Η θωράκιση των αρχαιολογικών χώρων ενόψει της αντιπυρικής περιόδου ήταν το αντικείμενο ευρείας σύσκεψης των Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστου Στυλιανίδη, με τους Δημάρχους και τους χωρικούς Αντιπεριφερειάρχες των περιοχών όπου βρίσκονται έντεκα από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας. Πρόκειται για τους αρχαιολογικούς χώρους Αρχαίας Ολυμπίας, Ασκληπιείου Επιδαύρου, Δελφών, Μυκηνών, Μυστρά, Ηραίου Σάμου, Αρχαίας Μεσσήνης, Αφαίας Αίγινας, Επικούρειου Απόλλωνα, Κάστρου Πλαταμώνα και Σπαθών Ολύμπου.
Η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και συμμετείχαν ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς, ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευάγγελος Τουρνάς, ο Γενικού Γραμματέα Δασών του ΥΠΕΝ Κωνσταντίνος Αραβώσης, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Βασίλειος Παπαγεωργίου.
Κατά τη σύσκεψη έγινε ολοκληρωμένη παρουσίαση των στοιχείων που προέκυψαν από αυτοψίες μικτών κλιμακίων των αρμοδίων Υπουργείων Πολιτισμού και Κλιματικής Αλλαγής, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν το αμέσως προηγούμενο διάστημα. Στο πλαίσιο αυτών, καταγράφηκαν οι κίνδυνοι από ενδεχόμενη εκδήλωσης πυρκαγιάς και αποτιμήθηκε η συνολική τους τρωτότητα. Οι αυτοψίες πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με τις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ, προκειμένου οι Περιφέρειες και οι Δήμοι, αφού λάβουν γνώση, να εμπλακούν ενεργά σε ζητήματα αρμοδιότητάς τους για θέματα πυροπροστασίας. Για κάθε φορέα έχουν εντοπιστεί οι ενέργειες που χρειάζεται να υλοποιηθούν με καθορισμένο χρονοδιάγραμμα.
Όπως τόνισε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Το περασμένο καλοκαίρι ήταν μία δύσκολη περίοδος με μεγάλες πυρκαγιές σε όλη τη χώρα. Ηδη από τον προηγούμενο Νοέμβριο συνεργαζόμαστε στενά, το Υπουργείο Πολιτιμσού και Αθλητισμού με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και να προετοιμαζόμαστε, έχοντας συγκροτήσει κοινή Ομάδα Εργασίας, προκειμένου από κοινού και με την συνδρομή των ειδικών επιστημόνων να συντονίσουμε το μείζον ζήτημα της πυροπροστασίας των αρχαιολογικών χώρων. Με βάση πολυεπιστημονικά κριτήρια, διαμορφώσαμε έναν κατάλογο με τους αρχαιολογικούς χώρους που αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο –χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν λαμβάνεται ανάλογη πρόνοια για το σύνολο των αρχαιολογικών χώρων στην επικράτεια- προκειμένου να δρομολογηθούν άμεσα καθαρισμοί εντός και εκτός των οργανωμένων αρχαιολογικών χώρων, καθώς και σχέδια απομάκρυνσης ανά χώρο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ευχαριστώ τον Υπουργό Χρήστο Στυλιανίδη και τους συνεργάτες του, όχι μόνο για την καλή συνεργασία, αλλά και για τα γρήγορα αντανακλαστικά στα αιτήματά μας, καθώς και τους δημάρχους και τους αντιπεριφερειάρχες που είναι σήμερα μαζί μας. Η παρουσία τους δεν είναι απλώς σημαντική, είναι απαραίτητη για όλες τις απαιτούμενες ενέργειες και για τον σωστό συντονισμό των ενεργειών πρόληψης».
Στο πλαίσιο της σύσκεψης, ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης σημείωσε ότι η θωράκιση των αρχαιολογικών θησαυρών και της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, πάντα σε συνεργασία με τα Υπουργεία Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, ενώ ευχαρίστησε θερμά την Υπουργό Λίνα Μενδώνη και τον Υφυπουργό Γιώργο Αμυρά για την εξαιρετική συνεργασία. «Στη βάση αυτής της συνεργασίας που έχουμε εγκαινιάσει μεταξύ των δύο Υπουργείων, προχωρούμε έγκαιρα στη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για τη θωράκιση δέκα εν των σημαντικότερων αρχαιολογικών χώρων της Ελλάδας. Πάντοτε με γνώμονα την πρόληψη, τη σωστή προετοιμασία, δουλεύουμε από κοινού για να διασφαλίσουμε τον πλούτο της χώρας, την πολιτιστικής μας κληρονομιά και το φυσικό μας περιβάλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στυλιανίδης.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη από 4 Ιανουαρίου 2020, έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και την ανάπτυξη σχεδίων Πολιτικής Προστασίας σε αρχαιολογικούς χώρους. Στο πλαίσιο αυτό, έχει συσταθεί και η κοινή Ομάδα Εργασίας. Έπειτα από συνδυαστική εκτίμηση του κινδύνου εκδήλωσης πυρκαγιών και της τρωτότητας των αρχαιολογικών χώρων από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, επιλέχθηκαν πιλοτικά οι παραπάνω έντεκα χώροι.
Επιπλέον, έγινε συνολική αποτίμηση των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζουν οι εν λόγω χώροι, με δεδομένο τον μεγάλο αριθμό επισκεπτών που υποδέχονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ συζητήθηκαν τα μνημόνια ενεργειών που έχουν καταρτιστεί από τις Διευθύνσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και τους οικείους Δήμους για οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πολιτών σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών με την κωδική ονομασία «ΙΟΛΑΟΣ». Ο Υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης σημείωσε, ακόμη, ότι δρομολογούνται ασκήσεις οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών σε Αρχαία Ολυμπία, Επίδαυρο και Αφαία, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους τοπικούς φορείς.
Στη σύσκεψη έλαβαν μέρος ο πρόεδρος της Κοινής Ομάδας Εργασίας των Υπουργείων Πολιτισμού και Κλιματικής Κρίσης, καθηγητής του ΕΚΠΑ Κώστας Καρτάλης, η Διευθύντρια Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ Ελενα Κουντούρη, και ο Διευθυντής Μελετών και Εκτέλεσης Εργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων του ΥΠΠΟΑ Κωνσταντίνος Φρισήρας, ο Γενικός Διευθυντής Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ Ευάγγελος Γκουντούφας, ο Γενικός Διευθυντής Συντονισμού της ΓΓΠΠ του ΥΠΚΚΠΠ Φοίβος Θεοδώρου, καθώς και ο εκπρόσωπος του αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, Νίκος Λαζαρίδης.
Στη σύσκεψη μετείχαν, επίσης, οι χωρικοί Αντιπεριφερειάρχες Π.Ε. Φωκίδας Γιώργος Δελμούζος, Π.Ε. Αργολίδας Δημήτρης Σχοινοχωρίτης, Π.Ε. Λακωνίας Νίκων Τζινιέρης, Π.Ε. Ηλείας Βασίλειος Γιαννόπουλος, Π.Ε. Μεσσηνίας Βασίλειος Καπέλιος, Π.Ε. Νήσων Βασιλική Θεοδωρακοπούλου – Μπόγρη, Π.Ε. Πιερίας Σοφία Μαυρίδου και Π.Ε. Σάμου Βασίλειος Πανουράκης, καθώς και οι Δήμαρχοι Άργους-Μυκηνών Δημήτρης Καμπόσος, Επιδαύρου Αναστάσιος Χρόνης, Αρχαίας Ολυμπίας Γιώργος Γεωργιόπουλος, Ανδρίτσαινας - Κρεστένων Διονύσιος Μπαλιούκος, Αρχαίας Μεσσήνης Γιώργος Αθανασόπουλος, Αίγινας Ιωάννης Ζορμπάς, Δίου - Ολύμπου Ευάγγελος Γερολιόλιος, Ανατολικής Σάμου Γιώργος Στάντζος και ο Αντιδήμαρχος Δελφών Χαρίλαος Αγαπητός.
Τέλος, το «παρών» έδωσαν ο Υποστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ, Ελευθέριος Γκαρίλας, καθώς και στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος.
Νεότερη Ενημέρωση
Τοποθέτηση Γεωργιόπουλου κατά τη σύσκεψη στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας
Ο Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας κ. Γιώργος Γεωργιόπουλος κατά την τοποθέτησή του στη σύσκεψη στην Αθήνα για την αντιπυρική προστασία των αρχαιολογικών χώρων, εξέφρασε την αγωνία του για το ενδεχόμενο μιας νέας πύρινης συμφοράς που πιθανόν να αφανίσει ό,τι απέμεινε από την πυρκαγιά του 2021.
Αν και χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντικό το πρόγραμμα «Anti – Nero» παρατήρησε ότι, παρόλο που οι δράσεις του υλοποιούνται ήδη εδώ και αρκετό καιρό, με πρωτοβουλία των συναρμόδιων Υπουργείων Πολιτικής Προστασίας & Κλιματικής Αλλαγής και Περιβάλλοντος, η Αρχαία Ολυμπία έμεινε εκτός, αντί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των παρεμβάσεων. Τόνισε ότι οι κλιματολογικές συνθήκες έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ευνοϊκές για εκδήλωση πυρκαγιών, με τις πρώτες φωτιές να ξεσπούν νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά. Υπογράμμισε με έμφαση ότι οι όποιες παρεμβάσεις σχεδιάζονται για την περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας πρέπει να επισπευστούν γιατί ο χρόνος περνάει και η απειλή μεγαλώνει.
Επεσήμανε ακόμη τα πλέον επίφοβα σημεία εκδήλωσης πυρκαγιάς πέριξ της Αρχαίας Ολυμπίας, ζητώντας άμεσα την έγκριση πρόσληψης έκτακτου προσωπικού για να ξεκινήσουν επικουρικά από τον Δήμο εργασίες καθαρισμού στα σημεία αυτά ώστε να έχει γίνει πράξη η θωράκιση της περιοχής το αργότερο μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
Ο κ. Γεωργιόπουλος αναφέρθηκε και στις αλώβητες από την πυρκαγιά του 2021 περιοχές, τονίζοντας ότι υπάρχουν εκτάσεις δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων στα ανατολικά του Δήμου (περιοχές Λούβρου, Άσπρων Σπιτιών, Βασιλακίου κ.α.) αλλά και στα δυτικά – βόρεια, που χαρακτηρίζονται από πυκνότατη βλάστηση πεύκου και είναι άκρως επικίνδυνες για εκδήλωση πυρκαγιάς.
Τοποθέτηση Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε Ηλείας Β. Γιαννόπουλου, στη σύσκεψη για την αντιπυρική προστασία των Αρχαιολογικών Χώρων, στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
Ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε Ηλείας Βασίλης Γιαννόπουλος, κατά την διάρκεια της τοποθέτησής του, στη σύσκεψη των Υπουργείων Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας και Πολιτισμού & Αθλητισμού, με αντικείμενο την θωράκιση των αρχαιολογικών χώρων ενόψει της αντιπυρικής περιόδου, συνεχάρη τους δυο Υπουργούς για την πρωτοβουλία, αφενός γιατί εστιάζει στο κρίσιμο σημείο της πρόληψης και αφετέρου γιατί τα πρώτα δείγματα, με την εκδήλωση δεκάδων πυρκαγιών ανά την Ελλάδα - αλλά και στην Ηλεία - πριν καν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, δεν είναι ενθαρρυντικά και απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις.
Ο κ. Γιαννόπουλος τόνισε την ανάγκη για πρόληψη, οργάνωση και συνέπεια στην εφαρμογή των αποφάσεων που θα ληφθούν, προκειμένου η χώρα και δη η Ηλεία, η οποία δοκιμάστηκε σκληρά το 2021, να είναι έτοιμη, τόσο στον τομέα της πρόληψης όσο και στον τομέα της αντιμετώπισης πιθανού κινδύνου εκδήλωσης πυρκαγιάς. «Ο κοινωνικός και οικονομικός ιστός της Ηλείας δεν μπορεί να αντέξει ούτε να ανταπεξέλθει σε μια νέα αντίστοιχη καταστροφή και δοκιμασία», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ανάγκη άμεσης έναρξης καθαρισμών και παρεμβάσεων στον ευρύτερο Αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας, επισημαίνοντας την επικινδυνότητα που παρουσιάζει ο Κρόνιος Λόφος εξαιτίας της πυκνής αναγέννησης, «…δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση πυρκαγιάς, από την οποία θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν τόσο ο Αρχαιολογικός χώρος και το Μουσείο όσο και οι εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας», σημείωσε ο κ. Γιαννόπουλος. Σοβαρός κίνδυνος ελλοχεύει και στον Λόφο Δρούβα όπου αναπτύσσεται ο ομώνυμος οικισμός και γειτνιάζει με την Τ.Κ Φλόκα, πολύ κοντά στην Ολυμπία, όπου επίσης υπάρχει πυκνή βλάστηση και μεγάλα πεύκα, με τους καθαρισμούς και εκεί να πρέπει να μπουν σε υψηλή προτεραιότητα. Αντίστοιχα αναγκαίες, χαρακτήρισε και τις παρεμβάσεις στην περιοχή του Επικούριου Απόλλωνα του Δήμου Ανδρίτσαινας - Κρεστένων, στον τομέα της πρόληψης.
Επιπρόσθετα, ο κ.Γιαννόπουλος τόνισε την ανάγκη για μέριμνα, όσον αφορά στους καθαρισμούς των αγροτεμαχίων πλησίον του Αρχαιολογικού χώρου – θυμίζοντας ότι το 2021 εκδηλώθηκε πυρκαγιά σε αγρό λίγα μέτρα μακριά, σημειώνοντας παράλληλα ότι, σε δεύτερο χρόνο θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο αλλαγής του νομικού πλαισίου, καθώς μέχρι σήμερα προβλέπει ως υποχρεωτικούς τους καθαρισμούς σε οικοπεδικούς χώρους και εντός οικισμών. Συμπλήρωσε τέλος ότι, εξαιρετικά σημαντικό θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα, είναι η λήψη μέτρων προστασίας ή ακόμα και η απομάκρυνση μετασχηματιστών ηλεκτρικού ρεύματος από δασικές περιοχές και χώρους υψηλής επικινδυνότητας, καθώς σύμφωνα με πορίσματα της Πυροσβεστικής, μεγάλο ποσοστό πυρκαγιών στο παρελθόν έχουν ξεκινήσει από βραχυκυκλώματα στα εν λόγω δίκτυα.
