Τα νηστίσιμα τα θυμόμαστε και τα τιμάμε μόνο μια φορά το χρόνο. Και βρες μου έναν άνθρωπο που ξέρει να τρώει και δεν θα τα ήθελε πιο συχνά στο τραπέζι του. Έναν που σήμερα το μεσημέρι δεν θα χαϊδεύει την κοιλιά του ευτυχισμένος μετά από κάθε λογής αμαρτωλή βουτιά σε οτιδήποτε νηστίσιμο βγάζει ο άγιος τούτος τόπο.
Σαν το σουβλιστό αρνί, σαν τη γαλοπούλα με γέμιση, σχεδόν σαν εκείνους που έχουν γεννηθεί 29 Φεβρουαρίου. Τόσο ξεχασμένα τα έχουμε τα νηστίσιμα.
Ναι, προφανώς είναι πολλά που τα τρώμε και άλλες φορές μέσα στο χρόνο. Μην κολλάς σε αυτό. Γιατί υπάρχουν τόσα και τόσα φαγητά που μένουν στο ράφι, που αγνοείς τη γεύση τους αν τύχει και μια Καθαρή Δευτέρα είσαι εκτός Ελλάδος. Που οι συνταγές τους ξεθάβονται μόνο τέτοιες μέρες.
Ποια Μεγάλη Εβδομάδα;
Ας κάνουμε μια μικρή (ίσως και μεγάλη) παρένθεση εδώ για να δηλώσουμε το παράλογο που κυνηγά τα νηστίσιμα ακόμα και τις ημέρες που θα έπρεπε να είναι πρώτο όνομα στη μαρκίζα. Και είναι και ο λόγος που από την αρχή του κειμένου λέω ότι τα νηστίσιμα τα θυμόμαστε μία φορά το χρόνο και όχι δύο.Στο διεστραμμένο μυαλό του σύγχρονου Έλληνα, τη Μεγάλη Εβδομάδα η νηστεία είναι υποχρέωση. Την Καθαρά Δευτέρα είναι ευκαιρία να τη βγάλουμε στις ψαροταβέρνες και να ξεσκιστούμε στις γαρίδες.
Ανωμαλία σου λέω. Κατάλοιπο των εποχών που οι γονείς επέβαλαν στα παιδιά τους να νηστεύουν την Μεγάλη Εβδομάδα και τώρα πια χωριζόμαστε στο 20% των ανθρώπων που πλέον νηστεύουν όλη τη βδομάδα των Παθών και το 80% που τρώει γύρους γελώντας Μεγάλη Παρασκευή βράδυ.
Οι ίδιοι άνθρωποι, οι ίδιοι ακριβώς άνθρωποι που δεν νηστεύουν Μεγάλη Παρασκευή, την Καθαρά Δευτέρα το κάνουν με λατρεία. Γιατί το να φας νηστίσιμα την Καθαρά Δευτέρα, για κάποιον ηλίθιο λόγο, είναι παράδοση και όχι νηστεία. Γι' αυτό βασικά οι περισσότεροι τρώνε το μεσημέρι τα νηστίσιμα και το βράδυ πνίγουν τον νηστίσιμο πόνο τους σε ένα ταψί γαλακτομπούρεκο.
Τα υπεραδικημένα νηστίσιμα
Θα σου πω ποια είναι αυτά τα πλέον αδικημένα νηστίσιμα. Γιατί φακές τρώμε όλο το χρόνο. Και ρεβύθια τρώμε όλο το χρόνο. Και ντολαμδάκια και γαρίδες και καλαμαράκια. Αλλά είναι κάποια φαγητά που εμφανίζονται στο διαιτολόγιο σχεδόν αποκλειστικά σε περιόδους νηστείας.Η λαγάνα
Σαν το Χριστόψωμο που εμφανίζεται τα Χριστούγεννα λες και ο γλυκάνισος φυτρώνει μόνο μία βδομάδα πριν την αλλαγή του χρόνου. Έτσι και η λαγάνα. Αυτό το ονειρικό ψωμί χωρίς πολλή πολλή ψίχα με το αλόγιστα πολύ σουσάμι πάνω του παράγεται μία φορά το χρόνο. Θα βρεις μερικούς φούρνους να φτιάχνουν και μικρές λαγανίτσες τις καθημερινές αλλά κι αυτές φεύγουν όταν δεν υπάρχει άλλο ψωμί εύκαιρο στα καλάθια.
Η ταραμοσαλάτα
Θείο έδεσμα. Ροζ ή λευκή, το αφήνω σε εσένα. Αλλά αν είναι καλή η ταραμοσαλάτα, βάζει κάτω τυροκαυτερές, τζατζίκια και λοιπά κλασικά και αγαπημένα. Και την βλέπεις εκεί στους καταλόγους στις ψαροταβέρνες και κανείς δεν την επιλέγει αν δεν είναι Καθαρά Δευτέρα. Αναρωτιέμαι αν πράγματι έχουν οι ταβέρνες να σου σερβίρουν ταραμοσαλάτα όλο το χρόνο ή την έχουν στον κατάλογο για το εφέ.
Ο χαλβάς
Δεν τον συμπαθώ. Ούτε εκείνος εμένα. Αλλά στεναχωριέμαι να τον βλέπω στις προθήκες των super market σημαιοστολισμένο κάτι τέτοιες ημέρες να αγωνιά αν θα πουληθεί ή αν θα μείνει στο ράφι για του χρόνου. Και να 'ναι καλά κάτι παραδοσιακοί τύποι που τον τιμούν και τον υπόλοιπο χρόνο. Εγώ πάντως στηρίζω τον σιμιγδαλένιο και τον σαπουνέ.
Οιαδήποτε πίτα χωρίς φέτα
Ξαφνικά νιώθουν την ανάγκη όλοι οι φούρνοι να βγάλουν και π.χ. σπανακόπιτα χωρίς φέτα. Που αν είναι νόστιμο το σπανάκι παίζει να είναι ακόμα καλύτερη και από αυτή με τη φέτα. Καλά, μη λέω και βλακείες, οτιδήποτε είναι καλύτερο αν έχει λίγη φέτα μέσα. Αλλά γιατί κύριοι να μην έχουμε και όλο τον υπόλοιπο χρόνο αυτή την επιλογή. Αυτοί οι κατάπτιστοι που δεν τρώνε φέτα, να μην χαρούν ποτέ λίγη σπανακόπιτα;
Το κοφτό μακαρονάκι με το χταπόδι
Όχι από τα αγαπημένα μου αλλά ακόμα κι αυτό μου τη σπάει που δεν το βλέπω ποτέ άλλοτε. Μόνο σε ένα μαγέρικο στο Παγκράτι έχω δει να το φτιάχνουν και εκτός ημερών νηστείας. Πουθενά αλλού. Λες και δεν υπάρχει κοφτό μακαρονάκι στα super market. Λες και δεν είμαστε τίγκα στο χταπόδι ανά πάσα ώρα και στιγμή.
Επίκληση στην ελληνίδα νοικοκυρά
Καλά τα ρεβύθια (ειδικά αν έχουν πολύ λεμόνι και άνιθο), καλές οι φακές (ειδικά αν έχουν πολύ ξύδι), καλά και άγια όλα τα νηστίσιμα που φτιάχνετε με ζήλο όλο το χρόνο για να μάθουν τα παιδιά τα όσπρια αλλά και γιατί τιμούμε την ελληνική θάλασσα και τα μαλάκιά της.Αλλά.
Παρακαλούμε να βάλετε στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο της οικογένειάς σας τα παραπάνω φαγητά και άλλα αδικημένα νηστίσιμα. Γιατί κάποια στιγμή θα την ξεχάσουμε και την Καθαρά Δευτέρα όπως έχουμε αρχίσει να ξεχνάμε και τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας. Μην ξεχάσουμε και τα φαγητά που την συνοδεύουν. Κρίμα θα 'ναι.
