Ρώμη, Μιλάνο, Βενετία, Φλωρεντία, Νάπολη, Παλέρμο, Μπολόνια... Η Ιταλία είναι μία χώρα με πολλές εντυπωσιακές πόλεις, οι οποίες έχουν όλες κάτι να σου προσφέρουν. Το ιδιαίτερο ιστορικό «βάρος» και τα διαχρονικά μνημεία σε συνδυασμό με το αστικό τοπίο που παραπέμπει σε αλλοτινές εποχές, τις καθιστούν αναμφίβολα προορισμούς ζωής.
Ακόμη και αν είσαι φανατικός οπαδός των ιταλικών μεγαλουπόλεων, αξίζει να περπατήσεις και σε άλλες -λιγότερο προβεβλημένες- γωνιές της χώρας και να γνωρίσεις κάποιους μικρούς ανεκτίμητους ιταλικούς θησαυρούς.
Πρώτες συστάσεις
Στον ιταλικό Βορρά, το γραφικό λιμανάκι Πορτοφίνο (Portofino) αποτελεί ένα από τα αγαπημένα κρησφύγετα των απανταχού κοσμικών. Κτισμένο σε μια τοποθεσία προικισμένη από την υπέροχη φύση της Λιγουρίας, ο απάνεμος παραθαλάσσιος οικισμός προσφέρει εξεζητημένη πολυτέλεια, κοσμοπολίτικο περιβάλλον και ξένοιαστη dolce vita. Πρόκειται για ένα από τα δυνατά χαρτιά στην περιοχή της Ιταλικής Ριβιέρας, που σε μαγεύει από την πρώτη κιόλας στιγμή, καθώς καταφέρνει να σαγηνεύει τις αισθήσεις με τη φυσική ομορφιά, την ηρεμία και τη θετική αύρα του τόπου, την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τον ρομαντισμό του.
Αν και αντιπροσωπεύει σήμερα κάτι διαφορετικό, κάτι αναπάντεχο στον ιταλικό τουριστικό χάρτη, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα το Πορτοφίνο ήταν ένα άσημο ψαροχώρι. Η τουριστική ανάπτυξή του ξεκίνησε ουσιαστικά το 1901, όταν ένα μοναστήρι κοντά στον οικισμό μετατράπηκε σε ξενοδοχείο (το διάσημο πλέον «Splendido Mare») και άρχισε να φιλοξενεί την ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη. Ο μικρός παραθαλάσσιος οικισμός σύντομα έγινε ένα από τα πιο αριστοκρατικά θέρετρα της Ιταλίας. Γαλαζοαίματοι, εκατομμυριούχοι, bon viveurs, διανοούμενοι και καλλιτέχνες άρχισαν να καταφτάνουν στο μικρό καταφύγιο της Ιταλικής Ριβιέρας για να ζήσουν μια διαφορετική εμπειρία.
Ήδη από τη δεκαετία του 1950, το Πορτοφίνο είχε πάψει να αποτελεί έναν μυστικό προορισμό για λίγους. Ηταν η εποχή που οι κάτοικοί του υπερηφανευόντουσαν ότι: «...το Πορτοφίνο είναι πιο διάσημο και από την Ιταλία». Δεκάδες ιστιοφόρα αγκυροβολούσαν στον κολπίσκο και στα γραφικά σοκάκια του οικισμού, διασημότητες από όλο τον κόσμο έδιναν εδώ το καλοκαιρινό τους ραντεβού - τα «ονόματα» βαριά και μεγάλα: Μαρία Κάλλας, Κάρι Γκραντ, Σοφία Λόρεν, Δούκας του Ουΐνδσορ, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Κλαρκ Γκέιμπλ, Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ.
Φύση και αρχιτεκτονική
Οι καταπράσινες λοφώδεις πλαγιές που κατηφορίζουν στη θάλασσα δημιουργούν ένα εντυπωσιακό κοντράστ με το βαθύ γαλαζοπράσινο σεντόνι της Μεσογείου. Σ’ αυτό το υπέροχο σκηνικό, μέσα σ’ έναν καλά προστατευμένο όρμο, είναι κτισμένο το Πορτοφίνο.
Με έκταση που φτάνει μόλις τα 2,5 τετρ. χλμ. και με περίπου 600 κατοίκους, ο οικισμός ?που ήταν γνωστός από τα ρωμαϊκά χρόνια ως «Portus Delphini»? περιλαμβάνεται από το 1995 στην ένωση «Jewels of European Tourism», έναν θεσμό στον οποίο περιλαμβάνονται ευρωπαϊκές πόλεις με ξεχωριστό ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
Η πρώτη δυνατή εικόνα είναι τα γραφικά χρωματιστά σπίτια που ακολουθούν πιστά την ακτογραμμή του μικρού λιμανιού. Τα περισσότερα απ’ αυτά, που ανήκαν σε φτωχούς ψαράδες, έχουν περάσει πλέον στα χέρια εύπορων διασημοτήτων. Με προσόψεις βαμμένες σε κίτρινες, πορτοκαλί, ροζ και σομόν αποχρώσεις και κολλημένες η μια δίπλα στην άλλη, οι κουκλίστικες αυτές κατοικίες αντανακλούν την ιδιαίτερη οικιστική παράδοση ενός τόπου, ο οποίος σέβεται και προστατεύει την αρχιτεκτονική κληρονομιά του.
Αναπόσπαστο κομμάτι στο πολύχρωμο ντεκόρ του λιμανιού αποτελούν οι ψαρόβαρκες που λικνίζονται ρυθμικά δίπλα στα αγκυροβολημένα ιστιοφόρα και τα πολυτελή κότερα των κοσμικών παραθεριστών. Η συντριπτική πλειοψηφία των VIPs προτιμά τη θαλάσσια οδό για να φτάσει στο Πορτοφίνο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως πάνω στη στενή επαρχιακή διαδρομή Santa Margherita?Portofino δεν θα συναντήσεις αστραφτερές λιμουζίνες και super-sport αυτοκίνητα.
Κι επειδή η κυκλοφορία όλων των οχημάτων στους δρομίσκους του κοσμοπολίτικου οικισμού απαγορεύεται, όποιος έρθει ως εδώ με το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα του, θα πρέπει να παρκάρει στο δημόσιο πάρκινγκ της πλατείας Piazza Liberta ή σε κάποιο ιδιωτικό πάρκινγκ και να εξερευνήσει το Πορτοφίνο με τα πόδια.
Περιπλάνηση στην πόλη
Αν επιλέξεις το Πορτοφίνο για να ζήσεις την εμπειρία της εκλεπτυσμένης Ιταλικής Ριβιέρας, δίχως αμφιβολία έχεις κάνει τη σωστή κίνηση. Ολα συνηγορούν στο να αφήσεις εδώ ένα κομμάτι της καρδιάς σου: οι γραφικές κατοικίες, τα στενά καλντερίμια, οι κρυφές γοητευτικές γωνιές, τα ατμοσφαιρικά ρεστοράν και τα παραθαλάσσια καφέ, οι δυο ιστορικές εκκλησίες San Giorgio και San Martino, το γενοβέζικο κάστρο Castello Brown, οι υπαίθριοι καλλιτέχνες, οι δασωμένες πλαγιές που κατηφορίζουν στη θάλασσα... Ολα θα σε εντυπωσιάσουν.
Στο κοσμοπολίτικο λιμανάκι της Λιγουρίας μπορείς να κάνεις πολλά ή και τίποτα. Αν δεν είσαι οπαδός του μότο «Dolce far niente» («Είναι γλυκό να μην κάνεις τίποτε»), το Πορτοφίνο θα σε ανταμείψει πλουσιοπάροχα.
Με σημείο αναφοράς τη μικρή πλατεία Martiri dell’ Olivetta, μπορείς να περιπλανηθείς κατά μήκος της προβλήτας και να θαυμάσεις από κοντά τα πολύχρωμα σπιτάκια της ακτογραμμής. Στη μικρή κεντρική οδό Via Roma σε περιμένουν αίθουσες τέχνης, γκαλερί, μπουτίκ με γνωστές υπογραφές της μόδας, κομψά μικρομάγαζα με λαϊκά χειροτεχνήματα, υπαίθριοι πάγκοι με φινετσάτα αναμνηστικά και καταστήματα με προϊόντα της ιταλικής γης.
Νωρίς το πρωί στον χώρο του λιμανιού μπορείς να δεις τους ντόπιους ψαράδες να βγάζουν στη στεριά τις βάρκες τους και να μπαλώνουν τα δίχτυα. Οι εκκλησίες San Giorgio και San Martino, καθώς και το επιβλητικό γενοβέζικο κάστρο Castello Brown που βιγλίζει το Πορτοφίνο από τον 16ο αιώνα, θα σου διηγηθούν με προθυμία την Ιστορία αυτού του τόπου.
Καθισμένος σε κάποιο από τα παραθαλάσσια καφέ-ρεστοράν, μπορείς να απολαύσεις ένα αρωματικό καπουτσίνο ή ένα δροσερό λεμοντσέλο, θωρώντας τους επισκέπτες να περπατούν μπροστά σου με χαλαρή, καλοκαιρινή διάθεση.
Επιβάλλεται να ακολουθήσεις ένα δαιδαλώδες ανηφορικό καλντερίμι για να καταλήξεις σ’ ένα εντυπωσιακό «μπαλκόνι» με πανοραμική θέα στον παραθαλάσσιο οικισμό. Μπορείς επίσης να περπατήσεις στο δάσος και να καταλήξεις -έπειτα από μια δίωρη πεζοπορία- στον κόλπο San Fruttuoso, όπου βρίσκεται η ομώνυμη Μονή των Βενεδικτίνων (10ου αιώνα).
Το μόνο ίσως που θα σε απογοητεύσει στο Πορτοφίνο είναι η απουσία νυχτερινής ζωής. Υπάρχει όμως η δυνατότητα να πάρεις ένα τουριστικό πλοιάριο ή ένα θαλάσσιο ταξί από το λιμάνι του και να αποβιβαστείς στην κοντινή κοσμοπολίτικη λουτρόπολη Santa Margherita, όπου χτυπά η καρδιά της νυκτερινής διασκέδασης της Ιταλικής Ριβιέρας.
Φρούριο, μουσείο και φυσικό πάρκο
Ο θεμέλιος λίθος του Castello Brown μπήκε τον 15ο αιώνα και έκτοτε το αμυντικό οικοδόμημα του Πορτοφίνο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην προστασία του λιμανιού από τους εκάστοτε επιδρομείς.
Το κάστρο οφείλει το όνομά του στον Βρετανό πρόξενο Brown Montague Yeats, στον οποίο πέρασε η ιδιοκτησία του πύργου το 1867 έναντι του ποσού των 7.000 λιρών. Η κοινότητα του Πορτοφίνο αγόρασε το κάστρο από τους απόγονους του πρόξενου το 1961. Το πυκνό δάσος που απλώνεται στην πίσω πλευρά του αποτελεί από το 1935 προστατευόμενο πάρκο.
Σήμερα το κάστρο λειτουργεί ως μουσείο και είναι ανοικτό για το κοινό. Στο εσωτερικό του οικοδομήματος εδρεύει επίσης η οικολογική οργάνωση για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής. Περισσότερες πληροφορίες, στην επίσημη ιστοσελίδα www.castellobrown.com
ΔΙΑΜΟΝΗ
Αν αντέχει η τσέπη σας, επιλέξτε ένα δωμάτιο στο πολυτελέστατο «Splendido Mare» (+39 185 267801, www.hotelsplendido.com). Για πιο οικονομικές λύσεις συστήνονται τα «Piccolo Hotel» (+39 185 49374, www.piccolohotel.it), «Nazionale» (+39 185 269575, www.nazionale portofino.com), «Hotel Argentina» (+39 185 286708, www.hotelargenti na portofino.com).
ΦΑΓΗΤΟ
«Ristorante Puny». Επιλέξτε πιάτα από την κουζίνα της Λιγουρίας και απολαύστε τα πίνοντας ένα μπουκάλι ιταλικού κρασιού Vino Nobile.
«la Terrazza». Το εστιατόριο του ξενοδοχείου «Splendido Mare». Υπέροχες γεύσεις, καταπληκτική θέα, άψογη εξυπηρέτηση, τιμές... αστρονομικές. Ο αστακός με σπαγγέτι και σάλτσα ντομάτας είναι όνειρο.
«Winterose Wine Bar». Σε μια θαυμάσια τοποθεσία με πολλούς φανατικούς πελάτες. Οι ποικιλίες με ντόπια κρέατα και τυριά αποτελούν σημείο αναφοράς.
«Da U Mariu Di Denaro». Φινετσάτη τρατορία, η οποία φημίζεται για τα φρέσκα θαλασσινά με σπαγγέτι.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Αν δεν έχετε... κότερο ή ιστιοπλοϊκό σκάφος, ο πιο εύκολος τρόπος να πάτε στο Πορτοφίνο είναι αεροπορικώς (Αθήνα-Ρώμη ή Αθήνα-Μιλάνο) και κατόπιν οδικώς με ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο. Tο Πορτοφίνο βρίσκεται 130 χλμ. νότια του Μιλάνου και 377 χλμ. βόρεια της Ρώμης.
Κείμενο - Φωτογραφίες: Κωνσταντινος Μητσάκης