«Το νέο στέλεχος του SARS-CoV-2 B.1.1.529 που ανακοινώθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2021 (στέλεχος Ο) φέρει 32 μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα (Spike protein) από τις οποίες η μετάλλαξη N501Y σχετίζεται με υψηλή μεταδοτικότητα - πιθανώς υψηλότερη από την μεταδοτικότητα του στελέχους Δ.
Άλλες μεταλλάξεις πολύ πιθανόν σχετίζονται με «αντίσταση » στην αποτελεσματική ανοσολογική απάντηση του οργανισμού που προκαλείται είτε μετά από φυσική ανοσία που προήλθε από έκθεση του οργανισμού σε προηγούμενα στελέχη του SARS-CoV-2 είτε στην ανοσία που προκαλείται από τον εμβολιασμό (σημείωση: όλα τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα σήμερα έχουν σχεδιασθεί με βάση το αρχικό στέλεχος του ιού που εμφανίστηκε στην Whuan).
Από τα δεδομένα και την εμπειρία που έχουμε σήμερα δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι το στέλεχος Ο θα σχετίζεται με σημαντικά διαφορετική κλινική εικόνα του νοσήματος COVID-19 το οποίο στην σοβαρή του μορφή χαρακτηρίζεται από διαταραχές της λειτουργίας των αγγείων και του μηχανισμού της πήξης του αίματος.
Σημειώνουμε ότι η εξέλιξη του νοσήματος COVID-19 προς την σοβαρή μορφή του εξαρτάται τόσο από το ιικό φορτίο όσο και από τα χαρακτηριστικά του οργανισμού που προσβάλλεται από τον ιό (εγκυμοσύνη, ηλικία, παρουσία καρδιαγγειακών παραγόντων κίνδυνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων, καρκίνου, αυτοάνοσων νοσημάτων, ενεργοποίηση ενδοθηλιακών κυττάρων λόγω χρόνιας έκθεσης σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, κλπ).
Αρα, το νέο στέλεχος Ο, εφόσον επιβεβαιωθούν οι σημερινές αρχικές εκτιμήσεις, θα οδηγήσει σε νέα δυναμική της πανδημίας χωρίς να τροποποιήσει σημαντικά την βαρύτητα του νοσήματος.
Εικάζεται λοιπόν, ότι τα διαθέσιμα εμβόλια έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα έναντι του νέου στελέχους (η προσωπική μας εκτίμηση είναι ότι τα υπάρχοντα εμβόλια δεν καθίστανται ανενεργά και συνεχίζουν να παρέχουν έναν σημαντικό βαθμό προστασίας αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί).
Εφόσον επιβεβαιωθεί η εκτίμηση αυτή θα χρειασθεί να σχεδιασθούν και να παραχθούν νέα εμβόλια, εξειδικευμένα για το στέλεχος Ο.
Ερχεται λοιπόν στο προσκήνιο η συζήτηση για παραγωγή και διάθεση εμβολίων 2ης γενιάς, όπως έχει ήδη περιγραφεί σε σοβαρές επιστημονικές δημοσιεύσεις και έχει ανακοινώσει από την άνοιξη του 2021 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ όταν έθεσε ταυτόχρονα και με τον πλέον επίσημο τρόπο το ζήτημα του ανοίγματος της πατέντας των εμβολίων, συντασσόμενος με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Θυμίζουμε ότι ο ΠΟΥ από την πρώτη μέρα κήρυξης της πανδημίας έθεσε το ζήτημα της άρσης της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας για όλα τα προϊόντα (φάρμακα, εμβόλια, διαγνωστικά τεστ) που σχετίζονται με την πανδημία και οργάνωσε τον μηχανισμό COVAX για την διάθεση εμβολίων στις φτωχές χώρες (απ’ όπου προήλθε το στέλεχος Ο όπως και το στέλεχος Δ).
Αρα θα πρέπει να προετοιμαστούμε για νέα πανδημικά κύματα, επιδείνωση των δεικτών δημόσιας υγείας και παράταση της πίεσης στα εθνικά συστήματα υγείας μέχρι να σχεδιαστούν και να παραχθούν τα νέα εμβόλια και να εμπεδωθεί σε ευρεία κλίμακα η εμβολιαστική κουλτούρα συχνών και επαναλαμβανόμενων μαζικών και καθολικών εμβολιαστικών προγραμμάτων.
Eκ των πραγμάτων, με τον σημερινό συσχετισμό δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα οι κοινωνίες, η δημόσια υγεία και οι οικονομίες κρατών κυριολεκτικά εξαρτώνται από το business plan 5 φαρμακευτικών εταιρειών και 5 κρατών.
Το γεγονός ότι το στέλεχος Ο προέκυψε σε μια περιοχή του κόσμου (Νότια Αφρική) όπου το επίπεδο εμβολιασμού του πληθυσμού είναι πρακτικά ασήμαντο και το COVID-19 κυριολεκτικά θερίζει πληθυσμούς και προκαλεί νέο κύκλο αναταραχής στον πλανήτη
1. επιβεβαιώνει την ορθότητα της εκτίμησης του ΠΟΥ και πλήθους επιστημόνων της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας σύμφωνα με την οποία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή « think globally and act locally »
2. αναδεικνύει τον εγκληματικό « στρουθοκαμιλισμό » των « αναπτυγμένων » δυτικών χωρών που και στο θέμα του εμβολιασμού λειτούργησαν με τον λεγόμενο « εθνικισμό των εμβολίων » (vaccine nationalism) υποτιμώντας το boomerang effect του υπολειπόμενου εμβολιασμού στις φτωχές χώρες άλλα και στις φτωχές περιοχές των αναπτυγμένων χωρών
3. αποδεικνύει οτι είναι βλαπτική για την δημόσια υγεία, την οικονομία και την κοινωνική συνοχή η αντιμετώπιση της πανδημίας από δυτικές κυβερνήσεις με βάση το δόγμα της « ατομικής ευθύνης» χωρίς να έχουν οργανώσει αποτελεσματικά προγράμματα μαζικού και καθολικού εμβολιασμού και χωρίς να ενισχύσουν τα συστήματα υγείας
4. δείχνει ότι είναι βαθειά αντιδραστική η δράση των δικτύων που αναπτύσσονται στις αναπτυγμένες Δυτικές χώρες που έχουν κάνει σημαία ευκαιρίας «το ατομικό δικαίωμα στην άρνηση του εμβολιασμού» και συντάσσονται με τις σκοταδιστικές έως ακροδεξιές και φασιστικές δυνάμεις απέναντι στα προγράμματα μαζικού καθολικού εμβολιασμού σπέρνοντας στον πληθυσμό και κυρίως στα λαϊκά στρώματα την αμφιβολία και την άρνηση στον εμβολιασμό
Η εμφάνιση του στελέχους Ο όπως και του στελέχους Δ προηγουμένως ή του στελέχους Ρ ή Σ στο μέλλον, δεν είναι έκπληξη αλλά συνέπεια της προσπάθειας του ιού να επιβιώσει και αποτέλεσμα της φυσικής επιλογής. Οι δυνητικά καταστροφικές συνέπειες των νέων στελεχών είναι αποτέλεσμα της πολιτικής ανεπάρκειας των κυρίαρχων τάξεων και των Δυτικών κυβερνήσεων να επεξεργαστούν και να υλοποιήσουν ένα συνολικό πρόγραμμα αντιμετώπισης της πανδημίας και προστασίας της δημόσιας υγείας. Η ευθύνη γίνεται ακόμη μεγαλύτερη σήμερα καθώς δεν υπάρχει το άλλοθι της άγνοιας. Η Διεθνής Συμφωνία Ειδικών για μια Ισορροπημένη και Δίκαιη αντιμετώπιση της πανδημίας που έχει υιοθετηθεί από σημαντικά πανεπιστημιακά ιδρύματα και ιατρικές Ακαδημίες από την Κίνα, την Ρωσία, την ΕΕ, τις ΗΠΑ, την Μέση Ανατολή κλπ αναφέρει : "... υπάρχει μια πραγματική πρόκληση για τη συνεχή ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων ή μονοκλωνικών αντισωμάτων με ευρεία προστατευτική δράση. Μια παγκόσμια και εκτεταμένη στρατηγική εμβολιασμού σε όλες τις χώρες είναι επομένως υποχρεωτική για να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι συνέπειες μιας πανδημίας τύπου μπούμερανγκ με λίγες χώρες εμβολιασμένες, αλλά χωρίς πραγματική προστασία από τις αναδυόμενες παραλλαγές στις πολυάριθμες χώρες ή κοινότητες που δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί.
Η αποτελεσματικότητα του εν λόγω προγράμματος βασίζεται στην ταχεία και παγκόσμια ανάπτυξη μιας ασπίδας εμβολίων στο πλαίσιο του ΠΟΥ. Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας περιορίζει τις δυνατότητες παραγωγής εμβολίων κατά του SARS-CoV-2 σε λιγότερες από 10 φαρμακευτικές εταιρείες και κρατικές επιχειρήσεις παγκοσμίως και καθιστά τα εμβόλια πιο ακριβά και σπάνια. Ο κίνδυνος εμφάνισης μαύρης άγοράς εμβολίων δεν πρέπει να παραγνωρίζεται. Παραδόξως, η υποδομή και η παραγωγική ικανότητα της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην ΕΕ και σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτες. Εάν επικρατήσει το υπάρχων status quo σχετικά με την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, η ανθρώπινη υγεία και η κοινωνική και οικονομική σταθερότητα των εθνών θα συνδεθούν οριστικά με τα επιχειρηματικά σχέδια των φαρμακευτικών εταιρειών. Σε αυτή την εξαιρετική παγκόσμια κατάσταση, απαιτείται μια πραγματική ρήξη με την παραδοσιακή διαχείριση της ατομικής πνευματικής ιδιοκτησίας στην υπηρεσία του γενικού και κοινού συμφέροντος της ανθρωπότητας».
Για τους λόγους αυτούς πρέπει
1. οι πατέντες των εμβολίων να σπάσουν και η κάθε χώρα (ή συνεργασίες χωρών) να είναι ελεύθερες να παράγουν τον τύπο εμβολίου που η βιοτεχνολογική και παραγωγική υποδομή της επιτρέπει.
2. Πρέπει να εφαρμοστεί ένα ρεαλιστικό και ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας 19 που να περιλαμβάνει.
Ι. Παραγωγή εμβολίων και σοβαρό εμβολιαστικό σχέδιο που να εμπεδώνει στον πληθυσμό την κουλτούρα εμβολιασμού κατά του SARS-CoV-2
ΙΙ. Αυστηρή και αποτελεσματική επιδημιολογική επιτήρηση, στοχευμένα τεστ, ιχνηλάτηση επαφών, μέτρα αποστασιοποίησης.
ΙΙΙ. Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας με κέντρο το COVID-19 για γρήγορη διάγνωση της νόσου, γρήγορο εντοπισμό των ασθενών με κίνδυνο επιδείνωσης της νόσου, εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, ενίσχυση της νοσοκομειακής περίθαλψης με περισσότερα κρεβάτια συμβατικής νοσηλείας και ΜΕΘ.
IV Μεταφορά και επένδυση πόρων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας με διαφάνεια και δημοκρατικό έλεγχο
Μόνο με ολοκληρωμένο σχέδιο που είναι ρεαλιστικό και εφόσον αυξηθούν οι δαπάνες για την υγεία θα ξεφύγουμε από το “ακορντεόν” των lockdown και το καθοδικό σπιράλ της κρίσης.
Στην σημερινή κατάσταση και με τις δυσοίωνες προοπτικές που φαίνεται να αναδύονται από την εμφάνιση των νέων στελεχών του SARS-CoV-2 απαιτείται διεθνής συντονισμός για την προώθηση, διεκδίκηση και εφαρμογή των παραπάνω.
Αναγκαστικά λοιπόν εισερχόμαστε σε ένα ανώτερο πολιτικό επίπεδο διαχείρισης της πανδημίας όπου οι λαοί και οι προοδευτικές δυνάμεις σε διεθνές επίπεδο πρέπει και μπορούν να έρθουν στο προσκήνιο.
Να μπουν μπροστά οι προοδευτικές δυνάμεις
Οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ όπως και το ΚΙΝΑΛ και το ΜΕΡΑ ήδη από τον Νοέμβρη 2020, έχουν προτάξει και με συνέπεια υποστηρίζουν τις παραπάνω θέσεις. Κατά συνέπεια έχουν τόσο την ηθική νομιμοποίηση όσο και την οργανωτική ικανότητα να τεθούν επικεφαλείς σε διεθνές επίπεδο στον πανανθρώπινο αγώνα για μαζικό παγκόσμιο εμβολιασμό, ιχνηλάτηση και περίθαλψη. Θα βρουν ουσιαστική συμμαχία και στήριξη από την διεθνή επιστημονική κοινότητα.
* Ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας είναι Διευθυντής του ερευνητικού κέντρου Cancer, Biology and Therapeutics (INSERMU938) και καθηγητής αιματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης στο Παρίσι.
Πηγή: iEidiseis.gr
