Η Λένι Ρίφενσταλ είναι γνωστή για τις σχέσεις της με τον Χίτλερ και το καθεστώς του. Άντε και για το ντοκιμαντέρ «Ολυμπία» το οποίο πέρα από τον προπαγανδιστικό του χαρακτήρα έκανε τα φτηνά επίκαιρα της εποχής έργο τέχνης.
Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ο τρόπος με τον οποίο σκανδάλισε την συντηρητική ελληνική κοινωνία του 1936 στο περιθώριο των γυρισμάτων της ταινίας «Ολυμπία».
Η Γερμανίδα σκηνοθέτης ερωτεύτηκε και μάλιστα σφόδρα έναν από τους αθλητές που πήραν μέρος στη λαμπαδηδρομία. Κι όχι μόνο αυτό. Τον… απήγαγε στη Γερμανία για να ζήσει μαζί του ένα θυελλώδη έρωτα. Ήταν τέτοια η ένταση που ακόμη και οι εφημερίδες της εποχής που δεν είχαν τάσεις… espresso και μεσημεριανών εκπομπών φιλοξένησαν αναλυτικά ρεπορτάζ!
Ο νεαρός που μίλησε στην καρδιά της Ρίφενσταλ ήταν ένας Ρώσος πολιτικός πρόσφυγας, δεκαπέντε χρόνια μικρότερός της. Είχε εγκατασταθεί με την οικογένειά του στον Πύργο μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων του 1917. Ο Ανατόλ Ντομπριάνσκι ήταν γνωστός στη περιοχή. Τον φώναζαν Τόλικ κι όλοι είχαν μια καλή κουβέντα να πουν για αυτόν και τον πατέρα του που ήταν ζωγράφος, αλλά έκανε ότι δουλειά έβρισκε για να συντηρήσει την οικογένειά του.
Ο Ανατόλ ήταν ένας από τους λαμπαδηδρόμους στην Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας που καθιερώθηκε εκείνη τη χρονιά, το 1936. Η Λένι που δεν άφηνε τίποτα στη τύχη δεν άργησε να εντοπίσει το νεαρό. Με τη βοήθεια του διερμηνέα τον έπεισε να την ακολουθήσει για μια σειρά επιπλέον λήψεων στην Αρχαία Κόρινθο, τους Δελφούς με κατάληξη το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια».
Σ΄αυτό εγκαταστάθηκε το ζευγάρι.
Η εφημερίδα «Ανεξάρτητος» στις 23 Ιουλίου 1936 έδωσε το ρεπορτάζ της… ανάρμοστης σχέσης που οδήγησε στην… απαγωγή του νεαρού από τη διάσημη σκηνοθέτη. Η εφημερίδα Βενιζελικών φρονημάτων είναι πολύ σκληρή απέναντι στη Γερμανίαδα και ρόλο σ’ αυτό παίζει σίγουρα και η αντιγερμανική πολιτική του Βενιζέλου. Τραγική ειρωνεία: Λίγες μέρες αργότερα κηρύχτηκε η δικτατορία της 4ης Αυγούστου από τον επίσης Γερμανόφιλο Ιωάννη Μεταξά.
«Το πρωτάκουστον σκάνδαλον της χιτελρικής Λένης Ρίφενσταλ αμαυρώνει τας Ολυμπιακάς Εορτάς. Αι χθεσιναί τελεταί της λαμπαδηδρομίας εις Θήβας, Λεβαδείαν και Δελφούς. Η απαγωγή του νεαρού Ρώσσου προεκάλεσε γενικήν αγανάκτησιν.
Πολλαί βεβαίως ασχημίαι εσημειώθησαν κατά την εν Ελλάδα έναρξιν των ολυμπιακών εορτών. Η σοβαροτέρα τούτων είναι ασφαλώς η συνεχής διαφήμισις του χιτλερισμού, ως πολιτικού καθεστώτος, όχι μόνον από τους εδώ πράκτοράς του και τας αργυρωνήτους ελληνοφώνους – δυστυχώς – εφηεμρίδας του, αλλά και από πολλούς επισήμους εκπροσώπους της Ελλάδος, δημάρχους, αθλητικούς παράγοντας κλπ. Ο χιτλερισμός εύρεν εις τας ολυμπιακάς τελετάς την ευκαιρίαν να προπαγανδίση το δολοφόνον καθεστώς του, εκμεταλλευθείς πολιτικώς και οικονομικώς την Ολυμπιάδα του Βερολίνου ως καθαράν «επιχείρησιν» υπόπτων σκοπών.
Το νέον εν τούτοις σκάνδαλον, εις το οποίον επρωτοστάτησεν η ευνοουμένη του χιτλερισμού Λένη Ρίφενσταλ, αμαυρώνει ακόμη περισσότερον την οργάνωσιν των Ολυμπιακών Αγώνων, οι οποίοι μεταβλήθησαν εις μίαν ανήθικον εκδήλωσιν εκφύλων χιτλερικών επιδιώξεων. Η Ελλάς μετέχουσα των Ολυμπιακών Αγώνωνκαι διαθέτουσα ολόκληρα εκατομμύρια εκ του ισχνού προϋπολογισμού της δια την οργάνωσίν των, ουδέποτε εφαντάσθη ότι η Ιερά Ολυμπιακή Ιδέα, σύμβολον συναδελφώσεως των Λαών, θα μετεβάλλετο από τους δολοφόνους του Βερολίνου εις διαφήμισιν του χυδαιοτέρου φιλοπολέμου καθεστώτος και εις εκδήλωσιν απαισίου εκφυλισμού. Ο χιτλερισμός ατιμάζει τους ωραίους Ολυμπιακούς Αγώνας.
Ως γνωστόν, το χιτλερικόν καθεστώς αφού ποικιλοτρόπως εξεμεταλλεύθη τας εορτάς των Ολυμπιακών Αγώνων, τας οποίας κατέστησε σκοπόν της ανομολογήτου προπαγάνδας του, μας έστειλεν εδώ την γνωστήν δια την ερωτοπάθειάν της ηθοποιόν κυρίαν Λένη Ρίφενσταλ, ευνουμένην του χιτλερικού καθεστώτος, συνοδευομένην υπό πολυμελούς επιτελείου και η οποία μαζί με την κινηματογράφησιν της λαμπαδηδρομίας εν Ελλάδι έκλεψε και ένα δρομέα λαμπαδηφόρον δια να διασκεδάση τας ελαχίστας ημέρας της εδώ διαμονής της και δια να «μουτζουρώσει» με την πράξιν της την σεμνότητα της ιεράς αυτής εορτής, την οποίαν ο ελληνικός λαός εώρτασε με ανυπόκριτον χαράν, ανέκφραστον υπερηφάνειαν και υποδειγματικήν σεμνότητα.
Η κυρία Λένη, βλέπουσα τους λαμπαδηδρόμους μας γυμνούς και αναμνησθείσα, ως φαίνεται, του αρχαίου Ελληνικού κάλλους, ηλεκτρίσθη εις βαθμόν απίστευτον και δεν έβλεπε την ώρα που θα κατακτούσε ένα άλκιμον νέον, προ παντός ωραίον και ρωμαλαίον! Επειδή όμως οι λαμπαδηδρόμοι μας εφαίνοντο προσηλωμένοι εις την ιεράν αποστολήν των, η Ρίφενσταλ μη αντέχουσα εις την μοναξιά, παρ’ ότι την περιστοίχισεν μίαν πολυμελής συνοδεία, συνέλαβε την τολμηράν σκέψιν να τον απαγάγη!
Αλλ’ ας ίδωμεν πως ηγάπησε παραφόρως και πως εντός δευτερολέπτων της ώρας έκαμε εντελώς δικόν της τον ωραίον της Ολυμπίας λαμπαδηδρόμον.
Την ημέραν της τελετής της Ολυμπίας, η Γερμανίας ηθοποιός εγκαταλείψασα κάθε ενασχόλησιν και λησμονήσασα την υψηλήν (!) αποστολήν του καθεστώτος της, ρίχτηκε να φάη με τα μάτια – όπως λέμε στην Ελλάδα – τους ευσταλείς λαμπαδηδρόμους μας. Παιδιά όλα γερά, με σφιχτά κορμιά και με μπράτσα που μπορούν να σφίξουν όχι μία Γερμανίδα πουλημένη, αλλά ολόκληρον την Γερμανίαν.
Η υστερική και έκφυλος καλλιτέχνις από τα 28 παιδιά, τα οποία είχον επιλεγή υπό της οργανωτικής επιτροπής εις Πύργον όπως τρέξουν, επρόσεξεν περισσότερον τον νεαρόν Τόλικ Ντομπριάνσκι, ένα παιδί 18 χρονών. Αμέσως τρέχει εις τον επόπτην της λαμπαδηδρομίας.
-Από πού είναι αυτό το παιδί;
-Από τον Πύργον. Απήντησε ξερά ο επόπτης.
Η Λένη δεν έμεινε καθόλου ευχαριστημένη από την απάντησιν του επόπτου και απευθύνει, καταφανώς νευριασμένη, δεύτερον ερώτημα:
-Πως τον λένε; Που θα τρέξει; Σε ποιο χιλιόμετρο;
Ο επόπτης έδινεν όσας πληροφορίας μπορούσε εις την Γερμανίδα, αλλ’ αυτή όμως ήθελε πολλά. Σε μια στιγμή λέγει εις τον επόπτη:
-Ξέρετε, τον αγαπώ τρελλά!
-Ξεφόρτωνέ με, ήτανε η απάντησις που έλαβε.
Αφού αναστάτωσεν όλα τα μέλη της διοργανωτικής επιτροπής, έμαθεν επιτέλους ότι ο Τολίκ θα έτρεχεν εις το 27ον χιλιόμετρον. Δεν τα κατάφερε όμως να επικοινωνήση μαζί του και περίμενε την ώρα που το αυτοκίνητον θα επέστρεφε με τους αθλητάς. Δια να μη χάση μάλιστα την ευκαιρία αυτήν, πήρε μαζί της ένα ελληνομαθή Γερμανόν, ο οποίος θα ανελάμβανε να διερμηνεύση προς αυτόν τη φλόγα που έκαιε την καρδιά της αλλόφρονος πλέον Γερμανίας.
Επί τέλους εφάνη το λεωφορείον με τους αθλητάς, από το οποίον επρόβαλε και η γλυκειά μορφή του Τόλικ. Η Γερμανίς και ο διερμηνεύς του πάθους της σπεύδουν προς τον Τολίκ.
– Θα έλθης μαζί μας, λέγει ο ελληνομαθής Γερμανός.
– Είναι αδύνατον, απαντά ο Τόλικ
– Τίποτα, θα έρθης μαζί μας. Είνε η επιθυμία της κυρίας Ρίφενσταλ
– Μα είμαι γυμνός! Καθώς βλέπετε
– Τόσο το καλύτερο!…
Εν τω μεταξύ η Γερμανίς παρηκολούθει με αγωνίαν τας αντιρρήσεις του Ντομπριάνσκυ, τας οποίας αντελαμβάνετο εκ των μορφασμών του προσώπου του.
Μετά πολλάς υποσχέσεις πείθεται ο νεαρός Τόλικ, να ακολουθήση έτσι όπως ήτο… γυμνός την ερωτοπαθή Λένη, με την προϋπόθεσιν ότι θα προσετίθετο και αυτός εις την χιτλερικήν κινηματογραφικήν αποστολήν επ’ αμοιβή. Μόλις είπε το «ναι» απήχθη εν ριπή οφθαλμού υπό της Γερμανίδος και επιβάντες αυτοκινήτου ήλθον από προχθές ενταύθα αντί να συνοδεύσουν τους λαμπαδηδρόμους.
Εδώ εγκατεστάθησαν εις το ξενοδοχείον της «Μεγάλης Βρεττανίας» και εις το υπ’ αριθ. 433 δωμάτιον. Επειδή ο απαχθείς έφερε μόνον την αθλητικήν του περισκελίδα του επρομήθευσαν ένα πανταλόνι.
Ο Τόλικ Ντομπριάνσκι είναι Ελληνορώσσος υιός πρόσφυγος ζωγράφου Ρώσσου και έμεινε μετά της οικογενείας του εις Πύργον.
Ο υπό τόσον περιέργους συνθήκας απαχθείς λαμπαδηδρόμος γλεντά τώρα την φίλην του, σήμερον δε θα επιβούν του ολυμπιακού αεροπλάνου το οποίον αναχωρεί δια Βερολίνον, όπου θα ευρίσκωνται την εσπέραν. Έτσι η ηθοποιός παρουσιαζόμενη εις τους εμπιστευθέντας της την κινηματογραφικήν αποστολήν, θα μπορή καυχωμένη να είπη εκέρδισεν ένα ακόμη οπαδόν του χιτλερικού καθεστώτος.
Όλοι εμείς όμως που δεν ηκολουθήσαμεν εις την Γερμανίαν την παράφρονα ηθοποιόν και δεν ηυτυχίσαμεν να αγαπηθώμεν απ’ αυτήν, θα «μουντζώνουμε» με χέρια και με πόδια τας εξωφρενικά αυτάς αποστολάς της Χιτλερίας.»
Ο Τόλικ ακολούθησε πραγματικά τη Ρίφενσταλ στη Γερμανία, πήρε την Γερμανική υπηκοότητα, κάλεσε κοντά και τους γονείς του. Μάλιστα έκανε μια σύντομη κινηματογραφική καριέρα, αλλά γρήγορα τη θέση του Τόλικ στην καρδιά της Λένι πήρε άλλος κι ο νεαρός Ρώσος έμεινε με τις αναμνήσεις και ένα σεβαστό ποσό. Με την έναρξη του πολέμου κατατάχτηκε στο ναυτικό, τα υποβρύχια και χάθηκε στον πόλεμο.
Δείτε την «Ολυμπία» στον υπολογιστή σας πατώντας εδώ.
Διαβάσαμε πριν γράψουμε:
Κουκούνας Δημοσθένης: Λένι Ρίφενσταλ, η ηγερία του Χίτλερ και ο έρωτάς της στην Ελλάδα του 1936, περιοδικό «Λαβύρινθος», τεύχος 5, Νοέμβριος 2003
Παπαθεοδώρου Γιάννης: Λένι Ρίφενσταλ, η ζωή της και η Ελλάδα, περιοδικό «Τότε», τεύχος 41, Νοέμβριος 2007.
Leni Riefenstahl: Olympia, εκδόσεις Tachen
