Η χερσόνησος του Αίμου είναι ένας αληθινά ευλογημένος τόπος και εμείς οι Έλληνες το ξέρουμε αυτό καλύτερα ίσως από τον καθένα.
Είναι η πλούσια ιστορία της βαλκανικής, είναι η μοναδική φύση, είναι και το αμάλγαμα των πολιτισμών που παρέχουν κάτι για τον καθένα, ό,τι κι αν ψάχνει σε τουριστικούς όρους.
Από ορεινές περιοχές μέχρι μαγευτικές παραλίες και όλων των λογιών τα τοπία, η βαλκανική με τη μακρά και προβληματική πολλές φορές ιστορία της είναι ένα μέρος που συνδυάζει πάρα πολλά σε πολύ μικρές αποστάσεις.
Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κόσοβο, Κροατία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, Σερβία και Σλοβενία, όλες έχουν κάτι ιδιαίτερο για τον ταξιδιώτη που θα φτάσει στα εδάφη τους, ένα ταξίδι που για μας τους Έλληνες είναι ιδιαιτέρως κοντινό και προσιτό. Καθεμιά κουβαλά τη δική της ιστορία και τις ιδιαιτερότητές της, αφήνοντας έτσι στον τουρίστα ένα πανόραμα επιλογών για όλες τις προτιμήσεις και τα βαλάντια.
Και πλέον έχουμε αφήσει πίσω μας όλες τις αμφιβολίες και τα «αν» και βλέπουμε καθαρά τι είναι πραγματικά τα Βαλκάνια: ένας από τους κορυφαίους ταξιδιωτικούς θησαυρούς της Γηραιάς Ηπείρου!
Μια εντυπωσιακή λίμνη που αψηφά τις επιβλητικές Ιουλιανές Άλπεις που την περιβάλλουν και κλέβει την παράσταση δεν το λες και μικρό πράγμα. Πόσο μάλιστα όταν έχει κι ένα γραφικό νησάκι στη μέση της! Αυτό είναι το σλοβένικο κόσμημα που παραμένει ένα από τα δημοφιλέστερα τουριστικά αξιοθέατα της χώρας, όντας ένα φυσικό θαύμα σε χρώματα και οπτική μαγεία και παρέχοντας ταυτοχρόνως ένα σωρό δραστηριότητες αναψυχής.
Το τοπίο συμπληρώνεται και με την απαραίτητη δόση ιστορίας που προσφέρει το μεσαιωνικό κάστρο και η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου του 17ου αιώνα. Κι όλα αυτά μέσα στα δάση και τα βουνά, λες και όλη η φυσική μαγεία συγκεντρώθηκε σε αυτή τη λίμνη, μια λίμνη που έχει πολλούς θρύλους και λαϊκές παραδόσεις να διηγηθεί…
Η «πόλη της πέτρας» κι αν έχει πλούσια ιστορία! Όπως μας λέει η UNESCO, αποτελεί ένα σπάνιο παράδειγμα καλοδιατηρημένης οθωμανικής πόλης, καθώς η τούρκικη κληρονομιά της είναι διάχυτη παντού και απαθανατίζεται στα 600 και πλέον χαρακτηριστικά κτίρια της οθωμανικής εποχής της. Η πόλη κατοικείται βέβαια αδιαλείπτως από την Εποχή του Χαλκού, αν και τα περισσότερα κτίριά της είναι του 17ου-18ου αιώνα.
Με το επιβλητικό του κάστρο, τα πλακόστρωτα δρομάκια και την υπέροχη θέα στον ποταμό Δρίνο, το Αργυρόκαστρο προσφέρει ένα μαγικό ταξίδι στον χρόνο που φρόντισε να μας περιγράψει επαρκώς ο μεγάλος λογοτέχνης της Αλβανίας, Ισμαήλ Κανταρέ. Και για μας έχει και έντονο ελληνικό ενδιαφέρον…
Σε απόλυτα τυπικούς βαλκανικούς όρους, η Σουμπότιτσα αποτελείται από ένα κράμα εθνοτικών στοιχείων και λαών, καθώς Ούγγροι, Σέρβοι, Κροάτες και άλλοι πολλοί (περισσότερες από 20 μειονότητες) συνυπάρχουν εδώ αρμονικά. Ανήκει εξάλλου στην αυτόνομη επαρχία της Βοϊβοντίνα, κοντά στα σύνορα με την Ουγγαρία, και το 1/3 των κατοίκων είναι ουγγρικής καταγωγής. Εδώ θα συναντήσεις ό,τι ακριβώς είναι τα Βαλκάνια, ένα πολυσυλλεκτικό κράμα λαών και πολιτισμών, αλλά και μια πλούσια και συχνά ταραγμένη ιστορία.
Σήμερα είναι ένα ιδιαίτερο πολιτιστικό κέντρο της Βοϊβοντίνα, έχοντας αλλάξει ηγεμόνες, ονόματα (πάνω από 200!) και χώρες με το τσουβάλι, καθώς άλλοτε ανήκε στους Ούγγρους και τους Σέρβους και άλλοτε στους Τούρκους, περνώντας τόσο από τα χέρια των Αψβούργων όσο και των Οθωμανών, πριν γίνει τελικά γιουγκοσλαβική. Και η αρχιτεκτονική της αποκαλύπτει ακριβώς όλα αυτά, αν και τα υπέροχα αρ νουβό της αυστρο-ουγγρικής κληρονομιάς της ξεχωρίζουν.
Μέσα στις Δειναρικές Άλπεις φωλιάζει άλλο ένα μεγαλούργημα της φύσης, αυτή τη φορά μια σειρά από λίμνες που φρόντισε να συμπεριλάβει η UNESCO στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Το δίκτυο των λιμνών με τα φυσικά φράγματα που ορθώνονται και γκρεμίζονται χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση ξεπερνιέται μόνο από την πανδαισία των χρωμάτων που η Μητέρα Φύση ξέρει να προσφέρει με τον αποστομωτικό της τρόπο.
Κι εδώ όμως η κίνηση και η εναλλαγή είναι συνεχείς, από το βαθύ μπλε και το γαλάζιο ως το πράσινο και το σμαραγδί, μιας και τα φύκια και τα βρύα παίζουν με το ηλιακό φως καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το Εθνικό Πάρκο των Λιμνών Πλίτβιτσε που ορίζεται από τρεις βουνοκορφές φιλοξενεί εκατοντάδες σπήλαια, ποτάμια, καταρράκτες και λίμνες, αλλά και έδαφος από ασβεστολιθικά πετρώματα και δολομίτες, χαρίζοντας απλόχερα γερές δόσεις φυσικής μαγείας.
Η Τρανσυλβανία είναι ένας τόπος σκοτεινών θρύλων και ζοφερών μύθων, τους οποίους προσπαθεί να αλλάξει αυτό το εύθραυστο και ηλιόλουστο κάστρο που ξεπηδά μέσα από τα δάση και τα ψηλά βουνά. Τα θερινά ανάκτορα της βασιλικής οικογένειας της Ρουμανίας επιβλέπουν τα νοτιοανατολικά Καρπάθια Όρη και δεν είναι φυσικά κάστρο με τη στενή έννοια του όρου, παρά μεγαλοπρεπές παλάτι!
Είναι μάλιστα το πρώτο ευρωπαϊκό ανάκτορο που χτίστηκε με το ηλεκτρικό ρεύμα κατά νου, καθώς δίπλα του η μοναρχία έφτιαξε σταθμό παραγωγής ενέργειας. Έλληνες τεχνίτες κατεργάστηκαν την πέτρα του, όντας ένας από τους 14 λαούς που συνέβαλλαν στην ανέγερσή του. Σήμερα το νεο-αναγεννησιακό αυτό παλάτι ξεπροβάλλει σαν ψεύτικο μέσα από την οργιώδη βλάστηση που το περιβάλλει, σε πείσμα των σκοτεινών κάστρων που ενυπάρχουν δίπλα του. Επιστρέφοντας μάλιστα στη Σινάια, ο ταξιδιώτης μπορεί να κάνει μια στάση για να δει και το Κάστρο Μπραν, που -αν πρέπει να το πούμε- είναι το κάστρο του Δράκουλα!
Όποιος επιμένει στις χάρες του θρησκευτικού τουρισμού, δύσκολα θα βρει πιο ταιριαστό μέρος σε ολάκερα τα Βαλκάνια. Γιατί η σερβική ορθόδοξη αυτή μονή του Κοσσυφοπεδίου που έχτισε ο βασιλιάς Στέφανος Ούρος Γ’ κατά τον 14ο αιώνα στεγάζει μια επιβλητική ορθόδοξη εκκλησία που αποκαλύπτει την περίπλοκη θρησκευτική και εθνική ιστορία της περιοχής.
Η UNESCO την περιέλαβε στη λίστα με τα προστατευόμενα μνημεία για τις υπέροχες τοιχογραφίες που ενυπάρχουν στο εσωτερικό της, τη μεγαλύτερη σωζόμενη συλλογή μεσαιωνικής θρησκευτικής τέχνης των ορθόδοξων Σέρβων που χρειάστηκε περισσότερα από 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Ο χρόνος μοιάζει να σταμάτησε στο βυζαντινό αυτό μοναστήρι με την πλούσια ιστορία, που θα αποκαλύψει απλόχερα σε όποιον πιστό το επισκεφτεί…
Η παλιά γέφυρα (Στάρι Μοστ) του Μόσταρ δεν είναι απλώς το ορόσημο της πόλης και υπόμνηση στην οθωμανική περίοδό της (1558 μ.Χ.), αλλά ένα τόσο πραγματικό όσο και συμβολικό γεφύρι πολιτισμών και εθνών, ενώνοντας Ανατολή και Δύση, χριστιανισμό και Ισλάμ, αλλά και Βόσνιους και Κροάτες. Και μπορεί να καταστράφηκε κατά τον Πόλεμο της Βοσνίας το 1990, όλοι θέλησαν ωστόσο να το ξαναχτίσουν, ξαναδίνοντας στο δοκιμαζόμενο Μόσταρ την παλιά του αίγλη.
Χτισμένο στις όχθες του ποταμού Νερέτβα, το Μόσταρ παραμένει μια πανέμορφη πόλη με έκδηλα τα σημάδια του πολέμου, όντας το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της περιοχής. Τυπικά βαλκανικό, όλα συνυπάρχουν εδώ, μέσα στα πλακόστρωτα και τα σπίτια, τα μαγαζάκια και τους κήπους, από τουρίστες κάθε εθνικότητας μέχρι κατοίκους κάθε εθνικότητας. Η Παλιά Πόλη του ανήκει στα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UΝΕSCΟ…
Μέσα στο ολότελα ορεινό Μαυροβούνιο υπάρχει μια κοιλάδα που προσφέρει απλόχερη θέα και θεαματικές δραστηριότητες αναψυχής. Με τις 17 λιμνούλες να κατεβάζουν το μπλε του ουρανού στο έδαφος, το Εθνικό Πάρκο Ντουρμίτορ φορά διαφορετικά χρώματα αναλόγως την εποχή, κόβει ωστόσο πάντα την ανάσα. Εδώ υπάρχει εξάλλου το δεύτερο μεγαλύτερο φαράγγι του κόσμου (μήκους 82 χιλιομέτρων), μετά το Γκραν Κάνιον των ΗΠΑ, και τα πράγματα γίνονται κολοσσιαία.
Κάπου 39.000 στρέμματα περιμένουν τον ταξιδιώτη να τον αφήσουν άφωνο με τη μαγεία του τοπίου, στο οποίο συμβάλλουν οι 23 βουνοκορφές και οι απότομες εναλλαγές του υψομέτρου, τα 1.500 είδη βλάστησης και τα 130 είδη πουλιών. Ακόμα και ιστορικά μνημεία και ηρώα θα βρει εδώ ο ταξιδευτής, μιας και έλαβαν χώρα ουκ ολίγες μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου…
Αυτή η κωμόπολη της Μαύρης Θάλασσας είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα τι μπορεί να κάνει η φύση και ο άνθρωπος όταν συνεργαστούν. Το «μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας», όπως είναι σήμερα γνωστή η αλλοτινή Μενεβρία των αρχαίων (και Μεσημβρία αργότερα), έχει ιδιαιτέρως πλούσια ιστορία, καθώς πέρασε κι αυτή από πολλά χέρια και πολιτισμούς.
Αυτή η πολυσυλλεκτικότητα αντανακλάται στα αρχιτεκτονήματά της και ιδιαίτερα στην πληθώρα των ορθόδοξων εκκλησιών, καθώς αποτελούσε άλλοτε σημαντικό κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Σήμερα συνδυάζει το πολύβουο των τουριστών και τις πολυσύχναστες παραλίες με τη βαριά ιστορία της Παλιάς Πόλης, εκεί που η γοητεία πηγάζει από τους αιώνες της ζωής της…
