού δείχνει να αντέχει.
Η εξάρτηση του Νετανιάχου
Εν τω μεταξύ, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου εξαρτάται όλο και περισσότερο από την ιδιότητά του ως ηγέτη σε καιρό πολέμου για να κρατήσει μακριά τις διώξεις για διάφορες κατηγορίες για διαφθορά. Η νομική του ομάδα έχει ζητήσει αναβολή της εμφάνισής του στο εδώλιο του κατηγορουμένου που έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη Δευτέρα, με την αιτιολογία ότι είναι πολύ απασχολημένος να ηγείται της πολεμικής προσπάθειας.
Ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει κατηγορίες για δωροδοκία, απάτη και αθέτηση εμπιστοσύνης σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις και πρέπει να παραμείνει στο αξίωμα για να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να μείνει μακριά από τη φυλακή.
Η συνεχιζόμενη κατάσταση πολέμου είναι το καλύτερο επιχείρημά του κατά των πρόωρων εκλογών πριν από τη λήξη της θητείας αυτής της Κνεσέτ τον Οκτώβριο του 2026 και χωρίς πόλεμο στον Λίβανο, εξαρτάται ακόμη περισσότερο από τη συνέχιση του πολέμου στη Γάζα. Ταυτόχρονα, η εκεχειρία στον βορρά απελευθερώνει στρατιώτες και πυρομαχικά για χρήση στην ήδη κατεστραμμένη παράκτια Λωρίδα.
Το διπλό πιθανό δίλημμα
Υπάρχουν δύο πιθανές εξελίξεις που θα μπορούσαν να βάλουν τέλος σε αυτή την αδίστακτη στρατηγική, εκτιμά ο Guardian. Η μία είναι η προοπτική ενός μεγαλύτεροy πολέμου. Η πρώτη αιτία που παρουσίασε ο Νετανιάχου για την κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο ήταν «για να επικεντρωθούμε στην ιρανική απειλή», αλλά αρνήθηκε να διευκρινίσει τι σημαίνει αυτό.
Ο Νετανιάχου έχει καταστήσει σαφές κατά τη διάρκεια των πολλών ετών της θητείας του ότι θεωρεί το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ως υπαρξιακή απειλή για το Ισραήλ και θέλει η κληρονομιά του να είναι αυτή του ηγέτη που εξουδετέρωσε αυτή την απειλή. Αυτό θα πυροδοτούσε μια σύγκρουση που θα καταργούσε την ανάγκη του πολέμου της Γάζας για να του παρέχει τα πολεμικά του διαπιστευτήρια και το άλλοθί του για την απουσία του από τις δίκες εναντίον του.
Η δεύτερη κρίσιμη εξέλιξη είναι η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει καταστήσει σαφές στον Νετανιάχου ότι θέλει να έχουν τελειώσει οι μάχες μέχρι το come back του στο Οβάλ Γραφείο στις 20 Ιανουαρίου.
Αυτή η απαίτηση μπορεί να θέσει στον Νετανιάχου ένα πιθανό δίλημμα. Ίσως να αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ του σημαντικότερου προστάτη του στην παγκόσμια σκηνή και των εταίρων του στον ισραηλινό κυβερνητικό συνασπισμό.
Είναι ένα δίλημμα από το οποίο ο Νετανιάχου θα προσπαθήσει να ξεφύγει τις επόμενες εβδομάδες. Μια διέξοδος γι’ αυτόν θα μπορούσε να είναι να εντείνει το ανελέητο μπαράζ χτυπημάτων στη Γάζα για να κατευνάσει την ακροδεξιά στο Ισραήλ, έτσι ώστε η ειρήνη που θα προσφέρει στον Τραμπ να είναι η σιωπή του νεκροταφείου, καταλήγει ο Guardian.
